On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek
Yıl: 2001 Cilt: 29 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 8 - 19 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek
Öz: TEKHARF Çalışmasının orijinal ve yeni kohortları, başka amaçların yanısıra, toplam ve koroner kalp hastalığı (KKH) mortalitesi ile yeni koroner olay prevalanslarını değerlendirmek amaciyle, son olarak 2000 yılı yazında tarandı. Ölüm konusunda 1. derece akraba ve/veya sağlık ocağı personelinden bilgi alındı; yaşayanlarda bilgi edinmekten başka, fizik muayene ve 12-derivasyonlu EKG kaydı yapıldı.Yeni koroner olay tanımına, son taramadan beri gelişen fatal ve fatal olmayan miyokard infarktüsü, yeni stabil angina ve/veya miyokard iskemisi girdi. 1269'u erkek, 1294'ü kadın olmak üzere, 2563 kişi tam izlendi. Bunlardan 66 erkek ile 41 kadının öldüğü belirlendi. On yıl boyunca gelişen tüm nedenli 290 ölümden, KKH kökenlisi yine %42 pay aldı. On yıl takip sonucu ülke geneli için yıllık tüm-nedenli ölüm oranı erkeklerde binde 12.3, kadınlarda binde 8 olarak hesaplandı. Bu gözlem, 1990'lı yıllarda Türk erişkinlerinde yılda ortalama 182 bin erkek ile 120 bin kadının öldüğünü düşündürmektedir. Yıllık koroner mortalite bin erişkin arasında erkekte 5.2, kadında 3.2 bulundu. Her yıl koroner nedene bağlı olarak kaybedilen yurttaşlarımızın sayısının (%3 oranında arttığına dair tutucu bir varsayımla) son yıl içerisinde 92 bini erkek olmak üzere, 153 bin olduğu tahmin edilmektedir. Kırkbeş ila 74 yaş kesiminde toplam mortalite prevalansları sırasiyle binde 20.3 ve 12.9 oranında olup kadınlarımızda Avrupada en yüksek düzeydedir. Aynı yaş kesiminde KKH ölüm prevalansları sırasiyle binde 8.0 ve 4.7 oranında olup Avrupada yine en yüksek düzeylerdedir. Ani ölümleri içeren yeni koroner olay sıklığının ülke genelinde içinde bulunduğumuz yıl 260 bin olduğu tahmin edilebilir. Koroner kalp hastalığı için aldığımız ölçütler kadınlarda daha daraltıldı. Buna rağmen anılan hastalığa bu yıl 170 bin kişinin yeni olarak yakalandığına, bunların katılmasıyla 2 milyona ulaşan mevcut koroner hastası havuzunun bu yıl yaklaşık 90-100 bin hastayla genişlediğine ilişkin ipucu elde edildi. Bu bilgiler, ülkemizde koroner hastalık 'salgını'nın başladığını ve bu salgından koruyucu önlemlerin çok daha etkin biçime getirilmesinin gerektiğini düşündürmektedir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
- Thom TJ: International mortality from heart disease: rates and trends. Int J Epidemiol 1989; 18:S20-28 Sans S, Kesteloot H, Kromhout D, on behalf of the ESC Task Force on Cardiovascular Mortality and Morbidity Statistics in Europe: The burden of cardiovascular diseases mortality in Europe. Eur Heart J 1997; 18:1231-48 Boersma H, Doornbos G, Bloemberg BPM, Wood DA, Kromhout D, Simoons ML: Cardiovascular Diseases in Europe. Sophia Antipolis, France, European Soc. Cardiology, 1999 Chockalingam A, Balaguer-Vintro I: Impending Global Pandemic of Cardiovascular Diseases. Geneva, World Heart Federation, 1999 Yataklı Tedavi Kurumları İstatistik Yıllığı 1998: Sağlık Bakannlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Yayın 619; Ankara, 1998 T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü: Türkiye İstatistik Yıllığı, 1998. DİE Matbaası, Ankara, Mayıs 1999 Onat A, Dursunoğlu D, Kahraman G ve ark: Türk erişkinlerinde ölüm ve koroner olaylar: TEKHARF çalışması kohortunun 5-yıllık takibi. Türk Kardiyol Dern Arş 1996; 24:8-15 Onat A, Dursunoğlu D, Sansoy V: Relatively high coronary death and event rates in Turkish women: Relation to three major risk factors in five-year follow-up of cohort. Int J Cardiol 1997; 61:69-77 Onat A, Keleş İ, Aksu H ve ark.: Türk erişkinlerinde toplam ve kardiyak ölümlerin prevalansı: TEKHARF Çalışmasının 8-yıllık takip verileri. Türk Kardiyol Dern Arş 1999; 27:8-14 Onat A, Şenocak MŞ, Şurdum-Avcı G, Örnek E: Prevalence of coronary heart disease in Turkish adults. Int J Cardiol 1993; 39:23-31 Rose GA, Blackburn H, Gillum