İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi

GÜNÜÇ, Selim

İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi

Selim GÜNÜÇ (Anadolu Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Türk Psikoloji Dergisi

31 8

Yıl: 2013 Cilt: 28 Sayı: 71 Sayfa Aralığı: 88 - 104 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi

Öz:

Bu çalışmanın amaçlan; ergenlerde internet bağımlılığını yordayan bazı değişkenleri karar ağaçlan teknikleri ile incelemek ve internet bağımlılığının hem kategorik hem de sürekli bir değişken olarak yordanmasındaki farklılıkları CART ve CHAID analizleri kullanarak karşılaştırmalı olarak incelemek olarak belirlenmiştir. Çalışmanın örneklemi-ni, 2012 yılında beş ay süresince Türkiye'de bir Devlet hastanesinin çocuk kliniğine, ergenlik dönemine özgü geçici sorunlarla başvuran 165 ergen oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında İnternet Bağımlılık Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada yordanan değişken internet bağımlılığı, yordayan değişkenler ise sosyal ilişkilere ve internet kullanımına yönelik 17 değişken olarak belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda internet bağımlılığı ile aileden ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek arasında ters orantılı bir ilişki ve interneti kullanım süresi ile doğru orantılı bir ilişki bulunmuştur. Aynca interneti oyun, sohbet ve pornografi amaçlı kullanmanın internet bağımlılık düzeyini arttırdığı da belirlenmiştir. İnternet bağımlılığı kategorik vc sürekli bir değişken olarak CART ile CHAİD analizleri ile incelenmiş ve internet bağımlılığının analizlere sürekli bir değişken olarak dahil edilmesinin daha çok açıklayıcı bilgiler ve bulgular sunduğu görülmüştür. Aynca, CART ve CHAID analizlerinin bulgulan karşılaştın İmiş ve modeli CART analizinin daha yüksek düzeyde doğru tahminleme yaptığı ancak bununla birlikte iki analiz tekniğinin bulguları arasında ciddi farklılıklar olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Sosyoloji Psikoloji

Cart and chaid analyses of some variables that predict internet addiction

Öz:

