Yıl: 2001 Cilt: 29 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 268 - 273 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma

Öz:
Bu çalışma diyabet ve glukoz tolerans bozukluğunun erişkinlerimizdeki prevalansını ve bu prevalanstaki değişimi belirlemek, koroner mortalite ve morbiditeye bağımsız etkisini prospektif biçimde değerlendirmek amaciyle ele alındı. TEKHARF çalışması 2000 yılı taramasında muayene edilen ve $geq$30 yaşındaki 2455 kişi Dünya Sağlık Örgütü diyabet kriterlerine göre değerlendirildi. Koroner kalp hastalığı (KKH) tanısı ve koroner kökenli ölümlere ilişkin ölçütler önceki TEKHARF yayınlarda açıklanmıştı. Diyabetin toplam kohorttaki prevalansı erkeklerde %8.1, kadınlarda %8.9, glukoz intoleransının prevalansı, sırasiyle %2.2 ve %2.7 olarak bulundu. Bu oranlar halkımızda erişkin diyabetinin 1.92 milyon, glukoz intoleransının 620 bin kişide varolduğunu tahmine elverişliydi. Elli yaşından genç kesimde diyabet kadınlarda erkeklerden daha sık görüldü. Diyabet prevalansının son 10 yılda her yıl ortalama %6.7 oranında, yani yılda 130 bin kadar arttığı anlaşıldı. 1990 taramasındaki yalnız "sağlıklı" bireyler 10 yıl süreyle izlendiğinde, başlangıçtaki diyabet tanısı varlığının müteakip 10 yıl içerisindeki koroner mortalite ve morbiditeden oluşan bileşik hedef noktası için multipl lojistik regresyon analiziyle kadınlarda 1.52'lik nisbi risk, tüm erişkinlerde 1.43'lük nisbi risk taşıdığı görüldü. Yalnız yeni gelişen KKH konusunda diyabet için gerek erkek, gerekse kadınlarda 1.6 dolayında nisbi risk elde edildi. Erkeklerde diyabet ve gliseminin koroner risk için bağımsız etkisinin kadınlardaki kadar anlamlı çıkmaması irdelendi. Diyabetlilerde plazmada C-reaktif proteinin her iki cinsiyette, apo B'nin kadınlarda anlamlı derecede yüksek olduğu görüldü ve bunların aterojen dislipideminin birer unsuru olarak KKH riskini arttırdığı düşünüldü. Sonuç olarak, diyabetin sistolik kan basıncı, santral obezite ve dislipidemiden bağımsız olarak kardiyak olayları özellikle kadınlarımızda önemli ölçüde yükselttiği prospektif olarak gösterildi. Diyabet prevalansında erişkinlerimizde saptanan hızlı artışın kardiyovasküler sağlığımız için çok kaygı verici olduğu, sağlıklı yaşam tarzını toplumun geniş kesimlerine benimsetmek için çok daha iyi örgütlenmenin gerekliliği vurgulandı.
Anahtar Kelime: Diabetes mellitus Koroner kalp hastalığı Ölüm oranı Aterojenik dislipidemi Yaygınlık Hastalık oranı Koroner hastalık Glukoz intoleransı Hiperlipidemi

Konular: Kalp ve Kalp Damar Sistemi

Diabetes and glucose intolerance in Turkey: Rise in prevalence and prospective evaluation of impact on coronary mortality and morbidity

