Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması

ÇALIK, Muammer; Aytar, Ayşe

Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması

Muammer ÇALIK, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Ayşe AYTAR (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Rize, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

5 0

Yıl: 2013 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1579 - 1605 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması

Öz:

Bu çalışmanın temel amacı, Sınıf Öğretmen Adaylarının (SÖA) 5. sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programındakiİnsanın Çevreye Etkisi konusundaki pedagojik alan bilgilerinin öğretmenlik uygulamasından önce ve sonra ne düzeyde olduğunu tespit etmektir. Özel durum metodolojisine göre yürütülen çalışmanın örneklemini 2009-2010 Eğitim-Öğretim Yılı, Bahar Dönemi, Rize Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Programı son sınıfta öğretmenlik uygulaması dersini alan 49 öğretmen adayı arasından seçilen 6 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri; ders planları, gözlemler ve yarı yapılandırılmış mülakatlar ile toplanmıştır. Ders planları ve gözlemlerden elde edilen veriler geliştirilen rubrikler aracılıyla analiz edilirken, yarı yapılandırılmış mülakatlardan elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada SÖAnın, pedagojik alan bilgisinin alt bileşenleri olan öğretim programı bilgisi ve öğrencilerin kavramsal anlama güçlükleri bilgisi açısından yeterli bilgiye sahip olmadıkları belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgisinin diğer alt bileşeni olan pedagojik bilgi açısından yeterli bilgiye sahip oldukları tespit edilmiştir. Ancak diğer alt bileşenlerden öğretim yöntem, teknik, strateji bilgisi ve ölçme-değerlendirme bilgisi açısından yeterli teorik bilgi birikimine sahip olmalarına rağmen uygulamada bazı sorunlar yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlara bağlı olarak SÖAya tamamlayıcı ölçme-değerlendirme teknikleriyle ilgili daha fazla uygulama yapma imkânı verilmesi gerektiği önerisinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Investigating prospective primary teachers pedagogical content knowledge of effect of human on environment subject in the process of teaching practice

Öz:

