Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri

Demirel, Gulbahtiyar; ÇELİK BİLGİÇ, Dilek; DAĞLAR, GÜLSEREN

Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri

Dilek ÇELİK BİLGİÇ, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sivas, Türkiye)

Gülseren DAĞLAR, (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sivas, Türkiye)

Gülbahtiyar DEMİREL (Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sivas, Türkiye)

Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni

12 2

Yıl: 2013 Cilt: 47 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 157 - 166 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri

Öz:

Adolesanlar kendilerine sıkıntı veren fiziksel ve emosyonel değişimler yaşayabilirler özellikle de üreme sağlığını ve sosyal yaşamını etkileyebilen jinekolojik sorunlar yaşadıklarında yaşanan değişimler içe kapanıklık ve güvensizlik yaratabilir. Adolesan jinekolojisi alanındaki gelişmeler bu nüfusun bakıma gereksinimi olduğunu ve özel uzmanlık gerektirdiğini vurgular. Adolesanların üreme sağlığı ciddi bir endişe konusu olmuştur, olmaya da devam etmektedir. Bu nedenle adolesanlar koruyucu sağlık bakımı hizmetleri yönünden önemli bir hedefdir. Adolesanlara ilişkin üreme sağlığı sonuçları, cinsel ilişkinin zamanlaması, cinsel aktivite sıklığı, cinsel partner sayısı, isteğe bağlı olmayan cinsel ilişki, kontrasepsiyon kullanımı, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon kapma, gebelik ve doğumla ilişkilidir. Ayrıca adolesanlar disfonksiyonel uterin kanama, polikistik over sendromu, amenore, polikistik over sendromu mülleriyan anomaliler ve jinekolojik kanserler gibi jinekolojik sorunlar yaşayabilirler. Jinekolojik sorunlar adolesanların üreme sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi bu popülasyonun gelecekteki üreme sağlığı sonuçlarını geliştirebilir. Tıbbi bakım verenin tarzı, kişiliği ve tutumu adolesanların tıbbi bakımında özellikle önemlidir. İlk pelvik muayene adolesanın yaşamının ileriki döneminde üreme sağlığı bakımına ilişkin tutumunu etkileyebilmesi açısından son derece önemlidir. Öykü, fizik muayene ve pelvik muayene aşamalarında adolesanın gelişim evrelerine göre dikkatli ve anlayışlı bir yaklaşım uygulanmalıdır. Adolesanların endişeleri- ne ve gereksinimlerine duyarlı bir yaklaşım, olumlu ve eğitici bir deneyim yaratmada adolesana yardımcı olabilir. Adolesanda görülen jinekolojik sorunların ve üreme sağlğı üzerine etkilerinin yeterince ele alınmaması ileride adolesanın yaşamında önemli sorunlara özellikle fertilite isteğinde sorunlara yol açabilir. Gelecekteki üreme sağlığı sonuçları açısından adolesanlarda jinekolojik sorunlar dikkatle ele alınmalı ve jinekolojik muayene yapılırken duyarlı bir yaklaşım sergilenmelidir. Bu derlemede adolesanda görülen jinekolojik sorunlar, pelvik muayene yaklaşımı, jinekolojik sorunların üreme sağlığı üzerine etkileri ve bu kadınlarda gelecekteki fertiliteye ilişkin bilinmesi gerekenler tartışılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum

Gynecological problems of adolescents and their effects on reproductive health

Öz:

