Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 137 - 158 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu

Öz:
Batıda yaşanan felsefi, ekonomik, sosyal ve siyasal gelişmeler Osmanlı ve ardılı Türkiye Cumhuriyeti'nin hızlı bir değişim ve dönüşüm sürecine girmesine neden olmuştur. Merkez çevre yaklaşımı Türkiye'de yaşanan siyasal ve sosyal değişimi yapısal düzeyde ve sistematik bir şekilde açıklayabilmek için kullanılan araçlardan birisi olmuştur. Ülkede yaşanan siyasal ve sosyal değişim ve dönüşümü açıklamada süreç içerisinde bu yaklaşımın yetersiz kaldığı yönler bulunsa da bu yaklaşım ülke siyaseti açısından önemli bir çözümleme aracı olmaya devam etmiştir. Uluslararası sistemde ve ülke içinde meydana gelen gelişmeler yaklaşımın aktörü olan merkez ve çevre ilişkisi çok yönlü bir değişim geçirmiştir. Bu değişim süreci çevrenin merkezde konumlanmasını ve onun iktidarını kullanmasını sağlarken iktidarını çevreye kaptıran merkezin konumlanma sorunu yaşamasına neden olmuştur. Bu çalışmada tarihsel süreç içerisinde merkez çevrede yaşanan değişim ve dönüşümün neden ve sonuçları demokratik bir yaklaşımla açıklanmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler Kamu Yönetimi Uluslararası İlişkiler

Transformation of center- periphery in Turkish politics and the positionning problem of traditional center