The aims of the current study centered on investigating some of the variables that predicted internet addiction in adolescents with the help of decision tree techniques and comparing and contrasting the differences in internet addiction prediction as a categorical and continuous variable by utilizing CART and CHAID techniques. The sample of the study consisted of 165 adolescents with normal development consulting the children's clinic of a State Hospital in Turkey for five months in 2012 for temporary problems related to the period of adolescence. It was used data collection tools which are Internet Addiction Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support and personal information fonn. In the study, predicted or dependent variable was internet addiction whereas predictor or independent variables were 17 variables related to social relationships and internet use In conclusion, the current study found a negative relationship between internet addiction and perceived social support from family and friends. Also, it found a positive relationship between internet addiction and the duration of internet use. The study also identified that using internet for purposes of games, chat or pornography increased the level of addiction. When internet addiction was investigated as a categorical or continuous variable, CART and CHAID analyses findings showed that clearer information and findings were obtained by including internet addiction to the analyses as a continuous variable. In addition, CART and CHAID findings were compared and it was observed that CART analysis predicted the model more correctly compared to CHAID analysis. However, it was observed that the difference was not large between CART and CHAID findings.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Sosyoloji Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AksüllU, N. ve Doğan, S. (2004). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 5, 76-84.
Batıgün, A. D. ve I lasta. D. (2010). İnternet bağımlılığı: Yalnızlık ve kişiierarast ilişki tarzları açısından bir değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi. II, 213-219.
Batıgün, A. D. vc Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-dcmografık değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi. 26(67), 1-10.
Beard, K. W. ve Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for internet addiction. CyberPsy-chology & Behavior. 4(3), 377-383.
Black, D., Belsare, G. ve Schlosser, S. (1999). Clinical features, psychiatric comorbidity and health related quality of life in persons reporting compulsive computer use behaviour. J Clin Psychiatry. 60, 839-843.
Bötûkbaş, K. (2003). internet cafeler ve internet bağımlılığı üzerine sosyolojik bir araştırma: Diyarbakır örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
Bricman, L„ Friedman, J. H.. Olshen, R. A. ve Stone, C. J. (1984). Classification and regression trees. Belmont, CA: Wadsworth.
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. NY: Guilford Publications, Inc.
Chak, K. ve Leung. L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of internet addiction and internet use. Cy-herpsychology & Behavior. 7(5), 559-570.
Chang, M. K. vc Man Law, S. P. (2008). Factor structure for Young's Internet addiction test: A confirmatory study. Computers in Human Behavior, 24(6), 2597-2619.
Chen, K., Chen, I. ve Paul, H. (2001). Explaining online behavioral differences: An internet dependency perspective. The Journal of Computer Information Systems. 41(3), 59-64.
Chen, X., Li, F. H. ve Long, L. L. (2007). Prospective study on the relationship between social support and internet addiction. Chinese Mental Health Journal. 2/(4), 240-243.
Cömert, L T. ve ögel, K. (2009). Istanbul ömekleminde internet ve bilgisayar bağımlılığı yaygınlığı ve farklı etkenlerle ilişkisi. Türkiye Klinikleri Dergisi. _____5(1), 9-16.
Cutrona, C. E., Cole, V., Colangelo, N., Assouline, S. G. vc Russell, D. (1994). Parenteral social support and academic achievement: An attachment theory perspective. Journal Of Personality And Social Psychology. 66(2), 369-378.
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior. 17, 187-195.
Doğan, İ. (2003). Holştayn ırkı ineklerde süt verimine etki eden faktörlerin Chaid analizi ile incelenmesi. Ankara Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi. 50,65-70.
Dunst, C. J. ve Trivettc, C. M. (1986). Mediating influences of social support: Personal, family and child outcomes. American Journal of Mental Defiency, 90(4), 403-417.
Eker, D., Akar, H. ve Yaldız, H. (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlilik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, /2(1), 17-25.
Ekinci, H. ve Ekici, S. (2003). İşletmelerde örgütsel stres yönetim stratejisi olarak sosyal desteğin rolüne ilişkin görgül bir araştırma. C.O. Sosyal Bilimler Dergisi. 27(1), 109-120.
Esen, E. vc Siyez, D. M. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-138.
Everhard, R. A. (2000). Characteristics of pathological Internet users: An examination of on-line gamers. Yayınlanmamış doktora tezi, Spalding University.
Field, A. P. (2009). Discovering statistics using SPSS. And sex and drugs and rock 'N' Roll (3. baskı). London: Sage Publications.
Gorunescu, F. (2011). Data mining, concepts, models and techniques. Springer-Heidelberg. Intelligent Systems Refer- ence Library.
Gölge, E. ve Arlı, M. (2002). Üniversite öğrencilerinin üniversite dışında bilgisayar ve internet kullanma durumları. Vlll. Türkiye 'de İnternet Konferansı, Harbiye-İstanbul.
Günüç, S. (2011). Examination of internet addiction among computer department staff in terms of duration and purpose of its use. Internationa! Journal of Cyber Society and Education, 4(1), 39-46.
Günüç, S. (2009). Internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi vc bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Günüç, S. vc Kayri, M. (2010). Türkiye'de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: Gc-çeriik-güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 39, 220-232.
Hardie, E. ve Tee, M. Y. (2007). Excessive İnternet use: The role of personality, loneliness and social support networks in Internet addiction. Australian Journal of Emerging Technologies and Society. 5( 1). 34-47.
Hill, T. ve Lewicki, P. (2006). Statistics: Methods and applications: A comprehensive reference for science, industry, and data mining. Tulsa, OK: StatSoft, Inc.
Hooper, D.. Coughlan, J. ve Mullen. M. (2008). Structural equa tion modeling: Guide lines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research methods. 6( 1), 53-60.
Hu, L. ve Bentler, P. M. (1999). Cutoffcriteriafor fit indexes in covariancc structure analysis: Conventional criteris versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
Jang, K. S., Hwang, S. Y. ve Choi, J. Y. (2008). Internet addiction and psychiatric symptoms among Korean adolescents. The Journal of School Health, 7H( 3), 168-171.
Jörcskog, K. ve Andsörbom, D. (2001). L1SREL 8: User's reference guide Chicago: Scientific Software International Inc.. «
Kayri, M. ve Günüç, S. (2010). Türkiye'deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. Kurum ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(4).
Kazak, A. E. ve Marvin, R. S. (1984). Differences, difficulties and adaptation: Stress and social networks in families with handicapped child. Family Relations. 33, 67-77.
Kaziasty, K. (2005). Social support and traumatic stress. The National Center for Post Traumatic Stres Disorıler Research Quarterly, 16(2), 1-8.
Kennedy, R. L., Lee, Y, Roy, B. V., Reed, C. D. ve Lippman, R. P. (1997). Solving data mining problems through pattern recognition. Upper Saddle River, NJ.: Prentice Hall.
Kim, K_, Ryu, E., Chon, M. Y. vc ark. (2006). Internet addiction in Korean adolescents and its relation to depression and suicidal ideation: A Questionnaire Survey. Int J Nurs Stud. 43, 185-192.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural qua-tion modeling (3. basks). New York: The Guilford Pres.
Leavy, R. L. (1983). Social support and psychological disorders: A review. J. Com. Psychol, 11, 3-21.
Morahan- Martin. J. ve Schumacher, P. (2000). Incidence and correlates of pathological internet use among college students. Computers In Human Behavior. I6( I), 13-29
Nisbet, R., Elder, J. F ve Miner, G. (2009). Handbook of statistical analysis and data mining applications. Amsterdam: Elsevier.
Pinkerton, J. ve Dolan, P. (2007). Family support, social capital, resilience and adolescent coping. Child and Family Social Work. 12. 219-228.
Ögel. K. (2012). Internet bağımlılığı: Ergenlik dönemi Istanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Özcan, N. ve Buzlu, S. (2005). Problemli internet kullanımını belirlemede yardımcı bir araç: "İnternet Bilişsel Durum ölçeği"nin üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliği. Bağımlılık Dergisi. 6(1), 19-26.
Öztürk, Ö., Üdabaşıoğlu, G., Eraslan, D., Genç. Y. ve Kalyoncu, A. (2007). İnternet bağımlılığı: Kliniği vc tedavisi. Bağımlılık Dergisi. 8(1), 36-41.
Rokach, L. ve Maimon, O. (2007). Data mining with decision trees: Theory and applications. Series in Machine Perception and Artificial Intelligence. 69.
Ross, L.T., Lutz, C. J. ve Lakey, B. (1999). Perceived social support and attributions for failed support. Personality and Social Psychology Bulletin. 25(7), 896-908.
Sarason, I. G., Levine, H. M., Basham, R. B. ve Sarason, B. R. (1983). Asscsing social support: The Social Support Questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology. 44(1), 127-139.
Scherer, K. (1997). College life on-line: Healthy and unhealthy internet use. Journal of College Student Development. 38. 655-665.
Simkova, B. ve Cincera, J. (2004). Internet addiction disorder and chatting in the Czech Republic. Cyberpsychology «S Behavior. 7(5). 536-539.
Singh, Y„ Bhatia, P. K. ve Sangwan, O. (2007). A review of studies on machine learning techniques. International Journal of Computer Science and Security, 7(1), 70-84.
Sorias, O. (1988). Sosyal desteklerin ruhsal sağlığı koruyucu etkisinin depresyonlu ve sağlıklı kontrollerde araştırılması. Ege Üniversitesi TIP Fakültesi Dergisi 27(3), 1033-1039.
Sungur, M. (1999). İkincil travma ve sosyal destek. Klinik Psi- kiyatri Dergisi. 2, 105-108.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Turkish Psychological Articles, 3(6), 49-74.
Terzi, Ş. (2008). Üniversite öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve algıladıkları sosyal destek arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 3(29), 1-9.
Thompson, B. (2008). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications (3. baskı). Washington, DC: American Psychological Association.
Tsai, C. vc Lin, S. J. (2003). Internet addiction of adolescents in Taiwan: An interview study. Cyberpsychology & Behavior. 6(6), 649-652.
Whitehead, J. R. ve Corbin, C. B. (1997). Self esteem in children and youth: The role of sport and physical education. K. R. Fox, (Ed.), The physical self: From motivation to well-being içinde (175-203). New York: Broun Brumfield.
Yıldırım, İ. (1997). Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin geliştirilmesi güvenirliği ve geçerliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 13, 81-87.
Yohannes, Y. vc Webb, P. (1999). Classification and regression trees, cart: A user manual for identifying indicators of vulnerability to famine and chronic food insecurity. Microcomputers in Policy Research No. 3. Wahington: International Food Policy Research Institute.
Young, K. (2007). Cognitive behavior therapy with internet addicts: Treatment outcomes and implications. Cyberpsychology And Behavior. 10(5), 671 -679.
Young, K. S. (2004). Internet addiction: A new clinical phenomenon and its consequences. American Behavioral Scientist. 48(4), 402-415.
Young, K. S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology and Behavior. 1(3). 237-244.
Zırhlıoğlu, G. (2011). Internet bağımlılığının CHAID analizi ile incelenmesi: Van ili örneği. Eğitimde vc Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(2), 182-190.