Adolescents may experience their distressing physical and emotional changes-especially reproductive health turer and gynecological problems that can affect the social life they live and the changes experienced withdrawal may create insecurity. Developments in the field of adolescent gynecology emphasizes that this population needs special care and expertise. Adolescent reproductive health has been the subject of serious concern and continues to be. Therefore, adolescents in terms of preventive health care services is an important aim. Reproductive health outcomes related to adolescents include the timing of sexual intercourse, frequency of sexual activity, number of sexual partners, use of contraception, sexually transmitted infections, pregnancy and birth. In addition, adolescents can have dysfunctional uterine bleeding, polycystic ovary syndrome, amenorrhea, polycystic ovary syndrome and gynecological cancers such as Mullerian anomalies.. Gynecological problems can adversely affect the reproductive health of adolescents. Early diagnosis and appropriate treatment in this population may improve the results of future reproductive health. Medical care giver s style, personality and attitudes are particularly important in medical care of adolescents. The first pelvic examination of adolescent can influence later period of life because attitudes related to reproductive health care is extremely important. Common gynecologic problems in adolescents and reproductive health can be adequately dealt with the effects on the lives of adolescents to significant problems in the future, especially request can lead to fertility problems. Adolescent reproductive health in terms of future can be concluded that gynecologic problems should be handled with care and sensitive approach should be displayed.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1.Naçar M, Günay O. Adolesan sağlığı. In: Y Öztürk ve O Günay (Ed.) Halk Sağlığı Genel Bilgiler. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları. Önder Ofset, 2011: 711-46.
2.Büyükgebiz A. Adolesanlarda fiziksel ve cinsel gelişim. I.Ulusal Adolesan Sağlığı Kongresi Konuşma Metinleri Özet Kitabı, 28 Kasım-01 Aralık 2006, Ankara: 35-9. http://www.ergen.org.tr/pdf/Kongre2KonuşmaMetinleri.pdf.(Erişim tarihi: 01.03.2013)
3.Haberal A. Ankara Etlik Doğumevi ve Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Adolesan Polikliniği I. Ulusal Adolesan Sağlığı Kongresi Konuşma Metinleri Kitabı. 28 Kasım-01 Aralık 2006. Ankara: 109-11. http://www.ergen.org.tr/pdf/Kongre2KonuşmaMetinleri.pdf). (Erişim tarihi: 01.03.2013).
4.Göktolga Ü, Sobacı E, Can A, Üngörmüş A, Kayabekir A. Ocak- Temmuz 2010 Döneminde S.B. Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Adolesan Polikliniğine Başvuran Adolesanların Sosyo-demografik Özellikleri ve Sunulan Hizmetlerin Değerlendirilmesi. 3. Adolesan Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı. Kasım 2010. İstanbul: 118-20. http://www.ergen. org.tr/pdf/KongreBildiriKitabi3.pdf (Erişim tarihi: 01.03.2013).
5.Kömürcü N. Adolesanlarda gebelik ve jinekolojik sorunlar 10. Uludağ Jinekoloji ve Obstetri Kış Kongresi Kitabı. 3-6 Mart 2011, Bursa:85-6.
6.Esin A. Adolesanlarda sağlık hizmeti kullanımı. I. Ulusal Adolesan Sağlığı Kongresi Konuşma Metinleri Kitabı. 28 Kasım-01 Aralık 2006, Ankara:22-4. http://www.ergen.org.tr/pdf/Kongre2KonuşmaMetinleri.pdf). (Erişim tarihi: 01.03.2013).
7.Mıhçıokur S. Hacettepe Üniversitesi öğrenci sağlık merkezlerinin gençlik danışma birim lerinde sunulan cinsel ve üreme sağlığı hizmetleri. 5. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi Kitabı. 19-22 Nisan 2007, Ankara: 215-18.
8.Willes MS, Anderson M. A primary care approach to adolescent health care. West J Med 2000; 172: 177-82.
9.Weitzel M, Emans SJ. Gynecological examination of the adolescent female. In: Lawrence S. Neinstein MD. (eds) Adolescent Health Care, A Practical Guide. 5th edition, Philadelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 2008, 666-70.
10.Millstein SG, Igra V, Gans J. Delivery of STD/HIV preventative services to adolescents by primary care physicians. J Adolesc Health 1996; 19: 249-57.
11.Sanfilippo JS, Lara-Torre E, Adolescent gynecology. Obstet Gynecol 2009; 113: 935-47.
12.Ürünsak İF, Kadayıfçı O. Jinekolojik öykü ve pelvik muayene. www.sabem.com, 37-42. (Erişim Tarihi: 15.03.2013).
13.Chang L, Muram D. Pediatric & adolescent gynecology. In: DeCherney AH. Nathan L. (eds) Current Obstetric & Gynecologic Diagnosis & Treatment. 9th edition, Philadelphia, The McGraw- Hill Companies, 2003, 595-622.
