8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları
Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 153 Sayfa Aralığı: 7 - 23 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları
Öz: Amacı 8. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan öğretici ve kurgusal metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunluğunu değerlendirebilmek olan çalışmanın problem tümcesi “8. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinler metinsellik ölçütleriyle uyumlu mudur?” olarak belirlenmiştir. Bu çalışma, Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinselliklerinin belirlenmesine ilişkin dönüt sunacak olması nedeniyle önemli görülmektedir. Tarama modeline dayalı bu çalışmanın veri kaynağı, 2012- 2013 eğitim-öğretim yılında Malatya ilindeki 8. sınıf öğrencilerine Türkçe ders kitabı olarak dağıtılan kitaplarda yer alan öğretici ve kurgusal metinlerdir. Kitapta toplam 19 metin bulunmaktadır. İncelenecek metinlerin 8’i kurgusal metin, 11’i öğretici metindir. Çalışmada, kaynak olarak İşeri’nin (2010) sunduğu metinsellik ölçütleri temel alınmıştır. İncelenen 8’i kurgusal, 11’i öğretici olmak üzere toplam 19 metnin yalnızca birinde (Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler) belirlenen metinsellik ölçütleriyle birebir uyum söz konusudur. Diğer tüm metinlerde ölçütler- le uyumsuzluk belirlenmiştir. Metinlerin kurgusal ya da öğretici olmaları metinsel- lik ölçütlerine uyum/ uyumsuzluk durumlarını etkilememiştir. Metinlerin okun- abilirlik puanları ise 5 metin dışında öğrenci düzeyiyle uyumsuzdur. İncelenen 14 metnin okunabilirlik düzeyi öğrenci düzeyinin altındadır. Bu bağlamda, incelenen 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin metinsellik ölçütleri dikkate alınarak oluşturulmadıkları ve seçilmedikleri belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
The compatibility of the texts in 8.grade Turkish textbooks to the textuality criteria
Öz: The problem sentence of the study which aims to evaluate the compatibility of fic- tional and pragmatic texts in 8. grade Turkish textbooks with textuality criteria, is determined as “Are the texts in 8. grade Turkish textbooks compatible with textual- ity criteria?” This study is assumed to be important as it will provide feedback regarding the determination of textualities of the texts in Turkish textbooks. The data source of this study which depends on scanning model are the pragmatic and fictional texts in Turkish textbooks that were distributed to 8.grade students in city of Malatya in 2012-2013 academic year. There aare totally 19 texts in the book. 8 of the texts that are going to be examined are fictional texts and 11 of them are pragmatic texts. In the study, the textuality criteria suggested by İşeri (2010) was used as source. Only in 1 of the 19 texts (8 fictional and 11 pragmatic) (Memories and Documents about Ataturk) there is one to one compatibility with the determined textuality criteria. The texts being fictional or pragmatic did not effect their com- patibility / incompatibility with textuality criteria. On the other hand the readabil- ity points of the texts are incompatible with student level except 5 texts. The read- ability levels of the 14 examined texts are below the student level. In this context, it is determined that the texts in 8.grade Turkish textbook were not created and select- ed by taking the textuality criteria into consideration.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akbayır, S. (2007). Cümle ve metin bilgisi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Aksan, D. (1999). Anlambilim-anlambilim konuları ve Türkçenin anlambilimi. Ankara: Engin Yayınevi.
- Aktulum, K. (1999). Metinlerarası ilişkiler. Ankara: Öteki Yayınevi.
- Ayata Şenöz, C. (2005). Dilbilim: metindilbilim ve Türkçe. İstanbul: Multilingual Yayınları.
- Barthes, R. (1999). Göstergebilimsel serüven. İstanbul: Kaf Yayınları.
- Beaugrande, R. A. D. and Dressier W. (1981). Introduction to text linguistics. London: Longman Group Company.
- Coşkun, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin öyküleyici anlatımlarında bağdaşıklık, tutarlı- lık ve metin elementleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Coşkun, E. (2007). Yazma becerisi. İlköğretimde Türkçe öğretimi. (Editörler: A. Kırkkılıç, H. Akyol). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıf- landırılması. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Demir, T. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki hikâye metinlerinde yer alan değer unsurlarının eşdizimsel örüntülemeler açısından görünümleri. Turkish Studies, 7/2, 1063- 1078.