The principal aim of this study is to determine what the extent of the prospective primary teachers (PPT) pedagogical content knowledge (PCK) is on effect of human on environment subject in grade 5 science and technology curriculum before and after Teaching Practice course. Within case study research methodology, the study sample consisted of 6 senior PPTs selected from 49 trainees who attended Teaching Practice-II course in spring semester of 2009-2010 schooling year in the programme of primary teacher education in Rize University. To collect data, lesson plans, observations, and semi-structured interviews were used. While the data obtained from lesson plans and observations were analyzed by means of rubrics developed, those from semi-structured interviews were analyzed using content analysis. It was found that the PPTs did not have sufficient idea of subcomponents of the PCK, especially curriculum knowledge, and knowledge of students learning difficulties. Nevertheless, it was determined that the PPTs had adequate idea of pedagogical knowledge in context of the PCK. However, it was drawn out that although they had sufficient theoretical knowledge about instructional methods, techniques, strategies, measurement and assessment, they encountered some problems in transferring the theoretical knowledge into practicum. In the light of the results, it is suggested that the PPTs should be given more opportunities for practicing complementary measurement-assessment techniques. Furthermore, it is recommended that the PPTs with their own lesson plans ought to be given more opportunities to transfer their PCK into related subject matter one.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Akçadağ, T. (2010). Öğretmenlerin ilköğretim programındaki yöntem teknik ölçme ve değerlendirme konularına ilişkin eğitim ihtiyaçları. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 53, 29-50.
Akpınar, B. (2010). Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmenin, öğrencinin ve velinin rolü. Eğitime Bakış, 16, 16-20.
Akyol İnç, N. (2009). Fen ve teknoloji dersi veren öğretmenlerin kılavuz kitaptaki yöntem ve tekniklerle ilgili yeterliliklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Ayas, A., Çepni, S., Akdeniz, A. R., Yiğit, N., Özmen, H. ve Ayvacı, H. Ş. (2007). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegema Yayıncılık.
Aydın, S. ve Boz, Y. (2012). Fen öğretmen eğitiminde pedagojik alan bilgisi araştırmalarının derlenmesi: Türkiye örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 479-505.
Aydın, S., Boz, N., & Boz, Y. (2010). Factors that are influential in pre-service chemistry teachers choices of instructional strategies in the context of methods of separation of mixtures: A case study. The Asia-Pacific Education Researcher, 19 (2), 251-270.
Bartholomew, R., Anderson, D., & Moeed, A. (2012). Resilience of science teaching philosophies and practice in early career primary teaching graduates. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 8 (2), 103-112.
Birgin, O. ve Gürbüz, R. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının ölçme ve değerlendirme konusundaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 163-179.
Bozdoğan, A. E. ve Altunçekiç, A. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının 5E öğretim modelinin kullanılabilirliği hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), 579-590.
Bozkurt, O., & Kaya, O. N. (2008). Teaching about ozone layer depletion in Turkey: Pedagogical content knowledge of science teachers. Public Understanding of Science, 17 (2), 261-276.
Bulut, H. ve Doğar, Ç. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 13-27.
Calik, M. (2011). How did creating constructivist learning environment influence graduate students views? Energy, Education, Science and Technology Part B Social and Educational Studies, 3 (1), 1-13.
Çalık, M. (2009). An integrated model for environmental education in Turkey. In N. Taylor, R. K. Coll, M. Littledyke & C. Eames (Eds.), Environmental education in context: An international perspective of the development and implementation of environmental education and its impact on student knowledge, attitudes and behaviour (pp. 109-122). Rotterdam, The Netherlands: Sense Publishers.
Çalık, M. (2013). Effect of technology-embedded scientific inquiry on senior science student teachers self-efficacy. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 9(3), 223-234. doi: 10.12973/eurasia.2013.931a
Çalık, M., & Eames, C. (2012). The significance of national context: A comparison of environmental education in Turkey and New Zealand. Asia Pacific Education Researcher, 21 (3), 423-433.
De Jong, O., Ahtee, M., Goodwin, A., Hatzinikita, V., & Koulaidis, V. (1999). An international study of prospective teachers initial teaching conceptions and concerns: The case of teaching combustion. European Journal of Teacher Education, 22 (1), 45-59.
De Jong, O., Van Driel, J., & Verloop, N. (2005). Preservice teachers pedagogical content knowledge of using particle models when teaching chemistry. Journal of Research in Science Teaching, 42 (8), 947-964.
Duban, N. ve Küçükyılmaz, E. A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerinin uygulama okullarında kullanımına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 7 (3), 769-784.
Dursun, Ö. Ö. ve Kuzu, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinde yaşanan sorunlara yönelik öğretmen adayı ve öğretim elemanı görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 159-178.
Ekinci, A. (2010). İlköğretime öğretmen yetiştirmede sorunlar, nitelik arayışı ve bir model önerisi. 20. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Öğretmen Yetiştirme bildirileri kitabı içinde (s. 50-51). Gaziantep: Kök yayıncılık.
Ekiz, D. (2003). Nitel, nicel ve eleştirel kuram metodolojileri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ekiz, D. (2006). Kendini ve başkalarını izleme: Sınıf öğretmeni adaylarının yansıtıcı günlükleri. İlköğretim Online, 5 (1), 45-57.
Ersoy, A., Gürdoğan Bayır, Ö. ve Güvey, E. (2010). İlköğretimde proje çalışmaları: Sınıf öğretmenlerinin velilerden beklentileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (3), 157-170.
Evran Acar, F., Kılıç, A., Ay, Ş. ve Kuyumcu Vardar, A. (2010). Öğretim elemanlarının pedagojik formasyon ihtiyacı. In International conference on New Trends in Education and Their Implications (ICONTE) (pp. 1028-1040). Antalya.
Faikhamta, C., Coll, R. K., & Roadrangka, V. (2009). The development of Thai pre-service chemistry teachers pedagogical content knowledge: From a methods course to field experience. Journal and Science and Mathematics Education in Southeast Asia, 32 (1), 18-35.
Frederik, I., Van der Valk, T., Leite, L., & Thorén, I. (1999). Pre-service physics teachers and conceptual difficulties on temperature and heat. European Journal of Teacher Education, 22 (1), 61-74.
Gelen, İ. ve Özer, B. (2008). Öğretmenlik mesleği genel yeterliklerine sahip olma düzeyleri hakkında öğretmen adayları ve öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 39-55.
Güven, S. (2008). Sınıf öğretmenlerinin yeni ilköğretim ders programlarının uygulanmasına ilişkin görüşleri [Çevrimiçi sürüm]. Milli Eğitim Dergisi, 177, 224-236.
Güzel, H., Cerit Berber, N. ve Oral, İ. (2010). Eğitim fakültesi uygulama okulları işbirliği programında görevli öğretmenlerin ve öğretim elemanlarının öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (1), 19-36.
Halim, L., & Meerah, S. M. (2002). Science trainee teachers pedagogical content knowledge and its influence on physics teaching. Research in Science and Technological Education, 20 (2), 215-225.
Henze, I., Van Driel, J. H., & Verloop, N. (2008). Development of experienced science teachers pedagogical content knowledge of models of the solar system and the universe. International Journal of Science Education, 30 (10), 1321-1342.
Käpyläa, M., Heikkinenb, J., & Asuntaa, T. (2009). Influence of content knowledge on pedagogical content knowledge: The case of teaching photosynthesis and plant growth. International Journal of Science Education, 31 (10), 1395-1415.
Kaya, O. N. (2009). The nature of relationships among the components of pedagogical content knowledge of preservice science teachers: Ozone layer depletion as an example. International Journal of Science Education, 31 (7), 961-988.
Kazu, İ. Y., Eroğlu, M. ve Şenol, C. (2010). İlköğretim öğretmen adaylarının değerlendirme tercihlerinin incelenmesi (Fırat üniversitesi örneği). 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu içinde (s. 460-464). Elazığ.
Kolomuç, A., & Çalık, M. (2012). A comparison of chemistry teachers and grade 11 students alternative conceptions of Rate of Reaction. Journal of Baltic Science Education, 11 (4), 333-346.
Menteş, C., Sever, Ö., Yıldız, S. ve Yıldız, K. (2010, Mayıs). Aday öğretmenlerin uygulama okullarında karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışları önlemede kullandıkları stratejiler. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumunda sunulan bildiri, Elazığ.
Metin, M. ve Özmen, H. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının yapılandırmacı kuramın 5E modeline uygun etkinlikler tasarlarken ve uygularken karşılaştıkları sorunlar. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 3 (2), 94-123.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı ve kılavuzu 6-7-8. sınıflar. Ankara: Yazar.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2008). Öğretmen yeterlikleri, öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Yazar.
Özden, M. (2008). The effect of content knowledge on pedagogical content knowledge: The case of teaching phases of matters. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8, 633- 645.
Özer, B. (2008). Öğretmenlerin mesleki gelişimi. A. Hakan (Ed.), Öğretmenlik meslek bilgisi alanındaki gelişmeler (s. 195 216). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
Özoğlu, M. (2010). Türkiyede öğretmen yetiştirme sisteminin sorunları. Seta Analiz, 17, 3-35.
Özyurt, A. ve Akdeniz, A. R. (2010). Eğitim fakültelerindeki öğretim üyelerinin yapılandırmacı öğrenme kuramını kendi derslerinde uygulamalarına yönelik bir araştırma: KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi örneği. 10. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı içinde (s. 55). İzmir: Güler Mat.
Sadler, T. D. (2006). I wont last three weeks: Preservice science teachers reflect on their students-teaching experiences. Journal of Science Teacher Education, 17, 217-241.
Seçgin, F., Yalvaç, G. ve Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin karikatürler aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları. In International conference on New Trends in Education and Their Implications (ICONTE) (pp. 391- 398). Antalya.
Semerci, N. (2004, Temmuz). Öğrenci görüşlerine göre sınıf öğretmenliği derslerinin işleyişi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunulan bildiri, Malatya.
Shymansky, J. A. (1992). Using constructivist ideas to teach science teachers about constructivist ideas, or teachers are students too! Journal of Science Teacher Education, 3 (2), 53-57.
Sılay, İ. ve Gök, T. (2004). Öğretmen adaylarının uygulama okullarında karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunları gidermek amacıyla hazırlanan öneriler üzerine bir çalışma. 13.
Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı içinde (s. 1-8). Malatya. Topsakal, S. (2006). İlköğretim 6., 7. ve 8. sınıflar fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Umdu-Topsakal, U., Çalık, M., & Çavuş, R. (2012). What trends do Turkish biology education studies indicate? International Journal of Environmental and Science Education, 7 (4), 639-649.
Uşak, M. (2005). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çiçekli bitkiler konusundaki ilişkin pedagojik alan bilgileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Uşak, M. (2009). Preservice science and technology teachers pedagogical content knowledge on cell topics. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, 2033-2046.
Uşak, M., Özden, M., Ülker, R., & orgo, A. (2013). Prospective primary teachers pedagogical content knowledge about the subject of human and environment. Journal of Environment Protection and Ecology (in press).
Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kurumsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 33-46.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK). (1998). Fakülte-okul işbirliği. https://www.yok.gov.tr/content/view/506/ adresinden 30 Mart 2010 tarihinde edinilmiştir.
Yükseköğretim Kurulu (YÖK). (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). http://www.yok.gov.tr/content/ view/16/52/ adresinden 21 Ekim 2010 tarihinde edinilmiştir.