14.Snook M L, Nayak S, Lara-Torre E, Sanfilippo J S. Adolescent Gynecology: Special Considerations for Special Patients. Clinical Obstetrıcs & Gynecology 2012; 55(3): 651-61.
15.Thibaud E. Gynecologic clinical examination of the child and adolescent. http://www.health.am/gyneco/more/gynecological- clinical-examination-of-the-adolescent/ (Erişim Tarihi: 15.02.2013).
16.Anderson MM, Neinstein LS. Adolescent sexuality. In: Lawrence S. Neinstein MD. (eds) Adolescent Health Care: A Practical Guide. 5th edition, Philadelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 2008, s 533-53.
17.OToole M, Moore KA, Ball VN. Assessing adolescent reproductive health: A guide for out-of-school time practitioners. 2008. www.childtrends.org. (Erişim Tarihi: 15.02.2013).
18.Özalp S, Tanır M. İstenmeyen gebelikler ve düşüklerin kadın sağlığına etkileri. Aktüel Tıp Dergisi 2001; 6(1): 42-4.
19.Ozalp S, Tanir HM, Sener T, Yazan S, Keskin AE. Health risks for early (≤19) and late (≥35) childbearing. Arch Gynecol Obstet 2003; 268: 172-74.
20.Fortenberry JD, Neinstein LS. Overview of sexually transmitted diseases. İn: Lawrence S. Neinstein MD. (eds) Adolescent Health Care: A Practical Guide. 5th edition, Philadelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 2008, s 767-92.
21.Elford KJ, Spence JE. Pediatric and adolescent gynecological concerns and their reproductive consequences. Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology 2002; 15(2): 65-77.
22.Centers for disease control and prevention sexually transmitted diseases treatment guidelines, Morbidity and Mortaliry Weekly Report 2010; 59(RR-12): 1-110.
23.ACOG Committee on Practice Bulletins--Gynecology. ACOG Practice Bulletin No. 109: Cervical cytology screening. Obstet Gynecol 2009; 114(6): 1409-20.
24.Melanie A, Gold DO. Dysfunctional uterine bleeding in female adölescent I. Ulusal Adolesan Sağlığı Kongresi Konuşma Metinleri Kitabı. 28 Kasım-01 Aralık 2006, Ankara: 161-81. http://www. ergen.org.tr/pd/Kongre2KonuşmaMetinleri.pdf). (Erişim tarihi: 01.03.2013).
25.ACOG Committee on Adolescent Health Care. ACOG Committee Opinion No. 349. November 2006: Menstruation in girls and adolescents: using the menstrual cycle as a vital sign. Obstet Gynecol 2006; 108: 1323-8.
26.Hergenroeder A, Bone mineralization, hypothalamic amenorrhea and sex steroid therapy in female adolescents and young adults. J Pediatr 1995; 126(5): 683-9.
27.Allen D. Effects of fitness training on endocrine systems in children and adolescents. In: Advances in Pediatrics. New York, Mosby Inc, 1999: 41-66.
28.Cobb KL, Bachrach LK, Greendale G et al. Disordered eating, menstrual ırregularity, and bone mineral density in female runners. Med Sci Sports Exerc 2003; 35(5): 711-9.
29.Oliveira FP, Magalhães ML, Vigário PS, Vieira RS. Eating behavior and body image in athletes. Rev Bras Med Esporte 2003; 9(6); 357-64.
30.Katz M, Vollenhoven B. The reproductive endocrine consequences of anorexia nervosa. Br J Obstet Gynaecol 2000; 107(6): 707-13.
31.Morgan J. Eating disorders and reproduction. Aust N Z J Obstet Gynaecol 1999; 39(2): 167-73.
32.Bates GW, Bates SR, Whitworth NS. Reproductive failure in women who practice weight control. Fertil Steril 1982; 37: 373-8.
33.Norman R, Clark A. Obesity and reproductive disorders: A review. Reprod Fertil Dev 1998; 10(1): 55-63.
34.Brown JM, Mehler PS. Medical complications occurring in adolescents with anorexia nervosa. West J Med 2000; 172: 189-93.
35.Laufer MR, Goitein L, Bush M, Cramer DW, Emans SJ. Prevalence of endometriosis in adolescent girls with chronic pelvic pain not responding to conventional therapy. J Pediatr Adolesc Gynecol 1997; 10(4): 199-202.
36.Dovey S, Sanfilippo J. Endometriosis and the adolescent. Clin Obstet Gynecol 2010; 53: 420-8.
37.Holoch KJ, Lessey BA. Endometriosis and infertility. Clin Obstet Gynecol 2010; 53(2): 429-38.
38.American College of Obstetricians and Gynecologists. ACOG Committee Opinion No. 310, April 2005. Endometriosis in adolescents. Obstet Gynecol 2005; 105(4): 921-7.
39.Pritts EA, Taylor RN. An evidence-based evaluation of endometriosis-associated infertility. Endocrinol Metab Clin North Am 2003; 32(3): 653-67.
40.Grzechocinska B, Wielgos M. Management of infertility in women with endometriosis Neuro Endocrinol Lett 2012; 33(7): 674-9.
41.Kavoussi SK. Impact of superovulation for women with endometriosis. Semin Reprod Med 2013; 31(2): 150-3.
42.Fraser AM, Brockert JE, Ward RH. Association of young maternal age with adverse reproductive outcomes. N Engl J Med 1995; 132: 1113-7.
