Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema

ADADAĞ, HÜSEYİN ÖZGÜR

Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema

HÜSEYİN ÖZGÜR ADADAĞ (Galatasaray Üniversitesi, Siyaset Bilimi Bölümü, İstanbul, Türkiye)

İleti-ş-im

13 2

Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 17 Sayfa Aralığı: 29 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema

Öz:

Sinema ilk döneminden itibaren eğitici bir rol de üstlenmiştir. Bu çalışma, iki diinya savaşı arası dönemde eğitici filmlerde işlenen konuları, bu konuların dönemin düşünce iklimiyle, siyasal, iktisadi ve toplumsal koşullarıyla olan ilişkisini, filmleri mümkün olduğunca geniş kitlelere ulaştırmak için oluşturulan örgütlenmeleri ve kullanılan yöntemleri incelemektedir. Çalışmada varılan sonuç, farklı alanları kapsasa da eğitici filmlerde işlenen konuların birbirini tamamladığı ve bir bütünü oluşturan bu parçaların ortak amaçları olduğudur. Bu amaçlar, toplumsal bir vücut olarak düşünülen ulusun bugününe ve geleceğine dönük yapılanma, onun niceliksel ve niteliksel olarak yeniden canlanması ve kültürel bir dönüşüm için hükümet politikaları doğrultusunda ulusu eğitmektir. İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema, siyasal rejiminin niteliğinden bağımsız olarak birçok ülkede ulusal dönüşüm projesinin parçasıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Film, Radyo, Televizyon

Educating the nation: Educational cinema during the interwar period

Öz:

Cinema had a role in education since its early period. The aims of this study are to examine the issues treated in educational films during the Interwar period and to look at how those issues are related to the economic, political and social conditions of the time. The conclusion of this study is that even though the issues covered in the educational films are diverse they complement each other and those pieces that constitute the whole have a common aim: Structuring of the nation which is conceived as a societal body, reviving it, and educating it in accordance with the government policies for a cultural transformation. Educational cinema during the Interwar period is part of the national transformation project in many countries independent of the character of their political regimes.

Anahtar Kelime:

Konular: Film, Radyo, Televizyon

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ABİSEL Nilgün (1994), "1928-1938 Dönemi Türkiyesinde Sinema Üzerine 'Düşünceler'", içinde Türk Sineması Üzerine Yazılar, İmge Kitabevı, ss.9-67.
BECQUEMONT Daniel (1996a), "Darwinisme social", P. Tort (der.), Dictionnaire du darwinisme et de revolution, PUF, ss.1108-1119.
BECQUEMONT Daniel (1996b), "Eugenisme", P. Tort (der.), Dictionnaire du darwinisme et de 1'evolution, PUF, ss.1408-1419.
BENOIT-LEVY Jean (1945), Les grandes missions du cinema. Parizeau, Montreal.
BERSTEIN Serge ve MILZA Pierre (1990), Histoire de la France au XXe siecle: 1900-1930, cilt 1, Editions Complexe.
BIRDWELL Michael (2005), "Technical Fairy First Class? Is This Any Way To Run an Army?: Private Snafu and World War II", Historical Journal of Film, Radio and Television, 25/2, ss.203-212.
CROTHALL Geoffrey (1999), "Images of Regeneration: Film propaganda and the British slum clearance campaign, 1933-1938", Historical Journal of Film, Radio and Television, 19/3, ss.339-358.
DE CEGLIA Francesco Paolo (2011), "From the laboratory to the factory, by way of the countryside: fifty years of Italian scientific cinema (1908-1958)", Public Understanding of Science, http://pus.sagepub.com/content/ early/2011/07/28/0963662511412142
DeIUCA Virgınıe (2005), "'Reconqu6rir la France â I'ideefamiltale' Lapropagande nataliste et familiale â l'ecole et dans les casernes (1920-1939)", Population, 60/1, ss. 13-38.
De LUCA BARRUSSE Virgınıe (2009), "Natalisme et hygıenısme en France de 1900 â 1940. L'exemple de la lutte antivenerienne", Population, 64/3, ss.531-559.
DRUICK Zoe (2007), "The International Educational Cinematograph Institute, Reactionary Modernism, and the Formation of Film Studies", Canadian Journal of Film Studies, 16/1, ss.80-97.
FEDUNKIW Marianne (2003), "Malaria Films: Motion Pictures as a Public Health Tool", American Journal of Public Health, 93/7, ss.1046-1054.
GAUTHIER Christophe, PERRON Tangui ve VEZYROGLOU Dimitri (2001), "Histoire et cinema: 1928, annee politique", Revue d'Histoire Moderne et Contemporaine, 48/4, ss. 190-208.
GUI Jean A. (1985), L'ltalie de Mussolini et son Cinema, Editions Henri Veyrier, Paris.
HANSEN Randall ve KING Desmond (2001), "Eugenic Ideas, Political Interests, and Policy Variance: Immigration and Sterilization Policy in Britain and the U.S.", World Politics, 53/2, ss.237-263.
HARTSOUGH Denise (1985), "Soviet Film Distribution and Exhibition in Germany, 1921-1933", Historical Journal of Film, Radio and Television, 5/2, ss.131-148.
HAY James (1987), Popular Film Culture in Fascist Italy. The Passing of the Rex, Indiana University Press.
KARAÖMERLİOGLU Asım (2006), Orada Bir Köy Var Uzakta. Erken Cumhuriyet Döneminde Köycü Söylem, iletişim yayınları.
KASPI Andre (1986), Les Americains. 1. Naissance et essor des Etats-Unis (1607-1945) Editions du Seuil/Coll. Points Histoire.
LABORDERIE Pascal (2012), "Les Offices du cinema scolaire et Ğducateur â l'epreuve des publics", Conserveries memorielles, sayı: 12, http: //cm.revues. org/1230
LAQUA Daniel (2011), "Internationalisme ou affirmation de la nation ? La cooperation intellectuelle transnatıonale dans I'entre-deux-guerres", Critique internationale. 52/3, ss.51-67.
LEFEBVRE Thierry (1995), "Representations cin6matographiques de la syphilis entre les deux guerres: seropositive, traıtement et charlatanism", Revue d'histoire de la pharmacie, sayı: 306, ss.267-278.
LEFEBVRE Thierry (2009), "Les films de propagande sanıtaıre de Lortac et O'Galop (1918-1919)", 1895. Mille huit cent quatre-vingt-quinze, sayı: 59, ss. 170-183.
LEVINE Alison J. Murray (2010), Framing the Nation. Documentary Film in Interwar France, Continuum, New York/London.
LOWY Vincent ve BONAH Christian (2007), "La propagande sanitaire par le film documentaire en France et en Allemagne. Reflexions â partır de deux exemples du milieu des annees 1930: L'oeuvre Grancher et Erbkrank", International Journal on the Audio-Visual Testimony / Cahier international sur le temoignage audiovisuel, sayı: 13, ss.85-99.
MILZA Pierre (1997), De Versailles â Berlin. 1919-1945, Armand Colin.
ORGERON Devin, ORGERON Marsha ve STREIBLE Dan (2012), "Introduction". Learning With the Lights Off. Educational Film in the United States, Oxford University Press, ss.3-14.
ÖZTÜRK Serdar (2005), Erken Cumhuriyet Döneminde Sinema, Seyir, Siyaset, Ankara, Elips Yayınları.
PARASCANDOLA John (1996), "VD at the movies : PHS Films of the 1930s and 1940s", Public Health Reports, 111/2, ss.173-175.
PERNICK (1996), Martin, The black stork: eugenics and the death of «defective» babies in American medicine and motion pictures since 1915,
Oxford University Press, New York.
PERNICK Martin S. (2007), "Early twentieth centbry health films as contributors to the histories of the medicine and of motion pictures", Leslie J. Reagan, Nancy Tomes ve Paula A. Treıchler (der.), Medicine's Moving Pictures: Medicine, Health, and Bodies in American Film and Television, University of Rochester Press, ss. 19-35.
PERRIN Charles (2001), "Les Offices du cinema educateur: de I'ecole au cinema militant", Didıer Nourrisson ve Paul Jeunet (der.), Cinema-ecole: aller-retour, Publications de I'Universite de Saint-Etienne, ss. 127-139.
ROFFAT S6bastien (2005), Animation et propagande. Les dessins animes pendant la Seconde Guerre mondiale, L'Harmattan.
SUMPF Alexandre (2007), "Le 'grandmuet' âlacampagne. Educateurs politiques, projectionnistes ambulants et paysans dans I'URSS des annees 1920", 1895. Mille huit cent quatre-vingt-quinze. sayı: 52, ss.57-88.
TAILLIBERT Christel (1999), L'lnstitut International du cinematographe educatif. Regards sur le röle du cinema eucatif dans la politique internationale du fascisme italien, L'Harmattan.
VEZYROGLOU Dimitri (2004), "Les catholiques, le cinema et la conquete des masses: le tournant de la fin des annees 1920", Revue d'Histoire Moderne et Contemporaine, 51/4, ss.115-134.
VIGNAUX Valerie (2002),"Femmes et enfants ou le corps de la nation L'education a I'hygiene dans le fonds de la Cinematheque de la Ville de Paris", 1895. Mille huit cent quatre-vingt-quinze, sayı: 37, http: //1895.revues.org/224
VIGNAUX ValĞrie (2007), Jean Benoit Levy ou le corps comme utopie. Une histoire du cinema educateur dans I'entre-deux-guerres en France. Paris, AFRHC.
VIGNAUX Valerie (2009), "L'education sanitaire par le cinema dans I'entre-deux-guerres en France", S&R, sayı: 28, ss.69-85.
Filmier
L'Ange du foyer {Evin Meleği) (Fransa. 1928), Conference generale des caısses d epargne de France, Yön: Jean Benoit-Levy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 35'12".
L'ApĞritif (Aperitif) (Fransa, 1928), Ministere de l'agriculture, Yön: Jean Benoit-Levy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 2'10".
L'Artisanat rural. Les ateliers ambulants (Köy Zanaatçılığı. Seyyar Atölyeler) (Fransa, 1926), Ministere de l'agriculture, Yön: Jean,Benoit-Levy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 9'55".
La Battaglia del grano (Buğday Savaşı) (İtalya, 1925), L'Unione per la Cinematografia Educativa, Siyah-Beyaz, Sessiz, 30'07".
Cleanliness Brings Health (Temizlik Sağlık Getirir) (ABD, 1945), Walt Disney / Office of the Coordinator of Inter-American Affairs, Renkli, Sesli, 8'25".
La Contagion par la poussiĞre (Tozla Bulaşma) (Fransa, 1925), Yön: Jean Benoit-L6vy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 2'15".
La Contagion par les crachats (Tükürükle Bulaşma) (Fransa, 1925), Yön: Jean Benoit-Levy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 1'53".
Defense Against Invasion (İşgale Karşı Savunma) (ABD, 1943), Walt Disney / Office of the Coordinator of Inter-American Affairs, Renkli, Sesli, 12'35".
Duck and Cover (Eğil ve Siper Al) (ABD, 1952), Archer Productions/Civil Defense branch of the U.S. government, Sıyah-Beyaz, Sesli, 9'15".
Erbkrank (Kalıtımsal Hasta) (Almanya, 1934/1936), Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisinin Irk Politikası Dairesi, Siyah-Beyaz, Sessiz, 23'35".
Housing Problems (Barınma Meseleleri) (Büyük Britanya, 1935), British Commercial Gas Association, Yön: Arthur Elton ve Edgar Anstey, Siyah-Beyaz, Sesli, 15'.
Le Nid (Yuva) (Fransa, 1928), Yön: Jean Benoit-Levy, Siyah-Beyaz, Sessiz. 26'. On doit le dire (Bu Söylenmeli) (Fransa, 1918), Yön : O'Galop, Siyah-Beyaz, Sessiz, 4'37".
Poesie du travail: doigts d'ouvrieres... mains de fees (Emeğin şiiri: Kadın işçilerin parmakları... perilerin elleri) (Fransa, 1928), Yön: Jean Benoıt-Lâvy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 7'.
Private Snafu Versus Malaria Mike (Er Snafu Sıtma Mike'a Karşı) (ABD, 1944), War Department, Siyah-Beyaz, Sesli, 4'50".
ProspĞrite (Refah) (Fransa, 1929), Ministere de l'agriculture, Yön: Jean Benoit-Levy, Siyah-Beyaz, Sessiz, 53'.
What is Disease? (Hastalık Nedir?) (ABD, 1945), Walt Disney / Office of the Coordinator of Inter-American Affairs, Renkli, Sesli, 10'35".
The Winged Scourge (Kanatlı Bela) (ABD, 1943), Walt Disney / Office of the Coordinator of Inter-American Affairs, Renkli, Sesli, 9'45".
You Too Can Get Malaria (Sen de Sıtmaya Yakalanabilirsin) (Büyük Britanya, 1944), Verity / British Directorate of Army Kinematography, Siyah-Beyaz, Sesli, 29'05".

