Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları

ANÇEL, Gülsüm

Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları

Gülsüm ANÇEL (Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi

20 3

Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 70 - 78 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları

Öz:

Karşılıklı bağımlılık; güvenlik duygusu, benlik saygısı ve benlik kavramını onaylatmak için ortaya konan bir tutum, bir davranış biçimi ve kişilik bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Karşılıklı bağımlılık, özellikle kadınlar ve daha çok kadın mesleği olması nedeniyle de hemşirelerde sık olarak ortaya çıkan, tedavi edilebilen ciddi bir sağlık sorunudur. Bu sağlık sorununu ele almada ilk adım, karşılıklı bağımlılığın belirlenmesidir. Ancak, bu konuda geliştirilmiş sınırlı sayıda belirleme ölçeği bulunmaktadır. Literatürde karşılıklı bağımlılık konusunda pek çok çalışma bulunmasına rağmen, bu konuda Türk toplumuna yönelik bir araştırma henüz yapılmamıştır. Bu yazıda kavramı tanıtmak, hemşirelikle ilişkisini açıklamak ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Sosyal Çalışma Sosyoloji Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

The concept of codependency: The relationship with the nursing and assessment tools

Öz:

Codependency is a behaviour pattern, personality disorder and attitude that includes being addicted to the confirmation of others to gain self-security, self-confidence and self-identity. Codependency is a serious and treatable health problem which is common in especially women and nurses. The first step for assessment of codependency is measurement but limited scales do exist for this purpose. Although there are many studies about the codependency in literature, so far no research has been carried out in Turkey on codependency. The aim of this article is to describe the concept of codependency, to explain the relationship with the nursing profession and to inform about the the codependency assessment tools.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Sosyal Çalışma Sosyoloji Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Herrick CA. Codependency: Charesteristics, risks, progression and strategies for healing. Nursing Forum 1992; 27(3): 12-19.
2. Carothers M, Warren LW. Parental antecedents of codependency, Journal of Clinical Psychology 1996;52: 231-239.
3. Ançel G, Kabakci E. Psychometric properties of Turkish Form of Codependency Assessment Tool. Archives of Psychiatric Nursing 2009; 23(6): 441- 453.
4. Wegsheider-Cruse S. Understanding Co-Dependency. Florida: Health Communications; 1990.1- 18 p.
5. Hands M, Dear G. Co-dependency: Acritical review. Drug and Alcohol Review 1994; 13:437-445.
6. Cermak TL. Diagnostic criteria for codependency. Journal of Psychoactive Drugs 1986;18(1): 15- 20.
7. Stafford LL. Is codependency a meaningful concept? Issues in Mental Health Nursing 2001; 22: 273-286.
8. CoDAWorld Fellowship Patterns and characteristics of codependence [Online] 2006. Avaliable from: http://www. codependents.org/patterns.php, (Accessed 2011 April)
9. Whitfield CL. Co-dependence, addictions and related disorders. In JH Lowinson, P Ruiz, RB Millman ve diğ.(Eds.), Sustance abuse: A comprehensive textbook. 3rd ed. Baltimore: Williams&Wilkins, 1997.
10. Öz F. Bağlaşıklık ve hemşirelik. Kriz Dergisi 1999; 6(1): 67-73.
11. Haaken J. From Al-Anon to ACOA: Codependence and the Reconstruction of care giving. Signs 1993; 18(2): 321-345.
12. Zerwekh J, Michaels B. Co-dependency: Assessment and recovery. Nursing Clinics of North America 1989; 24(1): 109-120.
13. Dear GE, Roberts CM. The relationship between codependency and feminity and masculinity. Sex Roles 2002; 46(5/6): 159-165.
14. Hopkins LM, Jackson W. Revisiting the issue of co-dependency in nursing: Caring or caretaking? Joint Committee for National Recovery 2002; 34(4): 35-46.
15. Prest LA, Protinsky H. Family systems theory: A unifying framework for codependence. The American Journal of Family Therapy 1993; 21(4): 352- 360.
16. Malloy GB, Berkery AC. Codependency: A feminist perspective. Journal of Psychosocial Nursing 1993; 31(4): 15-18.
17. Hughes-Hammer C, Martsolf DS, Zeller RA. Development and testing of the Codependency Assessment Tool. Archives of Psychiatric Nursing 1998a; 17( 6): 326-334.
18. Martsolf DS, Hughes-Hammer C, Estok P, Zeller RA. Codependency in male and female helping professionals. Archives of Psychiatric Nursing 1999; 18(2): 97-103.
