Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili

KAHRAMAN, Ferruh

Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili

Ferruh KAHRAMAN (Dokuz Eylül Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ

20 1

Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 37 Sayfa Aralığı: 119 - 152 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili

Öz:

İlâhî bir hitap olan Kur’ân, Arap dili ile nâzil olmuştur. Her dilde olduğu gibi Arapça’nın da değişik lehçeleri vardır. Kur’ân’a hakim olan lehçe Kureyş lehçesidir. Bununla birlikte diğer lehçeler de tamamen göz ardı edilmediği gibi Kur’ân’da Arapça dışındaki dillerden iktibas edilen kelimelerin olduğuna dair rivâyetler vardır. Kur’ân’da Arapça olmadığı ifade edilen bazı lafızların kökeni ve bunların kültürle ilişkisi bu makalenin konusunu teşkil etmektedir. Makalede Kur’ân’da yabancı dilden kelimelerin olup olmadığı hakkındaki tartışmalara kısaca yer verildikten sonra âyetlerden getirilen örneklerle garîbu’l-Kur’ân’ın nisbet edildikleri toplumlarla ilişkisi ele alınmıştır. Netice olarak söz konusu lafızların, nispet edildikleri milletin bazı kültürel veya toplumsal özelliklerini anlatırken kullanıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Kültürel Çalışmalar Edebiyat Dil ve Dil Bilim

Analysis of arabized words in the qur'an regarding other communities

Öz:

The Qur’an, a divine call, revealed by arabic language. There are different dialects of Arabic as well as in every language. The dominant dialect in the Qur’an is the dialect of Quraish. However, other dialects in Qur’an are not completely ignored and there are rumors about the words in Qur’an are quoted in languages other than Arabic. The origin of some words which not arabic as the root and their relation with the culture is the subject of this article. In article, firstly will be included in the definition of garib al quran an its historical process and discussions about whether or not the foreign language words in the Qur’an, then, will be discussed relationship between garib al quran and anthropology by examples of verses in quran. As a result, it is understood that the words mentioned are or used describing language and society which the words are in defiance of these or these words that nations belong to them connected some their cultural characteristics.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Kültürel Çalışmalar Edebiyat Dil ve Dil Bilim