RF, Prineas RJ: Cardiovascular Survey Methods, 2nd edn. Geneva, WHO, 1982. P 124-27 Onat A, Şurdum-Avcı G, Şenocak M ve ark: Türkiye'de Erişkinlerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı taraması: 3. Kalp hastalıkları prevalansı. Türk Kardiyol Dern Arş 1991; 19:26-33 Lampe FC, Whincup PH, Wannamethee SG, Shaper AG, Walker M, Ebrahim S: The natural history of prevalent ischaemic heart disease in middle-aged men. Eur Heart J 2000; 21:1052-62 Emanuel EJ, Emanuel LL: The promise of a good death. Lancet 1998;351(suppl II):21-29 Peltonen M, Asplund K: Age-period-cohort effects on ischemic heart disease mortality in Sweden from 1969 to 1996, and forecasts up to 2003. Eur Heart J 1997; 18:1307-12 Lip GYH, Felmeden DC, Li-Saw-Hee FL, Beevers DG: Hypertensive heart disease: a complex syndrome or a hypertensive 'cardiomyopathy'? Eur Heart J 2000; 21:1653-65 Kannel W, Wilson PFW, D'Agostino RB, Cobb J: Sudden coronary death in women. Am Heart J 1998;136: 205-12 British Heart Foundation. Coronary Heart Disease Statistics: Economics Supplement. 1998; BHF, London Dyke CK, Califf RM: National and regional registries: what good are they? (editorial) Eur Heart J 2000; 21:1401-3 Hu FB, Stampfer MJ, Manson JE, et al: Trends in the incidence of coronary heart disease and changes in diet and lifestyle in women. N Engl J Med 2000; 343:530-7
| APA | Onat A, keleş i, cetinkaya A, Başar Ö, YILDIRIM B, ERER B, CEYHAN K, ERYONUCU B, SANSOY V (2001). On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. , 8 - 19. |
| Chicago | Onat Altan,keleş ibrahim,cetinkaya Ali,Başar Ömer,YILDIRIM Beytullah,ERER Burak,CEYHAN Köksal,ERYONUCU Beyhan,SANSOY Vedat On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. (2001): 8 - 19. |
| MLA | Onat Altan,keleş ibrahim,cetinkaya Ali,Başar Ömer,YILDIRIM Beytullah,ERER Burak,CEYHAN Köksal,ERYONUCU Beyhan,SANSOY Vedat On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. , 2001, ss.8 - 19. |
| AMA | Onat A,keleş i,cetinkaya A,Başar Ö,YILDIRIM B,ERER B,CEYHAN K,ERYONUCU B,SANSOY V On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. . 2001; 8 - 19. |
| Vancouver | Onat A,keleş i,cetinkaya A,Başar Ö,YILDIRIM B,ERER B,CEYHAN K,ERYONUCU B,SANSOY V On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. . 2001; 8 - 19. |
| IEEE | Onat A,keleş i,cetinkaya A,Başar Ö,YILDIRIM B,ERER B,CEYHAN K,ERYONUCU B,SANSOY V "On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek." , ss.8 - 19, 2001. |
| ISNAD | Onat, Altan vd. "On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek". (2001), 8-19. |
| APA | Onat A, keleş i, cetinkaya A, Başar Ö, YILDIRIM B, ERER B, CEYHAN K, ERYONUCU B, SANSOY V (2001). On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 29(1), 8 - 19. |
| Chicago | Onat Altan,keleş ibrahim,cetinkaya Ali,Başar Ömer,YILDIRIM Beytullah,ERER Burak,CEYHAN Köksal,ERYONUCU Beyhan,SANSOY Vedat On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 29, no.1 (2001): 8 - 19. |
| MLA | Onat Altan,keleş ibrahim,cetinkaya Ali,Başar Ömer,YILDIRIM Beytullah,ERER Burak,CEYHAN Köksal,ERYONUCU Beyhan,SANSOY Vedat On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, vol.29, no.1, 2001, ss.8 - 19. |
| AMA | Onat A,keleş i,cetinkaya A,Başar Ö,YILDIRIM B,ERER B,CEYHAN K,ERYONUCU B,SANSOY V On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2001; 29(1): 8 - 19. |
| Vancouver | Onat A,keleş i,cetinkaya A,Başar Ö,YILDIRIM B,ERER B,CEYHAN K,ERYONUCU B,SANSOY V On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2001; 29(1): 8 - 19. |
| IEEE | Onat A,keleş i,cetinkaya A,Başar Ö,YILDIRIM B,ERER B,CEYHAN K,ERYONUCU B,SANSOY V "On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek." Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 29, ss.8 - 19, 2001. |
| ISNAD | Onat, Altan vd. "On yıllık TEKHARF çalışması verilerine göre Türk erişkinlerinde koroner kökenli ölüm ve olayların prevalansı yüksek". Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 29/1 (2001), 8-19. |
