Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması

Bu çalışmada sık kuzulatma yöntemi kullanılarak koyunlardan bir yılda elde edilecek kuzu sayısını ve buna bağlı olarak işletmenin karlılığını arttırma olanaklarının araştırılması amaçlanmıştır. Materyal olarak Özel sektörde Anadolu Merinosu ırkı 525 baş koyun ve 40 baş koç ve Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nde (Kamu sektörü) 199 baş koyun ve 15 baş koç kullanıldı. Özel sektördeki ve Kamu sektöründeki koyunlar sık kuzulatma ve kontrol olmak üzere iki gruba ayrıldı. Özel sektörde 200, Kamu sektöründe ise 75 baş koyun normal olarak yılda bir kuzu elde etmek için kontrol olarak ayrılırken, Özel sektörde 325, Kamu sektöründe ise 124 baş koyun çalışma grubunu oluşturdu. Kontrol grubu koyunlar her yıl geleneksel tohumlama dönemi olan Ağustos-Eylül aylarında yılda bir çiftleştirilirken, çalışma grubunda bulunanlara 2 yılda 3 kuzulatma uygulandı. Çalışma grubu koyunlar ilk tohumlamadan itibaren 5 ay gebelik, 40 gün laktasyon ve 20 gün sütten kesmeyi takiben 1 aylık tohumlama periyoduna alındı. Çalışma grubunda sık kuzulatma için östrüs indüksiyonu ve senkronizasyonu amacıyla koç etkisi, koç etkisi + flushing ve hormon uygulamalarını içeren beş farklı protokol kullanıldı. Sonuç olarak hormon kullanılan sık kuzulatma uygulamalarıyla yılda bir kuzulatmaya göre daha fazla kuzu verimi ve kuzu üretkenliği sağlandı. Sık kuzulatma uygulamalarında elde edilen kuzu verimi ve kuzu üretkenliği üzerinde uygulanacak senkronizasyon yöntemlerinin önemli derecede etkili olduğu görüldü. Ancak bu çalışmada uygulanan senkronizasyon yöntemleri ile elde edilen kuzu veriminin kontrol grubuna göre karlı olmadığı tespit edildi

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Entomoloji

Investigation of accelerated lambing possibility of anatolian merino sheep

Öz:

