Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 159 - 181 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma

Öz:
Bu çalışmada, eğitim kurumlarının ana yapı taşlarından olan öğretmenlerin duygusal emek gösterimlerinin, onların Örgütsel Vatandaşlık Davranışları (ÖVD) üzerine etkileri araştırılmıştır. Bu maksatla, Ankara'da orta öğretim kurumlarında görev yapan 169 katılımcıdan anket yoluyla elde edilen veriler analiz edilmiştir. Çalışmada değişkenler arası ilişkiler ve etkileri korelâsyon ve regresyon analizleri ile ortaya konurken, değişkenlere ait ölçeklerin doğrulanması esnasında yapısal eşitlik modelinden istifade edilmiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde, öğretmenlerin duygusal emeklerinin, ÖVD'leri üzerinde önemli etkilere sahip olduğu görülmüştür. Özellikle, görevleri esnasında yüzeysel rol yapan öğretmenlerin, ÖVD'leri düşük iken, duygularını doğal olarak yaşayabilenlerin ise ÖVD'lerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Derinden rol yapanların ÖVD'leri düşük olmasına karşın yüzeysel rol yapanların ÖVD'lerine göre artma eğilimi göstermektedir. Çalışmada, duygusal emeğin alt boyutları bazında, kişiye ve örgüte yönelik ÖVD'ye olan etkileri de ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

The effects of emotional labor on organizational citizenship behavior: A study in the public sector

Öz:
In this study, the display of emotional labor of teachers who are important constituent of education system are examined on their Organizational Citizenship Behaviors (OCB). For this purpose, data are obtained and analyzed from 169 secondary school teachers working in Ankara. The relations and effects between variables are presented by correlation and regression analyses. The validity of scales are measured with structural equation model. According to the findings, it is seen that teachers' emotional labors have significant effects on their OCB. Particularly, while teachers' OCB who surface act are low, teachers' OCB who can behave natural are high. As for deep acted teachers, their OCB are also low, but there is an upward trend in terms of surface acting. On the basis of sub-dimensions of emotional labors' effects on organizational behaviors towards individuals (OCBI) and organizational behaviors towards organizations (OCBO) are also exerted. Furthermore depend on findings, some suggestions are made to the human resource executives of education institutions, school managers and principals for qualified and effective education.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ACKER, S. (1995), “Carry on Caring: The Work of Women Teachers”, British Journal of Sociology of Education, 16(1), 21-36.
  • ASHFORTH, B.E. and HUMPHREY R.H. (1993), “Emotional Labor in Service Roles: The Influence of Identity”, Academy of Management Review, 18.
  • BASIM, H.N. ve ŞEŞEN H. (2006), “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 83–101.
  • BASIM, H.N. ve BEGENİRBAŞ, M. (2012), “Çalışma Yaşamında Duygusal Emek: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması”, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 19 (1), 77-90.
  • BATEMAN, T.S and ORGAN, D.W. (1983) “Job Satisfaction And The Good Soldier: The Relationship Between Affect And Employee "Citizenship"”, The Academy of ManagementJournal, 26(1), 587-595.
  • BLAU, P.M. (1964), Exchange and Power in Social Life, New York: New York: Wiley.
  • BOLINO M.C. (1999), “Citizenship And İmpression Management: Good Soldiers Or Good Actors?”, Academy of Management Review, 24(1), 82-98.
  • BROTHERIDGE, C. and GRANDEY, A. (2002), “Emotional Labor And Burnout: Comparing Two Perspectives Of People Work”, Journal of Vocational Behavior, 60, 17-39, 2002.
  • CHAN, C.P. and CHIU, J.M. (2004), “Flight Attendants’ Emotional Labor And Exhaustion In The Taiwanese Airline Industry”, Journal of Service Science and Management, 2, 305-311.
  • CHRIST, O., VAN DICK, R., WAGNER, U. And Stellmacher, J. (2003), “When Teachers Go The Extra Mile: Foci Of Organisational Identification As Determinants Of Different Forms Of Organisational Citizenship Behaviour Among School Teachers”, British Journal of Educational Psychology, 73, 329-341.