43.Rotterdam ESHRE/ASRM-Sponsored PCOS Consensus Workshop Group. Revised 2003 consensus on diagnostic criteria and long- term health risks related to polycystic ovarian syndrome. Fertil Steril 2004; 8: 19-25.
44.Fleischman A, Gordon CM, Neinstein LS. Menstrual disorders: Amenorrhea and the polycystic ovary syndrome In: Lawrence S. Neinstein MD (eds) Adolescent Health Care: A Practical Guide. 5th edition. Philadelphia, Lippincott Williams & Wilkins, 2008, s 692-705.
45.Homburg R. The management of infertility associated with polycystic ovary syndrome. Reproductive Biology and Endocrinology 2003; 14(1): 109.
46.Hovatta O. Pregnancies in women with Turners syndrome. Ann Med 1999; 31(2): 106-10.
47.Karnis MF. Fertility, pregnancy, and medical management of Turner syndrome in the reproductive years. Fertil Steril. 2012; 98(4): 787-91.
48.Borgstrom B, Hreinsson J, Rasmussen C ve ark. Fertility preservation in girls with Turner syndrome: Prognostic signs of the presence of ovarian follicles. J Clin Endocrinol Metab 2009; 94(1): 74-80.
49.Bodri D, Vernaeve V, Figueras F, Vidal R, Guillen JJ, Coll O. Oocyte donation in patients with Turners syndrome: a successful technique but with an accompanying high risk of hypertensive disorders. Hum Reprod 2006; 21: 829-32.
50.Wasserman D, Asch A. Reproductive medicine and Turner syndrome: ethical issues. Fertil Steril 2012; 98(4) :792-6.
51.Brun JL, Gangbo F, Wen ZQ ve ark. Prenatal diagnosis and management of sex chromosome aneuploidy: A report on 98 cases. Prenat Diagn 2004; 24(3): 213-8.
52.Iyer NP, Tucker DF, Roberts SH, Moselhi M, Morgan M, Matthes JW. Outcome of fetuses with Turner syndrome: A 10-year congenital anomaly register based study. J Matern Fetal Neonatal Med 2012; 25(1): 68-73.
53.Bondy CA. Turner Syndrome Study Group. Care of girls and women with Turner syndrome: a guideline of the Turner Syndrome Study Group. J Clin Endocrinol Metab 2007; 92(1): 10-25.
54.Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. Increased maternal cardiovascular mortality associated with pregnancy in women with Turner syndrome. Fertil Steril 2012; 97: 282-4.
55.Reichman D, Laufer MR, Robinson BK. Pregnancy outcomes in unicornuate uteri: A review. Fertil Steril 2009; 91(5): 1886-94.
56.Acien P. Reproductive performance of women with uterine malformations. Hum Reprod 1993; 8(1): 122-6.
57.Rackow BW, Arici A. Reproductive performance of women with müllerian anomalies. Curr Opin Obstet Gynecol 2007; 19(3): 229-37.
58.Taylor E, Gomel V. The uterus and fertility. Fertil Steril 2008; 89(1): 1-16.
59.Grimbizis GF, Camus M, Tarlatzis BC, Bontis JN, Devroey P. Clinical implications of uterine malformations and hysteroscopic treatment results. Hum Reprod Update 2001; 7: 161-74.
60.Akar M, Bayar D, Yildiz S, Ozel M, Yilmaz Z. Reproductive outcome of women with unicornuate uterus. Aust N Z J Obstet Gynaecol 2005; 45: 148-50.
61.Meirow D. Reproduction post-chemotherapy in young cancer patients. Moleculer Cell Endocrinology 2000; 169(1-2): 123-31.
62.Schilsky RL, Lewis BJ, Young RC. Gonadal dysfunction in patients receiving chemotherapy for cancer. Ann Intern Med 1980; 92: 109-14.
63.Kim CH, Jeon GH. Fertility preservation in female cancer patients. ISRN Obstet Gynecol 2012; 2012: 807302.
64.Rodriguez-Wallberg KA, Oktay K. Options on fertility preservation in female cancer patients. Cancer Treat Rev 2012; 38(5): 354-61.
65.Blumenfeld Z, Avivi I. Ritter M, Rowe JM. Preservation of fertility and ovarian function and minimizing chemotherapy induced gonadotoxicity in young women. Journal Society Gynecology Invest 1999; 6(5): 229-39.
66.Tsang A, Moriarty C, Towns S. Contraception, communication and counseling for sexuality and reproductive health in adolescents and young adults with CF. Paediatr Respir Rev 2010; 11(2): 84-9.
67.Yankaskas JR, Edgan TM, Mauro MA. Major complication. In: Yankaskas JR, Knowles MR, (eds) Cystic Fibrosis in Adults. New York: Lippincott-Raven; 1999, s 185-7.
68.Edenborough FP, Mackenzie WE, Stableforth DE. The outcome of 72 pregnancies in 55 women with cystic fibrosis in the United Kingdom 1977-1996. Br J Obstet Gynaecol 2000; 107(2): 254-61.
69.Plant BJ, Goss CH, Tonelli MR, McDonald G, Black RA, Aitken ML.Contraceptive practices in women with CF. Journal of Cystic Fibrosis 2008; 7(5): 412-4.
70.Hatim O, Kives S. Opinions in pediatric and adölescent gynecology. Journal Pediatric and Adölescent Gynecology 2006; 19: 109-15.
71.Davis VJ. What the paediatrician should know about paediatric and adolescent gynecology: The perspective of a gynecologist. Paediatr Child Health 2003; 8(8): 491-5.

