Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular

Amaç; Ankara'da bir kamu kuruluşuna bağlı 3 taş ocağı ve 2 kum ocağında çalışan kişilerdeki solunumsal etkilenmeyi incelemektir. Bu amaçla, bu ocaklardaki ortam toz ve kuvars konsantrasyonları ölçüldü, çalışan 203 kişiden 194'ünün demografik, semptomatolojik ve fizik muayeneleri, spirometrik incelemeleri yapıldı. PA akciğer grafileri 1980 Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) klasifikasyonuna göre değerlendirildi. Bu 3 taş ocağındaki solunabilir nonspesifik toz konsantrasyonları 16, 13 ve 15 mg/m3, solunabilir kuvars konsantrasyonları, sırasıyla, 0.13, 0.15 ve 0.17 mg/m3 olarak ölçüldü. İncelenen olguların 85'i (%44) direkt toza maruzdu (Grup 1), 109'u (%56) araç sürücüsüydü, indirekt maruziyeti vardı (Grup 2). Klinik olarak olguların 12'sinde (%6.2) kronik bronşit saptandı. Spirometrik incelemede olguların %17.1'inde patolojik bulgular saptandı. 1980 ILO klasifikasyonuna göre 1/0 ve üstü yoğunlukta opasite saptanan olgu sayısı 43'tü (%22.6). Direkt maruziyeti olanlarda silikozis prevalansı %32.1, indirekt maruziyeti olanlarda silikozis prevalansı %15.1 olarak saptandı (p< 0.005). Grup 1'deki işçilerde silikozis görülme olasılığı Grup 2'ye göre yaklaşık 3 kat [OR: 2.66 (%95 güvenlik sınırı: 1.32-5.37)] fazlaydı. Grup 1'deki işçilerde kronik bronşit görülme olasılığı da yaklaşık 4 kat [OR: 4.18 (%95 güvenlik sınırı: 1.09-15.90)] fazla olarak saptandı. Korelasyon analizlerinde PA akciğer grafisindeki profusion skoruyla, maruziyet süresi arasında zayıf pozitif ilişki (r: + 0.1472, p: 0.04); %FEV1 (r: - 0.2227, p: 0.003) ve %FVC arasında (r: - 0.2032, p: 0.007) zayıf negatif ilişki saptandı. PA akciğer grafisindeki profusion skoruyla FEV1/FVC arasında ilişki olmaması (r: - 0.1175, p> 0.05) radyolojik tutulumun saf restriktif etkilenmeye neden olduğunu düşündürdü. Sonuçta taş ocaklarında çalışan kişilerde silikozis prevalansı %22.6, direkt kuvars maruziyeti olanlarda %32.2 olarak saptandı.

Anahtar Kelime: Hava Toz Silikozis Yaygınlık Solunum fonksiyon testleri Meslek hastalıkları Mesleki maruziyet

Konular: Solunum Sistemi

Silicosis and respiratory findings in quarry workers

Öz:

The aim of this study was to show the respiratory effects in 2 different sand and 3 quarry workers in Ankara. Therefore, environmental dust and quartz concentrations were measured; demographic, symptomatologic and physical examinations were carried out in 194 of the 203 workers. Also, spirometric examinations were performed and their chest x-rays were evaluated by 3 independent readers according to the 1980 ILO classification. Nonspecific respirable dust concentrations were measured as 16, 13 and 15 mg/m3 respectively and respirable quartz concentrations were 0.13, 0.15 and 0.17 mg/m3 respectively. 85 of the studied cases (44%) were directly exposed to the dusts (Group 1) and 109 cases (56%) were exposed indirectly (Group 2). Chronic bronchitis was diagnosed clinically in 12 (6.2%) of the workers. Spirometric examinations revealed obstructive, restrictive and mixed type of ventilatory defect in 17.1% of the cases. In 43 cases (22.6%) radiologic opacities of profusion score 1/0 or more according to the 1980 ILO classification were detected. Silicosis prevalence was 32.1% in Group 1 and 15.1% in Group 2 (p< 0.005). The relative risk of silicosis in Group 1 was 3 times higher compared to Group 2 (OR: 2.66; 95% confidence limits: 1.32-5.37). Also the relative risk of chronic bronchitis was 4 times higher in Group 1 (OR: 4.18; 95% confidence limits: 1.09-15.90). Correlation analysis showed a weakly positive correlation between the profusion score in chest x-rays and the exposure time to quartz (r: + 0.1472, p: 0.04), and a weakly negative correlation between the profusion score and %FEV1 (r: - 0.2227, p: 0.003), and %FVC (r: - 0.2032, p: 0.007). The fact that there was no relation between the profusion scores and FEV1/FVC made us think that radiologic involvement led to a purely restrictive type of ventilatory defect. Finally, the prevalence of silicosis was found as 22.6% in quarry workers and as 32.2% in directly exposed quartz workers.

