İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi

ÇETİN, Emine; ÖZBIÇAKÇI, Şeyda

İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi

Emine ÇETİN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Şeyda ÖZBIÇAKÇI (Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi

5 3

Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 52 - 60 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi

Öz:

Amaç: İlköğretim öğrencilerinin uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisini incelemek amacıyla kesitsel, tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Yöntem: İzmir ilinde Balçova bölgesinde bulunan dört ilköğretim okulundan birindeki öğrencilerin (7-14 yaş grubu) ebeveynlerinin tümü (N=790) araştırma kapsamına alınmıştır. Verilerin toplanmasında ebeveynlerin çocukların uyku alışkanlıklarını değerlendirdiği anket formu (17 soru) ile olumlu ve olumsuz duygu ve davranış özelliklerini sorgulayan Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) kullanılmıştır (25 soru). Ebeveyn yanıt oranı % 74 olan anketler (n=584) bilgisayarda SPSS 11,5 programı kullanılarak tanımlayıcı istatistikler ile tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin uyku süresi ortalaması hafta içi 9,72±1,24, hafta sonu 10,30±1,32 saattir. GGA ölçeği sonuçlarına (11,27±5,69) göre uyku alışkanlıkları sorunları puan ortalamaları (7,60±2,26) tek yönlü varyans analizi ile karşılaştırılmış ve istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (F=17,796, p<0,05). İleri analizde (Tukey HSD) normal dışı kabul edilen öğrencilerin (n=109) uyku alışkanlıkları puan ortalamaları normal ve sınırda kabul edilen öğrencilerin puanlarına göre anlamlı olarak daha düşüktür. Normal dışı olan öğrencilerin uyku sorunları olduğu saptanmıştır. Sonuç: GGA ölçeğine göre davranış sorunu olan öğrencilerin uyku alışkanlıkları problemleri görülebilir. Okul çocuklarında uyku alışkanlıkları duygu davranış sorunlarına etki edebilir. Okul hemşirelerinin öğrencilerin uyku alışkanlıklarını değerlendirmeleri, sorunu olan öğrencilerin ailelerini ilgili birimlere yönlendirip izlemlerini yapmaları önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Investigation of the impact of sleep habits on emotional-behavioral problems of elementary school children

Öz:

Objective: This cross sectional, descriptive study was conducted to examine the impact of sleep habits on emotional-behavioral problems of elementary school children. Method: The study population consisted of all parents of the students in one of four elementary schools (N=790; age group, 7-14 years) in İzmir, Balçova district. A questionnaire form (17 questions) in which the parents assessed the sleep habits of the children and Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) (25 questions) that questioned positive and negative emotional and behavioral features were used for data collection. Parent response rate was 74% (n=584), and the completed forms were transferred into computer documents and evaluated by means of frequency analysis and one-way analysis of variance (ANOVA) in SPSS Version 11.5. Results: Average sleep duration was 9.72±1.24 during the week day, and 10.30±1.32 during the weekend. Mean score of sleep habit problems (7.60±2.26) was compared with total SDQ score (11.27±5.69) by ANOVA, and a statistically significant difference was found (F=17.796, p<0.05). In further analysis (Tukey HSD), mean scores of sleep habit problems of abnormal children (n=109) were significantly lower than the mean scores of normal and borderline students. It was found that abnormal students had sleep problems. Conclusion: According to SDQ score, students with behavioral problems experienced sleep habit problems, as well. Sleep habits in school children may have an impact on emotional-behavioral problems. School nurses should assess sleep habits of the students, lead the families of the students with sleep problems to regarding units, and monitor the students.

