6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu
Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 251 - 290 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu
Öz: Türk Hukukunda üreticinin sorumluluğuna dair bir kanun bulunmadığı gibi, özel bir ilâç kanunu da mevcut değildir. Diğer taraftan, 6098 sayılı Borçlar Kanunu ise, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu itibarla, söz konusu çalış- mada ilâç üreticisinin hukukî sorumluluğu, esasen 6098 sayılı Borçlar Kanunu çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışma kapsamında öncelikle ilâç üreticisinin sorumlu- luğunun hukukî esasları incelenmiştir. Daha sonra, ilâçtaki hatadan kaynaklanan zararlardan kimlerin sorumlu tutulması gerektiğinin izahı yapılmıştır. Çalışmanın devamında, söz konusu sorumluluğun şartları tespit edilmiştir. Nihayet, ispat yüküne hangi tarafın katlanması gerektiği, sorumsuzluk anlaşmasının geçerli olup olma- dığı, kurtuluş isbatı ile sorumluluğun azaltılması veya kaldırılmasının mümkün olup olmadığı, kimlerin müteselsilen sorumlu tutulması gerektiği ve zamanaşımı hususlarında tespitlerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Legal liability of the medicine producer in accordance with the code of obligations no 6098
Öz: There is neither a code regarding the liability of producers nor a special medicine code in Turkish Law. Besides, The Code of Obligations no 6098 entered into force in 1 July 2012. In this respect, legal liability of medicine producers is basically dealt in accordance with The Code of Obligations no 6098 in this study. Firstly, legal principles for the liability of medicine producers are analyzed in the scope of the study. After that, the individuals to be liable for the defect in medicines are explained. Then, the conditions of aforementioned liability are described. Finally, the party to be folded the burden of proof and jointly liable individuals are described together with conditions for the statute of limitations. And it is depicted whether the agreement of nonliability is valid.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AKÇURA KARAMAN, Tuba: Üreticinin Ayıplı Ürünün Sebep Olduğu Zararlar Nedeniyle Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu, İstanbul 2008.
- AKINCI, Şahin: Borçlar Hukuku Bilgisi Genel Hükümler, 5. Baskı, Konya 2011.
- AKKANAT, Halil: İlaç Kullanımından Kaynaklanan Zararlardan Sorumluluk Açısından Hasta-Hekim- Üretici İlişkileri, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi, I. Sağlık Hukuku Sempozyumu, 08-09 Mayıs 2009 Kayseri, s. 75-84.
- AKTAY, Göknur/HANCI, Hamit İ./: İlâç Etkileşimleri ve Hekimin Sorumluluğu, BALSEVEN, Aysun STED., Yıl: 2003, C. 12,S. 7, s. 261-264,http://www.ttb.org.tr/ STED/sted0703/ilac.pdf, (Erişim Tarihi: 20.04.2011).
- ALPAN, Serdar: Türkiye’de Klinik İlâç Araştırmaları ve Yasal Alt Yapısı, T.C. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi-Tıp Fakültesi-Eczacılık Fakültesi, İlâç ve Tıp Alanında Ceza Hukuku, Etik ve Tıbbî Sorunlar Sem- pozyumu, 8 Ekim 2008, Yayına Hazırlayanlar: Prof. Dr. Yener Ünver/ Yar. Doç. Dr. Ali Kemal Yıldız/ Arş. Gör. Onur Özcan, İstanbul 2008.
- ARAL, Fahrettin: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 7. Baskı, Ankara 2007 (Kısaltılmışı: ARAL, Özel): Kötü İfa, Ankara 2011 (Kısaltılmışı: ARAL, İfa).
- ASLAN, İ. Yılmaz: Tüketici Hukuku, 3. Baskı, Bursa 2006.
- AYAN, Mehmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 6 Baskı, Konya 2010 (Kısaltılmışı: AYAN, Borçlar): Tıbbî Müdahalelerden Doğan Hukukî Sorumluluk, Ankara 1991 (Kısaltılmışı: AYAN, Tıbbî Müdahale).
- BAŞÖZEN, Ahmet: Medenî Usûl Hukukunda İlk Görünüş İspatı, Ankara 2010 (Kısaltılmışı: BAŞÖZEN, İlk Görü- nüş): İlâç Kullanımı Dolayısıyla Ortaya Çıkan Zararlarda İspat Sorunu, İlaç Hukuku, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi I. Sağlık Hukuku Sempozyumu 8-9 Mayıs 2009-Kayseri, Editörler: Doç. Dr. Murat ŞEN/ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Başözen, Kayseri 2009, s. 181-191 (Kısaltılmışı: BAŞÖZEN, İspat Sorunu).
- BAŞPINAR, Veysel: İlâç Üreticisinin Hukukî Sorumlu- luğu, İlâç Hukuku, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi I. Sağlık Hukuku Sempozyumu 8-9 Mayıs 2009-Kayseri, Editörler: Doç. Dr. Murat ŞEN/ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Başö- zen, Kayseri 2009, s. 85-110.