  • DİPAOLA, M. F. and TSCHANNEN-MORAN, M. (2001), “Organizational Citizenship Behavior In Schools And Its Relationship To School Climate”, Journal of School Leadership, 11, 424-447.
  • DIEFENDORFF, J. M. and GOSSERAND, R.H. (2003), “Understanding The Emotional Labor Process: A Control Theory Perspective”, Journal of Organizational Behavior, 24, 945-959.
  • DIEFENDORFF, J.M., CROYLE, M.H. and GROSSERAND, R.H. (2005), “The Dimensionality And Antecedents Of Emotinal Labor Strategies”, Journal of Vocational Behavior, 66, 339-357.
  • DYNE, L.V., CUMMINGS, L.L. and PARKS, J.M. (1995), Extra-Role Behaviors: In Pursuit Of Construct And Definitional Clarity (A Bridge Over Muddied Waters), Research In Organizational Behavior, Greenwich, CT: JAI Press, 17, 218.
  • EASTMAN, K. K. (1994), “In the eyes of the beholder: An Attributional Approach To Ingratiation And Organizational Citizenship Behavior”, Academy of Management Journal, 37(4), 1379-1391.
  • ENGLAND, P. and FARKAS, G. (1986), Households, Employment, And Gender: A Social, Economic, And Demographic View, New York: Aldine.
  • FANDT, P.M and FERRIS, G.R. (1990), “The Management Of Information And Impressions: When Employees Behave Opportunistically”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 45, 140-158.
  • FINEGAN, J.E. (2000), “The Impact Of Person And Organizational Values On Organizational Commitment”, Journal of Occupational & Organizational Psychology, 73 (2), 149-169.
  • FISHER, C.D. and ASHKANASY, N.M. (2000), “Special Issue On Emotions In Work Life”, Journal of Organizational Behavior, 21(3), 123-129.
  • GEORGE, J.M. and BRIEF, A.P. (1992), “Feeling Good Doing Good: A Conceptual Analysis Of The Mood At Work Organizational Spontaneity Relationship”, Psychological Bulletin, 112, 310-329.
  • GEORGE J.M. and JONES, G.R. (1997), “Organizational Spontaneity In Context”, Human Performance, 10(2), 153-70.
  • GOULDNER, A.W. (1960), “The Norm Of Reciprocity: A Preliminary Statement”, American Sociological Review, 25, 161-78.
  • GRANDEY, A. (2000), “Emotion Regulation In The Workplace: A New Way To Conceptualize Emotional Labor”, Journal of Occupational Health Psychology, 5, 95-110.
  • GRANDEY, A. (2003), “ When The Show Must Go On: Surface Acting And Deep Acting As Determinants Of Emotional Exhaustion And PeerRated Service Delivery”, Academy of Management Journal, 46, 86-96.
  • GÜRBÜZ, S.(2006), “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Duygusal Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 48-75
  • HOCHSCHILD, A.R. (1979), “Emotion Work, Feeling Rules, And Social Structure”, American Journal of Sociology, 85(3), 551-75.
  • HOCHSCHILD, A.R.(1983). The Managed Heart, Berkeley, CA: University of California Pres.
  • JAMES, N. (1989), “Emotional Labour: Skill And Work In The Social Regulation Of Feelings”, Sociological Review.
  • JOHNSON, H. and SPECTOR, P.E. (2007), “Service With A Smile: Do Emotional Intelligence, Gender, And Autonomy Moderate The Emotional Labour Process?”, Journal of Occupational Health Psychology, 12, 319– 333.
  • KIFFIN-PETERSEN, S.A., JORDAN, C.L. and SOUTAR, G.N. (2011), “The Big Five, Emotional Exhaustion And Citizenship Behaviors In Service Settings: The Mediating Role Of Emotional Labor”, Personality And Individual Differences, 50(1), 43-48.
  • KIKER, D.S. and MOTOWIDLO, S.J. (1999), “ Main And İnteraction Effects Of Task And Contextual Performance On Supervisory Reward Decisions”, Journal of Applied Psychology, 84 (4), 602-609.