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Giannotti F, Cortesi F, Sebastiani T, Ottaviano S. Circadian preference, sleep and daytime behaviour in adolescence. J. Sleep Res 2002; 11(3): 191- 199.
2. Amschler DH, McKenzie JF. Elementary students’ sleep habits and teacher observations of sleep- related problems: J Sch Health 2005; 75 (2): 50-56.
3. LeBourgeois MK, Giannotti F, Cortesi F, Wolfson AR, Harsh J. The relationship between reported sleep quality and sleep hygiene in Italian and American adolescents. American Academy of Pediatrics 2005; 115(1): 257-265.
4. Liu X, Liu L, Owens JA, Kaplan DL. Sleep patterns and sleep problems among schoolchildren in the united states and china: Pediatrics 2005. January. 115(1), 266-268.
5. Owens JA, Dalzell V. Use of the ‘bears’ sleep screening tool in a pediatric residents’continuity clinic: a pilot study. special section: sleep medicine education based on nıh sleep academic award program. Sleep Medicine 2005; 6: 63–69.
6. Oginska H, Pokorski J. Fatigue and mood correlates of sleep length in three age-social groups: school children, Students, and Employees. Chronobiology International The Journal of Biological and Medical Rhythm Research 2006; 23(6): 1317–1328.
7. Taheri S. The link between short sleep duration and obesity: we should recommend more sleep to prevent obesity. Arch Dis Child 2006; 91: 881–884.
8. Tynjala J, Kannas L, Valimmaa R. How young europeans sleep. Health Educ Res 1993; 8: 69-80.
9. Dahl RE. The impact of inadequate sleep on children’s daytime cognitive function: semin. Pediatr Neurol 1996. 3, 44-50.
10. Aronen ET, Paavonen EJ, Fjallberg M, Soininen M, Törrönen J. Sleep and psychiatric symptoms in school-age children. Child Adolescent Psychiatry 2000; 39(4): 502-509. Emine Çetin & Şeyda Özbıçakçı 58 Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2012 -2
11. Stein MA, Mendelsohn J, Obermeyer WH, Amromin J, Benca R. Sleep and behaviour problems in school-aged children. Pediatrics 2001;107(4): 1-9.
12. Smedje H, Broman J-E, Hetta JShort-term prospective study of sleep disturbances in 5-8-year-old children. Acta Pediatr 2001a; 90: 1456-1463.
13. Paavonen EJ, Almqvist F, Tamminen T, Moilanen I, Piha J, Rasanen E. Poor sleep and psychiatric symptoms at school: an epidemiological study. Eur Child Adolesc Psychiatry 2002; 11: 10–17.
14. Salcedo AF, Rodriguez AFM, Monterde Aznar ML, Garcia Jimenez MA, Redondo Martinez P, Marcos Navarro AI. Sleeping Habits and Sleep Disorders During Adolescence: Relation to School Performance. Aten Primaria 2005; 35(8): 408- 414.
15. Gibson ES, Powles P, Thabane L, O’Brien S, Molnar DS, Trajanovic N, Ogilvie R, Shapiro C. “Sleepiness” is serious in adolescence two surveys of 3235 canadian students. Public Health 2006; 45(6): 116-125.
16. Gregory AM, Rijsdijk FV, Eley TC. A twin-study of sleep difficulties in school-aged children. Child Dev 2006; 77: 1668–79.
17. Smaldone A, Honig JC, Byrne MW. Sleepless in America: ınadequate sleep and relationships to health and well-being of our nation’s children. Pediatrics 2007; 119: 29-37.
18. Giannotti F, Cortesi F, Sebastiani T,Vagoni C. Sleeping habits in Italian children and adolescents. Sleep and Biological Rhythms 2005; 3(1): 15.
19. Russo PM, Bruni O, Lucidi F, Ferri R, Violani C. Sleep habits and circadian preference in italian children and adolescents. J. Sleep Res 2007; 16(2): 163-169.
20. Pollak CP, Bright D. Caffeine consumption and weekly sleep patterns in US seventh eighth and ninth graders. Pediatrics 2003; 111: 42–46.
21. Carskadon MA, Wolfson AR, Acebo C, Tzischinsky O, Seifer R. Adolescent sleep patterns, circadian timing, and sleepiness at a transition to early school days. Sleep1998; 21: 871–881.
22. Wolfson AR, Carskadon MA. Sleep schedules and daytime functioning in adolescents. Child Development 1998; 69(4): 875-887.
23. Yoshimatsu S, Hayashi M. Bedtime and lifestyle in primary school children. Sleep and Biological Rhythms 2004: 2(2): 153-155.
24. Spruyt K, O’Brien LM, Cluydts R, Verleye GB, Feri R. Odds ,prevalence and predictors of sleep problems in school-age normal children. J. Sleep Res 2005; 14: 163-176.
25. Yang CK, Kim JK, Patel SR, Lee JH. Age-related changes in sleep/wake patterns among korean teenagers. Pediatrics 2005; 115(1): 250-256.
26. Shur S, Gau F. Prevalence of sleep problems and their association with inattention/hyperactivity among children aged 6-15 in taiwan. Journal of Sleep Research 2006; 15(4): 403-414.
