Yıl: 2012 Cilt: 7 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 139 - 174 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî

Öz:
Araştırmamızın konusu, Konya İzzet Koyunoğlu Kütüphanesi 11442 numarada kayıtlı bir Mecmuatü‟r-Resâil içerisinde yer alan Tırâşnâme-i Hacı Bektâş el-Horasânî isimli bir yazmadır. Yazmanın başlığında eserin Hacı Bektaş Velî‟ye ait olduğu açıkça vurgulanmıştır. Bununla birlikte, Bektaşilik hakkında günümüze kadar yapılmış olan araştırmaların hiçbirinde Hünkâr‟a ait bu isimde bir eserden söz edilmemiştir. Kütüphanelerde yaptığımız araştırmalarda yazmanın başka bir nüshasına rastlamadık. Dolayısıyla elimizdeki nüsha tek nüsha özelliğini taşımaktadır. 1700‟lü yıllarda istinsah edildiğini tahmin ettiğimiz yazmada Bektaşi tarikatındaki halifelik erkânın uygulanışı anlatılmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

A new manuscript attributed to Haji Bektash: Tirashnama-i Haji Bektash Al-Khorosanı

Öz:
The subject of our research paper is a manuscript named Tirashnâma-i Haji Bektash al-Khorasâni. It is located in a Majmuat al-Rasail (compilation of treatises) which is registered at number 11442 in the Koyunoglu Museum Library in Konya. In the title of the manuscript it is clearly highlighted that this book belongs to Haji Bektash. However, none of the researches about Bektashism has mentioned the existence of such a booklet written by Haji Bektash. We couldn‟t find another copy of this manuscript in other libraries. So, the manuscript which is located in the Koyunoglu Museum Library in Konya is the only available copy of this booklet. This manuscript, which we assumed to have been copied in the 1700s, describes the ceremony procedures of the caliphatehood in the Bektashi Order.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • AHMET RIFAT EFENDİ, 1876, “Mir‟âtü‟l-Mekâsıd fî Defèi‟l-Mefâsid”, İstanbul.
  • ALKAN, M., 2011, “Hacı Bektaş-ı Velî Tekkesine Nakşibendî Bir İeyhin Tayini: Merkezî Bir Dayatma Ve Sosyal Tepki “, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Ankara, sy. 57, ss. 213-223.
  • AYTAİ, G.; Yılmaz, H., 2004, “Makâlât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniye”, Ankara.
  • AYTAİ, G 1952, “Bektaşîlik”, Türk Ansiklopedisi, Ankara, c. VI, ss. 34-38. BİRGE, J. K., 1991, “Bektaşilik Tarihi”, çev. Reha Çamuroğlu, İstanbul.
  • COŞAN, E., 1971, “Hacı Bektaş-ı Velî Makâlât”, Ankara.
  • ÇAĞATAY, N. 1997, “Bir Türk Kurumu Olan Ahilik”, Ankara.
  • ÇAMUROĞLU, R., 1994, “Yeniçerilerin Bektaşiliği ve Vaka-i İerriye”, İstanbul. DURAN, H., 2011, “Besmele Tefsiri”, Ankara.
  • ÇAMUROĞLU, R.,2007, “Velâyetnâme”, Ankara.
  • ERDEM, C., 2011, “Muhammet Ali Hilmi Dedebaba Erkân-Nâmesi”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Ankara, sy. 57, ss. 245-258.
  • ERGUN, S. N., Bektaşi Edebiyatı Antolojisi-Bektaşî İairleri ve Nefesleri, İstanbul trz.
  • EYUBOĞLU, İ. Z., 2000, “Bütün Yönleriyle Bektaşilik”, İstanbul.
  • FIĞLALı, E. R., 1996, “Türkiye‟de Alevîlik Bektâşîlik”, İstanbul.
  • FIĞLALı, E. R., 2008, “Fütüvvetname-i Ca„fer Sâdık İnceleme –Metin”, haz. Saffet Sarıkaya, İstanbul.
  • FIĞLALı, E. R.,2011, “Fütüvvetnâme-i Tarîkat”, haz. Osman Aydınlı, Ankara.
  • GÖLPINARLI, A., 1953-1954, “Burgâzî ve __________Fütüvvet-nâme>>si”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, İstanbul, c. 15, no. 1-4, ss. 76–154.
  • GÖLPINARLI, A.,1949–1950, “İslâm ve Türk İllerinde Fütüvvet Teşkilâtı ve Kaynakları”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, İstanbul, c. 11, no. 1-4, ss. 3- 354.
  • GÖLPINARLI, A.,“İeyh Seyyid Gaybî Oğlu İeyh Seyyid Hüseyin‟in __________Fütüvvet- Nâmes>>si”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, c. 17, No: 1-4, ss. 27-126.
  • GÖLPINARLI, A., 1971, “Mevlâna Müzesi Yazmalar Kataloğu”, Ankara.
  • GÖLPINARLI, A., 2004, “Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri”, İstanbul.
  • GÖLPINARLI, A., 1958, “Vilâyet-Nâme-Menâkıb-ı Hünkâr Hacı Bektâş-ı Veli, İstanbul.
  • GÜMÜİOĞLU, D.; Yıldırım, R., 2006, “Bektaşî Erkânnâmesi”, İstanbul.
  • GÜZEL, A., 2011, “Hacı Bektaş Veli El Kitabı”, Ankara.
  • GÜZEL, A., 2002, “Hacı Bektaş Velî ve Makâlât”, Ankara.
  • GÜZEL, A., 1998, “İmam Cafer-i Sadık Buyruğu”, haz. Adil Ali Atalay (Vaktidolu), İstanbul.