APA	ADADAĞ H (2012). Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. , 29 - 61.
Chicago	ADADAĞ HÜSEYİN ÖZGÜR Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. (2012): 29 - 61.
MLA	ADADAĞ HÜSEYİN ÖZGÜR Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. , 2012, ss.29 - 61.
AMA	ADADAĞ H Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. . 2012; 29 - 61.
Vancouver	ADADAĞ H Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. . 2012; 29 - 61.
IEEE	ADADAĞ H "Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema." , ss.29 - 61, 2012.
ISNAD	ADADAĞ, HÜSEYİN ÖZGÜR. "Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema". (2012), 29-61.

APA	ADADAĞ H (2012). Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. İleti-ş-im, 0(17), 29 - 61.
Chicago	ADADAĞ HÜSEYİN ÖZGÜR Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. İleti-ş-im 0, no.17 (2012): 29 - 61.
MLA	ADADAĞ HÜSEYİN ÖZGÜR Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. İleti-ş-im, vol.0, no.17, 2012, ss.29 - 61.
AMA	ADADAĞ H Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. İleti-ş-im. 2012; 0(17): 29 - 61.
Vancouver	ADADAĞ H Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema. İleti-ş-im. 2012; 0(17): 29 - 61.
IEEE	ADADAĞ H "Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema." İleti-ş-im, 0, ss.29 - 61, 2012.
ISNAD	ADADAĞ, HÜSEYİN ÖZGÜR. "Ulusu eğitmek: İki dünya savaşı arası dönemde eğitici sinema". İleti-ş-im 17 (2012), 29-61.