- Erdağı, S. (2008). Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Yaban” adlı romanının metindilbi- limsel çözümlemesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
- Lyons, J. (1977). Semantics. USA: Cambridge University Press.
- Brinker, K. (1977). Modelle und methoden der strukturalistischen syntax: e. einf. Germany: Urban-Taschenbucher.
- Hartman, D. & Allıson, J. (1996). Promoting inquiry-oriented discussions using multiple texts. In L.B. Gambrell & J.F. Almasi (Eds.). Lively discussions: fostering engaged reading. Newark, DE: International Reading Association.
- Göçer, A. (2010). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerinin süreç yaklaşı- mı ve metinsellik ölçütleri ekseninde değerlendirilmesi (Niğde Üniversitesi Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 10/1, 271-290.
- Günay, D. (2007). Metin bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınevi.
- İşeri, K. (2010). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik özellikleri. Türkçe ders kitabı çözümlemeleri (ed. Hakan Ülper). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Keçik, İ. ve Uzun, L. (2003). Türkçe yazılı ve sözlü anlatım, Eskişehir: Anadolu Üniversi- tesi Yayınları.
- Kılıç, V. (2002). Dilin İşlevleri ve İletişim. Papatya Yayıncılık, İstanbul.
- Kıran, Z. (2001). Dilbilime giriş. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2004). Türk milli eğitiminin amaçları. Tebliğler dergisi. Sayı: 2563.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6- 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
- Oraliş, M. ve Özil, Ş. (1992). Metindilbilimsel yaklaşımla yazınsal bir metni çözümleme denemesi. Dilbilim Araştırmaları. Ankara: Hitit Yayınları.
- Özkan, B. (2004). Metindilbilimi, metindilbilimsel bağdaşıklık ve Haldun Taner’in “oniki- ye bir var” adlı öyküsünde metindilbilimsel bağdaşıklık görünümleri. Çukurova Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13/1, 167-182.
- Taşıgüzel, S. (2004). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında öğretici nitelikteki metinlerdeki eşdizimsel örüntülemelerin görünümü. Ankara Üniversitesi Dil Dergisi, 125, 72- 87.
- Toklu, O. (2003). Dilbilime giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Türk Dil Kurumu (2012). Yazım kılavuzu. Ankara: TDK Yayınları.
- Uzun, L. (1995). Orhun yazıtlarının metindilbilimsel yapısı. Türk Dili Araştırmaları Dizisi- 7, Ankara: Simûrg Yayınları.
- Yılmaz, E. ve Jahic, N. (2007). Vire hikâyesi üzerine metindilbilimsel bir inceleme. www.turkoloji.cu.edu.tr adresinden 09.09. 2012 tarihinde saat 13:38’de erişilmiştir.
| APA | MERT E (2011). 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. , 7 - 23. |
| Chicago | MERT Esra Lüle 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. (2011): 7 - 23. |
| MLA | MERT Esra Lüle 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. , 2011, ss.7 - 23. |
| AMA | MERT E 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. . 2011; 7 - 23. |
| Vancouver | MERT E 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. . 2011; 7 - 23. |
| IEEE | MERT E "8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları." , ss.7 - 23, 2011. |
| ISNAD | MERT, Esra Lüle. "8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları". (2011), 7-23. |
| APA | MERT E (2011). 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. Dil Dergisi, 0(153), 7 - 23. |
| Chicago | MERT Esra Lüle 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. Dil Dergisi 0, no.153 (2011): 7 - 23. |
| MLA | MERT Esra Lüle 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. Dil Dergisi, vol.0, no.153, 2011, ss.7 - 23. |
| AMA | MERT E 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. Dil Dergisi. 2011; 0(153): 7 - 23. |
| Vancouver | MERT E 8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları. Dil Dergisi. 2011; 0(153): 7 - 23. |
| IEEE | MERT E "8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları." Dil Dergisi, 0, ss.7 - 23, 2011. |
| ISNAD | MERT, Esra Lüle. "8. Sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin metinsellik ölçütlerine uygunlukları". Dil Dergisi 153 (2011), 7-23. |