- DEMİR, Mehmet: İlâç Kullanımı Sonucunda Doğan Zararlardan İlâç Üreticisinin, Eczacının ve Hekimin Sorumluluğu, TBBD., Yıl: 23, S. 89, s. 96-128.
- DURMAZ GÖLELİ, Dilek : İlâç Geri Ödeme Süreçleri ve Uygulama, AB Komisyonu İlâç Sektörü Araştırması Işığında Türk İlâç Sektöründe Rekabet, İlâç Sektörünün Vizyonu II, 11-12 Aralık 2009, İstanbul, s. 53-55.
- EDİS, Seyfullah: Medenî Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, 6. Baskı, Ankara 1997
- ERDOĞAN, İhsan: Tüketicinin Ayıplı Mal ve Hizmet İfalarına Karşı Korunması, GÜHFD., Prof. Dr. Naci Kınacıoğlu’na Armağan, 1997 /II, s. 53-66.
- EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, İstanbul 2011 (Kısaltılmışı: EREN, F., Borçlar): Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teo- risi, Ankara 1975 (Kısaltılmışı: EREN, F., İlliyet).
- EREN, Hayrettin: İlâçların Onaylanması ve Piyasaya Sürülmesinden Dolayı Devletin Sorumluluğu, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi I. Sağlık Hukuku Sem- pozyumu 8-9 Mayıs 2009-Kayseri, Editörler: Doç. Dr. Murat ŞEN/ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Başözen, Kayseri 2009, s. 283-294 (Kısaltılmışı: EREN, H., Sorumluluk).
- GÜN, Mehmet: Türkiye’de İlâç Ruhsatlandırma Süreci ve Fikrî Mülkiyet İlişkisi, AB Komisyonu İlâç Sektörü Araştırması Işığında Türk İlâç Sektöründe Rekabet, İlâç Sektörünün Vizyonu II, 11-12 Aralık 2009, İstanbul, s. 30-34.
- HAKERİ, Hakan: İlaç Üretimi ve Uygulaması Sırasındaki Hatalardan Ötürü İlaç Üreticisinin, Hekimin ve Eczacı- nın Sorumluluğu, T.C. Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi-Tıp Fakültesi-Eczacılık Fakültesi, İlâç ve Tıp Alanında Ceza Hukuku, Etik ve Tıbbî Sorunlar Sem- pozyumu, 8 Ekim 2008, Yayına Hazırlayanlar: Prof. Dr. Yener Ünver/Yrd. Doç. Dr. Ali Kemal Yıldız/Arş.Gör. Onur Özcan, İstanbul 2008, s. 137-166 (Kısaltılmışı: Sağlık Hukuku Günleri-Tebliğler 1, İstanbul 2007 HAKERİ, İlâç). Tıp Hukukunun Temel Kavramları, Roche Sağlık Hukuku Günleri-Tebliğler 1, İstanbul 2007 (Kısaltılmışı: HAKERİ, Tıp).
- HARPWOOD, Vivienne: Medicine, Malpractice and Misapprehensions, 2007.
- HAVUTÇU, Ayşe: Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk: Üreticinin Sorumluluğu, Ankara 2005.
- İÇDUYGU, Nezihe: Türkiye’de İlâç Ruhsatlandırma Süreci ve Rekabete Etkisi, AB Komisyonu İlâç Sektörü Araştır- ması Işığında Türk İlâç Sektöründe Rekabet, İlâç Sek- törünün Vizyonu II, 11-12 Aralık 2009, İstanbul, s. 35.
- İMRE, Zahit : Türk Hususî Hukukuna Göre Tehlikeli Şey- lerden Doğan Hukukî Mesuliyet, Yargıtay Yüzüncü Yıl Dönümü Armağanı, İstanbul 1968.
- KAPLAN, İbrahim: Türk ve İsviçre Hukukunda İmalat- çının Sorumluluğu, AD., Yıl: 1977, S. 1-2.
- KARAKOÇ, Hakan Deniz,: Rekabet Hukukunda Sektör Araştırmaları ve Türk Rekabet Kurumu Uygulaması, AB Komisyonu İlâç Sektörü Araştırması Işığında Türk İlâç Sektöründe Rekabet, İlâç Sektörünün Vizyonu II, 11-12 Aralık 2009, İstanbul, s. 19-24.
- KILIÇOĞLU, Ahmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 15. Baskı, Ankara 2012.
- KIRCA, Çiğdem: Ürün Sorumluluğu, Ankara 2007 (Kısaltılmışı: KIRCA, Ürün). Örtülü (Gizli) Boşluk ve Bu Boşluğun Doldurulması Yöntemi Olarak Amaca Uygun Sınırlama, AÜHFD. 2001/I, s. 91-120 (Kısaltıl- mışı: KIRCA, Örtülü Boşluk).
- PETEK, Hasan: İlâç Üreticisinin Hukukî Sorumluluğu, Ankara 2009.