19. Williams E, Bissel S, Sullivan E. The effect of codependence on psychicians and nurses. Addiction 199;86(1): 37-42.
20. Yates JG, McDaniel JL. Are you loosing yourself in codependency? American Journal of Nephrology April 1994: 32-36.
21. Fisher D, Beer J. Codependency and self-esteem among high school students. Psychological Reports 1990; 66(3): 1001-1002.
22. Martsolf DS, Sedlak CA, Doheny MO. Codependency and related health variables. Archives of Psychiatric Nursing 2000; 14(3): 150-158.
23. Arnold LJ. Codependency Part II: The hospital as a dysfunctional family. Association of periOperative Registered Nurses Journal 1990; 51(6): 1581- 1584.
24. Hall SF, Wray LM. Codependency, Nurses who give too much. American Journal of Nursing 1988; Nov:1456-1460.
25. Caffrey RA, Caffrey PA. Nursing: Caring or codependent. Nursing Forum 1994; 29(1): 12-16.
26. J Friel, T Gorski, J Greanleaf, Mason, M, Miller M, Shuman G, Capell-Sowder G, Subby R, Wallace C, Wegscheider-Cruse S, Whitfield C, Woititz J. editors. Codependency. Deerfield Beach Florida: Health Communications; 1984. 81-88 p.
27. Hughes-Hammer C, Martsolf DS, Zeller RA. Depression codependency in women. Arcives of Psychiatric Nursing 1998b; 12( 5): 264-272.
28. Fuller JA, Warner RM. Family stressors as predictors af codependency. Genetic, Social, and General Psychology Monographs 2000; 126(1): 5-22.
29. Goff L, Goff P. Trapped in codependency. Personnel Journal 1988: 50-57.
30. Biering P. Codependency: Adisease or the root of nursing excellence? Journal of Holistic Nursing 1998; 16: 320-337.
31. Harkness D, Swenson M, Hampton K, Hale R. The development, reliability, and validity of a clinical rating scale for codependency. Journal of Psychoactive Drugs 2001; 33(2): 159-171.
32. Friel J. Codependency Assessment Inventory:A preliminary research tool. Focus on Family and Chemical Dependency 1985: 20-21.
33. Potter-Efron LA, Potter-Efron PS. Assessment of co-dependency with individuals from alcoholic and chemical dependent families. Alcoholism Treatment Qarterly 1989; 6: 37-57.
34. Stonebrink S. Co-dependency Inventory (CODI) (Online) 1988, Available from: libfm.uml.edu/ tests/recordlist.php?-skip, (Accessed 2011 October]
35. Fischer J, Spann L, Crawford D. Measuring codependency. Alcoholism Treatment Quarterly 1991; 8( 1): 87-100.
36. Corcoran K, Fischer J. Measures for clinical practice: A sourcebook. (3rd Ed.) (2vols.) NY: 2000.
37. Roehling PV, Gaumond E. Reliability and validity of the codependent questionnaire. Alcoholism Treatment Quarterly 1996; 14: 85-95.
38. Dear GE, Roberts CM. The Holyoake Codependency Index: Investigation of the factor structure and psychometric properties. Psychological Reports 2000; (87): 991-1002.
39. Allison S. Nurse codependency: Instrument development and validation. Journal of Nursing Measurement 2004; 12(1): 63-75.
40. Sağlık Bakanlığı, Yüksek Öğretim Kurumu Türkiye Sağlık İnsangücü Durum Raporu (İnternet) 2008, Ulaşım adresi: http://www.saglik.gov.tr/ TR/dosya/1-35227/h/segmsiprapor.pdf, (Ulaşım tarihi: 02/2011 February).

APA	ANÇEL G (2012). Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. , 70 - 78.
Chicago	ANÇEL Gülsüm Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. (2012): 70 - 78.
MLA	ANÇEL Gülsüm Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. , 2012, ss.70 - 78.
AMA	ANÇEL G Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. . 2012; 70 - 78.
Vancouver	ANÇEL G Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. . 2012; 70 - 78.
IEEE	ANÇEL G "Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları." , ss.70 - 78, 2012.
ISNAD	ANÇEL, Gülsüm. "Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları". (2012), 70-78.

APA	ANÇEL G (2012). Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14(1), 70 - 78.
Chicago	ANÇEL Gülsüm Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 14, no.1 (2012): 70 - 78.
MLA	ANÇEL Gülsüm Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, vol.14, no.1, 2012, ss.70 - 78.
AMA	ANÇEL G Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012; 14(1): 70 - 78.
Vancouver	ANÇEL G Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012; 14(1): 70 - 78.
IEEE	ANÇEL G "Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları." Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14, ss.70 - 78, 2012.
ISNAD	ANÇEL, Gülsüm. "Karşılıklı bağımlılık kavramı: Hemşirelikle ilişkisi ve karşılıklı bağımlılığı belirleme araçları". Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 14/1 (2012), 70-78.