İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma

BERK, Aykud Alp; VAROĞLU, A. Kadir

İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma

Aykud Alp BERK, (Boş)

A. Kadir VAROĞLU (Başkent Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Savunma Bilimleri Dergisi

11 0

Yıl: 2013 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 95 - 118 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma

Öz:

Bu çalışma ile literatürde iş modeli kavramının kabul görmüş ortak bir tanımlamasının olmadığı, tanımlardaki temel vurguların farklılıklar gösterdiği ortaya konulmuştur. Tanımlardaki temel vurgular hipotez, mantıksal hikâye, roller ve ilişkiler, kavramsal çerçeve, bütünsel bir plan, mimari yapı, iş yapma mantığı, rekabet avantajı ve teknolojideki değerin dönüştürülmesi aracı başlıklarında üst anlam kategorilerinde toplanarak kavramın kapsamı belirlenmiştir. Bunun sonucunda da ortak bir tanım geliştirilmeye çalışılmıştır. Ayrıca literatürde yer alan tanımların içerik analizi yapılmış ve iş modeli bileşenleri olarak; değer yaratma, değer yakalama, sistem yaklaşımı, değer önermesi, iş yapma mantığı ve hedef müşteri belirlenmiştir. Her bir kelimenin kullanım sıklıkları ait olduğu bileşende toplanarak bileşenler arasında sıralama yapılmıştır. Buna göre değer yaratma %27, değer yakalama %21, değer önermesi %16, hedef müşteri %8 oranında pay almışlardır. Kavramın esasını oluşturan sistem yaklaşımı %16, iş yapma mantığı ise %12 oranında pay almıştır. Teorik olarak gelişmekte olan kavramın değer zinciri, kaynak bağımlılığı bakışı, işlem maliyetleri teorisi, Schumpeteryen yenilikçilik, sistem teorisi, stratejik ağ teorisi ve gelir modeli gibi farklı yaklaşımlarla ilişkileri incelenmiştir. Strateji ve iş modeli kavramlarının birbirini tamamladıkları; iş modellerinin stratejiden bağımsız olarak ele alınamayacağı ve iş modelinde başarılı olunmasının stratejik seçimlere bağlı olduğu görüşüne varılmıştır. İçerik analizinde stratejinin alanına giren değer yakalama bileşeninin %21 pay ile ikinci sırada olması, iki kavramın birbirlerini tamamladıkları görüşünü desteklemiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Finans

Research on defining the business model concept and its relation with the strategic concept

Öz:

