Yıl: 2013 Cilt: 4 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 562 - 567 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri

Öz:
Diabetes mellitus, hiperglisemi ile karakterize bir metabolik hastalıktır. Genetik, çevresel faktörler ve yaşam tarzı değişikliklerinin etkileşimi nedeniyle insülin salgılanması,insülin etkisi veya her ikisinde oluşmuş defektlerden kaynaklanır. Son derece ciddi ve ilerleyici bir hastalık olmasının yanı sıra, kontrol sağlanamadığında akut ve kronikkomplikasyonlara yol açıp morbidite ve mortaliteyi olumsuz etkilemesiyle hem birey hem de toplum için büyük bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır.Diyabetin toplumun her kesiminde önlenmesi için azami gayret gösterilmelidir. Bu konuda en büyük görev birinci basamak hizmetlerindeki eşsiz rolleri nedeni ile aile hekimlerine düşmektedir. Bu yüzden birinci basamak sağlık çalışanları, hastaları diyabet risk faktörleri açısındandeğerlendirmeli ve diyabet gelişimini önleyici tedbirleri almalıdır. Gerekli kişilerde diyabet taraması yapmalıdır. Di- yabeti olan hastalarda ise komplikasyonları önlemek içintedavi ve kontrollerini takip etmelidir. Önleme ve tedavi multidisipliner yaklaşım gerektirdiğinden hastayı nefroloji, göz, kardiyoloji vb. bölümlere de sevk etmelidir. Bu amaçla makalede diyabet ve diyabetik hastaya nasıl yaklaşılması gerektiği incelenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Diabetes mellitus and primary healthcare

Öz:
Diabetes mellitus is a metabolic disease characterized by hyperglycemia. It stems from defects, which are formed in insulin secretion, insulin effect or both caused by interactions of genetics, environmental factors and life style changes. As well as being a very serious and progressive disease, we face it as a major health problem for both individuals and society for it adversely affects the mortality and morbidity by causing chronic and acute complications in case of lack of control. Maximum effort should be made in order to prevent diabetes in all sections of society. Family medicine doctors have the greatest part in this regard for their unique roles in primary care. Therefore, primary care health personnel should evaluate the patients in terms of diabetes risk factors, take the preventive measures against development of diabetes and do diabetes screening for required individuals. They should follow up the treatments and controls of the patients having diabetes in order to avoid complications. Since prevention and treatment requires a multi-disciplinary approach, they should to refer patients to nephrology, ophthalmology, cardiology etc. departments. To this end, diabetes and approach to diabetic patients have been examined in this article.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Uncu Y, Ersun HG. Aile Hekimliğinde Diabetes Mellitus’a Yaklaşım. In:Bilgel N (ed). Aile Hekimliği, 1. Baskı, Ankara: Medikal Tıp Kitabevi, 2006:479-497.
  • 2. Aksoy DY, Gürlek A. Tip 2 diyabetin tedavisinde yeni umut: Thiazolidinedionlar. Hacettepe Tıp Dergisi 2004;35:123-126.
  • 3. Ayhan D,Kahveci R, Koç EM, ve ark. Ceza İnfaz Kurumlarında Diyabet Yönetimi. Ankara Medical Journal 2012;12:199-204.
  • 4. Altınova AE, Yetkin İ. Tip 1 Diabetes Mellitus’a Yatkınlıkta Rolü Olabilecek Genetik Faktörler. Marmara Med J 2011;24:126-130.
  • 5. Çetinkalp Ş. Diyabet Tedavisinde Oral Antidiyabetiklerin Bugünü ve Yarını. Ege Diyabet ve Çalışma Grubu 2005;1:1-15.
  • 6. Shaw JE, Sicree RA, Zimmet PZ. Global estimates of the prevalence of diabetes for 2010 and 2030. Diabetes Research and Clinical Practice 2010;87:4-14
  • 7. Satman İ. TURDEP-II Çalışması ilk sonuçlar, 32.TEMH Kongresi, 13¬17 Ekim 2010, Antalya.kongre Kitabı, 2010:12.
  • 8. Gross JL, De Azevedo MJ, Silveiro SP, et al. Diabetic nephropathy: diagnosis, prevention and treatment. Diabet Care 2005;28:164-176.
  • 9. American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes-2012. Diabetes Care 2012;35:11-63.
  • 10. Lasaridis AN, Sarafidis PA. Diabetic nephropaty and antihypertensive treatmen: what are the lessons from clinical trials. Am J Hypertens 2003;16:689-697.
  • 11. TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. TEMD Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının tanı, tedavi ve izlem Klavuzu-2011, 5. Baskı, Ankara, Miki Matbaacılık; 2011:1-20.
  • 12. Williams G, Pickup JC. Diyabet Tanı ve Sınıflaması. Editör: Karşıdağ K. Diyabet El Kitabı 3.baskı, Ankara, 2004;1-30.
  • 13. Nguyen TT, Wang JJ, Wong TY. Retinal vascular changes in pre-diabetes and prehypertension: new findings and their research and clinical implications. Diabet Care 2007; 30:2708-2715.
  • 14. Yılmaz C. Vakalarla diyabet 2008, 3. Baskı, Ankara, Mart Matbaacılık, 2008:1-45.
  • 15. American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2010;33:62-69
  • 16. Sobacı G. Diyabetik Retinopati. In: Özata M, Yönem A (eds). Endokrinoloji-Metabolizma ve Diyabet Kitabı. 1.Baskı, İstanbul, İstanbul Medikal Yayıncılık; 2006:353-358.