  • KRUML, S.M. and GEDDES, D. (2000), “Exploring The Dimensins Of Emotional Labor: The Heart Of Hoschshild’s Work”, Management Comunication Quarterly, 14, 8-49.
  • LAM, W. and CHEN, Z. (2012), “When I Put On My Service Mask: Determinants And Outcomes Of Emotional Labor Among Hotel Service Providers According To Affective Event Theory”, International Journal of Hospitality Management, 31, 3-11.
  • MASTRACCI, S.H., NEWMAN, M.A. and GUY, M.E. (2006), “Appraising Emotional Work: Determining Whether Emotional Labor is Valued In Government Jobs”, American Review of Public Administration, 36(2), 123-138.
  • McNEELY, B.L. and MEGLINO, B.M. (1994), “The Role Of Dispositional And Situational Antecedents In Prosocial Organizational Behavior: An Examination Of The Intended Beneficiaries Of Prosocial Behavior”, Journal of Applied Psychology, 79, 836-844.
  • MORRIS, J.A. and FELDMAN D.C. (1996), “The Dimensions, Antecedents, And Consequences Of Emotional Labor”, Academy of Management Review, 21, 986-1010.
  • MORRIS, J. and FELDMAN D.C. (1997), “Managing Emotions In The Workplace”, Journal of Managerial Issues, 9, 257-274.
  • ORGAN, D.W. (1988), Organizational Citizenship Behaviour: The Good Soldier Syndrome, Lanham, MA: Lexington Books.
  • ORGAN ,D.W. and RYAN, K.A. (1995), “Meta-Analytic Review Of Attitudinal And Dispositional Predictors Of Organizational Citizenship Behavior”, Personnel Psychology, 48, 775-82.
  • ORGAN, D.W. (1997), “Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time”, Human Performance, 10, 85-97.
  • ÖZGEN, I. (2010). Turizm İşletmelerinde Duygusal Emek, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • PIERCE, J.L. (1995). Gender Trials: Emotional Lives In Contemporary Law Firms, Berkeley: University of California Press.
  • PODSAKOFF, P.M., MACKENZIE, S.B., PAINE, J.B. and BACHRACH, D.G. (2000), “Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review Of The Theoretical And Empirical Literature And Suggestions For Future Research”, Journal of Management, 26(3), 513-563.
  • PODSAKOFF, N.P., WHITING, S.W., PODSAKOFF, P.M. and BLUME, B.D. (2009), “Individualand Organizational-Level Consequences Of Organizational Citizenship Behaviors: A Meta-Analysis”, Journal of Applied Psychology, 94(1), 122-141.
  • POLAT S. (2009), “Organizational Citizenship Behavior (OCB) Display Levels Of The Teachers At Secondary Schools According To The Perceptions Of The School Administrators”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1591–1596.
  • RAFAELI, A. and SUTTON R. (1987), “Expression Of Emotion As Part Of The Work Role”, Academy of Management Review, 12(1), 23-37.
  • RAFAELI, A. and SUTTON, R. (1989), The Expression Of Emotion In Organizational Life, Barry M. Staw and L. L. Cummings (ed), Research in Organizational Behavior , Vol. 11. Greenwich, CT: JAI Press.
  • RUNHAAR P., KONERMANN J. and SANDERS K. (2013), “Teachers’ Organizational Citizenship Behaviour: Considering The Roles Of Their Work Engagement, Autonomy And Leaderemember Exchange”, Teaching and Teacher Education, 30, 99-108.
  • SALAMI S.O. (2007), “Moderating Effect Of Emotional Intelligence On The Relationship Between Emotional Labour And Organizational Citizenship Behaviour”, European Journal of Social Sciences, 5 (2), 142–150
  • SCHAPPE, S.P. (1998), “The Influence Of Job Satisfaction, Organizational Commitment, And Fairness Perceptions On Organizational Citizenship Behavior”, Journal of Psychology, 132, 277-290.
  • SCHNAKE, M. (1991), “Organizational Citizenship: A Review, Proposed Model And Research Agenda”, Human Relations, 44, 735-759.