APA	ÇELİK BİLGİÇ D, DAĞLAR G, Demirel G (2013). Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. , 157 - 166.
Chicago	ÇELİK BİLGİÇ Dilek,DAĞLAR GÜLSEREN,Demirel Gulbahtiyar Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. (2013): 157 - 166.
MLA	ÇELİK BİLGİÇ Dilek,DAĞLAR GÜLSEREN,Demirel Gulbahtiyar Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. , 2013, ss.157 - 166.
AMA	ÇELİK BİLGİÇ D,DAĞLAR G,Demirel G Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. . 2013; 157 - 166.
Vancouver	ÇELİK BİLGİÇ D,DAĞLAR G,Demirel G Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. . 2013; 157 - 166.
IEEE	ÇELİK BİLGİÇ D,DAĞLAR G,Demirel G "Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri." , ss.157 - 166, 2013.
ISNAD	ÇELİK BİLGİÇ, Dilek vd. "Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri". (2013), 157-166.

APA	ÇELİK BİLGİÇ D, DAĞLAR G, Demirel G (2013). Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 47(4), 157 - 166.
Chicago	ÇELİK BİLGİÇ Dilek,DAĞLAR GÜLSEREN,Demirel Gulbahtiyar Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 47, no.4 (2013): 157 - 166.
MLA	ÇELİK BİLGİÇ Dilek,DAĞLAR GÜLSEREN,Demirel Gulbahtiyar Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, vol.47, no.4, 2013, ss.157 - 166.
AMA	ÇELİK BİLGİÇ D,DAĞLAR G,Demirel G Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2013; 47(4): 157 - 166.
Vancouver	ÇELİK BİLGİÇ D,DAĞLAR G,Demirel G Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2013; 47(4): 157 - 166.
IEEE	ÇELİK BİLGİÇ D,DAĞLAR G,Demirel G "Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri." Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 47, ss.157 - 166, 2013.
ISNAD	ÇELİK BİLGİÇ, Dilek vd. "Adolesanda jinekolojik sorunlar ve üreme sağlığı üzerine etkileri". Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni 47/4 (2013), 157-166.