Roma toplumuında kadının konumu

ERİŞGİN, Özlem Söğütlü

Roma toplumuında kadının konumu

Özlem Söğütlü ERİŞGİN (Ankara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Roma Hukuku Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

283 22

Yıl: 2013 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 1 - 32 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Roma toplumuında kadının konumu

Öz:

Roma hukukunda evlilik şekle bağlı olmayan bir anlaşma ile akdedilirdi. Bununla birlikte evlenme, borçlar hukuku sisteminde yer alan bir rızai sözleşme değildi. ‘Monogami ilkesi’ Roma hukukunun her döneminde katı bir biçimde muhafaza edilmişti. Geleneksel Roma evliliğinde kadın manus altındaydı. Kadın manus’lu evlilik yaptığında, hak ehliyetini ve malvarlığını kaybederdi. Manus altında bulunan kadının kocası, onun üzerinde hukuken egemenlik hakkına sahipti. Kadın kamusal yaşamda görev alamazdı. Kadının konumu İmparatorluk Döneminde sorgulanmaya başlamış ve bu dönemde kadın önemli ölçüde hukuksal bağımsızlık kazanmıştı. Iustinianus’un Corpus Iuris’inde evliliğin insancıl hukuk ilkeleri muhafaza edildi.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Hukuk

The status of the women in the roman society

Öz:

In Roman law, marriage is bounded by an informal agreement. However, marriage is not a consensual contract. The principle of monogamy was strictly maintained by every period of Roman laws. Under the traditional Roman marriage, the woman was in manu maritii. When the wife was in manu maritii, she would lose the right of having any property of her own. Where the wife was in manu, the husband has legal power over her. The woman could not serve in public life. The status of the woman began to be questioned in the Imperial period and during this period, women have gained significant legal independence. In Justinianus’ Corpus Iuris, the principles of the humanistic law of marriage were maintained.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aksray, B. :Roma Hukukunda Kadının Hak ve Fiil Ehliyeti, İstanbul 2012.
Ariès, P./Duby, G. (Çev. Turhan Ilgaz): Özel Hayatın Tarihi I, Roma İmparatorluğundan 1000 Yılına, İstanbul 2006.
Atlan, S. :Roma Tarihi’nin Ana Hatları, I. Kısım, İstanbul 1970.
Ayiter, K. :Roma Hukuku Dersleri, Aile Hukuku, 2. Bası, Ankara 1963.
Baker, S. (Çev. Ekin Duru): Eski Roma, Bir İmparatorluğun Yükselişi ve Çöküşü, İstanbul 2012.
Barrow, R. H. (Çev. Ender Gürol): Romalılar, İstanbul 2002.
Berki, Ş. : “Romada Aile Hukuku”, AÜHFD (1957), C. 14, Sa. 1-4, s. 111-121 [Berki, AÜHFD].
Berki, Ş. : Roma Hukuku, Ankara 1949 [Berki, Roma Hukuku].
Ceylan, Güneş S. :Roma Hukukunda Evlenme (Matrimonium), Ankara 2008 [Ceylan-Güneş, Evlenme].
Ceylan, Güneş S. :Roma Hukukundan Günümüze Velayet- Vesayet Hukuku, Ankara 2004 [Ceylan- Güneş, Velayet-Vesayet].
Chiusi, T. :“Zur Vormundschaft der Mutter”, SZ 111 (1994), s. 155-196.
Couch, A. J. (Çev. İpek Sevda Söğüt):“Roma’nın Eski Hukuk Dönemi’nde Kadın”, Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan, İstanbul 2010, C. II, s. 1491-1504.
Di Marzo, S. (Çev. Ziya Umur): Roma Hukuku, 2. bası, İstanbul 1959.
Emiroğlu, H. :“Roma Klasik Hukuk Dönemi'nde Mal Rejimi”, AÜHFD (2001), C. 50, Sa. 3, s. 175-183 [Emiroğlu, AÜHFD (2001)].
Emiroğlu, H. : Ius Gentium – Kavimler Hukuku, İstanbul 2007 [Emiroğlu, Ius Gentium].
Emiroğlu, H. :Roma Hukukunda Kadının Durumu, Ankara 2003 [Emiroğlu, Kadının Durumu].
Freeman, C. (Çev. Suat Kemal Angı): Mısır, Yunan ve Roma, Antik Akdeniz Uygarlıkları, Ankara 2003.
Gaudemet, J. (Çev. Bülent Tahiroğlu):“Roma İmparatorluğunda Kadının Hukukî Durumu”, MHAD (1972), C. 6, Sa. 9, s. 205-230.
Gönenç, F. İ. : “Roma Hukukunda Boşanma (Divortium)”, ErzincanHFD (2003), C. 7, Sa. 1-2, s. 645- 654 [Gönenç, Boşanma].
Gönenç, F. İ. :Roma Hukukunda Kadın, İstanbul 2010 [Gönenç, Roma’da Kadın].
Güven, Tamer D. : “Roma Hukukunda Kadının Mirasçılığı”, İÜHFM (1999), C. 57, Sa. 1-2, s. 225-240.
Honsell, H. :Römisches Recht, 6. Aufl., Zürich 2005.
Jhering, R. (Çev. Esat Arsebük): “Roma Hukukunun Tekâmül Tarihi”, Adliye Ceridesi (1935), s. 222-242.
Jörs, P./Kunkel, W./Wenger, L. (neu bearb. Honsell, H./Mayer-Maly, T./Selb, W.): Römisches Recht, 4. Aufl., Berlin-Heidelberg-New York 1987.
Karadeniz, Ö. :“Roma Hukukunda Peculium Müessesesi”, AÜHFD (1968), C. 24, Sa. 3-4, s. 179-194.
Kaser, M./Knütel, R. : Römisches Privatrecht, 18. Aufl, München 2005.
Kaser, M. :“Der Inhalt der patria potestas”, SZ 58 (1938) , s. 62-87 [Kaser, SZ 58].
Kaser, M. :Das Römische Privatrecht (das altrömische, das vorklassische und klassische Recht), 1. Absch., 2. Aufl., München 1971 [Kaser, RPR I].
Kaser, M. :Das Römische Privatrecht (die nachklassischen Entwicklungen), 2. Absch., 1. Aufl., München 1959 [Kaser, RPR II].
Koschaker, P. (Yen. eld. geç. Ayiter, K.): Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukunun Ana Hatları, 7. bası, Ankara 1983.
Levy-Bruhl, H. (Çev. Hüseyin Nail): “Eski Roma Aile Hukukunda İki Cereyan”, İÜHFM 1940, C. 6, Sa. 1, s. 146- 155.
Mayer-Maly, T. :Römisches Recht, zweite, erweiterte Aufl., Wien-New York 1999.
Oğuzoğlu, C. :Roma Hukuku, Ankara 1959.
Özkorkut, Ünal N. :Türk Hukuk Tarihinde Zina Suçu, Ankara 2009.
Paribeni, R. (Çev. Şemseddin Talip): “Eski Roma’nın Dini ve Ahlâkı”, Capitolium (1934), C. 1, Sa. 1, s. 41-44 [Paribeni (Çev. Şemseddin Talip), Capitolium].
Paribeni, R. (Çev. Şemseddin Talip):“Roma Hukukunda Aile Kurumu”, İÜHFM (1935), s. 232-246 [Paribeni (Çev. Şemseddin Talip), İÜHFM].
Pugliese, G. (Çev. Ziya Umur):“Roma Ailesine Tarihi Bir Bakış”, İÜHFM (1956), C. 22, Sa. 1-4, s. 339-349.
Rado-Basman, T. :“Eski Roma Hukukunda Bazı Evlenme Şekilleri”, İÜHFM (1942), C. 8, Sa. 3-4, s. 530-544.
Roma Dünyası, Atlaslı Uygarlıklar Ansiklopedisi V. Cilt, İletişim Yayınları, İstanbul 1988.
Sancar, Yalçın T. :Türk Ceza Hukukunda Kadın, Ankara 2013.
Sandalcı, Sema :“Eski Roma’da Babanın Aile Üzerindeki Otoritesi ve Kadının Aile İçindeki Yeri ile ilgili Genel Bilgi”, http://semasandalci.blogspot.com/2010/05/es ki-romada-babann-aile-uzerindeki.html (E.T. 23 Ekim 2013).
Selek, H. :“Roma Hukukuna Göre Aile Müessesesi”, İzm.BD (1936), Sa. 1-2, s. 214-232.
Somer, P. :“Dar Anlamda Roma Aile Hukukunun Esasları”, MaltepeÜHFD (2002), Sa. 2, s. 155-180.
Şemseddin Talip :“Roma Tedkikleri I, Eski Roma’da Hususî Hayat: Aile Terbiyesi, Mektepler”, Capitolium (1934), C. 1, Sa. 2, s. 134-137.
Tahiroğlu, B. : Roma Hukukunda Iniuria, İstanbul 1969.
Thomas, Y. (Çev. Ahmet Fethi): “Roma Hukukunda Cinsiyet Ayırımı”, in Kadınların Tarihi - Ana Tanrıçalardan Hristiyan Azizelere, C. 1, İstanbul 2005, s. 99-149.
Üskül Engin, Z. Ö./Karaman, B.: “Roma İmparatorluğu ve Hukukunda Ailenin Toplumsal Temelleri”, GalatasarayÜHFD (2006), C. 1, s. 255-313.
Villers, R. (Çev. Bülent Tahiroğlu): “Roma Hukukunda Cumhuriyet Devri Sonuna Kadar Kadının Hukukî Durumu”, İÜHFM (1974), C. 39, s. 427-438.
Villey, M. (Çev. Bülent Tahiroğlu): Roma Hukuku Güncelliği, İstanbul 1985.
von Lübtow, U. :Das Römische Volk, Sein Staat, sein Recht, Frankfurt am Main 1955.
Waldstein, W./Rainer, M. J.: Römische Rechtsgeschichte, 10. neu bearbeitete Aufl., München 2005.