Investigation of the possibilities to increase the number of lamb gained in a year via using the accelerated lambing method and, the profitability of a farm related to this is aimed with this study. As material, 525 Anatolian Merino ewes and 40 rams, aged at 2-4, in field conditions, and 199 ewes and 15 rams at Bahri Dağdaş International Agricultural Research Institute were used. Ewes in the field condition and at the Institute were divided in to two groups as accelerated lambing and control and, 200 ewes in the field condition and 75 ewes at the Institute were remained as control to get one lamb per year while 325 in the field condition and 124 at the Institute were formed treatment group. The control ewes were bred in August and September, the traditional breeding season, in a 12 month interval while 3 lambings in 2 years were applied to the ewes in the treatment group and they were bred for one month again following the period of 5 months of pregnancy, 40 days of lactation and 20 days of weaning. Ram effect, ram effect + flushing and some different protocols were used for induction and synchronization of estrus for accelerated lambing in the treatment group. As a result, more fecundity and lamb productivity achieved by accelerated lambing than once a year lambing. Synchronization methods were found to be effective on fecundity and lamb productivity in accelerated lambing applications. However, lamb yield obtained by synchronization methods used in this study were not profitable.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Entomoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Akçapınar H: Koyun Yetiştiriciliği. İsmat Maatbacılık, Ankara, 2000.
2. Köse M, Aktaş AH, Kırbaş M, Bülbül B: Konya Merinosu toklularda aşımla birlikte gonadotropin-releasing hormon veya human chorionic gonadotropin uygulamasının kuzulama performansına etkisi. Eurasian J Vet Sci, 28 (3): 149-153, 2012.
3. Batmaz ES, Başpınar H: Karacabey Merinosu koyunların yarı-entansif koşullarda kuzulama aralığının kısaltılması üzerine bir çalışma. Turk J Vet Anim Sci, 23, 665-672, 1999.
4. Tosh JJ, Wilton JW, Kennedy D: Heritability of fertility in four seasons for ewes under accelerated lambing. 7th World Congress on Genetics Applied to Livestock Production, 19-23 August, Montpellier, France, 2002.
5. Keskin M, Biçer O, Gül S: Sık kuzulatma sistemleri. MKUZF Derg, 7, 89- 94, 2002.
6. Ronquillo JCC, Martinez AP, Perez CMB, Sandoval BF, Martın GB, Valencıa J, Sanchez JG: Prevention of suckling improves postpartum reproductive responses to hormone treatments in Pelibuey ewes. Anim Reprod Sci, 107, 85-93, 2008.
7. deNicolo G, Morris ST, Kenyon PR, Morel PCH: A comparison of two lamb production systems in New Zealand. New Zeal J Agr Res, 51, 365- 375, 2008.
8. Keskin M, Biçer O, Gül S, Sarı A: İvesi koyunlarında iki yılda üç kuzulatma ile döl veriminin artırılması üzerine bir araştırma. Lalahan Hayvan Araşt Enst Derg, 45, 33-39, 2005.
9. Koyuncu M: Reproductive performance of Kıvırcık ewes on accelerated lambing management. Pakistan J Biol Sci, 8, 1499-1502, 2005.
10. deNicolo G, Morris ST, Kenyon PR, Kemp PD, Morel PCH: Ewe reproduction and lambing performance in a five period mating system. New Zeal J Agr Res, 51, 397-407, 2008.
11. Zarkawi M: Response of fat-tailed Syrian Awassi ewes to accelerated lambing system. Trop Anim Health Prod, 43, 1311-1318, 2011.
12. Gül S, Keskin M: Reproductive characteristics of Awassi ewes under Cornel alternate month accelerated lambing system. Italian J Anim Sci, 9, 255-259, 2010.
13. Gordon IR: Reproductive technologies in farm animals. CABI, Cambridge, 2005.
14. Hashemi M, Safdarian M, Kafi M: Estrous response to synchronization of estrus using different progesterone treatments outside the natural breeding season in ewes. Small Rum Res, 65, 279-283, 2006.
15. Ataman M: Koyun keçilerde reprodüksiyon ve suni tohumlama. In, Çoyan K (Ed): Evcil Hayvanlarda Dölerme ve Sun’i Tohumlama. 137-156, Selçuk Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Konya, 2002.
16. Yılmaz O, Küçük M, Denk H, Bolacalı M: Norduz koyunlarında mevsim dışı koç katımının döl verimine ve kuzularda yasama gücüne etkisi. YYÜVF Derg, 17, 99-102, 2006.
17. Bülbül B, Kırbaş M, Çoyan K, Ataman MB: Koyunlarda anöstrüs ve sezona geçiş döneminde koç etkisi ve koç etkisi+flushing ile östrüsün uyarılması. VI. Ulusal Reprodüksiyon ve Suni Tohumlama Kongresi, 18-22 Mayıs, Antalya, Türkiye, 2011.
18. Aköz M, Bülbül B, Ataman MB, Dere S: Induction of multiple births in Akkaraman cross-bred sheep synchronized with short duration and different doses of progesterone treatment combined with pmsg outside the breeding season. Bull Vet Inst Pulawy, 50, 97-100, 2006.
19. Ataman MB, Aköz M, Akman O: Induction of synchronized oestrus in Akkaraman cross-bred ewes during breeding and anestrus seasons: The use of short-term and long-term progesterone treatments. Revue Méd Vét, 157, 257-260, 2006.
20. Bülbül B, Kırbaş M, Ataman MB, Çoyan K, Akbulut NK, Köse M, Halıcı İ, Gök B, Demirci U: Estrus synchronization using short- and long- term progestagen treatments and ram effect and ram effect + flushing in ewes at the outside the breeding season. Reprod Dom Anim, 46 (Suppl. 3): 91, 2011.
21. Doğan I, Nur Z: Different estrous induction methods during the non- breeding season in Kivircik ewes. Veterinarni Medicina, 51, 133-138, 2006.
22. Titi HH, Kridli RT, Alnimer MA: Estrus synchronization in sheep and goats using combinations of GnRH, progestagen and PGF2a. Reprod Dom Anim, 45, 594-599, 2010.
23. Ataman MB, Aköz M: GnRH-PGF2α and PGF2α-PGF2α synchronization in Akkaraman cross-bred sheep in the breeding season. Bull Vet Inst Pulawy, 50, 101-104, 2006.
24. Lessley BV, Johnson DM, Hanson JC: Using the Partial Budget to Analyze Farm Change. University of Maryland, USA, 1991.
25. Roth S, Hyde J: Partial budgetting for agricultural business. College of Agricultural Sciences, Penn State, USA, 2002.
26. Küçükçongar M, Cevher C, Kan M, Kan A, Taner S, Hekimhan H, Arısoy Z, Taner A, Kaya Y, Karabak S, Atalay A, Bolat N, Çekiç C, Atmaca E, Avcıoğlu R: Orta anadolu bölgesinde buğday üretiminde kullanılan teknolojilerin belirlenmesi. TAGEM Proje No: TAGEM/TA/04/03/01/007, KONYA, 2006.
27. Başpınar H, Akmaz A, Batmaz ES, Kadak R: Konya merinosu koyunlarında kuzulama aralığının kısaltılması. Hay Araş Derg, 9, 13-17, 1999.
28. Batmaz ES: Karacabey Merinosu koyunlarda iki yılda üç kuzulatma sisteminin uygulanabilirliği üzerine bir çalışma. Hay Araş Derg, 6, 51-56, 1996.

