Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları
Yıl: 2013 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 193 - 211 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları
Öz: Toplumsal cinsiyet ilişkilerinden kaynaklanan şiddet, toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında, ka- dınları olduğu kadar erkekleri de kapsamaktadır. Bu şiddetin haber ve haber fotoğrafı olarak temsilinde, yazılı basına belirli sorumluluklar düşmektedir. Bundan yola çıkarak söz konusu ça- lışma Türkiye yazılı basınını temsilen seçilen gazetelerde; kadına, erkeğe uygulanan ve kadının, erkeğin uyguladığı şiddetin, haber ve haber fotoğrafları bağlamında karşılaştırmalı olarak ince- lenmesini amaçlamıştır. Bu amaçla haber metinlerine yönelik olarak eleştirel söylem analizi uygu- lanmıştır. Fotoğrafların temsil ettiklerinin anlamlandırılmasında ise göstergebilimden yararlanıl- mıştır. Araştırma, nicel verilerle de desteklenmiştir. Araştırma sonuçları genel anlamda gazetele- rin özellikle kadınların aleyhine sonuçlanan bir yayıncılık anlayışıyla hareket ettiklerini göster- mektedir. Bu açıdan özellikle Haber Türk ve Posta gazeteleri, toplumsal cinsiyet ilişkilerinden kaynaklanan şiddet eylemlerini pekiştirici, yeniden üretici bir konum sergilemişler ve sansasyonel bir yayıncılığı benimsemişlerdir. Zaman gazetesi, bu konuda en az haber yayınlayan gazete olmuş- tur. Bu durum, gazetenin muhafazakar yayın politikasıyla örtüşmektedir. Yazılı basında haber ve haber fotoğrafları dolayımıyla toplumsal cinsiyet ilişkilerinden kaynaklanan şiddet olaylarının temsil edilmesi gerekmektedir. Bu temsilde yazılı basın, cinsiyetçi olmayan ve şiddete uğrayanla- rın lehine sonuçlanabilecek bir yayıncılık anlayışını benimsemelidir.
Anahtar Kelime: Konular:
Violence news and news photographs in the context of gender in Turkish press
Öz: Violence caused by gender relation, context of gender roles, includes men as well as women. There are certain responsibilities of the press in the representation of this violence as news and news photos.The aim of this study was to investigate, press in Turkey elected to represented, violence of women andmen and violence against women and men, a comparative examination of in the context of news and news photos. To this end applied critical discourse analise in the text of news. Referenced a semiotics formeaningthe representation of images. Also study supported by quantitative data.The results of the research paper in general shows that, the newspapers’ understanding especially against women has resulted in a publishing sense. Haber Türk and Posta newspapers exhibited a position reinforcing and reproducing, acts of violence arising from gender relations. These newspapers have adopted a sensational publishing. Zaman has published mini- mum number of news on this issue. This situation coincides with the newspaper's conservative editorial policy. Press should represent gender-based violence by news stories and news photographs. In the context, the role of press should havethe policy which not be sexist and on behalf of person who has exposed to the violence in case of representation.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alankuş S (2007) Önsöz: Neden Kadın Odaklı Habercilik? Habercinin El Kitabı: Kadın Odak- lı Habercilik, Sevda Alankuş (der), IPS, İstan- bul, 25-67.
- Altınay A G ve Arat Y (2008) Türkiye’de Ka- dına Yönelik Şiddet, Punto, İstanbul.
- Aziz A vd. (1994) Medya Şiddet ve Kadın, KSGM Yayını,Ankara, 32’den aktaran Dursun Ç (2008) Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Haber Medyası: Alternatif Bir Habercilik, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlü- ğü, Ankara, 73.
- Barrett T (2006) Criticizing Photographs: An İntroduction to Understanding İmages, McGraw-Hill, Boston.
- Barthes R (1979) Göstergebilim İlkeleri, (çev) Berke Vardar ve Mehmet Rifat, Ankara, Kül- tür Bakanlığı.
- Bek M G ve Altun A (2007) Gazete Haberle- rinde Aile İçi Şiddet Araştırması. Ankara Üni- versitesi İletişim Fakültesi. Birgün Gazetesi, “Medya Şiddet Mağduru Kadınları Rencide Ediyor”. http://www.birgun.net/actuel_2007 _index.php?news_code=1197145902&day=08 &month=12&year=2007, erişim tarihi: 01.02. 2012.
- Bennett W L (2000) Politik İllüzyon ve Medya, Seyfi Say (çev), Nehir Yayınları, İstanbul.
- British Council (2012) Medya ve Çeşitlilik Kılavuzları, British Council Turkey, http://www.britishcouncil.org/tr/turkey-society- social-inclusion-media-development.htm, eri- şim tarihi:01. 02. 2012.
- Derman İ (1999). Sayısal Teknolojiler ve Basın Fotoğrafının Doğruluk Değeri. Yeni Türkiye Dergisi, 2, 112-120.
- Dursun Ç (2008) Kadına Yönelik Aile İçi Şid- det ve Haber Medyası: Alternatif Bir Haberci- lik, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Dursun Ç (2010) Kadına Yönelik Şiddet Karşı- sında Haber Etiği, Fe Dergi, 2(1), 19-32.
- Fairclough N (1995) Critical Discourse Analysis,Longman, London.
- Fairclough N (2003) Analysing Discourse, Textual Analysis for Social Research,Routledge, London.
- Fiske J (1996) İletişim Çalışmalarına Giriş, (çev) Süleyman İrvan, Ankara, Bilim ve Sanat.
- Hall S (1997) Representation: Cultural Representations and Signifying Practices, Sage Publications, London.
- Helsby W (2005) Understanding Representation,British Film Institute, London.
- İnal A (1996) Haberi Okumak, Temuçin Ya- yınları, İstanbul.
- İnal A (2008) Medyanın Etkisi Sorunsalına Başka Bir Bakış. Habercinin El Kitabı: Medya ve Toplum, Sevda Alankuş (der). IPS, İstanbul, 65-81.
- İnal A (2010) Haber Medyası ve Seçim Kampanyaları. Televizyon Haberciliğinde Etik,Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel (der). Fersa, Ankara, 251-268.
- İnsan Hakları Derneği (2011). Kadına Yönelik Şiddet Raporu. İstanbul Şubesi, 21.09.2011, İstanbul.
- Kahraman H B (2005) Cinsellik Görsellik Pornografi, Agora Kitaplığı, İstanbul.
- Kandiyoti D (1997) Cariyeler Bacılar Yurtaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşüm- ler. Aksu Bora vd (çev), Metis, İstanbul:
- Kergoat D (2009) Cinsiyete Dayalı İşbölümü ve Toplumsal Cinsiyet İlişkileri, Eleştirel FeminizmSözlüğü, Gülnur Acar-Savran (çev), Kanat, İstanbul, 94-106.
- Kümbetoğlu B (2010) Değersizleştirme: Ka- dınları Maruz Kaldıkları Şiddette Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Beklentilerinin Önemi. Dişilik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadı ve Bedeni, Yasemin İnceoğlu ve Altan Kar (der), Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 39-65.
- MEDİZ Medyada Kadınların Temsil Biçimleri Araştırması (2008). Hülya Uğur Tanrıöver (Proje yöneticisi) www.bianet.org/files/doc_ files/000/000/.../mediz_rapor_0806.doc, erişim tarihi: 01.02.2012
- Medyatava (2011) Gazete Net Satışları: 03.10.2011-23.10.2011. http://www.medya tava. net/tiraj.asp., erişim tarihi:01.02.2012.
- Mıcaud Y (1991) Şiddet, Cem Muhtaroğlu (çev),İletişim Yayınları, İstanbul.
- Molinier, P ve Welzer-Lang D (2009) Kadın- lık, Erkeklik, Erkeksilik. Eleştirel Feminizm Sözlüğü, Gülnur Acar-Savran (çev), Kanat, İstanbul, 236-243.
- Oskay Ü (2000) Tek Kişilik Haçlı Seferleri. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
- Öztürk A (2007-2008) Bir Haklı Savaş Tartış- ması: Şiddet Meşru Olabilir mi?, Doğu Batı Dergisi,43 (Şiddet), 115-129.
- Sancar S (2009) Erkeklik: İmkansız İktidar Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler, Metis, İstanbul.
- Selek P (2008) Sürüne Sürüne Erkek Olmak, İletişim, İstanbul.
- Somersan S (1996) Şiddetin İki Yüzü. Cogito, Üç Aylık Düşünce Dergisi, 6-7 (Şiddet), 41-51.
- Sontag S (1999) Fotoğraf Üzerine. Reha Akçakaya(çev), Altıkırkbeş Yayınları, İstanbul.
- Subaşı N ve Akın A (2012)Kadına Yönelik Şiddet: Nedenleri ve Sonuçları. Hacettepe Üniversitesi Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi, http://www.huksam. hacettepe.edu.tr/ Turkce/SayfaDosya/kadina_ yon_siddet.pdf, erişim tarihi:15.02.2012
- Şiddet Üzerine Bildiri (1996) Cogito, Üç Aylık Düşünce Dergisi, 6-7 (Şiddet), 37-41.
- Tanrıöver H U (2007) Medyada Kadınların Temsil Biçimleri ve Kadın Hakları İhlalle- ri,Habercinin El Kitabı: Kadın Odaklı Haberci- lik, Sevda Alankuş (der), IPS, İstanbul, 149- 167.
- The World Health Organization (WHO) (2002) World Report On Violence And Health: Summary. Geneva. http://www.who.int/ violence_injury_prevention/violence/world_rep ort/en/summary_en. pdf, erişim tarihi: 17.02.2012.
- Türkçe Büyük Sözlük http://tdkterim.gov.tr/bts/, 05.02.2012.(TDK) erişim (2012), tarihi:
- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (2012). Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi, http://www.tgc.org.tr/bildirge.html, erişim tarihi: 25.02.2012.
- Ünsal A (1996) Genişletilmiş Bir Şiddet Tipo- lojisi. Cogito, Üç Aylık Düşünce Dergisi, 6-7 (Şiddet), 29-37.
- van Dijk TA (1988a) News as Discourse, Law- rence Earlbaum Associates Publication, New Jersey.
- van Dijk TA(1988b) News Analysis, Lawrence Earlbaum Associates Publication,New Jersey.
- Walby S (1998)Theorizing Patriarchy, Blackwell, Cambridge.
| APA | Erol D (2013). Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. , 193 - 211. |
| Chicago | Erol Devrim Deniz Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. (2013): 193 - 211. |
| MLA | Erol Devrim Deniz Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. , 2013, ss.193 - 211. |
| AMA | Erol D Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. . 2013; 193 - 211. |
| Vancouver | Erol D Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. . 2013; 193 - 211. |
| IEEE | Erol D "Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları." , ss.193 - 211, 2013. |
| ISNAD | Erol, Devrim Deniz. "Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları". (2013), 193-211. |
| APA | Erol D (2013). Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. Selçuk İletişim, 8(1), 193 - 211. |
| Chicago | Erol Devrim Deniz Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. Selçuk İletişim 8, no.1 (2013): 193 - 211. |
| MLA | Erol Devrim Deniz Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. Selçuk İletişim, vol.8, no.1, 2013, ss.193 - 211. |
| AMA | Erol D Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. Selçuk İletişim. 2013; 8(1): 193 - 211. |
| Vancouver | Erol D Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları. Selçuk İletişim. 2013; 8(1): 193 - 211. |
| IEEE | Erol D "Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları." Selçuk İletişim, 8, ss.193 - 211, 2013. |
| ISNAD | Erol, Devrim Deniz. "Toplumsal cinsiyet bağlamında türkiye yazılı basınında şiddet haberleri ve haber fotoğrafları". Selçuk İletişim 8/1 (2013), 193-211. |
