TY - JOUR TI - Pre-service teachers as lifelong learners: university facilities for promoting their professional development AB - Problem Durumu:Bologna Süreci ile birlikte birçok ülke yaşam boyu öğrenme kavramına daha fazla önem verir olmuştur. Yaşam boyu öğrenme, kısaca bireyin kendini geliştirmek adına yaşam boyu gerçekleştirdiği tüm etkinlikler olarak tanımlanabilir. Yaşam boyu öğrenmenin bir amacı da bireyin kendi öğrenmesine katılımını gerektiren kişisel gelişimi sağlamaktır. Hızla değişen günümüz koşulları birçok meslekte olduğu gibi öğretmenlerin de çağa ayak uydurmalarını ve kendilerini geliştiren bireyler olmalarını gerektirmektedir. 2008 yılında yükseköğretim kurumu tarafından tanımlanan öğretmen yeterliklerinden bir tanesi de öğrencilere öğrenmeyi öğrenmelerinde yardımcı olmaktır. Böylesi bir yeterlik her şeyden önce öğretmenin kendi öğrenmesinden sorumlu olmasını gerektirmektedir. Üniversiteler sadece öğrenenlerin akademik gelişimlerini arttıran bir kurum değil aynı zamanda yaşam boyu öğrenenler olarak onların kişisel, sosyal ve kültürel olarak gelişimlerini destekleyen çeşitli olanaklar sağlayan yaşam alanlarıdır. Öğrenciler üniversitelerinde yaşam boyu öğrenme kültürünü destekleyici öğrenme ortamlarına ihtiyaç duymaktadırlar. Kütüphane olanakları, teknoloji temelli öğrenme olanakları, öğrenmeyi destekleyici merkezler öğrencilerin üniversitelerinde başvurabilecekleri destek servislerinden bazılarıdır. Üniversitede öğrenmeyi destekleyici ve yaşam boyu öğrenme kavramı için önemli sayılabilecek teknolojik donanım, bilgiye ulaşma, sürekli eğitim merkezleri gibi olanakların olması öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme ile ilgili algılarını etkileyebilir. Üniversitedeki yaşantıların kalitesi öğretmen adaylarının sürekli gelişen bireyler olarak yetişmelerinde etkili olabilir. Yaşam boyu öğrenmeyi destekleyici bir şekilde öğrenimlerini sürdüren öğretmen adayları mesleki yaşantılarında bu öğrenme kültürünü devam ettirebilirler. Alan yazın incelendiğinde yaşam boyu öğrenme ile ilgili birçok çalışmaya rastlanmaktadır. Ancak öğretmen adayları ile ilgili sınırlı sayıda çalışma yer almaktadır. Araştırmanın Amacı:Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının üniversite olanakları ve yaşam boyu öğrenme ile ilgili görüşlerini incelemektir. Araştırmanın Yöntemi:Araştırma karma desen olarak tasarlanmıştır ve eş zamanlı çeşitleme stratejisi kullanılmıştır. Bu çerçevede nicel ve nitel veriler eş zamanlı olarak analiz edilerek bulguların birbirlerini desteklenmesi amaçlanmıştır. Öğretmen adaylarının üniversite olanakları ile ilgili görüşlerini incelemek için araştırmacılar tarafından geliştirilen 20 maddelik “Öğrenmeyi Desteklemede Üniversite Olanaklarına İlişkin Öğrenci Görüşleri” başlıklı bir ölçme aracı kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin farklı bölümlerinde öğrenim gören 365 öğretmen adayından elde edilmiştir. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme ile ilgili görüşlerine ilişkin veriler ise, yine araştırmacılar tarafından geliştirilen ve yaşam boyu öğrenme kavramı ile ilişkili olabilecek sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile toplanmıştır. Görüşmelere farklı bölümlerde öğrenim gören altı öğretmen adayı katılmıştır. Veriler 2010 bahar yarıyılında araştırmacılar tarafından toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde frekans ve yüzde gibi betimsel istatistik teknikleri kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın Bulguları:Araştırmanın bulgularına göre öğretmen adayları üniversite olanaklarını yetersiz bulmaktadırlar. Araştırmanın en göze çarpan bulgusu, öğrencilerin ders dışındaki vakitlerini kampüste geçirmeyi tercih etmemeleridir. Bu bulgu, araştırmanın bir başka bulgusu olan öğrencilerin üniversitede zaman geçirecek mekânları yetersiz bulması ile desteklenmektedir. Öğretmen adaylarının büyük bir kısmı kendilerini üniversiteli gibi hissetmemektedirler. Ayrıca araştırma bulguları öğretmen adaylarının öğrenci kulüplerinin işlevlerini yeterince anlayamadıklarını göstermektedir. Adaylar kültürel ve sosyal etkinliklerin bireysel gelişime olumlu katkıları olduğunu, ancak üniversitelerinin bu etkinlikleri düzenlemede yetersiz kaldığını düşünmektedirler. Öğretmen adayları etkili iletişimi üniversite öğrencisi olmak kavramıyla özdeşleştirmişlerdir. Öğretmen adayları yabancı dil öğrenmenin önemine değinirken üniversitenin bu anlamdaki olanaklarının yetersizliğini dile getirmişlerdir. Öğretmen adaylarına göre küresel bir dünyada etkili öğretmen entelektüel, değişiklik ve gelişmeleri takip eden, evrensel bilgiye sahip, farklılıklara saygılı bir bireydir. Yaşam boyu öğrenmeyi her yaşta öğrenme ve okul dışında da öğrenme gibi ifadelerle tanımlayan adaylar, toplumsal ve teknolojik gelişmelerin bireyi yaşam boyu öğrenmeye zorladığını; etkili bir öğretmenin de yaşam boyu öğrenmenin gerektirdiği yabancı dil bilme, bilgi ve iletişim teknolojilerine hâkim olma gibi özelliklere sahip olması gerektiğinin altını çizmişlerdir. Öğretmen adayları Erasmus Öğrenci Değişim Programını farklı kültürlerin ve farklı ülkelerin eğitim programlarının tanınması açısından faydalı bulsalar da kültürel olarak asimilasyona yol açabileceği konusunda endişelerini dile getirmişlerdir. Benzer görüşler Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girişi için de vurgulanmıştır. Öğretmen adayları bir öğretmenin gelişen çağa ayak uydurabilmek için kendini geliştirmesi ve yaşam boyu öğrenen bir birey olması gerektiğinin farkındadırlar. Bu gelişim için sosyal, kültürel ve akademik etkinliklere katılım, sertifika programlarına katılım, yabancı dil öğrenme gibi adımları sıralamışlardır. Ancak adaylar üniversitedeki olanakların kendilerini geliştirmek için yeterli olmadığını özellikle vurgulamışlardır. Araştırmanın Sonuçları ve Önerileri:Araştırmanın bulgularına göre, öğretmen adayları yaşam boyu öğrenme kavramının önemini takdir etseler de üniversitedeki öğrenmeyi destekleyici olanakları yetersiz bulmaktadırlar. Araştırma bulguları ışığında şu öneriler getirilebilir: Üniversite yönetimi öğrenciler için daha fazla sosyal ve kültürel etkinlik düzenleyeb AU - KÖKSAL, Necla AU - Cogmen, Suna PY - 2013 JO - Eurasian Journal of Educational Research VL - 13 IS - 53 SN - 1302-597X SP - 21 EP - 40 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/150896 ER -