APA	ÇALIK M, Aytar A (2013). Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. , 1579 - 1605.
Chicago	ÇALIK Muammer,Aytar Ayşe Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. (2013): 1579 - 1605.
MLA	ÇALIK Muammer,Aytar Ayşe Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. , 2013, ss.1579 - 1605.
AMA	ÇALIK M,Aytar A Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. . 2013; 1579 - 1605.
Vancouver	ÇALIK M,Aytar A Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. . 2013; 1579 - 1605.
IEEE	ÇALIK M,Aytar A "Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması." , ss.1579 - 1605, 2013.
ISNAD	ÇALIK, Muammer - Aytar, Ayşe. "Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması". (2013), 1579-1605.

APA	ÇALIK M, Aytar A (2013). Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1579 - 1605.
Chicago	ÇALIK Muammer,Aytar Ayşe Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13, no.3 (2013): 1579 - 1605.
MLA	ÇALIK Muammer,Aytar Ayşe Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.13, no.3, 2013, ss.1579 - 1605.
AMA	ÇALIK M,Aytar A Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(3): 1579 - 1605.
Vancouver	ÇALIK M,Aytar A Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(3): 1579 - 1605.
IEEE	ÇALIK M,Aytar A "Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13, ss.1579 - 1605, 2013.
ISNAD	ÇALIK, Muammer - Aytar, Ayşe. "Sınıf öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde insanın çevreye etkisi konusu ile ilgili pedagojik alan bilgilerinin araştırılması". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13/3 (2013), 1579-1605.