Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması

Sıtma dünyada en sık ölüme yol açan enfeksiyonlar arasında beşinci sırada yer almaktadır. Plasmodium türlerinin insan hücrelerini infekte ederek sıtmaya neden olan P. falciparum, P. vivax, P. ovale, P. malariae and P. knowlesi olmak üzere beş türü bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Uganda, malarya açısından en yüksek insidansa sahip ve her yıl 1000 insandan 478’inin sıtmaya yakalandığı bir ülkedir. Bu makalede Uganda’ya yaptığı iş seyahati sonrası P. falciparum’un etken olduğu bir malarya olgusu değerlendirildi. Hastanın başlıca klinik bulguları üşüme-titreme ve yüksek ateşti. Periferik kandan hazırlanan ince yayma ve kalın damla kan preparatlarının incelenmesi sonucunda P. falciparum parazitemisi saptandı. Bilinci, oryantasyon ve kooperasyonu bozulan hastada serebral sıtma düşünüldü. Tedavi sonrası belirgin bir şekilde klinik iyileşme gözlenen hastanın yapılan kontrol kan yaymasında parazite rastlanmadı.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Parazitoloji

Plasmodium falciparum malaria case originating from Uganda

Öz:

Malaria is the fifth infection leading to death in the world. Plasmodium species is the malarial parasite that infects human cells. The five species of the human Plasmodium parasites are P. falciparum, P. vivax, P. ovale, P. malariae and P. knowlesi. Recently, the World Health Organization reported that Uganda has the world’s highest malaria incidence, with a rate of 478 cases per 1000 population per year. In this article, a patient who had specific clinical signs and symptoms of malaria after work-related travel to Uganda has been evaluated. The major clinical findings of the patient were chills and fever. After examination of thin and thick blood smears prepared from the peripheral blood of the patient, P. falciparum parasites were observed. Cerebral malaria was suspected as the patient’s consciousness, orientation and cooperation had deteriorated. No Plasmodium was seen in control blood smears after treatment.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Parazitoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Erişime Açık

1. Garcia LS. Malaria. Clin Lab Med 2010; 30: 93-129. [CrossRef]
2. Altas K, Polat E, Aksın NE, Özcan N, Sevimli AA. 1992-1997 yılları arasında İstanbul ilinde Sıtma birimince belirlenen Sıtma olguları. Türkiye Parazitol Derg 1998; 22: 44-8.
3. Ok ÜZ, Vurgun N, Limoncu ME, Ceylan H, Kuman HA. Türkiye’de son yıllardaki ilk yerli falciparum, vivax mikst sıtması olgusu. Türkiye Parazitol Derg 1996; 20: 211-16.
4. Akdur R 1999. Sıtmanın epidemiyolojisi, Özcel MA Ed. Sıtma, Ege Üniv Basımevi. Türkiye Parazitol Derg 1999; 16: 51-74.
5. Gülez P, Hızarcıoğlu M, Kayserili E, Sun F, Canbal A. Plasmodium falciparum’a bağlı bir sıtma olgusu. İnfeksiyon Derg 2003; 17: 359- 63.
6. Markell EK, Voge M, John DT. Malaria. In: Medical Parasitology. 8th ed. Philadelphia: WB Saunders Co 1999: 90-122.
7. Organization WH. World Malaria Report, 2005. Geneva, Switzerland: World Health Organization, 2006.
8. World Malaria Report. World Health Organization. 2008.
9. World Health Organization: 10 Facts on Malaria. 2009.
10. Türkiye’de Sıtma Çalışmaları. T. C. Sağlık Bakanlığı Sıtma Savaş Daire Başkanlığı. http://www.saglik.gov.tr/SSDB/BelgeGoster.aspx? F6E10F8892433CFFA79D6F5E6C1B43FF05DF63DF09F5FDE
11. Sıtma Savaş Daire Başkanlığı’nın Sıtma İle İlgili İstatistikleri. T. C. Sağlık Bakanlığı Sıtma Savaş Daire Başkanlığı. http://www.saglik. gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF71BE64510F6C8B C9371D42C1019AB9A7
12. Ok ÜZ, Özbakkaloğlu B, Girginkardeşler N, Ceylan H. Manisa da yerli bir falciparum ve vivax sıtması olgusu. Türkiye Parazitol Derg 1997; 21: 225-8.
13. Aydoğan A, İnceboz T, Uner A, Arıkan Z, Altınöz S. İzmir de malarya tropica olgusu. Türkiye Parazitol Derg 1997; 21: 229-31.
14. Suh KN, Kain KC, Keystone JS. Malaria. CMAJ 2004; 170: 1693-702. [CrossRef]
15. Garcia LS, Sulzer AJ, Healy GR, Grady KK, Bruckner DA. Blood and Tisue Protozoa. Murray PR,et al. Manual of Clinical Microbiology. 6 th edition; 1995; p: 1171-95.
16. Rudolph AM, Hoffman JIE, Rudolph CD. Parasitic Diseases In: Rudolh AM, Hoffman JIE, Rudolph CD (eds). Rudolph’s Pediatrics. 20 th edition. Stamford Connecticut 1996; 760-6.
17. Unat EK, Yücel A, Altaş K. Plasmodium cinsi türleri ve parazitlikleri. Unat’ın Tıp Parazitolojisi. 4. Baskı İstanbul 1991; 621-60.
18. Newton CR, Krishna S. Severe falciparum malaria in children: current understanding of pathophysiology and supportive treatment. Pharmacol Ther 1998; 79: 1-53. [CrossRef]
19. Newton CR, Taylor TE, Whitten RO. Pathophysiology of fatal falci- parum malaria in African children. Am J Trop Med Hyg 1998; 58: 673-83.
20. Kılıç D, Arslan H, Tekeli E. 1984-1995 yılları arasında hastaneye yatırılan 60 malaryalı olgunun incelenmesi. Flora 1997; 4: 300-2.
21. Ersan G, Güriz H. Diyarbakır Askeri Hastanesi’nde bir yıl içinde sap- tanan 130 sıtma olgusunun değerlendirilmesi. Klimik Derg 1998; 11: 42-6.
22. Amin NM. Prophylaxis for malaria. Helping world travelers come home healthy. Postgrad Med 1992; 92: 161-68.
23. Freedman DO: Protection of travelers, “Mandell GL, Bennett JE, Dolin R (eds): Principles and Practice of Infectious Diseases, 6th ed.” s.3637-44, Churchill Livingstone, Florida 2005.

APA	ALTUN ULUDAĞ H, GÜL KURTOĞLU Y, VUDALI E, HATİPOĞLU ATAMAN Ç, BULUT C, YAĞCI S, TUFAN KOÇAK Z, KINIKLI S, DEMİRÖZ A (2013). Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. , 229 - 232.
Chicago	ALTUN ULUDAĞ Hatice,GÜL KURTOĞLU Yasemin,VUDALI Emre,HATİPOĞLU ATAMAN Çiğdem,BULUT CEMAL,YAĞCI Server,TUFAN KOÇAK Zeliha,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. (2013): 229 - 232.
MLA	ALTUN ULUDAĞ Hatice,GÜL KURTOĞLU Yasemin,VUDALI Emre,HATİPOĞLU ATAMAN Çiğdem,BULUT CEMAL,YAĞCI Server,TUFAN KOÇAK Zeliha,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. , 2013, ss.229 - 232.
AMA	ALTUN ULUDAĞ H,GÜL KURTOĞLU Y,VUDALI E,HATİPOĞLU ATAMAN Ç,BULUT C,YAĞCI S,TUFAN KOÇAK Z,KINIKLI S,DEMİRÖZ A Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. . 2013; 229 - 232.
Vancouver	ALTUN ULUDAĞ H,GÜL KURTOĞLU Y,VUDALI E,HATİPOĞLU ATAMAN Ç,BULUT C,YAĞCI S,TUFAN KOÇAK Z,KINIKLI S,DEMİRÖZ A Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. . 2013; 229 - 232.
IEEE	ALTUN ULUDAĞ H,GÜL KURTOĞLU Y,VUDALI E,HATİPOĞLU ATAMAN Ç,BULUT C,YAĞCI S,TUFAN KOÇAK Z,KINIKLI S,DEMİRÖZ A "Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması." , ss.229 - 232, 2013.
ISNAD	ALTUN ULUDAĞ, Hatice vd. "Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması". (2013), 229-232.

APA	ALTUN ULUDAĞ H, GÜL KURTOĞLU Y, VUDALI E, HATİPOĞLU ATAMAN Ç, BULUT C, YAĞCI S, TUFAN KOÇAK Z, KINIKLI S, DEMİRÖZ A (2013). Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 37(3), 229 - 232.
Chicago	ALTUN ULUDAĞ Hatice,GÜL KURTOĞLU Yasemin,VUDALI Emre,HATİPOĞLU ATAMAN Çiğdem,BULUT CEMAL,YAĞCI Server,TUFAN KOÇAK Zeliha,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. Türkiye Parazitoloji Dergisi 37, no.3 (2013): 229 - 232.
MLA	ALTUN ULUDAĞ Hatice,GÜL KURTOĞLU Yasemin,VUDALI Emre,HATİPOĞLU ATAMAN Çiğdem,BULUT CEMAL,YAĞCI Server,TUFAN KOÇAK Zeliha,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.37, no.3, 2013, ss.229 - 232.
AMA	ALTUN ULUDAĞ H,GÜL KURTOĞLU Y,VUDALI E,HATİPOĞLU ATAMAN Ç,BULUT C,YAĞCI S,TUFAN KOÇAK Z,KINIKLI S,DEMİRÖZ A Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2013; 37(3): 229 - 232.
Vancouver	ALTUN ULUDAĞ H,GÜL KURTOĞLU Y,VUDALI E,HATİPOĞLU ATAMAN Ç,BULUT C,YAĞCI S,TUFAN KOÇAK Z,KINIKLI S,DEMİRÖZ A Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2013; 37(3): 229 - 232.
IEEE	ALTUN ULUDAĞ H,GÜL KURTOĞLU Y,VUDALI E,HATİPOĞLU ATAMAN Ç,BULUT C,YAĞCI S,TUFAN KOÇAK Z,KINIKLI S,DEMİRÖZ A "Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 37, ss.229 - 232, 2013.
ISNAD	ALTUN ULUDAĞ, Hatice vd. "Uganda kaynaklı Plasmodium falciparum sıtması". Türkiye Parazitoloji Dergisi 37/3 (2013), 229-232.