Anahtar Kelime: Silicosis Prevalence Respiratory Function Tests Occupational Diseases Occupational Exposure Air Dust

Konular: Solunum Sistemi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Vigliani EC. Silicosis. In: Encyclopaedia of occupational health and safety. Vot 2, 3th ed. ILO 1983; 20: 37-41.
2. Roach SA. Silica and silicates In: Encyclopaedia of occupational health and safety Vot 2, 3th ed. ILO 1983:2033-5.
3. Banks DA. In: Rosenstock L, Curren MR (eds). Textbook of clinical occupational and environmental. Medicine 1993:264-74.
4. Sheppard D. Silicosis. Occupational Medicine. In: La Dou (ed). Prentier Hall International Inc 1990: 230-2.
5. Schlueter DP. Silicosis and coal worker's pneumoconiosis. In: Zenz C (ed). Occupational Medicine. 1993:216-21.
6. Peters JM. Silicosis. In: Merchant JA (ed). Occupational Respiratory Diseases DHHS (NIOSH) Publication No: 86-102, Washington DC 1986:219-37.
7. Parker JE, Petsonk EL. Coat worker's lung diseases and siiicosis. In: Fishman AP (ed). Fishman's Pulmonary Diseases and Disorders. 3rd ed. New York: McGraw-Hill 1998: 901-14.
8. Akkurt I, Erdem N, Keleşoglu A ve ark. Quartz değirmeninde çalışanlarda görülen komplike silikozis. Tüberküloz ue Toraks 1996; 44: 60-5.
9. American Thoracic Society. Medical section of the American lung association. Standardization of spirometry-1987 update. Am Rev Respir Dis 1987; 136: 1285-98.
10. Guidelines for the use of ILO International Classification of Radiographs of Pneumoconioses. Revised (ed). ILO, Geneva 1980.
11. Niosh-Method: 7601-7602; Issude.
12. Maden ue taş ocakları işletmelerinde ve tünel yapımında tozla mücadeleyle ilgili yönetmelik. R. Gazete No: 20633, RG. Tarih: 14.09.90.
13. CDC-NIOSH-Alert August 1992. Request for assistance in preventing silicosis and deaths in rock drillers. DHHS (NIOSH) Publication No: 92-107.
14. Wagner GR. Preventing pneumoconioses and eliminating silicosis: Opportunities and illusions. In: Chiyotani K, Hosoda Y, Aizawa Y (eds). Aduances in the prevention of occupational respiratory diseases. Amsterdam: Elsevier 1998:3-11.
15. Changqi Z, Yun G, Qingyan M. Pneumoconiosis in China. Current situation and countermeasures. Asian-pacific newsletter on occupational health and safety 1997; 4: 44-9.
16. Çımrın AH, Sevinç C, Kiyak V, el al. Respiratory findings and frequency of silicosis in a ceramic factory workers. Eur Respir J 1998; 12(Suppl 28): 138.
17. Meijers JM, Swaen GM, Vanuliet K, Borm PJ. Epidemiologic studies of inorganic dust-related lung diseases in the Netherlands. Exp Lung Res 1990; 16: 15-23.
18. Landrigan PJ, Cherniack MG, Lewis PA, et al. Silicosis in a grey iron foundry. The persistence of an ancient disease. Scand J Work Environ Health 1986; 12: 32-9.
19. Akkurt I, Şimşek C, Erdem N ve ark. Döküm İşçilerinde akciğer bulguları. T. Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 1997; 17:28-31.
20. Wang XR, Yano E. Relation of lung function to silicosis, emphysema and respiratory symptoms in workers exposed to silica dust. In: Chiyotani K, Hosoda Y, Aizawa Y (eds). Advances in the prevention of occupational respiratory diseases. Amsterdam: Elsevier 1998: 106-12.
21. Çımrın AH, Sevinç C, Manisalı M, et al. Sandblasting, small workplaces, high risk of silicosis-evaluation of 11 workers. Eur Respir J 1998; 12(Suppl 28): 77.
22. Graham WG, Ashikaga T, Hemenwag D, et al. Radiographic abnormalities in Vermant granite workers exposed to low levels of granite dust. Chest 1991; 100: 1507-14.
23. Myers JE, Garish D, Louw SJ. Respiratory health of brickworkers in Cape Town, South Africa. Radiographic abnormalities. Scand J Work Environ Health 1989; 15: 195-7.
24. Saiyed HN, Parikh DJ, Ghodasara NB, et al. Silicosis in slate pencil workers: I. Environmental and medical study. Am J Ind Med 1985; 8: 127-35.
25. Aungkasuvapala N, Juengprasert W, Obhasi N. Silicosis and pulmonary tuberculosis in stone-grinding factories in Saraburi, Thailand. J Med Assoc Thai 1995; 78: 662-9.
26. Ng TP, Phoon WH, Lee HS, et al. An epidemiological survey of respiratory morbidity among granite quary workers in Singapore: Radiological abnormalities. Ann Acad Med Singapore 1992; 21: 305-11.
27. Gupta VP. Occupational respiratory diseases in India, their prevantion and control. Advances in the prevention of occupational respiratory diseases. Amsterdam: Elsevier 1998: 981-6.
28. Banks DE, Morring KL, Boehlecke BA. Silicosis in the 1980's. Am Ind Hyg Assoc J 1981; 42: 77-9.
29. Lemle A, deAraujo AJ, Lapa e Silva JR, et al. Respiratpry symptoms and spirometric tests of quarry workers in Rio de Janeiro. Rev Assoc Med Bras 1994; 40:23-35.
30. Churg A, Wright JL, Wiggs B, et al. Small airways disease and mineral dust exposure. Prevalence, structure and function. Am Rev Respir Dis 1985; 131: 139-43.
31. Kinsella M, Müller N, Vedal S, et al. Emphysema in Silicosis. A comparison of smokers with nonsmokers using pulmonary function testing and computed tomography. Am Rev Respir Dis 1990; 141: 1497-500.