  • SMITH, C.A., Organ, D. and NEAR, J.P. (1983), “Organizational Citizenship Behavior: Its Nature And Antecedents”, Journal of Applied Psychology,68, 655-663.
  • SOMECH, A. and RON, I. (2007), “Promoting Organizational Citizenship Behavior In Schools: The Impact Of Individual And Organizational Characteristics”, Educational Administration Quarterly, 43, 38-66.
  • STEINBERG R.J. and FIGART, D.M. (1999), “Emotional Demands At Work: A Job Content Analysis”, The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 561, 177.
  • TEPPER, B.J., LOCKHART, D. and HOOBLER, J.M. (2001), “Justice, Citizenship, And Role Definition Effects”, Journal of Applied Psychology, 86, 789-796.
  • VAN DYNE, L., GRAHAM, J.W. and DIENESCH, R.M. (1994), “Organizational Citizenship Behavior: Construct Redefinition, Measurement And Validation”, Academy of Management Journal, 37(4), 765-802.
  • WAYNE, S.J. and GREEN, S.A. (1993), “The Effects Of Leader Member Exchange On Employee Citizenship And Impression Management Behavior”, Human Relations, 46, 1431- 1440.
  • WEISS, H.M. and CROPANZANO R. (1996), “Affective Events Theory: A Theoretical Discussion Of The Structure, Causes And Consequences Of Affective Experiences At Work”, Research in Organizational Behavior, 18(1), 1-79.
  • WHARTON, A.S. and ERICKSON, R.J. (1993), “ Managing Emotions On The Job And At Home: Understanding The Consequences Of Multiple Emotional Roles. Academy of Management Review”.
  • WILLIAMS, L.J. and ANDERSON, S.E. (1991), “Job Satisfaction And Organizational Commitment As Predictors Of Organizational Citizenship And In-Role Behavior”, Journal of Management, 17, 601-617.
  • YANG, F. and CHANG, C. (2008), “Emotional Labour, Job Satisfaction And Organizational Commitment Amongst Clinical Nurses: A Questionnaire Survey”, International Journal of Nursing Studies, 45, 879–887.
  • ZEINABADI, H. (2010), “Job Satisfaction And Organizational Commitment As Antecedents Of Organizational Citizenship Behavior (OCB) Of Teachers”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 998–1003.
  • ZEINABADI H. and SALEHI K. (2011), “Role Of Procedural Justice, Trust, Job Satisfaction, And Organizational Commitment In Organizational Citizenship Behavior (OCB) Of Teachers: Proposing A Modified Social Exchange Model”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29, 1472 – 1481.
APA BEGENIRBAS M, Meydan C (2012). Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. , 159 - 181.
Chicago BEGENIRBAS MEMDUH,Meydan Cem Harun Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. (2012): 159 - 181.
MLA BEGENIRBAS MEMDUH,Meydan Cem Harun Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. , 2012, ss.159 - 181.
AMA BEGENIRBAS M,Meydan C Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. . 2012; 159 - 181.
Vancouver BEGENIRBAS M,Meydan C Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. . 2012; 159 - 181.
IEEE BEGENIRBAS M,Meydan C "Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma." , ss.159 - 181, 2012.
ISNAD BEGENIRBAS, MEMDUH - Meydan, Cem Harun. "Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma". (2012), 159-181.
APA BEGENIRBAS M, Meydan C (2012). Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 159 - 181.
Chicago BEGENIRBAS MEMDUH,Meydan Cem Harun Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14, no.3 (2012): 159 - 181.
MLA BEGENIRBAS MEMDUH,Meydan Cem Harun Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.14, no.3, 2012, ss.159 - 181.
AMA BEGENIRBAS M,Meydan C Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012; 14(3): 159 - 181.
Vancouver BEGENIRBAS M,Meydan C Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012; 14(3): 159 - 181.
IEEE BEGENIRBAS M,Meydan C "Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma." Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14, ss.159 - 181, 2012.
ISNAD BEGENIRBAS, MEMDUH - Meydan, Cem Harun. "Duygusal emeğin örgütsel vatandaşlık davranışıyla ilişkisi: öğretmenler üzerinde bir araştırma". Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 14/3 (2012), 159-181.