27. Mohammadi M, Ghalebaghi B, Bandi FG, Amintehrani E, Khodaie S, Shoaee S, Ashrafi MR. Sleep patterns and sleep problems among preschool and school-aged group children in a primary care setting. Iran J Ped 2007; 17(3): 213-221.
28. Bos SC, Gomes A, Clemente V, Marques M, Pereira AT, Maia B, Soares MJ, Cabral AS, Macedo A, Gozal D, Azevedo MH. Sleep and behavioral/ emotional problems in children: a populationbased study. Sleep Medicine 2008; 10(1): 66-74.
29. Loessl B, Valerius G, Kopasz M, Hornyak M, Riemann D, Voderholzer U. Are adolescents chronically sleep-deprived? an investigation of sleep habits of adolescents in the southwest of germany. Child Care Health and Development 2008; 34(5): 549-556.
30. Wolfson AR, Carskadon MA. Understanding adolescents sleep patterns and school performance: a critical appraisal. Sleep Med. Rev 2003; 7: 491–506.
31. Chen MY, Wang EK, Jeng YJ. Adequate sleep among adolescents is positively associated with health status and health-related behaviors. BMC Public Health 2006; 59(6): 1-8.
32. Moore M. Meltzer LJ. The sleepy adolescent causes and consequences of sleepiness in teens. Paedıatrıc Respıratory Revıews 2008; 9: 114–121. İlköğretim Öğrencilerinde Uyku Alışkanlıklarının Duygu-Davranış Sorunlarına Etkisinin İncelenmesi Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2012 -2 59
33. Owens JA, Maxim R, McGuinn M, Nobile C, Msall M, Alario A. Television-viewing Habits and Sleep Disturbance in School Children. Pediatrics 1999; 104(3): 1-8.
34. Yalçın SS, Tuğrul B, Naçar N, Tuncer M, Yurdakök K. Factors that affect television viewing time in preschool and primary Schoolchildren. Pediatrics International 2002; 44: 622–627.
35. Owens J. The electronic sandman: the impact of the media on adolescent sleep. Sleep 2004; 27(1): 15-16.
36. Van den Bulck J. Television viewing, computer game playing, and Internet use and self-reported time to bed and time out of bed in secondary-schol children. Sleep 2004; 27: 101–104.
37. Arslan F, Ünal AS, Güler H, Kardaş K. Okul çağı çocuklarının televizyon izleme alışkanlıklarının incelenmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2006; 5(6): 391-401.
38. Bahammam A, Al_Faris E, Shaikh S, Bin Saeed A. Prevalence of sleep problems and habits in a sample of saudi primary school children. Ann saudi Med 2006; 26(1): 7-13.
39. Bharti B, Malhi P, Kashyap S. Patterns and problems of sleep in school going children. Indian Pediatric 2006; 43(17): 35-38.
40. Eggermont S, Bulck JV. Nodding off or switching off ? The use of popular media as a sleep aid in secondary- school children. Journal of Pediatrics and Child health 2006; 42(7-8): 428-433.
41. Bülbül S, Kurt G, Ünlü E, Kırlı E. Adolesanlarda uyku alışkanlıkları ve uyku sorunları. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2010; 53: 204-210.
42. Kelman BB.The sleep needs of adolescents. Journal of School Nursing 1999; 15 (3): 14-19.
43. Doğan S, Kelleci M, Sabancıoğulları S, Aydın D. Bir ilköğretim okulunda öğrenim gören çocuklarda ruhsal uyum sorunları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7(1): 47-52.
44. Bruni O. Sleep disturbances scale for children. Construct and validation of an instrument to evaluate sleep disturbances in childhood and adolescence. J. Sleep Res 1996; 5: 251-261.
45. Owens JA, Spirito A, McGuinn M. The children’s sleep habits questionnaire (cshq): psychometric properties of a survey instrument for schoolaged children. Sleep 2000; 23(8): 1043-1051.
46. Lam P, Hiscock H, Wake M. Outcomes of ınfant sleep problems: a longitudinal study of sleep, behavior and maternal well-being. Official Journal of the American Academy of Pediatrics 2003; 111(3): 203-207.
47. Fain JA. Reading, understanding and applying nursing research. a text and workbook. 2004, Second Edition, New York, 156-157.
49. Goodman R. Psychometric properties of the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry 2001; 40: 1337-1345.
50. Becker A, Woerner W, Hasselhorn M, Banaschewski T, Rothenberger A. Validation of the parent and teacher SDQ in a clinical sample. European Child & Adolescent Psychiatry 2004 [Suppl 2]; 13: II/11–II/16.
51. Smedje H, Broman J-E, Hetta J. Associations between disturbed sleep and behavioural diffculties in 635 children aged 6 to 8years: a study based on parents’ perceptions. Eur Child Adolesc Psychiatry 2001b; 10: 1–9.

