Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme

ERSOY, RUHİ

Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme

Ruhi ERSOY (Gazi Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Halkbilimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Milli Folklor Dergisi

65 13

Yıl: 2014 Cilt: 13 Sayı: 101 Sayfa Aralığı: 182 - 192 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme

Öz:

Modernizm ile postmodernizm mukayesesi yapıldığında postmodernizmin, modernizmin duvarları- nı zorlayan hatta ona eleştiri getiren bir yapısının olduğu görülmektedir. Modernizm, bütün bilim ve sanat alanlarında tektipleştirici bir tavır ortaya koymuştur. Pozitif bilimlerin ve beraberinde sekülerizmin temel alındığı modernist yaklaşımda insan aklının, mükemmeliyetçiliğinin ve laboratuvarın dışında kalan her şeye ya şüpheyle bakılmış ya da yok sayılmıştır. Batı modernizminin gelişimi ve dünyaya hâkimiyet biçimi, kendi ekonomik sistemi olan kapitalizmle paralellik de taşımıştır. Modernizmin bu katı tutumu karşısında, yeni arayışlar postmodernizmi doğurmuş ve bu durum bilimsel bilginin de sınırlarını değiştirmeye başlamıştır. Bu süreçte bir yandan disiplinlerarası bir bilim anlayışı sosyal bilimlere uzanan bir boyutta gelişim gösterirken bir yandan da yerelin ön plana çıktığı bir döneme girilmiştir. Bu duruma halk kültürü açısından bakıldığında, bir dönem “öteki”, “taşralı” ya da “geri” olarak nitelenen halk kültürü unsurlarının, kent yaşamının her ala- nında ve resmî kültürde karşılık bulduğu gözlemlenebilir. Halk hekimliği ya da geleneksel tıp uygulamaları da bu süreçte modern tıbbın sınırlarını zorlamaya başlamıştır. Modern tıbbın reddetmesine karşın dünyanın pek çok bölgesinde varlığını koruyan söz konusu bu geleneksel uygulamalar, modern tıbbın yetmediği ya da insanları ikna edemediği durumlarda başvurulan bir yöntem olmuştur. Gelinen noktada halk hekimliği uy- gulamalarının Batı da dâhil olmak üzere resmî kurumlar tarafından tekrar gündeme alındığı görülmektedir. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın ve üniversitelerin bu konuda çalışmaları mevcuttur. Postmodern yaklaşım ve söylem, halk hekimliğini bu şekilde öne çıkartırken halk hekimliği uygulamalarını kapitalizmin istediği bi- çimde işlemektedir. Diğer bir deyişle, modernizme bir karşı duruş gibi gözüken postmodernizm, modernizmle kapitalizm arasındaki ilişkiye dokunmamakta ve öne çıkardığı bütün yerellikleri aynı modernizmin yaptığı gibi kapitalizmin hizmetine sunmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Kültürel Çalışmalar

An evaluation about actuality of traditional medicine aplications in the context of modernism-postmodernism

Öz:

When compared with modernism and postmodernism, it is seen that postmodernism has a structure compelling modernism wall even criticizing it. Modernism produces an arranger manner in the fields of all science and art. In the modernist approach based on positive sciences together with secularism; everthing except human intelligence, perfectionism and laboratory is either suspected or ignored. Development of and domination form of Western modernism are also similar to capitalism which is own economic system of Wes- tern. Against this strict attitude, postmodernism has been born, this situation has also started to change borders of scientific information. In this process, on the one hand an interdiscipline science understanding has shown a development across extent of social sciences, on the other hand a period which local taken over has been entered into. When evoluated in terms of folk culture, components of folk culture which has been described as the other, provincial or not modern are observed getting meaning mutually in the all field of city life and formal culture. In this process, folk medicine or traditional medicine has started to compell borders of modern medicine. Although modern medicine refuses, these traditional practices still obtaining their ava- ilabilities have became an applied method in circumstances which modern medicine has been insufficient or has not be able to convince people. At the last point, it has been seen that folk medicine practices have been put on agenda again by public enterprise also including Western. In Turkey, the studies of Ministry of Health and universities are available on this issue. Postmodern approach and statement while putting forward folk medicine practices in this way, they process folk medicine practices in such a manner that capitalism want. In other words, however, it is seen that as if postmodernism is against to modernism, it doesn’t touch relationship between modernism and capitalism and presents all localities putting forward to capitalism services similar to what modernism does.

Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Tarih Kültürel Çalışmalar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anderson, Perry, Postmodernitenin Kökenleri, Çev. Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları, 2002. Salih, Aidin, Gerçek Tıp, İstanbul: Yazı Yayın- cılık, 2010. Baudrillard, Jean, Tüketim Toplumu, Çev. Ha- zal Deliceçaylı-Ferda Keskin İstanbul: Ay- rıntı Yayınları, 2008. Bauman, Zygmunt, Postmodernlik ve Hoşnut- suzlukları, Çev. İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2000. _______, Küreselleşme-Toplumsal Sonuçları, Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Ya- yınları, 2006. _______, Akışkan Aşk -İnsan İlişkilerinin Kırıl- ganlığına Dair-, Çev. Işık Ergüden, İstanbul: Versus Kitap, 2009. Burke, Peter, Bilginin Toplumsal Tarihi, İstan- bul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2008. Cevizci, Ahmet, Felsefe Tarihi, İstanbul: Say Ya- yınları, 2009. Çabuklu, Yaşar, Postmodern Toplumda Kriz ve Siyaset, İstanbul: Kanat Yayınları, 2004. Geleneksel Tıp: Yeniden Keşfedilen Eski Bir Hazine, 18 Nisan 2013, http://gelenekseltip. com/geleneksel-tip-yeniden-kesfedilen-eski- bir-hazine/ Hufford, David J., “Halk Hekimleri”, Çev.: Mus- tafa Sever, Milli Folklor, Yıl 19, Sayı 73, 2007, s. 73-80. Kaplan, Melike, Geleneksel Tıbbın Yeniden Üre- tim Sürecinde Kadın -Ankara Kent Örneğin- de Kuşaklar Arası Çalışma-, http://kitaplar. ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/825.pdf, 2010. Korkmaz, Tülay ve Işın F. Bahan; “Marka Tanı- dıklığı ve Kulaktan Kulağa İletişimin Mar- kaya Karşı Tutum ve Satınalma Eğilimi Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, http://e-dergi.atauni.edu.tr/ index.php/IIBD/article/viewFile/3607/3436, s. 287-301, 2003. Lyotard, J. F. Postmodern Durum, Çev. Ahmet Çiğdem, Vadi Yayınları, 1997. Ritzer, George, Küresel Dünya, Çev. Melih Pek- demir, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2011. Saltık Özkan, Tuba, “Folklorun Yüz Yılında Halk Hekimliği Çalışmalarına Bir Bakış”, Millî Folklor, Yıl 25, S. 99, 2013, s. 137-144. Serdaroğlu, Ümit, Eskiçağ’da Tıp, İstanbul: Es- kiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları, 1996. Sol, Selma, “Edirne’de Halk Hekimliği” Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Haziran 2007 Cilt 9 Sayı 1 s.175-191. Şeker, Necmettin, “Hz. Peygamber’in Hadisle- rinde Koruyucu Hekimlik: Hacamat Örneği”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Yıl: 11 Sayı/21, Ocak-Haziran 2013, s. 156- 188. Şifalı Bitkiler ve Faydaları, http://www.sifalibit- kilerinfaydalari.com/erkan-topuz-mesane- kanseri.html Türkdoğan, Orhan, “Doğu Anadolu’da Çocuk Bakımı ile İlgili Kültür Kalıpları”, Ankara: 2. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bil- dirileri 4. Cilt Gelenek Görenek ve İnançlar, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1982. Tekeli, Sevim ve Esin Kâhya, Bilim Tarihine Gi- riş, Ankara: Nobel Yayınları, 2007. http://www.thsk.saglik.gov.tr/2013-10-01-11- 00-51/halk-sagligina-yonelik-bilgiler/351- alternatif-tedavi-yontemleri.html) http://www.kupaterapisi.com/alternatif-tip- bilimsellesiyor http://www.dogalrehber.com http://www.medipol.edu.tr/Document/Galeri/ Dokuman/dokumangalerisi/Yonetmelikler/ Geleneksel_ve_Tamamlayici_Tip_Uygula- ma_ve_Arasirma_Merkezi_Yonetmeligi.pdf http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-32102/ alternatif-tip-mevzuat-calismalari- tamamlandi.html

APA	ERSOY R (2014). Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. , 182 - 192.
Chicago	ERSOY RUHİ Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. (2014): 182 - 192.
MLA	ERSOY RUHİ Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. , 2014, ss.182 - 192.
AMA	ERSOY R Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. . 2014; 182 - 192.
Vancouver	ERSOY R Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. . 2014; 182 - 192.
IEEE	ERSOY R "Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme." , ss.182 - 192, 2014.
ISNAD	ERSOY, RUHİ. "Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme". (2014), 182-192.

APA	ERSOY R (2014). Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. Milli Folklor Dergisi, 13(101), 182 - 192.
Chicago	ERSOY RUHİ Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. Milli Folklor Dergisi 13, no.101 (2014): 182 - 192.
MLA	ERSOY RUHİ Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. Milli Folklor Dergisi, vol.13, no.101, 2014, ss.182 - 192.
AMA	ERSOY R Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. Milli Folklor Dergisi. 2014; 13(101): 182 - 192.
Vancouver	ERSOY R Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme. Milli Folklor Dergisi. 2014; 13(101): 182 - 192.
IEEE	ERSOY R "Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme." Milli Folklor Dergisi, 13, ss.182 - 192, 2014.
ISNAD	ERSOY, RUHİ. "Modernizm-postmodernizm bağlamında geleneksel tıp uygulamalarının güncelliği üzerine bir değerlendirme". Milli Folklor Dergisi 13/101 (2014), 182-192.