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abdülmecîd Âbidîn, Beyne’l-Habeşeti ve’l-Arab, Dâru’l-fikri’l-Arabî, Mısır 1956.
Bebek, Adil, “Günah”, DİA, İstanbul 1996.
Beğavî, Huseyin b. Mesûd, Meâlimü’t-tenzîl, Dâru’l-ma‘rife, Beyrut 1982.
Bergsttrasser, Gotthelf, Sâmî Dilleri Tarihi, (çev. Hulusi Kılıç-Eyyüp Tanrıverdi), Anka Yay., İstanbul 2006,
Buhârî, Ebû Abdillâh, Sahîhu’l-Buhârî, el-Mektebetü’l-İslâmiyye, İstanbul tsz.
Bulut, Ali, “Kur’ân Filolojisiyle İlgili Üç İlim Dalı ve Bu Dallarda Eser Veren Müellifler”, OMÜ İlah. Fak. Dergisi, Samsun 2001, sayı, 12-13, s. 301-408.
Cerrahoğlu, İsmail, “Garîbü’l-Kur’ân”, DİA, İsam Yay., XIII, 379.
Cerrahoğlu, İsmail, Tefsîr Usûlü, Diyanet Vakfı Yay., Ankara 2006.
Cerrahoğlu, İsmail, “Tefsîrde Atâ b. Ebî Rabâh ve İbn Abbâs’tan Rivâyet Ettiği Garîbü’l-Kur’ân’ı”, AÜ. İlah. Fak. Dergisi, Ankara1978, cilt 22; s. 17-104.
Cevâd Ali, Tarîhu’l-Arab kable’l-İslâm, Dâru’l-İlm li’l-melâyin, Beyrut 1408/1987.
Cevâlîkî, Mevhûb b. Muhammed, el-Muarreb fî kelâmi’l-Arab, Matbaatü dâri’l- kütüb, Mısır 1969.
Cevherî, İsmail b. Hammâd, Sıhâh, Metâibü dâri’l-kitâbil-Arabî, h. 1377.
Corci Zeydân, Târihu adâbi’l-lüğati’l-Arabiyye, Dâru’l-hilâl, Kahire 1957.
Ebû Ubeyde, Ma‘mer b. Müsennâ, Mecâzü’l-Kur’ân, Mektebetü’l-hancı/Dâru’l- fikr, ys, 1970.
Elmalı, Hüseyin-Arslan, Şükrü, “Garîb”, DİA, İsam Yay., İstanbul 1996, XIII, 374.
Ferrâ, Ebû Zekeriyya Yahya b. Ziyad, Meâni’l-Kur’ân, Hey’etü’l-mısriyyeti’l- amme, Mısır 1980.
Feyrûzâbâdî, Mecduddin Muhammed b. Ya‘kub, el-Kâmûsu’l-muhît, Müessesetü’r-risâle, Beyrut 1987.
Gümüş, Sadreddin, “Garîbü’l-Kur’ân Tefsîri’nin Doğuşu”, MÜ, İlah. Fak. Dergisi,1987-1988, sayı 5-6, s. 9-26.
İbn Aşûr, Muhammed Tahir, et-Tahrîr ve’t-tenvîr, Dâru’t-Tunûsiyye, Tunûs 1984.
İbn Cevzî, Ebu’l-Ferec, Zâdü’l-mesîr, Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye, Beyrut 1994.
İbn Kesîr, Tefsîru’l- Kur’âni’l-Azîm, Müessesetü Kütübi’s-sekâfiyye, Beyrut 1993.
İbn Kuteybe, Te’vîlü müşkili’l-Kur’ân, (thk. Sa‘d b. Necdet Ömer), Müessesetü’r- risâle nâşirûn, Dımeşk 2011.
İbn Kuteybe, Tefsîru garîbi’l-Kur’ân, (thk. Seyyid Ahmed Sakar), Dâru’l-ihyâi’l- kütübi’l-Arabiyye, Kahire 1958.
İbn Manzûr, Cemâlüddîn b. Mükerrem, Lisânü’l-Arab, Dâru’s-sadr, Beyrut 1955.
İbn Mülakkın, Tefsîru garîbi’l-Kur’ân, Âlemü’l-kütüb, Beyrut 1987.
İbn Teymiyye, Takiyyuddin Ahmed, Mukaddime fî usûli’t-tefsîr, Dâru’s-sahâbeti’t- türâs, Batanta 1998.
İsrâil Wilfenson, Târihu lüğati’s-Sâmiyye, Matbaatü’l-i‘timad, Mısır 1348/1929.
Kal‘acî, Muhammed Ravvas, Kur’ân’ın Seçilmiş Dili, (çev. Cüneyt Eren-Sait Toprak), Yeni Akademi Yay., İzmir 2009.
Nöldeke, Theodor, el-Lügati’s-Sâmiyye, (çev. Ramazan Abduttevvâb), Mektebetü’n-nehdati’l-Arabiyye, Kahire, 1963.
Öztürk, Mustafa, Kur’ân Dili ve Retoriği, Ankara Okulu Yay., Ankara 2010.
Râgıb el-İsfehânî, Müfredât fî ğarîbi’l-Kur’ân, el-Matbaatü’l-Yemeniyye, 1324.
Râzî, Ebû Hâtim, Zîne fi’l-kelimâti’l-İslâmiyyeti’l-Arabiyye, 1957.
Semîh Ebû Muğulî, Kur’ân’ın Dilleri, (çev. Muammer Erbaş), İnsan Yay., İstanbul 2003.
Suyûtî, Celaleddîn, Müzhîr, (şrh. Muhammed Ahmed Câd ve dğr.), Dâru ihyâi’l- kütüb bi’l-Kahire, 1958.
Suyûtî, Celâluddîn, el-İtkân fî ulûmu’l-Kur’ân, Müessesetü’r-risâle en-Nâşirûn, Beyrut 2011.
Suyûtî, Celâlüddin, ed-Dürru’l-mensûr, Dâru’l-fikr, Beyrut 1993.
Şafiî, Muhammed b. İdris, Risâle, (şrh. Ahmed Muhammed Şâkir), Matbaatü’l- halebî, Mısır 1358.
Taberî, İbn Cerîr Câmiü’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân, Mısır 1954.
Taberî, İbn Cerîr, Câmiü’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân, Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye, Beyrut 2009.
Taberî, İbn Cerîr, Tarihu’t-Taberî, (thk. Ebu’l-Fazl İbrahim) Beyrut tsz.
Tehânevî, Muhammed Ali el-Fârukî, Keşşâfü ıstilahâti’lfünûn, İstanbul 1984.
Yıldırım, Suat, Mevcut Kaynaklara Göre Hıristiyanlık, Işık Yay., İstanbul 2005.
Zeyyân Ahmed el-Hac, “Kur’ân-ı Kerîm’de Arapça Oldukları Tartışmalı Kelimeler”, (çev. Ahmet Bostancı), SAÜ İlah. Fak. Dergisi, Sakarya 2000, sayı 2, s. 185-201.

APA	KAHRAMAN F (2013). Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. , 119 - 152.
Chicago	KAHRAMAN Ferruh Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. (2013): 119 - 152.
MLA	KAHRAMAN Ferruh Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. , 2013, ss.119 - 152.
AMA	KAHRAMAN F Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. . 2013; 119 - 152.
Vancouver	KAHRAMAN F Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. . 2013; 119 - 152.
IEEE	KAHRAMAN F "Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili." , ss.119 - 152, 2013.
ISNAD	KAHRAMAN, Ferruh. "Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili". (2013), 119-152.

APA	KAHRAMAN F (2013). Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0(37), 119 - 152.
Chicago	KAHRAMAN Ferruh Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 0, no.37 (2013): 119 - 152.
MLA	KAHRAMAN Ferruh Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.0, no.37, 2013, ss.119 - 152.
AMA	KAHRAMAN F Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2013; 0(37): 119 - 152.
Vancouver	KAHRAMAN F Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2013; 0(37): 119 - 152.
IEEE	KAHRAMAN F "Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili." DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0, ss.119 - 152, 2013.
ISNAD	KAHRAMAN, Ferruh. "Kur’ân’da Muarreb/Arapçalaşmış kelimelerin ilgili toplumlar bağlamında tahlili". DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 37 (2013), 119-152.