Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme

Yıl: 2013 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 91 - 121 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme

Öz:
Son yıllarda gerek ulusal, gerekse küresel boyutta güvenliği tehdit eden unsurların başında terör gelmektedir. Terör eylemlerinin bugün vardığı boyut, nükleer terörizmi uluslararası barış ve güvenliğe yönelik tehditler içerisinde ön sıralara taşımıştır. Soğuk Savaş ve 11 Eylül saldırıları sonrası değişen güvenlik algılamalarıyla birlikte günümüzde devletler ve uluslararası toplum için esaskaygı yaratan nokta, devlet-dışı aktörler olarak tanımlanan terör örgütlerinin veya teröristlerin nükleer silah üretme, bulundurma, bunlara sahip olma veya bunlara ulaşma fırsatlarını bulması; söz konusu kişi ya da örgütler tarafından bu silahların çeşitli motiflere temelde siyasal- dayanarak terörist eylemlerde kullanılması tehdididir. Uluslararası hukukta nükleer terörizmin önlemesine yönelik pek çok düzenleme mevcuttur. Söz konusu düzenlemeler devletler ve devlet-dışı aktörler için caydırıcı ve yaptırım niteliği taşımaktadır. Ancak, olası tehdidin boyutları dikkate alındığında anılan düzenlemelerin uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasında yeterli olmadığı; mevcut yasal çerçevenin güçlendirilmesine yönelik adımların ivedilikle atılmasına ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir. Çalışmada, küresel dinamikler bağlamında nükleer terörizm tehdit analizi yapılmış, nükleer terörizmin önlenmesine yönelik uluslararası hukuk düzenlemeleri incelenmiş ve bahse konu tehdit bağlamında mevcut düzenlemeleri güçlendirmeye yönelik öneriler tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Nükleer Bilim ve Teknolojisi Uluslararası İlişkiler

Global catastrophe: Nuclear terrorism, an assessment of the ınternational law framework

