Yıl: 2013 Cilt: 2013 Sayı: 0 Sayfa Aralığı: 55 - 65 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi

Öz:
Türk-İsviçre hukuk sisteminde öteden beri sorumluluk bahsi ikili bir ayrım çerçevesinde incelenmektedir. Bu ayrımın bir tarafında sözleşmesel sorumluluk, diğer tarafında ise sözleşme dışı sorumluluk yer alır. Her iki sorumluluk kaynağı kendine özgü koşul ve sonuçlara tabidir. Sorumluluğun ikili bir ayrım çerçevesinde incelenmesi, sosyal ve ekonomik hayatta yaşanan gelişmeler sonucunda kimi zaman adaletsiz sonuçları da beraberinde getirmiştir. Bu nedenle, öğretide söz konusu adaletsiz sonuçları bertaraf etmeye yönelik yeni kuramlar uygulama kazanmış ve bu sayede sözleşmesel sorumluluk ve sözleşme dışı sorumluluk ayrımının yarattığı nisbi adaletsizlik giderilmeye çalışılmıştır. Sorumluluk hukukunun temel ilkelerinden biri olan tehlikeyi önleme yükümlülüğü de bu kapsamda önemli görevler üstlenmiştir. Başkaları için tehlikeli bir durum yaratan kimsenin bu davranışlarından dolayı sorumlu tutulması, zarara mümkün olduğunca zarar verenlerin katlanması yönündeki eğilimle uyumludur. Öğretide tarafından sorumluluk hukukunun yazılı olmayan bu ilkesinin varlığı yadsınmamakla birlikte, söz konusu ilkesinin hukuki niteliği konusunda öğretide görüş birliği yoktur. Sözü geçen çalışma tehlikeyi önleme yükümlülüğünün tanıtılması ve öğretideki görüşler çerçevesinde sorumluluk hukukundaki yerinin belirlenmesi amacını taşımaktadır.
Anahtar Kelime:

The role and significance of duty of care in liability law

Öz:
In Turkish-Swiss legal system, the liability issue has al- ways been analyzed within a twofold split. One part of the split is contractual liability and the other part is non-contractual liability. Both sources of liability have their own peculiar circumstances and consequ- ences. The twofold analysis of the liability sometimes produces unjust results, as a consequence of the social and economic developments. Thus, within the doctrine new theories, aimed to eliminate the unjust results, are taking part and the relative injustice, resulted from the split between the contractual and non-contractual lia- bilities, are tried to be removed. Duty of care, which is an essential principle for the law of liability, assumes an important duty within that extent. The liability of the person, who causes a hazardous situation, for his/her acts, is consistent with the tendency that the maleficent should stand for the damages, as far as possible. Although the unwritten principle of the law of liability is not denied, still there is no consensus about the legality of the pointed principle within the doctrine. This paper aims to introduce the obligation of preventing the thre- at and to locate its place within the law of liability with regard to the perspectives of the doctrine.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abik, Y. (2010). Normun Koruma Amacı Teorisi, AÜHFD, 59 (3), 345-448.
  • Akünal, T. (1988). Sorumluluk Hukukunda Sözleşmenin Nisbiliği Prensibinin Aşılması, YD, 14 (3), 222- 236.
  • Atamer, Y. (1996a). Haksız Fiillerden Doğan Sorumluluğun Sınırlandırılması; Özellikle Uygun Nedensellik Bağı ve Normun Koruma Amacı Kuramı, İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Atamer, Y. (1996b). Üçüncü Kişinin Uğradığı Zararın Sözleşmesel Sorumluluk Kurallarına Göre Tazmini, YD, 22 (72), 99-130.
  • Brehm, R. (2006). Berner Kommentar, Bd. VI/1/3/1, Allgemeine Bestimmungen, Die Entstehung durch unerlaubte Handlungen, Art. 41-61 OR, Bern: Stämpfli Verlag AG, 3. Basım.
  • Deschenaux H. ve Tercier P. Çev: Özdemir, S. (1983). Sorumluluk Hukuku, Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
  • Emmerich, V. (2005). Das Recht der Leistungsstörungen, München: C.H. Beck Verlag.
  • Eren, F. (2009). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul: Beta Basım Yayın. 11. Basım.
  • Erişgin, N. (2005). Çevre Kirletenin Hukuksal Sorumluluğunda İlliyet Bağı, Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Feyzioğlu, F. N. (1976). Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt I, İstanbul: Fakülteler Matbaası, 2. Basım.
  • Hatemi H. (1976). Hukuka ve Ahlaka Aykırılık Kavramı ve Sonuçları, İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.
  • Havutçu A. (2005). Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk: Üreticinin Sorumluluğu, Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Honsell, H. (2005). Schweizerisches Haftpflichtrecht, Zürich: Schultess Polygraphischer Verlag.
  • İmre, Z. (1949). Doktrinde ve Türk Hukukunda Kusursuz Mesuliyet Halleri, İstanbul: Akgün Matbaası.
  • Karahasan, M. R. (1989). Sorumluluk ve Tazminat Hukuku, C.I, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Kılıçoğlu, A. (2011). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Keller, A. (2002). Haftpflicht im Privatrecht Band I, Bern: Staempfli Verlag.
  • Keller, M. ve Schmied-Syz, C. (2001). Haftpflichtrecht, Zürich: Schultess.
  • Kırca, Ç. (2007). Ürün Sorumluluğu, Ankara. Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.
  • Koçhisarlıoğlu, C. (1984). Objektif Sorumluluğun Genel Teorisi, DÜHFD, 2, 175-302.
  • Oğuzman, K. ve Öz, T. (2012). Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.I, İstanbul: Filiz Kitabevi, 3.Basım.
  • Oğuzman, K. ve Öz, T. (2012). Borçlar Hukuku Genel Hükümler C.II, İstanbul: Filiz Kitabevi, 3.Basım.
  • Öztan, B. (1982). İmalatçının Sorumluluğu, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Petek, H. (2009). İlaç Üreticisinin Hukuki Sorumluluğu, Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Rado, T. (1992). Roma Hukuku Dersleri; Borçlar Hukuku, İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • Reisoğlu, S. (2012). Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul: Beta Yayınevi, 23.Basım.
  • Rey H. (2003). Ausservertragliches Haftpflichtrecht, Zürich: Schultess, 3. Basım.
  • Schur, W. (2001). Leistung und Sorgfalt, Tübingen: Mohr Siebeck.
  • Serozan, R. (1968). Culpa in Contrahendo, Akdin Müsbet İhlali ve Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme Kurumlarının Ortak Temeli: Edim Yükümlerinden Bağımsız Borç İlişkisi, MHAD, 2 (3), 108-129.
  • Serozan, R. (2002). İfa, İfa Engelleri, Haksız Zenginleşme, İstanbul: Filiz Kitapevi, 3.Basım.
  • Söğütlü Erişgin, Ö. (2002). Roma Hukukunda Haksız Fiil Benzerleri (Quasi Delicta), Ankara: İmaj Yayınevi.
  • Sungurbey, A. K. (1988). Yetkisiz Temsil, İstanbul: Yasa Yayınları.
  • Tahiroğlu, B. (2000). Roma Borçlar Hukuku, İstanbul: Der Yayınevi.
  • Tandoğan, H. (1961). Türk Mes’uliyet Hukuku, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
  • Tandoğan, H. (1981). Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Halleri, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Tekinay, S., Akman, S., Burcuoğlu, H. ve Altop, A. (1993). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul: Filiz Kitabevi.
  • Tiryaki, B. (2007). Tüketicinin Korunması Hukuku Açısından Ayıplı Hizmetten Doğan Sorumluluk, Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Tunçomağ, K. (1971). Borçlar Hukukunun Genel Esasları, İstanbul: İktisadi ve Ticari İlimler Yayınları.
  • Umur, Z. (1968). Justinianus Institutiones, Çev. Ziya
  • Umur, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
  • Umur, Z. (1987). Roma Hukuku Ders Notları, İstanbul: Beta Kitabevi.
  • http://www.kazanci.com/kho2/ibb/giris.htm
  • http://www.kararevi.com/karars/668168#.US- 7KKUvl8E
APA ŞEN DOĞRAMACI H (2013). Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. , 55 - 65.
Chicago ŞEN DOĞRAMACI Hayriye Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. (2013): 55 - 65.
MLA ŞEN DOĞRAMACI Hayriye Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. , 2013, ss.55 - 65.
AMA ŞEN DOĞRAMACI H Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. . 2013; 55 - 65.
Vancouver ŞEN DOĞRAMACI H Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. . 2013; 55 - 65.
IEEE ŞEN DOĞRAMACI H "Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi." , ss.55 - 65, 2013.
ISNAD ŞEN DOĞRAMACI, Hayriye. "Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi". (2013), 55-65.
APA ŞEN DOĞRAMACI H (2013). Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013(0), 55 - 65.
Chicago ŞEN DOĞRAMACI Hayriye Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2013, no.0 (2013): 55 - 65.
MLA ŞEN DOĞRAMACI Hayriye Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.2013, no.0, 2013, ss.55 - 65.
AMA ŞEN DOĞRAMACI H Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 2013(0): 55 - 65.
Vancouver ŞEN DOĞRAMACI H Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 2013(0): 55 - 65.
IEEE ŞEN DOĞRAMACI H "Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi." Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013, ss.55 - 65, 2013.
ISNAD ŞEN DOĞRAMACI, Hayriye. "Tehlikeyi önleme yükümlülüğünün sorumluluk hukukundaki yeri ve önemi". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2013/0 (2013), 55-65.