APA	GÜNÜÇ S (2013). İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. , 88 - 104.
Chicago	GÜNÜÇ Selim İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. (2013): 88 - 104.
MLA	GÜNÜÇ Selim İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. , 2013, ss.88 - 104.
AMA	GÜNÜÇ S İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. . 2013; 88 - 104.
Vancouver	GÜNÜÇ S İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. . 2013; 88 - 104.
IEEE	GÜNÜÇ S "İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi." , ss.88 - 104, 2013.
ISNAD	GÜNÜÇ, Selim. "İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi". (2013), 88-104.

APA	GÜNÜÇ S (2013). İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 28(71), 88 - 104.
Chicago	GÜNÜÇ Selim İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi 28, no.71 (2013): 88 - 104.
MLA	GÜNÜÇ Selim İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, vol.28, no.71, 2013, ss.88 - 104.
AMA	GÜNÜÇ S İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi. 2013; 28(71): 88 - 104.
Vancouver	GÜNÜÇ S İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi. 2013; 28(71): 88 - 104.
IEEE	GÜNÜÇ S "İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi." Türk Psikoloji Dergisi, 28, ss.88 - 104, 2013.
ISNAD	GÜNÜÇ, Selim. "İnternet bağımlılığını yordayan bazı değişkenlerin cart ve chaid analizleri ile incelenmesi". Türk Psikoloji Dergisi 28/71 (2013), 88-104.