TY - JOUR TI - The investigation of validity and reliability of the Turkish version of the Brief Self-Control Scale AB - Amaç: Türkiyedeki araştırmalarda öz-kontrolü ölçmek için Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği kullanılmasına karşın bu ölçeğin bir kişilik özelliği olarak öz-kontrolü ölçmeye uygun olmadığı ifade edilmektedir. Bu nedenle bu araştırmada Tangney, Baumeister ve Boone (2004) tarafından geliştirilen Kısa Öz-Kontrol Ölçeği (KÖKÖ)nin Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Yöntem: Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları herhangi bir psikiyatrik tanı almamış 523 birey üzerinde yürütülmüştür. Ayırt edici geçerlik çalışmaları; 36sı DSM-IV-TRye göre bipolar I bozukluğu tanısı almış ve ötimik dönemde bulunan, hastanemiz Duygudurum Bozukluğu Polikliniğinde takip ve tedavi edilen, 50si ise herhangi bir psikiyatrik tanı almamış 86 bireyden oluşmaktadır. Test-tekrar test çalışmaları ise 523 birey arasından seçilmiş 145 bireyle yürütülmüştür. Bulgular: KÖKÖnün dilsel eşdeğerlik çalışmaları kapsamında ölçeğin Türkçe ve İngilizce formu arasındaki ilişkiler Pearson korelasyon ile incelenmiş ve dürtüsellik alt boyutu için r=0.72, öz-disiplin alt boyutu için r=0.76, ölçeğin bütünü için ise r=0.73 olarak bulunmuştur. Faktörlerin belirlenmesi için ana bileşenler yöntemi ve varimax rotasyonu kullanılmış, dürtüsellik ve öz-disiplin olarak isimlendirilen iki faktörlü bir yapı elde edilmiş ve elde edilen bu yapının doğrulayıcı faktör analiziyle doğrulandığı görülmüştür. Ölçüt-bağıntılı geçerliği saptamak için KÖKÖnün alt boyutlarıyla TSZÖ sosyal beceriler alt ölçeği, DYBÖ olumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme ve öfke yönetimi alt ölçekleriyle ve BIS-11 arasındaki ilişkiler hesaplanmış ve dürtüsellik alt ölçeği için r=-0.11 ve r=0.64, öz-disiplin alt ölçeği için ise r=0.19 ile r=0.63 arasında değişen anlamlı ilişkilere rastlanmıştır. Ayırt edici geçerlik çalışmaları kapsamında KÖKÖnün alt boyutlarının bipolar I bozukluğu tanısı almış ve ötimik dönemde bulunan hastaları ve herhangi bir psikiyatrik tanı almamış bireyleri ayrıştırabilirliği diskriminant analiziyle incelenmiş ve elde edilen diskriminant fonksiyonunda dürtüsellik ve öz-disiplinin yer aldığı görülmüştür. ROC analizi sonuçları dürtüsellik ve öz-disiplin alt boyutlarının bipolar I bozukluğu tanısı almış ve ötimik dönemde bulunan hastalar ile herhangi bir psikiyatrik tanı almamış bireyleri ayırabildiğini (eğri altındaki alan sırasıyla 0.85 ve 0.82), toplam puanın ise ayıramadığını (eğri altındaki alan 0.56) göstermiştir. Dürtüsellik alt boyutu için kesim noktası olarak 13 alındığında duyarlılık 0.806, özgüllük 0.84, pozitif yordama değeri 0.04, negatif yordama değeri 0.99, pozitif olasılık oranı 5.03 ve negatif olasılık oranı 0.23; öz-disiplin alt boyutu için ise kesim noktası olarak 12 alındığında duyarlılık 0.917, özgüllük 0.62, pozitif yordama değeri 0.02, negatif yordama değeri 0.99, pozitif olasılık oranı 2.41 ve negatif olasılık oranı 0.13 olarak bulunmuştur. Sonuç: Araştırmadan elde edilen sonuçlar KÖKÖnün geçerlik ve güvenirliğinin sağlandığını göstermektedir. Ancak pozitif ve negatif yordayıcılık değerlerinin yanlış pozitifliğin ve negatifliğin oldukça yüksek olduğunu göstermesi ölçeğin tek başına bir tanı ya da tarama aracı olarak kullanılması yerine tarama sürecinin bir parçası olarak kullanılmasının daha uygun olacağını göstermektedir. AU - EROĞLU, YÜKSEL AU - KONUK, Numan AU - AKBABA, Sırrı AU - NEBİOĞLU YILDIZ, MELİKE PY - 2012 JO - Klinik Psikofarmakoloji Bülteni VL - 22 IS - 4 SN - 1017-7833 SP - 340 EP - 351 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/145858 ER -