Öz:
Philosophical, economic, social and political developments in the West led to a fast changing and transformation process in the Ottoman State and its successor Turkish Republic. Centre – periphery approach has always been a useful political means to systematically explain political and social change. Although this approach sometimes has been impotent to explain political and social change and transformation, yet it has been an important analysing means of Turkish politics. Developments in international system and in Turkey have caused a multidimensional change in centre-periphery relations. While this changing process has moved the position of periphery into center, the center which lost the power to periphery has started to question its position. This study analyses the result and the cause of political and social change in a democratic approach and in a historical perspective.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler Kamu Yönetimi Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKTAY, Yasin (2008), “Bu Olmazsa Başka Merkez”, Anlayış Dergisi, Sayı: 60, s.52-54.
  • AKYOL, Mustafa (2007), Kürt Sorununu Yeniden Düşünmek: Yanlış Giden Neydi? Bundan Sonra Nereye?, İstanbul: Doğan Egmont Yayıncılık.
  • ALTAN, Mehmet (2010), “Demokrasi Manifestosu”, Tarih Bilinci, Sayı: 11- 12, (s.34-35).
  • ALTHUSSER, Luis (2006), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (Çev. A. Tümertekin), İstanbul: İthaki Yayınları.
  • ANDERSON,B.(2006), Imagined Communities, Reflections On the Origin And Spread of Nationalism, NewYork: Verso.
  • ARAKON, Maya (2010) Ayrılıkçı Kürt Hareketinin Tarihsel Dinamiklerine Kısa Bir Bakış, Alternatif Politika, Cilt. 2, Sayı. 2, s.175-194.
  • AYUBİ, Nazih (1993), Arap Dünyasında Din ve Siyaset, (Çev. Y. Alogan), İstanbul: Kurtiş Matbaası.
  • BARADAT, Leon P. (2012), Siyasal İdeolojiler, (Çev. A. Aydın), Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • BARKEY, Henry J., FULLER Graham (1997), Turkey’s Kurdish Question, New York: Rowman & Littlefield Publishers.
  • BERKES, Niyazi (2002), Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • BERLE, Adolf A. (1980), İktidar, (Çev). N. Muallimoğlu, İstanbul: Tur Yayınları.
  • BULAÇ, Ali (2009), Göçün ve Kentin Siyaseti (MNP’den SP’ye Milli Görüş Partileri), İstanbul: Çıra Yayınları.
  • BULAÇ, Ali (2010), Göçün ve Kentin İktidarı (AK Parti İktidarı), İstanbul: Çıra Yayınları.
  • BUMİN Kürşat (2011), Ulusal Malatya Sempozyumları II Açılış Paneli, Kentleşme ve Kentlilik Sempozyumu Bildiri Kitapçığı, (Ed). G. Tuncel, M. Yağmurlu), I. Cilt, (s.43- 52).
  • ÇELİK, Mehmet (2010), “Türk Demokrasisinin Gelişiminin Önünde Oluşturulan Üç Set: Dindarların Milliyetçi, Alevilerin Laik ve Kürtlerin Etnik Damarı”, Tarih Bilinci, Sayı: 11- 12, (s.14- 24).
  • ÇOLAK, Mustafa (2009), Merkez Çevreyi Yeniden Düşünmek: 1923-1980, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli.
  • DEMİR, Eyyüp (2005), Yasal Kürtler, İstanbul: Tevn Yayınları.
  • ERDOST, Muzaffer (1969), Türkiye Sosyalizmi ve Sosyalizm, Ankara: Sol Yayınları.
  • ERGİL, Doğu (2000), Siyasetini Arayan Ülke, İstanbul: Can Yayınları.
  • GENCER, Bedri (2012), İslam’da Modernleşme, İstanbul: Doğu-BatıYayınları.
  • GÖKTOLGA, Oğuzhan (2012), "Değişen Siyaset Değişmeyen Siyasal Partiler", Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi – II, Küresel Değişim ve Demokratikleşme, 19-20 Nisan 2012, Malatya.
  • GÜLENER, Serdar (2007), Türk Siyaseti’nde Merkez-Çevre İlişkilerinin Seyri ve 27 Mayıs 1960 Darbesi, Bilgi Dergisi Sayı: 14, s.36-66.
  • GÖRMEZ, Kemal (1997), Yerel Demokrasi ve Türkiye, Ankara: Vadi Yayınları.
  • GUNTER, Micheal M. (1997), The Kurds and the Future of Turkey, New York: St. Martin’s Press.
  • HEPER, Metin (2008), Devlet ve Kürtler, İstanbul: Doğan Kitap.
  • KAHRAMAN, H. Bülent (2010), Türk Siyasetinin Yapısal Analizi -I, İstanbul: Agora Kitaplığı.
  • KARADAĞ, Ahmet (2005), “Din-Devlet İlişkisi ve Türkiye Deneyimi”, 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, (Ed.)., Ahmet Karadağ, Adnan Küçük, Selahattin Bakan, İstanbul: Alfa-Aktüel Yayınları, Cilt 2, s. 891-916.
  • KARPAT, Kemal H. (2010), Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: TimaşYayınları.
  • KAZGAN, Gülten (2002), Küreselleşme ve Ulus Devlet, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • KEYDER, Çağlar (1995), Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • KÖSEBALABAN, Hasan (2008), “Merkez-Çevre İlişkileri: Türk Siyasetinin Anahtarı mı?”, Anlayış Dergisi, Sayı: 60, s.50-52.
  • MARDİN, Şerif (2009), Türkiye’de Toplum ve Siyaset, Makaleler 1, 16. Basım, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • ÖZBUDUN Ergun, (1975), Türkiye’de Sosyal Değişme ve Siyasal Katılma, Ankara: A.Ü. Hukuk Fakültesi Yayını.
  • ÖZDEMİR, Hikmet (1994), Ordunun Olağandışı Rolü, İstanbul: İz Yayıncılık.
  • ÖZER, Ahmet (2009), Beş Büyük Tarihi Kavşakta Kürtler ve Türkler, İstanbul: Hemen Kitap.
  • SARTORİ, Giovanni (1966), “Opposition and Control Problems and Prospects”, Government and Oppositiın, V.1, I.2, (pp.149- 154).
  • SHİLS, Edward (2002), “Merkez-Çevre” (Çev. Y. Z. Çelikkaya), Türkiye Günlüğü Sayı: 70, s.86-96.
  • TAN, Altan (2011), Kürt Sorunu, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • TUNCEL, Gökhan (2011), “Siyasallaşma Sürecinde Din ve Etnisitenin Etkisi: Mardin Örneği”, Uluslararası Midyat Sempozyumu Bildiri Kitapçığı, Mardin, s.685- 702.
  • TURAN, A. Eşref (2004), Türkiye’de Seçmen Davranışı – Önceki Kırılmalar ve 2002 Seçimi, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • TURGUT, Nükhet (1984), Siyasal Muhalefet, İstanbul: Birey Toplum Yayınları.
  • TÜRKÖNE, Mümtaz’er (2009), Siyaset, İstanbul: Opus Yayınları.
  • VERGİN, Nur (2007), “Merkeze Talip Bir Partinin Önlenemez Yükselişi”, Türkiye Günlüğü Sayı: 90, s.66-76.
  • YAVUZ, Hilmi (2009), Türkiye’nin Zihin Tarihi, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • YILMAZ, Murat (2008), “Merkez’in Engisizyon’unda Yargılanmayı Göze Almak”, Anlayış Dergisi, Sayı: 60, s. 57-60.
APA TUNCEL G, GÜNDOĞMUŞ B (2012). Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. , 137 - 158.
Chicago TUNCEL GOKHAN,GÜNDOĞMUŞ BEKİR Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. (2012): 137 - 158.
MLA TUNCEL GOKHAN,GÜNDOĞMUŞ BEKİR Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. , 2012, ss.137 - 158.
AMA TUNCEL G,GÜNDOĞMUŞ B Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. . 2012; 137 - 158.
Vancouver TUNCEL G,GÜNDOĞMUŞ B Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. . 2012; 137 - 158.
IEEE TUNCEL G,GÜNDOĞMUŞ B "Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu." , ss.137 - 158, 2012.
ISNAD TUNCEL, GOKHAN - GÜNDOĞMUŞ, BEKİR. "Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu". (2012), 137-158.
APA TUNCEL G, GÜNDOĞMUŞ B (2012). Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 137 - 158.
Chicago TUNCEL GOKHAN,GÜNDOĞMUŞ BEKİR Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14, no.3 (2012): 137 - 158.
MLA TUNCEL GOKHAN,GÜNDOĞMUŞ BEKİR Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.14, no.3, 2012, ss.137 - 158.
AMA TUNCEL G,GÜNDOĞMUŞ B Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012; 14(3): 137 - 158.
Vancouver TUNCEL G,GÜNDOĞMUŞ B Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012; 14(3): 137 - 158.
IEEE TUNCEL G,GÜNDOĞMUŞ B "Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14, ss.137 - 158, 2012.
ISNAD TUNCEL, GOKHAN - GÜNDOĞMUŞ, BEKİR. "Türkiye siyasetinde merkez- çevrenin dönüşümü ve geleneksel merkezin konumlanma sorunu". Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14/3 (2012), 137-158.