  • 17. Yeşil S. Diyabetik Nöropati. Editörler: Özata M, Yönem A. Endokrinoloji-Metabolizma ve Diyabet Kitabı. 1.Baskı, İstanbul Medikal Yayıncılık 2006;367-378
  • 18. Evrenkaya R. Diyabetik Nefropati. Editörler: Özata M, Yönem A. Endokrinoloji-Metabolizma ve Diyabet Kitabı. 1.Baskı, İstanbul Medikal Yayıncılık 2006;359-366
  • 19. Satman I, Yılmaz T,Sengul A, et al. Population- based study of diabetes and risk characteristics in Turkey:Results of the Turkish diabetes epidemiyology study (TURDEP). Diabet Care 2002;25:1551- 1556.
  • 20. Murrary CJ, Lopez AD. Evidence-based health policy lessons from the Global Burden of Disease Study. Science 1996;274:740-743.
  • 21. DCCT Research Group: The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long term complications in insulin-dependent diabetes mellitus. N Engl J Med 1993;329: 977-86.
  • 22. UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Intensive blood glucose control with sulphonyureas or insulin compared with conventional treatment and risk of complications in patients with type 2 diabetes. (UK- PDS 33). Lancet 1998;352: 837-853.
  • 23. Inzucchi SE, Bergenstal RM, Buse JB, et al. American Diabetes Association; Management of Hyperglycemia in Type2 Diabetes: A Patient- Centered Approach, Diabet Care 2012;35:1364-1379.
  • 24. (Colwell JA. Aspirin therapy in diabetes. Diabet Care 2004;27:72-73.
  • 25. Diabetes Prevention Program Research Group. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. N Engl J Med 2002;346:393-403.
  • 26. Roderick E. The stepwise approach to the management of type 2 diabetes. Diabet Res Clin Pract 2004;65:3-8.
  • 27. American Diabetes Association, Nutrition Recommen- dations and Interventions for Diabetes. Diabetes Care January 2008;31:61-78.
  • 28. Watkins JP. ABC of Diabetes. 5th ed. 2003:74
  • 29. Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treat- ment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497.
  • 30. UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Tight blood pressure control and risk of macrovascular and microvascular complications in type 2 diabetes (UKPDS 38). BMJ 1998;317:703.
  • 31. Karim R. The association of smoking and subclinical atherosclerosis in Type 2 diabetes: Modification by duration of diabetes. Diabet Med 2005;22:81-87.
  • 32. Khalida I. Systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials of psychological interventions to improve glycaemic control in patients with type 2 diabetes. Lancet 2004;363:1589-1597.
  • 33. Eray E, Balcı MK. Tip 2 Diyabet Tedavisi. Dahili Tıp Bilimleri Dergisi 2005;12:66-71.
  • 34. Hatun Ş. Çocukluk çağında diyabet. T Klin J Endocrin 2003;1:185-197.
  • 35. Eroğlu1 M, Barışık V. Birinci basamakta diyabetes mellitusa yaklaşım. Smyrna Tıp Dergisi 2012;2:54-61.
APA TANRIVERDİ M, ÇELEPKOLU T, ASLANHAN H (2013). Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. , 562 - 567.
Chicago TANRIVERDİ Mehmet Halis,ÇELEPKOLU TAHSİN,ASLANHAN Hamza Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. (2013): 562 - 567.
MLA TANRIVERDİ Mehmet Halis,ÇELEPKOLU TAHSİN,ASLANHAN Hamza Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. , 2013, ss.562 - 567.
AMA TANRIVERDİ M,ÇELEPKOLU T,ASLANHAN H Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. . 2013; 562 - 567.
Vancouver TANRIVERDİ M,ÇELEPKOLU T,ASLANHAN H Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. . 2013; 562 - 567.
IEEE TANRIVERDİ M,ÇELEPKOLU T,ASLANHAN H "Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri." , ss.562 - 567, 2013.
ISNAD TANRIVERDİ, Mehmet Halis vd. "Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri". (2013), 562-567.
APA TANRIVERDİ M, ÇELEPKOLU T, ASLANHAN H (2013). Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. Journal of Clinical and Experimental Investigations, 4(4), 562 - 567.
Chicago TANRIVERDİ Mehmet Halis,ÇELEPKOLU TAHSİN,ASLANHAN Hamza Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. Journal of Clinical and Experimental Investigations 4, no.4 (2013): 562 - 567.
MLA TANRIVERDİ Mehmet Halis,ÇELEPKOLU TAHSİN,ASLANHAN Hamza Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. Journal of Clinical and Experimental Investigations, vol.4, no.4, 2013, ss.562 - 567.
AMA TANRIVERDİ M,ÇELEPKOLU T,ASLANHAN H Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. Journal of Clinical and Experimental Investigations. 2013; 4(4): 562 - 567.
Vancouver TANRIVERDİ M,ÇELEPKOLU T,ASLANHAN H Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri. Journal of Clinical and Experimental Investigations. 2013; 4(4): 562 - 567.
IEEE TANRIVERDİ M,ÇELEPKOLU T,ASLANHAN H "Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri." Journal of Clinical and Experimental Investigations, 4, ss.562 - 567, 2013.
ISNAD TANRIVERDİ, Mehmet Halis vd. "Diyabet ve birinci basamak sağlık hizmetleri". Journal of Clinical and Experimental Investigations 4/4 (2013), 562-567.