Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi

BİLGİ, Merve Görkem

Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi

Merve Görkem BİLGİ (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Coğrafya Eğitimi Anabilim Dalı, Samsun, Türkiye)

Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

0 0

Yıl: 2013 Cilt: 23 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 149 - 161 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi

Öz:

Bu araştırma, aday öğretmenlerin bir dizi güncel çevre sorunu ve bu sorunların çözümleri hakkındaki tutumlarını analiz etmek amacıyla tarama modelinde yapılmış betimsel bir çalışmadır. Bu araştırmada sunulan veriler, aday öğretmenlere uygulamak üzere geliştirilen “çevre sorunları ve ben” ölçeğinden elde edilmiştir. Ölçek geliştirme çalışmasından sonra, 19–21 yaş grubunda bulunan 765 aday öğretmenin oluştur- duğu çalışma gurubuna tekrar uygulanan veriler, katılımcıların çevre sorunlarına ilişkin tutumlarının incelen- mesi ve bu bağlamda çevre koruma bilincinin yükseltilmesinde en önemli aktörler arasında bulunan aday öğretmenlerin tutumlarını yansıtmasına imkân tanıması açısından önem taşımaktadır. Araştırmanın bulguları, çalışma gurubunu oluşturan aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutum- ları arasında cinsiyete göre anlamlı farklılıklar bulunmadığını ortaya koymuştur. Bir diğer önemli araştırma bulgusu, üniversitede öğrenim görmekte oldukları bölümlerinde çevre sorunlarının ele alındığı derslere katılmış olan aday öğretmenlerin, bu içerikte bir ders almayan aday öğretmenlere göre, çevre sorunlarına ilişkin daha yüksek farkındalığa ve olumlu çevre tutumuna sahip oldukları bulgusudur. Çalışmada ortaya konulan bulgular, güncel çevre eğitimine ilişkin literatüre katkı sağlaması ve çevre eğitiminin yapılandırılma- sına yön vermek üzere öğretmen adaylarının tutumlarını yansıtması açısından önem taşımaktadır. Ayrıca, elde edilen bulgular ışığında, yükseköğretim düzeyinde aday öğretmenlere verilecek eğitimin ve onlara yönelik olarak geliştirilecek öğretim programlarının, çevre sorunlarına ilişkin bilgi ve farkındalık düzeylerinin yükseltilmesinin yanı sıra, olumlu çevre tutumunun özendirilmesindeki etkin rolü vurgulanarak çevre eğitiminde arazi çalışmalarının önemine dikkat çekilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Çevre Çalışmaları Çevre Bilimleri

Developing and analysing a scale about attitudes of student teachers towards environmental challenges

Öz:

Attitudes towards a series of environmental challenges and environmental protection are investigated in this research in a sample of 765 student teachers who are the most important actors in raising awareness of environmental protection, most of them 19 or 21 years old. Using the data collecting during a pilot administration, internal consistency and construct validity were obtained for the scale. The final scale consisted of 11 items. The findings revealed non-significant gender differences in attitudes towards the environmental challenges and in the responses that student teachers seem to be strong-willing to struggle environmental challenges. Moreover, findings indicated that student teachers involved in courses about the environmental challenges attendings their departments at university demonstrated much greater awareness of the environmental challenges compared to student teachers who not being involved in a course of this content attending their departments at university. The research is presented as a contribution to the literature relating to environmental education and to the “student teacher voice”. In the light of the findings of this research, it was emphasized that it is essential both to improve student teachers’ knowledge level and to foster environmental responsibility in curriculum development in higher education. In this context, for the purpose of effective practicing environmental education, the fieldworks should be used at any and every opportunity to facilitate and deepen our student teachers’ experience.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Çevre Çalışmaları Çevre Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Açıkgöz, K. Ü. (2011). Aktif Öğrenme. Ankara. Seçkin Yayıncılık.
Bilgi, M. G. (2007). “Ortaöğretim kurumlarında coğrafya dersi kapsamındaki çevre konularının öğreti- minde aktif öğretim yöntemlerinin rolü.” Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bogan, M. (1992). “Determining the environmental literacy of participating high school seniors from the Hillsborough and Pinellas County high school districts in Florida: A curriculum study.” Unpublished doctoral dissertation, University of Florida.
Bruner, J. S. (1960). The process of education. Cambridge: Harvard University Press.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Christensen, C. (1991). Views of nature in environmental education. In ENSI-NEWS (2), 10–15). Paris: OECD/CERI.
Christidou, V. Koulaidis, V. & Christidis, T. (1997). Children’s use of metaphors in relation to their mental models: The case of the ozone layer and its depletion. Research in Science Education, 27 (4), 541– 542.
Çimen, S. (2002). “Lise ekoloji konularının disiplinlerarası öğrenci merkezli öğretiminin başarıdaki rolü.” Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Denhez, F. (2007). Küresel Isınma Atlası. (Çev. Ö. Adadağ). İstanbul: NTV Yayınları.
Esa, N. (2010). Environmental knowledge, attitude and practices of student teachers. International Research in Geographical & Environmental Education, 19 (1), 39-50.
Fisman, L. (2005). The effects of local learning on environmental awareness in children: An empirical investigation. The Journal of Environmental Education, 36 (3), 39-50.
Gidley, J. & Inayatullah, S. (Eds.). (2002). Youth futures: Comparative research and transformative visions. London: Praeger.
Gough, A. (1999). Recognising women in environmental education pedagogy and research: Towards an ecofeminist poststructuralist perspective. Environmental Education Research, 5 (2), 143–161.
Greaves, E., Stanisstreet, M. Boyes, E. & Williams, T. (1993). Children’s ideas about animal conservation. School Science Review, 75 (271), 51–60.
He, X. E., Hong, T., Liu, L. & Tiefenbacher, J. (2011). A comparative study of environmental knowledge, attitudes and behaviours among university students in China. International Research in Geographical and Environmental Education, 20 (2), 91-104.
Hart, K. & Nolan, K. (1999). A critical analysis of research in environmental education. Studies in Science Education, 34, 1–69.
Hungerford, H. R. & Volk, T. L. (1990). Changing learning behaviour through environmental education. Journal of Environmental Education, 21, 8–12.
Hutchison, D. (1998). Growing up green: Education for ecological renewal. New York: Teachers College Press.
IPCC (2010). The Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. R. K. Pachauri and A. Reisinger (Eds.), Geneva, Switzerland.
IPCC (2011). IPCC Special Report on Renewable Energy Sources and Climate Change Mitigation. In O. Edenhofer, R. Pichs-Madruga, Y. Sokona, K. Seyboth, P. Matschoss, S. Kadner, T. Zwickel, P.
Eickemeier, G. Hansen, S. Schlömer, C. von Stechow (Eds.), UK & USA: Cambridge University Press.
Jenkins, E. W. & Pell, R. G. (2006). “Me and the Environmental Challenges”: A survey of English secondary school students’ attitudes towards the environment. International Journal of Science Education, 28 (7), 765–780.
Jenkins, E. W. (2003). Environmental education and the public understanding of science. Frontiers in Ecology and the Environment, 1 (8), 437–443.
Kandır, A., Yurt, Ö. ve Kalburan, N. C. (2012). Okul öncesi öğretmenleri ile öğretmen adaylarının çevresel tutumları yönünden karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 317-327.
Lee, E. B. (2008). Environmental attitudes and information sources among African American college students. The Journal of Environmental Education, 40 (1), 29-42.
Mangas, V., Martinez, P. & Pedauye, R. (1997). Analysis of environmental concepts and attitudes among biology degree students. Journal of Environmental Education, 29 (1), 28–33.
Mead, M. & Metraux, R. (1962). The image of the scientists among high-school students: A pilot study. In B. Barber & W. Hirsch (Eds.), The sociology of science. New York: Free Press.