APA	ERİŞGİN Ö (2013). Roma toplumuında kadının konumu. , 1 - 32.
Chicago	ERİŞGİN Özlem Söğütlü Roma toplumuında kadının konumu. (2013): 1 - 32.
MLA	ERİŞGİN Özlem Söğütlü Roma toplumuında kadının konumu. , 2013, ss.1 - 32.
AMA	ERİŞGİN Ö Roma toplumuında kadının konumu. . 2013; 1 - 32.
Vancouver	ERİŞGİN Ö Roma toplumuında kadının konumu. . 2013; 1 - 32.
IEEE	ERİŞGİN Ö "Roma toplumuında kadının konumu." , ss.1 - 32, 2013.
ISNAD	ERİŞGİN, Özlem Söğütlü. "Roma toplumuında kadının konumu". (2013), 1-32.

APA	ERİŞGİN Ö (2013). Roma toplumuında kadının konumu. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(2), 1 - 32.
Chicago	ERİŞGİN Özlem Söğütlü Roma toplumuında kadının konumu. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4, no.2 (2013): 1 - 32.
MLA	ERİŞGİN Özlem Söğütlü Roma toplumuında kadının konumu. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.4, no.2, 2013, ss.1 - 32.
AMA	ERİŞGİN Ö Roma toplumuında kadının konumu. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2013; 4(2): 1 - 32.
Vancouver	ERİŞGİN Ö Roma toplumuında kadının konumu. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2013; 4(2): 1 - 32.
IEEE	ERİŞGİN Ö "Roma toplumuında kadının konumu." İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4, ss.1 - 32, 2013.
ISNAD	ERİŞGİN, Özlem Söğütlü. "Roma toplumuında kadının konumu". İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4/2 (2013), 1-32.