Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

M. Engin DENİZ, (Yıldız Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)
Esin ÖZER, (MEB Ankara Anadolu Lisesi, Ankara, Türkiye)
Erkan IŞIK (Mevlana Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışma Anabilim Dalı, Konya, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
68 14
Yıl: 2013 Cilt: 38 Sayı: 169 Sayfa Aralığı: 407 - 419 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Petrides ve Furnham (2000a, 2001) tarafından geliştirilen Duygusal Zeka Özelliği Ölçeği Kısa Formunun (DZÖÖ-KF) Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesidir. Çalışma 464 üniversite öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Ölçeğin dil geçerliği ve eşdeğerliği İngilizce ve Türkçe formlardan elde edilen puanlar arasındaki pozitif korelasyonla desteklenmiştir. Ölçeğin yapı geçerliğini incelemek için yapılan Açıklayıcı Faktör Analizi sonucunda, 20 maddeden oluşan dört faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Elde edilen bu yapının örneklem verisine iyi uyum gösterip göstermediğini anlamak amacıyla yürütülen Doğrulayıcı Faktör analizi sonuçları ise ölçeğin uygulandığı örnekleme uyumunun iyi olduğunu göstermiştir. DZÖÖ-KFnun iç tutarlılık güvenirlik katsayısı ölçeğin tamamı için .81, test-tekrar test güvenirlik katsayısı ise .86 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar DZÖÖ-KFnun Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Trait Emotional Intelligence Questionnaire Short Form: Validity and reliability studies

Öz:
The purpose of this study was to examine the validity and reliability of Trait Emotional Intelligence Questionnaire Short Form (TEIQue-SF) developed by Petrides and Furnham (2000, 2001). Participants were 464 university students. Language equivalency was supported by positive correlations between translated forms (English-Turkish) and backtranslated forms (Turkish- English). Explanatory Factor Analysis performed for construct validity revealed that the scale is a four-factor measure with 20 items. This four-factor solution was tested with Confirmatory Factor Analysis and the results provided a good fit to the data. The internal consistency score of the TEIQue-SF was .81 and test-retest reliabilty of the total score was .86. These results revealed that this scale is a valid and reliable instrument to use with Turkish university students.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Austin, E. J., Saklofske, D. H., & Egan, V. (2005). Personality, well-being and health correlates of trait emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 38, 547-558.
  • Bacanlı, H., Ilhan, T., & Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261- 279.
  • Brackett, J. ve Warner, R. (2004). EQ and its relation to everyday behaviour. Personality and Individual Differences, 36, 1387-1402.
  • Büyüköztürk, S. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (2.Baskı) Ankara: Pegem-A Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Byrne, B. M. (1989). A primer of LISREL: Basic applications and programming for confirmatory factor analytic models. New York: Springer-Verlag.
  • Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLES: Basic concepts, applications, and programming. NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
  • Cumming, E. A. (2005). An investigation into the relationship between emotional intelligence and workplace performance: An exploratory study, Presented Paper. Lincoln University.
  • Cooper, R. K., & Sawaf, A. (2003). Liderlikte duygusal zeka (3. Baskı) İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Freudenthaler, H. H., Neubauer, A. C., Gabler, P., & Scherl, W. G. (2008). Testing the Trait Emotional Intelligence Questionnaire (TEIQue) in a German-speaking sample. Personality and Individual Differences, 45, 673-678.
  • Gardner, H. (1983) Frames of mind: The theory of multiple intelligences. New York: Basic Books.
  • Goleman, D. (2000). Duygusal zekâ (17. basım). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. London and New York: Routledge.
  • Kline, R. B. (1998). Principles and practices of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Mavroveli, S., Petrides, K.V., Sangareau, Y., & Furnham, A. (2009). Exploring the relationships between trait emotional intelligence to objective socio-emotional outcomes in childhood. British Journal of Educational Psychology, 9, 259-272.
  • Mayer, J. D., & Salovey, P. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185-211.
  • Mikolajczak, M., & Limunet, O. (2008). TEQ and the cognitive appraisal of stressful events: An exploratory study. Personality and Individual Differences, 44, 144-153.