Mertler, C. A. (2006). Action Research: Teachers as Researchers in the classroom. CA: Thousand Oaks, Sage.
Nalçacı, A. ve Beldağ, A. (2012). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi (Erzurum örneği). Doğu Coğrafya Dergisi, 27, 141-154.
O’Connor, K. A., Greene, H. C. & Anderson, P. J. (2007). Action Research: A Tool for Improving Teacher Quality and Classroom Practice. San Francisco, CA: Annual Meeting of American Educational Research Association.
Özden, M. (2008). Environmental awareness and attitudes of student teachers: An empirical research. International Reserach in Geographical & Environmental Education, 17 (1), 40-55.
Palmer, J. (1993). From Santa Claus to sustainability: Emergent understanding of concepts and issues in environmental science. International Journal of Science Education, 15 (5), 487–495.
Payne, P. (1999). Postmodern challenges and modern horizons: Education “for being for the environment”. Environmental Education Research, 51 (1), 5–34.
Posch, P. (1993). Research issues in environmental education. Studies in Science Education, 21, 21–48.
Robinson, J. P., Shaver, P. R. & Wrightsman, L. S. (Eds.) (1991). Measurement of personality and social psychological attitudes (vol. 1). San Diego, CA: Academic Press.
ROSE Project. (2004). Relevance of Science Education Project. [Online] Retrieved on August, 2010, at URL: http://www.ils.uio.no/forskning/rose
Sadık, F. ve Sarı, M. (2010). Student teachers’ attitudes towards environmental problems and their level of environmental knowledge. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 129-141.
Sarkar, M. (2011). Secondary students’ environmental attitudes: The case of environmental education in Bangladesh. International Journal of Academic Research in Business & Social Sciences (Special Issue) 1, 106-116.
Schreiner, C. & Sjoberg, S. (2004). Sowing the Seeds of ROSE: Background, rationale, questionnaire development and data collection for the Relevance of Science Education: a comparative study of students’ views of science and science education. Oslo, Norway: Department of Teacher Education and School Development.
Simpson, R. D., Koballa, T. R., Oliver, J. & Crawley, F. E. (1994). Research on the affective dimension of science learning. In D. Gabel (Ed.), Handbook of research on science teaching and learning. New York: Macmillan.
Şahin, H. & Erkal, S. (2010). The attitudes of middle school students towards the environment. Social Behavior and Personality: An international Journal, 38 (8), 1061-1071.
Tamir, P. & Gardner, P. L. (1989). The structure of interest in high school biology. Research in Science and Technological Education,1, 113–179.
Tavşancıl, E. (2010). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Toffler, A. (Ed.). (1974). Learning for tomorrow: The role of the future in education. New York: Random House.
Tsai, C. & Liu, S. (2005). Developing a Multi-dimensional Instrument for Assessing Students’ Epistemological Views toward Science. International Journal of Science Education, 27 (13), 1621-1638.
Uitto, A., Jutti, K., Lavonen, J. & Meisalo, V. (2004). “Who is responsible for sustainable development? Attitudes to environmental challenges: A survey of Finnish 9th grade comprehensive school students, Paper presented at the IOSTE 11 Conference, Poland, July.” Retrieved on January, 2011, at URL: http://www.ils.uio.no/forskning/rose/
Uzun, N. ve Sağlam, N. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarına çevre ve insan dersi ile gönüllü çevre kuruluşlarının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 210-218.
Wieser, C. (2008). Action Research and Its Impacts on Student-centered Geography Teaching – An Approach to Solve the Conflict of Theory and Practice in the Didactics of Geography and Geography Teaching. In K. Donert & G. Wall (Eds.), Future Prospects in Geography. HEREDOT Conference Proceedings, Liverpool Hope University.
Wylie, J., Sheehy, N., McGuinness, C. & Orchard, G. (1998). Children’s thinking about air pollution: A systems theory analysis. Environmental Education Research, 4 (2), 117–138.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yılmaz, C. & Bilgi, M. G. (2011). Aday öğretmenlerin coğrafya arazi çalışmalarına bakışı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. Educational Sciences: Theory & Practice, Bahar / Spring, 11 (2), 961-983.
Zimmerman, L. (1996). Knowledge, affect and the environment: 15 years of research (1979–1993). Journal of Environmental Education, 27 (3), 41–44.

APA	BİLGİ M (2013). Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. , 149 - 161.
Chicago	BİLGİ Merve Görkem Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. (2013): 149 - 161.
MLA	BİLGİ Merve Görkem Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. , 2013, ss.149 - 161.
AMA	BİLGİ M Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. . 2013; 149 - 161.
Vancouver	BİLGİ M Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. . 2013; 149 - 161.
IEEE	BİLGİ M "Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi." , ss.149 - 161, 2013.
ISNAD	BİLGİ, Merve Görkem. "Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi". (2013), 149-161.

APA	BİLGİ M (2013). Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 149 - 161.
Chicago	BİLGİ Merve Görkem Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 23, no.2 (2013): 149 - 161.
MLA	BİLGİ Merve Görkem Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.23, no.2, 2013, ss.149 - 161.
AMA	BİLGİ M Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 23(2): 149 - 161.
Vancouver	BİLGİ M Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 23(2): 149 - 161.
IEEE	BİLGİ M "Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23, ss.149 - 161, 2013.
ISNAD	BİLGİ, Merve Görkem. "Aday öğretmenlerin çevre sorunlarına ilişkin tutumları üzerine bir ölçek geliştirme çalışması ve analizi". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 23/2 (2013), 149-161.