- ÖZEL, Çağlar: Tüketicinin Korunması Açısından Ayıplı Maldan Doğan Sorumluluk Kapsamında Yapımcının Sorumluluğu Sorunu, Prof. Dr. M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, İstanbul 2000, s. 771-820.
- ÖZSUNAY, Ergun: İlâçların Neden Oldukları Zararlardan Dolayı İlâç Üreticisinin Sorumluluğu AB Yönergesi ve Bazı Yabancı Düzenlemeler Işığında Türk Hukukuna İlişkin Düşünceler, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakül- tesi, I. Sağlık Hukuku Sempozyumu,08-09 Mayıs 2009 Kayseri, s. 37-73 (Kısaltılmışı: ÖZSUNAY, İlâç Zararları). Türk Hukukunda Gerçek Bir Boşluk: Yapımcının Sorum- luluğu, BATİDER., 1979, S.1, s. 97-158. (Kısaltılmışı: ÖZSUNAY, Yapımcının Sorumluluğu).
- ÖZTAN, Bilge: İmalatçının Sorumluluğu, Ankara 1982.
- SÜZER, Öner: Biyoeşdeğerlik ve Jenerik İlaçlar, http:// www.ctf.edu.tr/farma/onersuzer/pdf/biyoesdeger- lik_seminer.pdf, (Erişim Tarihi: 15.04.2011).
- REİSOĞLU, Safa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Baskı, İstanbul 2011.
- ŞENCAN, Nazlı: Eczacı Bakış Açısı İle İlâç Hukuku, Sağlık Hukuku Digestası, Yıl: 1, S.1, Ankara 2009, s. 181-184.
- TANDOĞAN, Haluk: Türk Mes’uliyet Hukuku, İstanbul 2010.
- TİFTİK, Mustafa: Tehlike Sorumluluğunun Ayırıcı Özel- likleri ve Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluklarının Genel Kural İle Düzenlenmesi Sorunu, Erzurum 1997.
- TOKGÖZ, Turgut: İlâç Sektöründe Daha Etkin Bir Rekabet İçin Öneriler, AB Komisyonu İlâç Sektörü Araştırması Işığında Türk İlâç Sektöründe Rekabet, İlâç Sektörünün Vizyonu II, 11-12 Aralık 2009, İstanbul, s. 63-64.
- TÜRKMEN, Ali: Hasta ve Hekim Hukuku, Samsun 2009.
- UZUN, Şenay/ARSLAN, Filiz: İlâç Uygulama Hataları, TK. J Med Sci 2008, 28, S. 217-222.
- YAVUZ İPEKYÜZ, Filiz: Türk Hukukunda Hekimlik Söz- leşmesi, İstanbul 2006.
- YERER AYCAN, Mükerrem Betül: İlâç Nedir? İlâç, Gıda ve Kozmetik Farkı, Türk Hukukunda İlâç Üreticisinin İlâcın Ayıplarından Sorumluluğu, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi, I. Sağlık Hukuku Sempozyumu, 08-09 Mayıs 2009 Kayseri, s. 1-17.
- YILDIRIM, Mustafa Fadıl: Türk Hukukunda İlâç Üretici- sinin İlâcın Ayıplarından Sorumluluğu, Erciyes Üniver- sitesi Hukuk Fakültesi, I. Sağlık Hukuku Sempozyumu, 08-09 Mayıs 2009 Kayseri, s. 19-36.
| APA | Akçaal M (2012). 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. , 251 - 290. |
| Chicago | Akçaal Mehmet 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. (2012): 251 - 290. |
| MLA | Akçaal Mehmet 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. , 2012, ss.251 - 290. |
| AMA | Akçaal M 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. . 2012; 251 - 290. |
| Vancouver | Akçaal M 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. . 2012; 251 - 290. |
| IEEE | Akçaal M "6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu." , ss.251 - 290, 2012. |
| ISNAD | Akçaal, Mehmet. "6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu". (2012), 251-290. |
| APA | Akçaal M (2012). 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. Ankara Barosu Dergisi, 0(3), 251 - 290. |
| Chicago | Akçaal Mehmet 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. Ankara Barosu Dergisi 0, no.3 (2012): 251 - 290. |
| MLA | Akçaal Mehmet 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. Ankara Barosu Dergisi, vol.0, no.3, 2012, ss.251 - 290. |
| AMA | Akçaal M 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. Ankara Barosu Dergisi. 2012; 0(3): 251 - 290. |
| Vancouver | Akçaal M 6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu. Ankara Barosu Dergisi. 2012; 0(3): 251 - 290. |
| IEEE | Akçaal M "6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu." Ankara Barosu Dergisi, 0, ss.251 - 290, 2012. |
| ISNAD | Akçaal, Mehmet. "6098 Sayılı Türk borçlar kanunu çerçevesinde ilaç üreticisinin hukuki sorumluluğu". Ankara Barosu Dergisi 3 (2012), 251-290. |