Öz:
This study aimed to evaluate the prevalences of diabetes mellitus and of glucose intolerance and their trends among Turkish adults as well as to assess prospectively their independent effect on coronary mortality and morbidity. The population random sample of the Turkish Adult Risk Factor Study surveyed in year 2000 comprising 2455 participants aged 30 or over were evaluated by diabetes criteria of the World Health Organization. Criteria for the diagnosis of coronary heart disease (CHD) and death from CHD conformed to those previously described. The overall prevalence of diabetes was 8.1% in men and 8.9% in women, while that of glucose intolerance (GI) was 2.2% and 2.7%, respectively. These rates allowed to estimate the presence of 1.92m cases of diabetes and 620.000 persons with GI in Turkish adults. Among subjects <50 years of age, diabetes was more frequent in women than in men. It was furthermore estimated that the prevalence of diabetes rose at a mean annual rate of 6.7%, i.e. roughly 130.000 persons each year. Concentrations of both plasma apolipoprotein B and C-reactive protein were significantly elevated in diabetic men or women, being in line with an atherogenic dyslipidemia. When only the apparently "healthy" participants of the survey in 1990 were followed up for 10 years, presence of diabetes at baseline was a predictor of the composite endpoint of fatal and nonfatal CHD on multiple regression analysis independent of 10 other variables. The relative risk was 1.52 in women and 1.43 in women and men combined. Relative risk for newly developed CHD was approximately 1.6-fold in diabetic men or women. It was concluded that diabetes - independently from its action on systolic blood pressure, central obesity and dyslipidemia - significantly elevated the risk of cardiac events among Turkish adults, notably in women. The rapid rise of the prevalence of diabetes in Turkish adults is highly concerning, and much more organized effort is needed to make large sections of the community adopt a healthy life-style.
Anahtar Kelime: Prevalence Morbidity Coronary Disease Glucose Intolerance Hyperlipidemia Diabetes Mellitus Coronary heart disease Mortality Atherogenic dyslipidemia

Konular: Kalp ve Kalp Damar Sistemi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
APA Onat A, YILDIRIM B, CEYHAN K, keleş i, Başar Ö, SANSOY V, cetinkaya A, ERER B, uysal ö (2001). Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. , 268 - 273.
Chicago Onat Altan,YILDIRIM BEYTULLAH,CEYHAN Köksal,keleş ibrahim,Başar Ömer,SANSOY Vedat,cetinkaya Ali,ERER Burak,uysal ömer Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. (2001): 268 - 273.
MLA Onat Altan,YILDIRIM BEYTULLAH,CEYHAN Köksal,keleş ibrahim,Başar Ömer,SANSOY Vedat,cetinkaya Ali,ERER Burak,uysal ömer Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. , 2001, ss.268 - 273.
AMA Onat A,YILDIRIM B,CEYHAN K,keleş i,Başar Ö,SANSOY V,cetinkaya A,ERER B,uysal ö Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. . 2001; 268 - 273.
Vancouver Onat A,YILDIRIM B,CEYHAN K,keleş i,Başar Ö,SANSOY V,cetinkaya A,ERER B,uysal ö Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. . 2001; 268 - 273.
IEEE Onat A,YILDIRIM B,CEYHAN K,keleş i,Başar Ö,SANSOY V,cetinkaya A,ERER B,uysal ö "Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma." , ss.268 - 273, 2001.
ISNAD Onat, Altan vd. "Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma". (2001), 268-273.
APA Onat A, YILDIRIM B, CEYHAN K, keleş i, Başar Ö, SANSOY V, cetinkaya A, ERER B, uysal ö (2001). Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 29(5), 268 - 273.
Chicago Onat Altan,YILDIRIM BEYTULLAH,CEYHAN Köksal,keleş ibrahim,Başar Ömer,SANSOY Vedat,cetinkaya Ali,ERER Burak,uysal ömer Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 29, no.5 (2001): 268 - 273.
MLA Onat Altan,YILDIRIM BEYTULLAH,CEYHAN Köksal,keleş ibrahim,Başar Ömer,SANSOY Vedat,cetinkaya Ali,ERER Burak,uysal ömer Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, vol.29, no.5, 2001, ss.268 - 273.
AMA Onat A,YILDIRIM B,CEYHAN K,keleş i,Başar Ö,SANSOY V,cetinkaya A,ERER B,uysal ö Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2001; 29(5): 268 - 273.
Vancouver Onat A,YILDIRIM B,CEYHAN K,keleş i,Başar Ö,SANSOY V,cetinkaya A,ERER B,uysal ö Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi. 2001; 29(5): 268 - 273.
IEEE Onat A,YILDIRIM B,CEYHAN K,keleş i,Başar Ö,SANSOY V,cetinkaya A,ERER B,uysal ö "Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma." Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 29, ss.268 - 273, 2001.
ISNAD Onat, Altan vd. "Halkımızda diyabet ve glukoz intoleransı: Koroner mortalite ve morbiditeye prospektif etkisi, prevalansında artma". Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 29/5 (2001), 268-273.