  • KANAR, M., 1998, “Büyük Sözlük Farsça-Türkçe”, İstanbul.
  • KOCA, İ., 2005, “Bektaşilik ve Bektaşi Dergâhları”, İstanbul.
  • KORKMAZ, E., 2005, “Ansiklopedik Alevilik ve Bektaşilik Terimleri Sözlüğü”, İstanbul.
  • KÖKSAL, M. F., 2010, “Ayin, Erkân ve Adap Benzerlikleri Açısından Ahilik- Bektaşilik Münasebeti”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Ankara, sy. 55, ss. 59–70.
  • KÖPRÜLÜ, F., 1976, “Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara.
  • KÖPRÜLÜ, F., 1979, “Bekt⺔, İslâm Ansiklopedisi (MEB), İstanbul, II/461-464.
  • MUHAMMED SEYFEDDİN İBN ZÜLFİKÂRÎ DERVİİ ALİ, 2007, “Bektaşi İkrar Ayini”, çev. Mahir Ünsal Eriş, Ankara.
  • NOYAN, B., 1995, “Bektaşîlik Alevîlik Nedir?”, İstanbul.
  • NOYAN, B.,, 2010, “Bütün Yönleriyle Bektâşîlik ve Alevîlik”, Haz. İakir Keçeli, Ankara.
  • OCAK, A. Y., 1992, “Osmanlı İmparatorluğunda Marjinal Sûfîlik: Kalenderîler (XIV-XVII. Yüzyıllar)”, Ankara.
  • OCAK, A. Y., 1992, “Balım Sultan”, DİA, İstanbul, V/17–18.
  • OCAK, A. Y., 1992, “Bektaşîlik”, DİA, İstanbul, V/373–379.
  • OYTAN, M. T., 2010, “Bektaşîliğin İçyüzü”, Demos Yayınları, İstanbul.
  • ÖGEL, B., 1988, “Tuğ”, İslâm Ansiklopedisi (MEB), İstanbul, XII/II, ss. 1-5.
  • ÖGEL, B.,1991, “Türk Kültür Tarihine Giriş-Türklerde Tuğ ve Bayrak (Hunlardan Osmanlılara)”, Ankara.
  • ÖZ, B., 1997, “Bektaşilik Nedir? (Bektaşilik Tarihi)”, İstanbul.
  • ÖZCAN, H., 2008, “Fatiha Tefsiri”, İstanbul.
  • ÖZCAN, N., 2010, “Kırk Hadis (Hadîs-i Erbaîn) Hacı Bektaş Veli”, İstanbul.
  • ÖZMEN, İ., 1998, “Alevi-Bektaşi İiirleri Antolojisi”, Ankara.
  • PEÇEVÎ, İ., 1283, “Tarih-i Peçevî”, İstanbul. SAİD, B., 1927, “Bektaşîler III”, Türk Yurdu, c. V, nr. 28, Nisan 1927, ss. 305- 341.
  • SAMİ, İ., 1316, “Kâmûsu‟l-A„lâm”, İstanbul.
  • SAMİ, İ., 1978, “Kâmûs-ı Türkî”, İstanbul.
  • SARIKAYA, M. S., 2002, “XIII-XVI. Asırlardaki Anadolu‟da Fütüvvetnamelere Göre Dini İnanç Motifleri”, Ankara.
  • ŞARDAĞ, R., 1985, “Her Yönü İle Hacı Bektâş-ı Velî ve En Yeni Eseri İerh-i Besmele”, İzmir.
  • TEBER, Ö. F., 2008, “Bektâşî Erkânnâmelerinde Mezhebî Unsurlar”, Ankara.
  • TEMREN, B., 1994, “Bektaşiliğin Eğitsel ve Kültürel Boyutu”, Ankara.
  • ULUDAĞ, S., 1988, “Abdal”, DİA, İstanbul, I/59-61.
  • ULUDAĞ, S., 1995, “Tasavvuf Terimleri Sözlüğü”, İstanbul.
  • YAMAN, M., --------- “Hünkâr Hazretî Hacı Bektaş Veli‟nin Vasiyetnamesi, Fevâid”, Ankara trz.
  • YILMAZ, A.; Akkuş, M.; Öztürk, A., 2007, “Makâlât Hünkâr Hacı Bektâş-ı Velî”, Ankara.
  • http://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php?k=117209.
  • http://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php?k=168482.
  • http://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php?k=113884.
  • http://www.yazmalar.gov.tr/detay_goster.php?k=128207.
APA SENZEYBEK A (2012). Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. , 139 - 174.
Chicago SENZEYBEK AYTEKIN Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. (2012): 139 - 174.
MLA SENZEYBEK AYTEKIN Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. , 2012, ss.139 - 174.
AMA SENZEYBEK A Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. . 2012; 139 - 174.
Vancouver SENZEYBEK A Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. . 2012; 139 - 174.
IEEE SENZEYBEK A "Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî." , ss.139 - 174, 2012.
ISNAD SENZEYBEK, AYTEKIN. "Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî". (2012), 139-174.
APA SENZEYBEK A (2012). Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 7(13), 139 - 174.
Chicago SENZEYBEK AYTEKIN Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 7, no.13 (2012): 139 - 174.
MLA SENZEYBEK AYTEKIN Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, vol.7, no.13, 2012, ss.139 - 174.
AMA SENZEYBEK A Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi. 2012; 7(13): 139 - 174.
Vancouver SENZEYBEK A Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi. 2012; 7(13): 139 - 174.
IEEE SENZEYBEK A "Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî." Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 7, ss.139 - 174, 2012.
ISNAD SENZEYBEK, AYTEKIN. "Hacı Bektai Velî'ye atfedilen yeni bir risale tırâinâme-i Hacı Bektaş el- horosânî". Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 7/13 (2012), 139-174.