APA	ÇETİN E, ÖZBIÇAKÇI Ş (2012). İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. , 52 - 60.
Chicago	ÇETİN Emine,ÖZBIÇAKÇI Şeyda İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. (2012): 52 - 60.
MLA	ÇETİN Emine,ÖZBIÇAKÇI Şeyda İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. , 2012, ss.52 - 60.
AMA	ÇETİN E,ÖZBIÇAKÇI Ş İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. . 2012; 52 - 60.
Vancouver	ÇETİN E,ÖZBIÇAKÇI Ş İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. . 2012; 52 - 60.
IEEE	ÇETİN E,ÖZBIÇAKÇI Ş "İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi." , ss.52 - 60, 2012.
ISNAD	ÇETİN, Emine - ÖZBIÇAKÇI, Şeyda. "İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi". (2012), 52-60.

APA	ÇETİN E, ÖZBIÇAKÇI Ş (2012). İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14(2), 52 - 60.
Chicago	ÇETİN Emine,ÖZBIÇAKÇI Şeyda İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 14, no.2 (2012): 52 - 60.
MLA	ÇETİN Emine,ÖZBIÇAKÇI Şeyda İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, vol.14, no.2, 2012, ss.52 - 60.
AMA	ÇETİN E,ÖZBIÇAKÇI Ş İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012; 14(2): 52 - 60.
Vancouver	ÇETİN E,ÖZBIÇAKÇI Ş İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012; 14(2): 52 - 60.
IEEE	ÇETİN E,ÖZBIÇAKÇI Ş "İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi." Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14, ss.52 - 60, 2012.
ISNAD	ÇETİN, Emine - ÖZBIÇAKÇI, Şeyda. "İlköğretim öğrencilerinde uyku alışkanlıklarının duygu-davranış sorunlarına etkisinin incelenmesi". Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 14/2 (2012), 52-60.