Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği

Ersoy, Uğur

Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği

Uğur ERSOY (Kırıkkale Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye)

Türkiye Barolar Birliği Dergisi

18 3

Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 109 Sayfa Aralığı: 203 - 250 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği

Öz:

Kusur prensibi, günümüz çağdaş ceza hukuku sistemleri- nin en önemli ve vazgeçilmez prensibi olarak kabul edilmektedir. Ku- sur prensibine göre, kusur, kamusal cezanın meşruiyetinin zorunlu ve olmazsa olmaz bir şartı olarak görülmektedir. Kusur prensibi, faili, hak etmediği aşırı müeyyidelere karşı koruyan önemli bir kalkan işle- vi üstlenmektedir; bu prensip aynı zamanda, cezanın sadece, bizzat fail tarafından işlenmiş bulunan fiilden doğan kişisel sorumluluğa da- yandırılabilmesini de ifade etmektedir. Failin kusuru, gerçekleştirilen haksızlığın bütün unsurlarını kapsamak zorundadır; yani haksızlık ve kusur arasında ilişki kurulması ve bunların birbirlerine uygun olması gerekmektedir. İlk bakışta, objektif cezalandırılabilme şartlarının ku- sur prensibi ile bağdaşmadığı söylenebilir, çünkü objektif cezalandı- rılabilme şartları kusur ilişkisinin dışında bulunmaktadır. Bu konuda verilecek cevap, cezalandırılabilmenin, kusurdan bağımsız şartlara bağlı olmasının mümkün olup olamayacağı sorusu ile çok yakından ilgilidir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

The scope of "Fault principle" and the compatibility of "Ojective conditions of punishability" with "Fault principle" in Turkish and German criminal law systems

Öz:

Fault principle is considered as the most important and indispensable principle of the contemporary criminal justice systems. According to the this principle, the fault is the conditio sine qua non of the legitimacy of public punishment. The principle functions as a shield, protecting the offender from the excessive punishments. Besides, it also has a meaning that the punishment shall be handed out only for the personal liability of the offender arising from his personally committed actions. The fault of the of- fender must include all the elements of the tort, so that there must be a relationship and a harmony between the fault and the tort. At first view, one could think that objective conditions of punishability would be inconsistent with the principle of fault, just because the former falls outside within the fault issue. The answer to this issue is closely related to the question whether the punishability could de- pend on the circumstances independent from the fault.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Baumann, Jürgen/Weber, Ulrich/Mitsch, Wolfgang, Strafrecht Allgemeiner Teil – Lehrbuch, 11.Auflage, 2003.
Beling, Ernst, Unschuld, Schuld und Schuldstufen im Vorentwurf zu einem Deutschen Strafgesetzbuch, 1910.
Bemmann, Günter, Zur Frage der objektiven Bedingungen der Strafbarkeit, Göttingen 1957.
Blei, Hermann, Strafrecht I, Allgemeiner Teil, Ein Studienbuch, 18.Auflage, München 1983.
Bockelmann, Paul, Niederschriften über die Sitzungen der Großen Strafrechtskomis- sion, Band 5.
Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısım, Cilt:I, 13.Bası, İstanbul 1999.
Erdağ, Ali İhsan, Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suç (Erfolgsqualifiziertes Delikt), An- kara 2011.
Freund, Georg, Strafrecht Allgemeiner Teil – Personale Straftatlehre, 2.Auflage, Hei- delberg 2009.
Frisch, Wolfgang, “Hukuk Devleti Ceza Hukukunda Cezalandırılabilirliğin Esaslı Şartları” (Çev.: Hakan Hakeri), Türk Ceza Kanunu Tasarısı İçin Müzakereler, Konya 1998, s.93-141.
Frister, Helmut, Schuldprinzip, Verbot der Verdachtsstrafe und Unschuldsvermutung als materielle Grundprinzipien des Strafrechts, Berlin 1988.
Frister, Helmut, Strafrecht Allgemeiner Teil – Ein Studienbuch, 5.Auflage, München 2011.
Geisler, Claudius, “Objektive Strafbarkeitsbedingungen und ‘Abzugsthese’ – Metho- dologische Vorüberlegungen zur Vereinbarkeit objektiver Strafbarkeitsbedin- gungen mit dem Schuldprinzip”, GA 2000, s.166-179 (GA 2000).
Geisler, Claudius, Zur Vereinbarkeit objektiver Bedingungen der Strafbarkeit mit dem Schuldprinzip – Zugleich ein Beitrag zum Freiheitsbegriff des modernen Schuldstrafrechts, Berlin 1998.
Gottwald, Stefan, “Vollrauschtatbestand und objektive Bedingun der Strafbarkeit – Zugleich eine Anmerkung zu BGH 4 StR 217/96”, DAR 1997, s.302-305.
Gropp, Walter, Strafrecht Allgemeiner Teil, 3.Auflage, Heidelberg 2005.
Hafızoğulları, Zeki/Özen, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 2.Bası, Ankara 2010.
Hafter, Ernst, Lehrbuch des schweizerischen Strafrechts, Allgemeiner Teil, 1926.
Hakeri, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14.Baskı, Ankara 2012.
Hardwig, Werner “Der Vollrauschtatbestand. Zugleich eine Auseinandersetzung mit der Monographie von Peter Cramer: Der Vollrauschtatbestand als abstraktes Ge- feahrdungsdelikt, Tübingen 1962” GA 1964, s.140-151.
Hardwig, Werner, “Studien zum Vollrauschtatbestand” Festschrift für Eberhard Schmidt zum 70.Geburtstag, 1971, s.459-487.
Hass, Gerhard, “Abschied von der objektiven Strafbarkeitsbedingung”, ZRP 1970, s.196-197.
Hass, Gerhard, Wie entstehen Rechtsbegriffe? Dargestellt am Beispiel der objektiven Strafbarkeitsbedingung, München 1973.
Heinrich, Bernd, Strafrecht – Allgemeiner Teil I, 2.Auflage, 2010.
Henke, Martin, Utilitarismus und Schuldprinzip bei der Schuldunabhӓngigen Strafe im angelsӓchsischen Rechtskreis, Bonn 1990.