APA	BÜLBÜL B, Kırbaş M, AKTAŞ A, kose m, ATAMAN M, ÇOYAN K, KAN M, HALICI İ, GÖK B, AKBULUT K (2014). Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. , 19 - 26.
Chicago	BÜLBÜL Bülent,Kırbaş Mesut,AKTAŞ Ahmet Hamdi,kose mehmet,ATAMAN Mehmet Bozkurt,ÇOYAN Kenan,KAN MUSTAFA,HALICI İbrahim,GÖK Bekir,AKBULUT Kürşat Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. (2014): 19 - 26.
MLA	BÜLBÜL Bülent,Kırbaş Mesut,AKTAŞ Ahmet Hamdi,kose mehmet,ATAMAN Mehmet Bozkurt,ÇOYAN Kenan,KAN MUSTAFA,HALICI İbrahim,GÖK Bekir,AKBULUT Kürşat Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. , 2014, ss.19 - 26.
AMA	BÜLBÜL B,Kırbaş M,AKTAŞ A,kose m,ATAMAN M,ÇOYAN K,KAN M,HALICI İ,GÖK B,AKBULUT K Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. . 2014; 19 - 26.
Vancouver	BÜLBÜL B,Kırbaş M,AKTAŞ A,kose m,ATAMAN M,ÇOYAN K,KAN M,HALICI İ,GÖK B,AKBULUT K Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. . 2014; 19 - 26.
IEEE	BÜLBÜL B,Kırbaş M,AKTAŞ A,kose m,ATAMAN M,ÇOYAN K,KAN M,HALICI İ,GÖK B,AKBULUT K "Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması." , ss.19 - 26, 2014.
ISNAD	BÜLBÜL, Bülent vd. "Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması". (2014), 19-26.

APA	BÜLBÜL B, Kırbaş M, AKTAŞ A, kose m, ATAMAN M, ÇOYAN K, KAN M, HALICI İ, GÖK B, AKBULUT K (2014). Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 20(1), 19 - 26.
Chicago	BÜLBÜL Bülent,Kırbaş Mesut,AKTAŞ Ahmet Hamdi,kose mehmet,ATAMAN Mehmet Bozkurt,ÇOYAN Kenan,KAN MUSTAFA,HALICI İbrahim,GÖK Bekir,AKBULUT Kürşat Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 20, no.1 (2014): 19 - 26.
MLA	BÜLBÜL Bülent,Kırbaş Mesut,AKTAŞ Ahmet Hamdi,kose mehmet,ATAMAN Mehmet Bozkurt,ÇOYAN Kenan,KAN MUSTAFA,HALICI İbrahim,GÖK Bekir,AKBULUT Kürşat Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.20, no.1, 2014, ss.19 - 26.
AMA	BÜLBÜL B,Kırbaş M,AKTAŞ A,kose m,ATAMAN M,ÇOYAN K,KAN M,HALICI İ,GÖK B,AKBULUT K Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2014; 20(1): 19 - 26.
Vancouver	BÜLBÜL B,Kırbaş M,AKTAŞ A,kose m,ATAMAN M,ÇOYAN K,KAN M,HALICI İ,GÖK B,AKBULUT K Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2014; 20(1): 19 - 26.
IEEE	BÜLBÜL B,Kırbaş M,AKTAŞ A,kose m,ATAMAN M,ÇOYAN K,KAN M,HALICI İ,GÖK B,AKBULUT K "Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması." Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 20, ss.19 - 26, 2014.
ISNAD	BÜLBÜL, Bülent vd. "Anadolu merinoslarında sık kuzulatma olanaklarının araştırılması". Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 20/1 (2014), 19-26.