In this article, with highly diversified definitions in the literature, the definitions used for business models have been categorized under the main topics such as hypothesis, logical story, roles and relations, conceptual framework, holistic plan, architecture, logic of doing business, competitive advantage and tools for transforming the value in technology. Using this categorization, the scope of the concept has been defined and a broad definition has been developed. Moreover, the definitions in the literature have been analyzed with the use of content analysis and thereon the components of business model have been developed with frequency rates such as value creation (27%), value capture (21%), system thinking (16%), value proposition (16%), logic of doing business (12%) and target customer (8%). Having a weak theoretical basis, the concept’s relation to other theories such as value chain, resource dependency, transaction cost theory, Schumpeterian disruptive innovation, system theory, strategic network and revenue model has been reviewed. Regarding the relationship with strategy, it has been adopted that the two concepts complement each other and the success of the business model depends on the strategic choices. This view has been supported with the result of content analysis, where the value capture, reflecting the strategical issues, has been rated as 21%, second to the value creation concept.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Amit ve Zott, (2001). Value creation in e-business. Strategic Management Journal, 22, 493-520.
Betz, F. (2002). Strategic business models. Engineering Management Journal, 14(1), 21-27.
Brette, O. (2010). Business models: the missing link of evolutionary economics? Reflections from French plastics processing industry. EAEPE 2010 Annual Conference, 28-30 October, Bordeaux.
Casadesus-Masanell, R. ve Ricart, J.E. (2009). Company strategy: Business model reconfiguration for innovation and internationalization. IESE Working Paper, WP-807, 1-26.
Casadesus-Masanell, R. ve Ricart, J.E. (2010). From strategy to business models and onto tactics. Long Range Planning. 43(2–3), 195–215.
Chanal, V. (2011). Introduction: Why we need to rethink business models for innovation. İçinde V. Chanal (Ed.), Rethinking Business Models for Innovation, University of Grenoble, 15-20.
Chesbrough, H. ve R.S. Rosenbloom (2002). The role of business model in capturing value from innovation: Evidence from Xerox Corp.’s technology spin-off companies. Industrial and Corporate Change, 11(3):529-555.
Drucker, P. (1954). The practice of management. Harper and Row Pub.
Duman, Ş.A., Kalemci, R.A. ve Çakar, M. (2005). Türkiye’de stratejik yönetim alanının kapsamını belirlemeye yönelik br araştırma. İçinde Varoğlu, A.K. (Ed.), Stratejik Yönetim Özel Sayısı, Başkent Üniversitesi, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 57-72.
Fuller, T., Warren, L., Thelwall, S., Alamdar, F. ve Rae, D. (2010). Rethinking business models as value creating systems. Leonardo (MIT Press), 43(1), 96-97.
Keen, P., ve Qureshi, S. (2006). Organizational transformation through business models: A framework for business model design. Proceedings of the 39th Hawaii International Conference on System Sciences, IEEE, 8, 1-10.
Kırım, A. (2010). Bana bi akıl ver hocam: rekabette öne geçmek için nasıl fark yaratırız?. Sistem Yayıncılık.
Korkmazyürek, H., ve Basım, H.N., (2009). İş modeli ve kriz yönetimi. Siyasal Kitabevi.
Magretta, J. (2002). Why business models matter. Harvard Business Review, 80 (5), 86-92.
Mansfield, G.M. ve Fourie, L.C.H. (2004). Strategy and business models- strange bedfellows? A case for convergence and its evolution into strategic architecture. South African Journal of Business Management, 35(1), 35-44.
Mitchell, D. ve Coles, C. (2003). The ultimate competitive advantage of continuing business model innovation. The Journal of Business Strategy, 24(5), 15-21.
Morris, L. (2009). Business model innovation: The strategy of business breakthroughs. International Journal of Innovation Science, 1(4), 191-204.
Morris, M., Schindehutte, M. ve Allen, J. (2005). The entrepreneur’s business model: Toward a unified perspective. Journal of Business Research, 58, 726-735.
Osterwalder, A., Pigneur, Y. ve Tucci, C.L. (2005). Clarifying business models: Origins, present and future of the concept. Communications of the Association for Information Systems, 16(1), 1-25.
Sabatier, V. Mangematin, V. ve Rouselle, T. (2010). From business model to business model portfolio in the European biopharmaceutical industry. Long Range Planning 43(2-3), 431-447.
Schweizer, L. (2005). Concept and evolution of business models. Journal of General Management, 31(2), 37-56.
Shafer, S.M., Smith, H.J. ve Linder, J.C., (2005). The power of business models. Indiana University, Business Horizons, 48, 199-207.
Tapscott, D. (2001). Rethinking strategy in a networked world: Why Michael Porter is wrong about the internet? Strategy+Business, 24, 34-41.
Teece, D. (2010). Business models, business strategy and innovation. Long Range Planning, 43, 172-194.
Wang, L., Jaring, P. ve Wallin, A. (2009). Developing a conceptual framework for business model innovation in the context of open innovation. 3rd IEEE Int. Conference on Digital Ecosystems&Technologies, 460-465.
Zott, C ve Amit, R. (2008). The fit between product market strategy and business model: Implications for firm performance. Strategic Management Journal, 29(1), 1-26.
Son Not
Bu çalışmada büyük ölçüde, makalenin birinci yazarının doktora tezinden yararlanılmıştır.

APA	BERK A, VAROĞLU A (2013). İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. , 95 - 118.
Chicago	BERK Aykud Alp,VAROĞLU A. Kadir İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. (2013): 95 - 118.
MLA	BERK Aykud Alp,VAROĞLU A. Kadir İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. , 2013, ss.95 - 118.
AMA	BERK A,VAROĞLU A İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. . 2013; 95 - 118.
Vancouver	BERK A,VAROĞLU A İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. . 2013; 95 - 118.
IEEE	BERK A,VAROĞLU A "İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma." , ss.95 - 118, 2013.
ISNAD	BERK, Aykud Alp - VAROĞLU, A. Kadir. "İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma". (2013), 95-118.

APA	BERK A, VAROĞLU A (2013). İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 12(2), 95 - 118.
Chicago	BERK Aykud Alp,VAROĞLU A. Kadir İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi 12, no.2 (2013): 95 - 118.
MLA	BERK Aykud Alp,VAROĞLU A. Kadir İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, vol.12, no.2, 2013, ss.95 - 118.
AMA	BERK A,VAROĞLU A İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi. 2013; 12(2): 95 - 118.
Vancouver	BERK A,VAROĞLU A İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi. 2013; 12(2): 95 - 118.
IEEE	BERK A,VAROĞLU A "İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma." Savunma Bilimleri Dergisi, 12, ss.95 - 118, 2013.
ISNAD	BERK, Aykud Alp - VAROĞLU, A. Kadir. "İş modeli kavramını tanımlama ve strateji kavramı ile farklılıklarına yönelik bir araştırma". Savunma Bilimleri Dergisi 12/2 (2013), 95-118.