Hirsch, Hans Joachim, “Kusur İlkesi ve Ceza Hukukundaki Fonksiyonu” (Çev.: Yener Ünver), Türk Ceza Kanunu Tasarısı İçin Müzakereler, Konya 1998, s.297-315.
İsfen, Sabit Osman, Das Schuldprinzip im Strafrecht unter besonderer Berücksichti- gung des türkischen Rechts, München 2008.
Jakobs, Günther, Strafrecht Allgemeiner Teil – Die Grundlagen und die Zurechnung- slehre Lehrbuch, 2.Auflage, Berlin-New York 1991.
Jescheck Hans-Heinrich, Alman Ceza Hukukuna Giriş – Kusur İlkesi – Ceza Hukuku- nun Sınırları (Çev.: Feridun Yenisey), İstanbul 2007.
Jescheck, Hans-Heinrich, “1989 Türk Ceza Kanunu Öntasarısının Genel Hükümleri Hakkında Karşılaştırmalı Bir İnceleme” (Çev.: Adem Sözüer), Türk Ceza Kanunu Tasarısı İçin Müzakereler, Konya 1998, s.25-38.
Jescheck, Hans-Heinrich/Weigend, Thomas, Lehrbuch des Strafrechts Allgemeiner Teil, 5.Auflage, Berlin 1996.
Kaufmann, Arthur, “Unrecht und Schuld beim Delikt der Volltrunkenheit”, JZ 1963, s.425-433.
Kaufmann, Arthur, Das Schuldprinzip, 2.Auflage, Heidelberg 1976.
Kindhäuser, Urs, Strafgesetzbuch Lehr- und Praxiskommentar, 4.Auflage, 2010.
Kindhäuser, Urs, Strafrecht Allgemeiner Teil, 5.Auflage, Baden-Baden 2011.
Kindhӓuser, Urs, “Personalitӓt, Schuld und Vergeltung zur rechtsethischen Legitima- tion und Begrenzung der Kriminalstrafe”, GA 1989, s.493-507.
Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 3.Baskı, Anka- ra 2010.
Kodex – Des Österreichischen Rechts – Strafrecht, Fuchs, Helmut/Maleczky, Oskar, 36.Auflage, Wien 2012.
Kratzsch, Dietrich, Verhaltenssteuerung und Organisation im Strafrecht - Ansätze zur Reform des strafrechtlichen Unrechtsbegriffs und der Regeln der Gesetzesan- wendung, Berlin 1985.
Krause, Friedrich-W., “Die objektiven Bedingungen der Strafbarkeit”, JURA 1980, s.449-455.
Kudlich, Hans (Koordinatör), “Akademik Bakış: Kusur İlkesi Işığında Objektif Ce- zalandırılabilme Şartı İçeren Suçlar”, (Çevirenler: Tepe, İlker/Meraklı, Serkan/ Oğlakçıoğlu, Mustafa), CHD, Nisan 2012, Sayı:18, s.283-293 (Söz konusu çalışma- da üç ceza hukuku profesörü ile soru-cevap şeklinde bir röportaj gerçekleştiril- miştir. Bu nedenle çalışmada, açıklamada bulunan ilgili profesörün ismi ayrıca zikredilecektir.).
Lang-Hinrichsen, Dietrich, “Zur Krise des Schuldgedankens im Strafrecht”, ZStW Band 73 (1961), s.210-236.
Laufhütte, Heinrich Wilhelm/Saan, Ruth Rissing-van/Tiedemann, Klaus, Strafgesetz- buch Leipziger Kommentar, Großkommentar, 12.Auflage, Erster Band, Berlin 2006 (Tonio Walter).
Leipold, Klaus, Anwaltkommentar StGB, Bonn 2011.
Lenckner, Theodor/Eisele, Jörg, Schönke/Schröder/Eser StGB Kommentar, 28.Aufla- ge, München 2010.
Maurach, Reinhart/Zipf, Heinz, Strafrecht Allgemeiner Teil, Teilband I, Grundlehren des Strafrechts und Aufbau der Straftat, Ein Lehrbuch, 8. Auflage, 1992.
Montenbruck, Axel, “Zur “Beteiligung an einer Schlägerei” – zugleich ein Beitrag zur gebotenen restriktiven Auslegung der Tateinheit gem. §52 StGB” JR 1986, s.138- 144.
Otto, Harro, Grundkurs Strafrecht – Allgemeine Strafrechtslehre, 7.Auflage, Berlin 2004.
Ozansü, Mehmet Cemil, Ceza Hukukunda Kasttan Doğan Sübjektif Sorumluluk, An- kara 2007.
Önder, Ayhan, Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul 1992.
Özbek, Veli Özer, “Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar”, Ceza Hukuku Dergisi, Yıl:2, Sayı:4, Ağustos 2007, s.223-246.
Özbek, Veli Özer/Kanbur, Mehmet Nihat/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İl- ker, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 2.Bası, Ankara 2011.
Özen, Muharrem, Ceza Hukukunda Objektif Sorumluluk, Ankara 1998.
Özgenç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6.Bası, Ankara 2011.
Öztürk, Bahri/Erdem, Mustafa Ruhan, Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Ted- birleri Hukuku, 12.Baskı, Ankara 2012.
