TY  - JOUR
TI  - Tekrarlayıcı Düşünme Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanterinin Türkçeye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği
AB  - Amaç: Bu araştırmada, bilişsel modele göre insanların duygu ve davranışlarını etkilediği düşünülen bilişsel süreçler- den tekrarlayıcı düşünceleri, ruhsal belirtilerden bağımsız bir şekilde ölçmek amacıyla geliştirilen Tekrarlayıcı Düşün- me Ölçeğinin (TDÖ) ve kişilerin bilişsel esnekliklerini ölçmek amacıyla geliştirilen Bilişsel Esneklik Envanterinin (BEE) Türkçe uyarlama, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın verileri Hacettepe Üniversite- sine devam eden 266 lisans öğrencisinden elde edilmiştir (187 kadın, %70.3; 79 erkek, %29.7). Katılımcılara bilgilen- dirilmiş onam formu, TDÖ, BEE, Bilişsel Esneklik Ölçeği, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği ve Beck Anksiyete Ölçeği uygulanmıştır. Test-tekrar test güvenilirliği için 104 kişiye tekrar ulaşılmış ve veriler SPSS programında analiz edilmiştir. TDÖ ve BEE için faktör analizi yapılmış, iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. TDÖ için bir de kısa form oluşturulmuştur. Alt ölçekler ve kısa form ile diğer ölçeklerin ilişkisine bakılmıştır. Bulgular: Analizler sonucunda TDÖnün özgün formundan farklı olarak tek faktörlü bir yapının benimsenmesinin ve özgün çalışmada ikinci faktöre alınan maddelerin ters yönde puanlanmasının uygun olduğu ortaya çıkmıştır. TDÖnün iç tutarlılık katsa- yısı 0.94tür ve geçerlilik sınaması için kullanılan diğer ölçeklerle korelasyonları 0.12-0.35 arasındadır. TDÖnün kısa formunun iç tutarlık katsayısı 0.94 ve uzun formla olan korelasyonu da 0.85tir. BEEnin tümü ile alternatifler ve kontrol alt ölçeklerinin iç tutarlılık katsayıları sırasıyla 0.90, 0.89, 0.85tir ve geçerlilik sınaması için kullanılan diğer ölçeklerle korelasyonları -0.13 ve -0.48 arasındadır. TDÖ ve TDÖ-Kısa Formunun tekrar ölçümle korelasyonu 0.26-0.90 ara- sında değişirken, BEE ve alt ölçeklerinin tekrar ölçümle korelasyonu 0.22-0.81 arasında değişmektedir. Sonuç: TDÖ ve BEEnin kültürümüze uygun birer formlarının oluşturulduğu ve araştırmalarda kullanılmak üzere yüksek geçerlilik ve güvenilirlik değerlerine sahip oldukları görülmektedir. TDÖ-Kısa Formunun uzun formuyla yüksek bir korelasyon göstermesi, iç tutarlılığının, diğer ölçütlerle olan ilişkisinin uzun formla benzeşmesi daha sonra yapılacak çalışmalarda ölçeğin kısa formunun da kullanılabileceğine işaret etmektedir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2012; 13:216-223)
AU  - DAĞ, İHSAN
AU  - Gülüm, İ. Volkan
PY  - 2012
JO  - Anadolu Psikiyatri Dergisi
VL  - 13
IS  - 3
SN  - 1302-6631
SP  - 216
EP  - 223
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/156669
ER  -