Öz:
In the recent years, terrorism comes at the beginning of the elements which threaten security in both the national and global dimensions. The level terrorism has reached today has moved nuclear among threats to international peace and security. Along with the changing security perceptions after the Cold War and the September 11 attacks, the main concern for governments and the international community has been the possibility of terrorist organizations or terrorists finding an opportunity to produce, possess, acquire or gain access to nuclear weapons and the threat of use of these weapons in terrorist actions on the basis of various motivesmainly politicalby those armed groups or individuals.In the international law, many regulations for the prevention of nuclear terrorism are in effect. These regulations constitute a deterrent effect and sanction for states and non-state actors. However, given the known dimensions of the possible threat, it assessed that these arrangements are not sufficient in ensuring international peace and security.Therefore, steps to strengthen the existing legal framework are urgently needed. In the study,the threat of nuclear terrorism in the context of global dynamics is analyzed, international legalarrangements to prevent nuclear terrorism are examined and recommendations to strengthen the existing arrangements are discussed in the context of the aforementioned threat.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Nükleer Bilim ve Teknolojisi Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allison, G., Owen, C. (1996). Avoiding nuclear anarchy: Containing the threat of loose russian nuclear weapons and fissile material.Cambridge: MIT Press.
  • Allison, G. ve A. Myers, J. (2004). Nuclear terrorism: The ultimate preventable catastrophe. New York: Times Books.
  • Anderson, R. (2008). Security engineering: A guide to building dependable distributed systems. Canada: Wiley Publishing.
  • Başeren, S.H. (1994). Terörizm: Kavramsal bir değerlendirme ve mücadele. Avrasya Dosyası, 1(4), 163-173.
  • Başeren, S.H. (2003). Terörizm ve uluslararası ilişkiler. Stratejik Araştırmalar Dergisi. 1, 51-58.
  • Blair, B. (2001). What if the terrorists go nuclear? The police policy studies. 1 Nisan 2013’de http://www.cdi.org/terrorism/nuclear.cfm adresinden alınmıştır.
  • Boureston, J. (2010). The IAEA and nuclear security: Trends and prospects. 12 Mayıs 2012’de http://www.stanleyfoundation.org/publications/ pab/Boureston_SemmelPAB1210.pdf adresinden alınmıştır.
  • Bukharin, O., Potter, W. (1995). Patatoes were guarded beter. Bulletin of Atomic Scientists, 51(3), 46–50.
  • Bunn, A. ve Bunn, G. (2001). Reducing the threat of nuclear theft and sabotage. Symposium on International Safeguards: Verification and Nuclear Material Security, 29 Ekim-2 Kasım, Viyana, Avusturya, volume IAEA-SM-367/4/08.
  • Bunn, A., Wier, A. (2003). Anecdotes of ınsecurity, controlling nuclear warheads and materials: A report card and action plan. Amerika Birleşik Devletleri: Harward University.
  • Curtis, C. (2008). Preventing nuclear terrorism: Our highest priority – Isn’t. 11 Mart 2012’de http://www.nti.org/cpress/speech curtis NDU_052108.pdf adresinden alınmıştır.
  • Çaycı, S. (2006). BM güvenlik konseyi’nin terörle mücadeleye ilişkin kararları. Stratejik Analiz, 6(69), 66-69.
  • Dao, J. (2003). U.S. Official says North Korea could sell bomb material. 11 Mart 2012’de http://www.nytimes.com/2003/02/05/international/ asia/05KORE.html adresinden alınmıştır.
  • Feaver, P. (1992). Guarding the guardians: Sivilian control of nuclear weapons in the United States, Ithaca, NY: Cornell University Press.
  • Ferguson, C. ve Potter, W. (2004). The four faces of nuclear terrorism, The Center for Nonproliferation Studies. California::Monterey Institute of International Studies.
  • Ferguson, C. (2006). Probability of a nuclear attack by terrorists has ıncreased, warns council report. 2 Nisan 2012’de http://www.cfr.org/publication/10266/ adresinden alınmıştır.
  • Ganor, B. 1998. Non-conventional terrorism: chemical, nuclear, biological. 2 Nisan 2012’de http://www.ict.org.il adresinden alınmıştır.
  • Gellman, B. (2002). Fears Prompt U.S. to Breef Up Nuclear Terror Detection. 5 Mayıs 2012 tarihinde http://www.faughnan.com/scans/020303_nuclearThreatAssesment.pdf adresinden alınmıştır.
  • Gilmour, J. (1999). First annual report to the president and the congress of the USA: Advisory panel to assess domestic responce capabilities for terrorism involving WMD. 3 Şubat 2012’de http://www.cryptome.org/tp-terr.htm adresinden alınmıştır.
  • International Panel on Fissile Materials, (2010). Fifth annual report, global fissile material report 2010 balancing the books: Production and stocks. 1 Haziran 2011’de http://www.ipfmlibrary.org/gfmr10.pdf| adresinden alınmıştır.
  • Joyner, C. (2009). Nuclear terrorism in a globalizing world: Assessing the threat and the emerging management regime, Stanford Journal of International Law, 45(2), 203-242.
  • Kaya, İ. (2005). Terörle mücadele ve uluslararası hukuk. Ankara: USAK Yayınları.
  • Keskin, F. (2005). Birleşmiş milletler ve Türkiye. Ankara: Ekin yayınları.
  • Kibaroğlu, M. (2006). Kitle imha silahları ile terör: Kıyametin yeni eşiği mi?, Avrasya Dosyası, 12(3), 119-137.
  • Kibaroğlu, M. (1996). The nuclear non-proliferation regime at the crossroads: Strengthening or uncertainty. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Bilkent Üniversitesi, Ankara.
  • Rotblat, J. (2006). A world without war is it desirable? Is it feasible?. ISYP Journal on Science and World Affairs, 2(1), 1-8.
  • Rustemova, S. (2006). Küresel terörizm. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Saraçlı, M. (2007). Uluslararası hukukta terörizm. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(1-2), 1050-1078.
  • Spillius, A. (2011). Al-Qaeda trying to secure nuclear weapons, says Barack Obama. 2 Şubat 2012’de http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/northamerica/usa/barack obama/7583173/Al-Qaeda-trying-to-secure-nuclear-weapons-says- Barack-Obama.html adresinden alınmıştır.
  • Stein, P., Feaver, P. (1989). Assuring control of nuclear weapons: The evolution of permissive action links. Lanham: University Press of America.
  • Steyn, B. (2005). Understanding the implications of UN security council resolution 1540, African Security Review, 14(1), 85-91.
  • Taşdemir, F. (2006). Uluslararası terörizme karşı devletlerin kuvvete başvurma yetkisi. Ankara: Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Yayınları
  • Uluslarararası Atom Enerjisi Ajansı. (2010). Illicit trafficcing database fact sheet. 23 Şubat 2012’de UAEA İnternet Sitesi,http://wwwns. iaea.org/downloads/security/itdb-fact-sheet.pdf adresinden alınmıştır.
  • Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı. (2007). Combating illicit trafficking in nuclear and other radioactive material,reference manual. 18 Mayıs 2011’de http://wwwpub.iaea.org/MTCD/publications/PDF/pub1309_web.pdf adresinden alınmıştır.
  • Wilkinson, P. (1974). Political terrorism. Londra: Macmillan Press Ltd.
APA GERÇEKER N (2013). Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. , 91 - 121.
Chicago GERÇEKER Nilgün Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. (2013): 91 - 121.
MLA GERÇEKER Nilgün Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. , 2013, ss.91 - 121.
AMA GERÇEKER N Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. . 2013; 91 - 121.
Vancouver GERÇEKER N Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. . 2013; 91 - 121.
IEEE GERÇEKER N "Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme." , ss.91 - 121, 2013.
ISNAD GERÇEKER, Nilgün. "Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme". (2013), 91-121.
APA GERÇEKER N (2013). Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. Savunma Bilimleri Dergisi, 12(1), 91 - 121.
Chicago GERÇEKER Nilgün Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. Savunma Bilimleri Dergisi 12, no.1 (2013): 91 - 121.
MLA GERÇEKER Nilgün Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. Savunma Bilimleri Dergisi, vol.12, no.1, 2013, ss.91 - 121.
AMA GERÇEKER N Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. Savunma Bilimleri Dergisi. 2013; 12(1): 91 - 121.
Vancouver GERÇEKER N Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme. Savunma Bilimleri Dergisi. 2013; 12(1): 91 - 121.
IEEE GERÇEKER N "Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme." Savunma Bilimleri Dergisi, 12, ss.91 - 121, 2013.
ISNAD GERÇEKER, Nilgün. "Küresel felaket: Nükleer terörizm, uluslararası hukuk çerçevesine ilişkin bir değerlendirme". Savunma Bilimleri Dergisi 12/1 (2013), 91-121.