Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları

KAPTANOĞLU, Aslı Feride; HINCAL, Evren; dalkan, ceyhun

Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları

Aslı Feride KAPTANOĞLU, (Yakın Doğu Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, Lefkoşe, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti)

Ceyhun DALKAN, (Yakın Doğu Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Lefkoşa, KKTC)

Evren HINCAL (Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik Bölümü, Lefkoşa, KKTC)

Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi

0 0

Yıl: 2012 Cilt: 46 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 121 - 129 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları

Öz:

Amaç: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)nde son 25 yıla ait istatistiklere bakıldığında deri kanserleri bu ülkede en sık görülen kanserdir. Patogenezde güneş ışınlarının olumsuz etkileri bilinmekte olup, özellikle çocukluk döneminde maruz kalınan güneş ışınlarının rolü üzerinde durulmaktadır. KKTC gibi güneşli ülkelerde genç nüfusun sağlıklı bireyler olarak yetişmeleri, erken dönemde edindikleri doğru bilgi ve alışkanlıklara bağlıdır. Bu çalışmada KKTC'de çocukların ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışlarının saptanması, ailelerin eğitimi, bilgi, tutum ve davranışlarının çocuklarının bilgi tutum davranışları üzerindeki etkisi ve ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: KKTC'de en çok öğrenciye sahip olan ilkokuldaki öğrencilere ve ailelerine güneşten korunma ile ilgili anket uygulanmıştır. Ailelerin bilgi düzeyi için 7, tutum için 7 ve davranışları için 5 soru, çocuklara 6 soru hazırlanmıştır. Bulgular: Ailelerin %41,1i güneşten korunmak için sürekli ve düzenli korunma gerektiğini biliyorken, %21,8 i sadece erken bebeklik döneminde korunmanın önemli olduğunu düşünmektedir. Ailelerin büyük çoğunluğunun (%44,5) bilgi kaynağını medya araçları oluşturmaktadır. Ailelerin çoğu gerekli araştırmaları yaptığını ve korunmayı doğru olarak uyguladığını düşünürken, %33ü yeterli bilgisi olsa da tam olarak uygulayamadığını bildirmiştir. Ailelerin %64.8i güneşten korunma konusunda daha çok bilgiye ihtiyacı olduğunu belirtirken, %85,4ü eğitimlere katılmaya istekli olduklarını belirtmişlerdir. Çocukların çoğu (%96,3) güneşten koruyucu krem i bilmekte iken, sadece %2,7 bilmediğini belirtmiştir. Ebeveynlerin bilgi, tutum ve davranışlarıyla çocukların davranışları arasındaki ilişki değerlendirilmiş ve istatitiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Anne ve babaların bilinçlilik düzeyi arttıkça çocukların da artmaktadır. Sonuç: Bu çalışma ile Kuzey Kıbrıs Türk toplumunun güneşten korunma ile ilgili bilinçli olduğu, ancak daha çok eğitici faaliyete ihtiyaç duyulduğu ortaya konulmuştur. Çocukların davranışları üzerinde ailenin belirgin etkisi gösterilerek eğitime çocukluk döneminde ve aile ile birlikte başlanmasının gerekliği gösterilmiştir

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Sun protection in the north cyprus Turkish population: Knowledge, attitude and behaviors of elementary school children and their families

Öz:

Background and Design: Skin cancer is the most common cancer in the Turkish Republic of North Cyprus (TRNC) according to the last 25 years' statistics of the country. The harmful effect of ultraviolet light is well-known and exposure especially in childhood has an important role in the pathogenesis. Having healthy individuals in sunny countries like the TRNC is related with the public knowledge and early gained behaviors. This study aims to determine the children s knowledge, attitude and behaviors towards sun, as well as the impact of familial attitudes on the behaviors of the children. Materials and Methods: Questionnaires about sun protection were applied to the children and their families in the most crowded elementary school in the TRNC. Seven questions for knowledge, 7 for attitudes, and 5 for behaviors of families as well as 6 questions for the children were prepared. Results: Forty-one percent of families were aware of the need of regular and continuous sun protection, while 21.8% thought sun protection is important only in early infancy. Families reported media (44.5%) as the most common source of their knowledge regarding sun protection. Most of the families thought that they had performed sufficient research and had applied sun protection correctly, whereas 33% of the families reported lack of application in daily life. Almost 65% of the families reported a need for additional knowledge and 85.4% were eager to join educations. Most of the children had knowledge about sunscreens, whereas 2.7% had no idea. The relation between knowledge, attitude and behaviors of parents and children was evaluated and found to be significant statistically (p<0.001). The consciousness level of children increases with the parental consciousness. Conclusion: The results of this study revealed that the Turkish population in the NC is aware of sun protection but needs more education. The parental impact on children's behaviors was shown and the necessity of early education starting in the family was emphasized.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. KKTC Sağlık Bakanlığı 2007 istatistik verileri. http://www.saglikbakanligi.com/html_files/istatistikler
2. Diffey BL:Ozone depletion and skin cancer. Epidemiology, Causes and Prevention of Skin Diseases.Eds.Grob JJ, Stern RS, Mackie RM, Weinstock WA. 1st edition. London, Blackwell Science, 1997:7785.
3. World Health Organization: Sun Protection and Schools: How to make a difference. World Health Organization Publications, Geneva, 2003.
4. Lin JS, Eder M, Weinmann S: Behavioral counseling to prevent skin cancer: a systematic review for the U.S. Preventive Services Task Force:Ann Intern Med. 2011;154:190-201.
5. Geller AC, Sayers L, Koh HK, et al: The New Moms Project: educating mothers about sun protection in newborn nurseries. Pediatr Dermatol. 1999;16:198-200.
6. Grant-Petersson J, Dietrich AJ, Sox CH, Winchell CW, Stevens MM: Promoting sun protection in elementary schools and child care settings: the SunSafe Project. J Sch Health 1999;69:100-6.
7. Rodenas JM, Delgado-Rodriguez M, Herranz MT, Tercedor J, Serano S: Sun exposure, pigmentary traits, and risk of cutaneous malignant melanoma: a case-control study in a Mediterranean population. Cancer Causes Control 1996;7:275-83.
8. Zanetti R, Rosso S, Martinez C, et al: The multicentre south European study Helios I: Skin charesteristics and sunburns in basal cell and squamous cell carsinoma of the skin. Br J Cancer 1996;73:1140-6.
9. English DR, Arnstrong BK, Kricker A, et al: Case-control study of sun exposure and squamous cell carsinoma of the skin. Int J Cancer 1998;77:347-53.
10. Hincal E, Taneri B, Taneri U, Djamgoz MB: Cancer incidence in North Cyprus (1990-2004) relative to European rates. Asian Pac J Cancer Prev 2008;9:725-32.
11. Paller AS, Hawk JL, Honig P, et al: New insights about infant and toddler skin: implications for sun protection. Pediatrics 2011;128:92-102.
12. Stern RS, Weinstein MC, Baker SG: Risk reduction for nonmelanoma skin cancer with childhood sunscreen use. Arch Dermatol 1986;122:537-45.
13. Filiz TM, Cinar N, Topseven P, Ucar F: Tanning youth:knowledge, behaviours and attitudes toward sun protection of high school students in Sakarya,Turkey. J Adolesc Health 2006;38:469-71.
14. Kaymak Y, Tekbaş ÖF, Simsek I: Üniversite ögrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türkderm 2007;41:81-5.
15. Köktürk A, Baz K, Buğdaycı R, et al: Dermatoloji polikliniğine başvuran hastalarda güneşten korunma bilinci ve alışkanlıkları. T Klin Dermatoloji 2002;12:198:203.
16. Aydın A: Gelişim ve ögrenme psikolojisi. İstanbul, Alfa yayınları, 2000;29-47.
17. Harrison SL, Saunders V, Nowak M: Baseline survey of sun-protection knowledge, practices and policy in early childhood settings in Queensland, Australia. Health Educ Res 2007;22: 261-71.
18. De Giorgio V ,Gori A, Grazzini M, et al: Sun exposure and children: what do they know? An observational study in an Italian school. Prev Med 2011;52:186-7.
19. Glanz K, Lew RA, Song V, Cook VA: Factors associated with skin cancer prevention practices in multiethnic population. Health Edu Behav 1999;26:344-59.
20. Turner L, Mermelstein RJ: Psychosocial characteristics associated with sun protection practices among parents of young children. J Behav Med 2005;28:77-90.
21. Johnson K, Davy L, Boyett T, Waethers L, Roetzheim RG: Sun protection practices for children: Knowledge, attitudes, and parent behaviors. Arch Pediatr Adolesc Med 2001;155:891-6.
22. Scerri L, Aquilina S, Amato GA, Dalmas M: Sun awareness and sun protection practices in Malta. J Eur Acad Dermatol Venereol 2002;16:47-52.

APA	KAPTANOĞLU A, dalkan c, HINCAL E (2012). Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. , 121 - 129.
Chicago	KAPTANOĞLU Aslı Feride,dalkan ceyhun,HINCAL Evren Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. (2012): 121 - 129.
MLA	KAPTANOĞLU Aslı Feride,dalkan ceyhun,HINCAL Evren Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. , 2012, ss.121 - 129.
AMA	KAPTANOĞLU A,dalkan c,HINCAL E Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. . 2012; 121 - 129.
Vancouver	KAPTANOĞLU A,dalkan c,HINCAL E Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. . 2012; 121 - 129.
IEEE	KAPTANOĞLU A,dalkan c,HINCAL E "Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları." , ss.121 - 129, 2012.
ISNAD	KAPTANOĞLU, Aslı Feride vd. "Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları". (2012), 121-129.

APA	KAPTANOĞLU A, dalkan c, HINCAL E (2012). Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, 46(3), 121 - 129.
Chicago	KAPTANOĞLU Aslı Feride,dalkan ceyhun,HINCAL Evren Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi 46, no.3 (2012): 121 - 129.
MLA	KAPTANOĞLU Aslı Feride,dalkan ceyhun,HINCAL Evren Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, vol.46, no.3, 2012, ss.121 - 129.
AMA	KAPTANOĞLU A,dalkan c,HINCAL E Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi. 2012; 46(3): 121 - 129.
Vancouver	KAPTANOĞLU A,dalkan c,HINCAL E Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi. 2012; 46(3): 121 - 129.
IEEE	KAPTANOĞLU A,dalkan c,HINCAL E "Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları." Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi, 46, ss.121 - 129, 2012.
ISNAD	KAPTANOĞLU, Aslı Feride vd. "Kuzey Kıbrıs Türk toplumunda güneşten korunma: İlkokul çağı çocukları ve ailelerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları". Türkderm-Deri Hastalıkları ve Frengi Arşivi 46/3 (2012), 121-129.