  • Mikolajczak, M., Luminet, O., Leroy, C., & Roy, E. (2007). Psychometric properties of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire: Factor structure, reliability, construct, and incremental validity in a French-Speaking population. Journal of Personality Assessment, 88, 338-353.
  • Norusis, M. J. (1990). SPSS base system user’s guide. IL: SPSS Inc.
  • Petrides, K. V. (2009). Technical manual for the Trait Emotional Intelligence Questionnaires (TEIQue). London, England: London Psychometric Laboratory.
  • Petrides, K.V. (2010). EQ Theory. Industrial and Organizational Psychology, 3, 136-139.
  • Petrides, K. V., & Furnham, A. (2000a). On the dimensional structure of emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 29, 313-320.
  • Petrides, K. V., & Furnham, A. (2000b). Gender differences in measured and self-estimated trait emotional intelligence. Sex Roles, 42, 449-461.
  • Petrides, K. V., & Furnham, A. (2001). Trait emotional intelligence: Psychometric investigation with reference to established trait taxonomies. European Journal of Personality, 15(6), 425- 448.
  • Petrides, K. V., & Furnham, A. (2003). Trait emotional intelligence: Behavioral validation in two studies of emotion recognition and reactivity to mood induction. European Journal of Personality, 17(1), 39-57.
  • Petrides, K. V., Pérez-González, J. C., & Furnham, A. (2007). On the criterion and incremental validity of trait emotional intelligence. Cognition and Emotion, 21, 26-55.
  • Petrides, K.V., Fredericson, N., & Furnham, A. (2004). The role of trait EQ in academic performance and deviant behavıours at school. Personality and Individual Differences, 36, 277-293.
  • Petrides K.V., Pita R. ve Kokkınaki, F. (2007). The location of TEQ in personality space. British Journal of Psychology, 98, 273-289.
  • Petrides, K. V., Vernon, P. A., Schermer, J. A., Ligthart, L., Boomsma, D. I., & Veselka, L. (2010). Relationships between trait emotional intelligence and the Big Five in the Netherlands. Personality and Individual Differences, 48, 906-910.
  • Shapiro, L. E. (2002). Yüksek EQ’lu bir çocuk yetiştirmek (çev. Ü. Kartal). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Spence, G., Oades, L., & Caputi, P. (2004). TEQ and goal self integration: Important predictors of emotional well-being. Personality and Individual Differences, 37, 449-461.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Basın Yayın Dağıtım Ltd Şti.
  • Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(25), 139-146.
APA DENİZ M, Özer E, IŞIK E (2013). Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 407 - 419.
Chicago DENİZ MEHMET ENGİN,Özer Esin,IŞIK ERKAN Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2013): 407 - 419.
MLA DENİZ MEHMET ENGİN,Özer Esin,IŞIK ERKAN Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2013, ss.407 - 419.
AMA DENİZ M,Özer E,IŞIK E Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2013; 407 - 419.
Vancouver DENİZ M,Özer E,IŞIK E Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2013; 407 - 419.
IEEE DENİZ M,Özer E,IŞIK E "Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.407 - 419, 2013.
ISNAD DENİZ, MEHMET ENGİN vd. "Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2013), 407-419.
APA DENİZ M, Özer E, IŞIK E (2013). Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 38(169), 407 - 419.
Chicago DENİZ MEHMET ENGİN,Özer Esin,IŞIK ERKAN Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim 38, no.169 (2013): 407 - 419.
MLA DENİZ MEHMET ENGİN,Özer Esin,IŞIK ERKAN Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, vol.38, no.169, 2013, ss.407 - 419.
AMA DENİZ M,Özer E,IŞIK E Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim. 2013; 38(169): 407 - 419.
Vancouver DENİZ M,Özer E,IŞIK E Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim. 2013; 38(169): 407 - 419.
IEEE DENİZ M,Özer E,IŞIK E "Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Eğitim ve Bilim, 38, ss.407 - 419, 2013.
ISNAD DENİZ, MEHMET ENGİN vd. "Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği Kısa Formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Eğitim ve Bilim 38/169 (2013), 407-419.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 19:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları