TY  - JOUR
TI  - Öz yeterlilik ve hemodiyaliz tedavisi: Nitel ve nicel bir yaklaşım
AB  - Giriş: Öz yeterliliğin ölçülmesine yönelik teori temelli yaklaşım, hemo- diyaliz hastalarının diyet ve sıvı tüketimi kısıtlamaları konusunda yaşa- dıkları zorlukları açıklamak konusunda yetersiz kalmaktadır. Amaçlar: Bu kısıtlamalar nedeniyle yaşanan zorlukların çeşitliliğinin tespit edilebilmesi, klinisyenlerin hasta görüşmelerinde hastaları yön- lendirebilmeleri için bu zorlukların sayısallaştırılması için nitel ve nicel araştırmaların yönlendirebilmeleri ‘açısından’ bir araya getirilmesi ge- rekmektedir. Bu çalışmada, öz yeterlilik kavramı, diyet ve sıvı tüketimi konusundaki zorluklar üzerine temellendirilmiş ve elde edilen bulgular, karşılaştıkları her zorluğun üstesinden gelebilme kapasiteleri hakkındaki hasta algılarının sayısallaştırılmasını sağlayacak bir anket formunun ha- zırlanması amacıyla kullanılmıştır. Yöntem: Nitel çalışmanın örneklemi 16 hemodiyaliz hastasından olu- şurken, nicel çalışma 156 hemodiyaliz hastasını içermiştir. Bulgular: Nitel bulgular, hastaların diyet ve sıvı tüketimine yönelik kı- sıtlamalar nedeniyle bir dizi özgül zorluk yaşadığını ortaya çıkarmıştır. Bunların arasında pratikte yaşanan kısıtlamalar, başkalarıyla bir araya gelmek, hemodiyalizi diyete uymamanın telafisi olarak görmek, diyet ve sıvı kısıtlamalarından sıkılmak, rahatsızlık, duygusal sıkıntı gibi duy- gusal zorluklar bulunmaktadır. Sıvı kısıtlamalarıyla ilgili karşılaşılan en yaygın zorluk hastanın yemek yerken sıvı tüketme hakkının kalmamış olmasıdır. Diyet kısıtlamalarıyla ilgili yaşanan en yaygın zorluk ise diyet- ten sıkılmak olarak bildirilmiştir. Sonuç: Bulgular, temellendirilmiş öz yeterliliğin bütüncül bir olgu ol- duğunu ancak geniş çapta özgül zorluklar barındırdığını önermektedir. Tespit edilen zorluklar, diyet ve sıvı kısıtlamalarına uyum sağlamayı ge- liştirmek için gerçekleştirilebilecek eğitimsel müdahalelere bir kanıt te- meli sağlamıştır.
AU  - BOOTHBY, Margorit Rita Krespi
AU  - SALMON, Peter
PY  - 2013
JO  - Türk Psikiyatri Dergisi
VL  - 24
IS  - 2
SN  - 1300-2163
SP  - 84
EP  - 93
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/152309
ER  -