APA	KARADAĞ Ö, Akkurt I, ÖNAL B, ALTINÖRS M, Bilir N, ERSOY N, ÖZULUDAĞ A, SABIR H, Ardıç S (2001). Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. , 73 - 80.
Chicago	KARADAĞ Ö. Kaan,Akkurt Ibrahim,ÖNAL Buhara,ALTINÖRS Meltem,Bilir Nazmi,ERSOY Nihat,ÖZULUDAĞ Ali,SABIR Handan,Ardıç Sadık Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. (2001): 73 - 80.
MLA	KARADAĞ Ö. Kaan,Akkurt Ibrahim,ÖNAL Buhara,ALTINÖRS Meltem,Bilir Nazmi,ERSOY Nihat,ÖZULUDAĞ Ali,SABIR Handan,Ardıç Sadık Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. , 2001, ss.73 - 80.
AMA	KARADAĞ Ö,Akkurt I,ÖNAL B,ALTINÖRS M,Bilir N,ERSOY N,ÖZULUDAĞ A,SABIR H,Ardıç S Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. . 2001; 73 - 80.
Vancouver	KARADAĞ Ö,Akkurt I,ÖNAL B,ALTINÖRS M,Bilir N,ERSOY N,ÖZULUDAĞ A,SABIR H,Ardıç S Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. . 2001; 73 - 80.
IEEE	KARADAĞ Ö,Akkurt I,ÖNAL B,ALTINÖRS M,Bilir N,ERSOY N,ÖZULUDAĞ A,SABIR H,Ardıç S "Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular." , ss.73 - 80, 2001.
ISNAD	KARADAĞ, Ö. Kaan vd. "Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular". (2001), 73-80.

APA	KARADAĞ Ö, Akkurt I, ÖNAL B, ALTINÖRS M, Bilir N, ERSOY N, ÖZULUDAĞ A, SABIR H, Ardıç S (2001). Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. Tüberküloz ve Toraks, 49(1), 73 - 80.
Chicago	KARADAĞ Ö. Kaan,Akkurt Ibrahim,ÖNAL Buhara,ALTINÖRS Meltem,Bilir Nazmi,ERSOY Nihat,ÖZULUDAĞ Ali,SABIR Handan,Ardıç Sadık Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. Tüberküloz ve Toraks 49, no.1 (2001): 73 - 80.
MLA	KARADAĞ Ö. Kaan,Akkurt Ibrahim,ÖNAL Buhara,ALTINÖRS Meltem,Bilir Nazmi,ERSOY Nihat,ÖZULUDAĞ Ali,SABIR Handan,Ardıç Sadık Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. Tüberküloz ve Toraks, vol.49, no.1, 2001, ss.73 - 80.
AMA	KARADAĞ Ö,Akkurt I,ÖNAL B,ALTINÖRS M,Bilir N,ERSOY N,ÖZULUDAĞ A,SABIR H,Ardıç S Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. Tüberküloz ve Toraks. 2001; 49(1): 73 - 80.
Vancouver	KARADAĞ Ö,Akkurt I,ÖNAL B,ALTINÖRS M,Bilir N,ERSOY N,ÖZULUDAĞ A,SABIR H,Ardıç S Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular. Tüberküloz ve Toraks. 2001; 49(1): 73 - 80.
IEEE	KARADAĞ Ö,Akkurt I,ÖNAL B,ALTINÖRS M,Bilir N,ERSOY N,ÖZULUDAĞ A,SABIR H,Ardıç S "Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular." Tüberküloz ve Toraks, 49, ss.73 - 80, 2001.
ISNAD	KARADAĞ, Ö. Kaan vd. "Taş ocakları işçilerinde silikozis ve solunumsal bulgular". Tüberküloz ve Toraks 49/1 (2001), 73-80.