Reineke, Alexander, Der wegen Trunkenheit vermindert schuldfӓhige Tӓter, Ham- burg 2010.
Roxin, Claus, Strafrecht Allgemeiner Teil, Band I, Grundlagen – Der Aufbau der Verb- rechenslehre, 4.Auflage, München 2006.
Rönnau, Thomas/Bröckers, Kurt, “Die objektive Strafbarkeitsbedingung im Rahmen des §227 StGB” GA 1995, s.549-568.
Satzger, Helmut, “Die objektive Bedingung der Strafbarkeit”, JURA 2006, s.108-113.
Schaad, Pierluigi, Die objektiven Strafbarkeitsbedingungen im schweizerischen Straf- recht mit Berücksichtigung des deutschen und des österreichischen Rechts, Win- terthur 1964.
Schlosser, Peter, Der Grundsatz ‘keine Strafe ohne Schuld’ als Verfassungsnorm, Würzburg 1961.
Schmidhäuser, Eberhard, “Objektive Strafbarkeitsbedingungen”, ZStW 1959, s.545- 564.
Schmidt, Rolf, Strafrecht – Allgemeiner Teil, 10.Auflage, 2011.
Schünemann, Bernd, “Die Bedeutung der Besonderen persönlichen Merkmale für die strafrechtliche Teilnehmer- und Vertreterhaftung (2.Teil), JURA 1980, s.568-582.
Schwalm, Georg, “Gibt es objektive Strafbarkeitsbedingungen?”, MDR 1959, s.906.
Schweikert, Heinrich, “Strafrechtliche Haftung für riskantes Verhalten?”, ZStW Band 70 (1958), s.394-411.
Schweikert, Heinrich, Wandlungen der Tatbestandslehre seit Beling, 1957.
Stratenwerth, Günter, “Objektive Strafbarkeitsbedingungen im Entwurf eines Strafge- setzbuchs 1959 – Korreferat, gehalten auf der Strafrechtslehrertagung in Erlangen 1959”, ZStW 1959, s.565-578.
Stree, Walter, “Objektive Bedingungen der Strafbarkeit”, JuS 1965, s.465-474.
Tiedemann, Klaus, “Objektive Strafbarkeitsbedingungen und die Reform des deuts- chen Konkursstrafrechts” ZRP 1975, s.129-135.
Tiedemann, Klauss, “Objektif Cezalandırılabilme Şartları ve İflas Suçlarının Reformu” (Çev.: Feridun Yenisey), İÜHFM, Cilt:41, Sayı:1-2, İstanbul 1975, s.301-317.
Toroslu, Nevzat, “Objektif Cezalandırılabilirlik Şartları”, Uğur Alacakaptan’a Arma- ğan, C:1, İstanbul 2008, s.705-709.
Ünver, Yener, “YTCK’da Kusurluluk”, CHD, Yıl:1, Sayı:1, Eylül 2006, s.41-78.
Üzülmez, İlhan/Akkaş, Ahmet Hulusi, “Suçun Yapısında Objektif Cezalandırılabilme Şartları”, EÜHFD, C:II, S:1-2, Yıl:2007, Kayseri Haziran 2007, s.71-87.
Welzel, Hans, Das Deutsche Strafrecht, 11.Auflage, Berlin 1969.
Wessels, Johannes/Beulke, Werner, Strafrecht Allgemeiner Teil – Die Straftat und ihr Aufbau, 41.Auflage, 2011.
Yenisey, Feridun/Plagemann, Gottfried, 15 Mayıs 1871 tarihli Alman Ceza Kanunu, İstanbul 2009.

APA	Ersoy U (2013). Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. , 203 - 250.
Chicago	Ersoy Uğur Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. (2013): 203 - 250.
MLA	Ersoy Uğur Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. , 2013, ss.203 - 250.
AMA	Ersoy U Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. . 2013; 203 - 250.
Vancouver	Ersoy U Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. . 2013; 203 - 250.
IEEE	Ersoy U "Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği." , ss.203 - 250, 2013.
ISNAD	Ersoy, Uğur. "Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği". (2013), 203-250.

APA	Ersoy U (2013). Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(109), 203 - 250.
Chicago	Ersoy Uğur Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 0, no.109 (2013): 203 - 250.
MLA	Ersoy Uğur Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.0, no.109, 2013, ss.203 - 250.
AMA	Ersoy U Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2013; 0(109): 203 - 250.
Vancouver	Ersoy U Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2013; 0(109): 203 - 250.
IEEE	Ersoy U "Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0, ss.203 - 250, 2013.
ISNAD	Ersoy, Uğur. "Türk ve Alman ceza hukuku sistemlerinde kusur prensibinin kapsamı ve objektif cezalandırılabilme şartlarının kusur prensibi ile bağdaştırılabilirliği". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 109 (2013), 203-250.