Yıl: 2013 Cilt: 37 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 359 - 373 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları

Öz:
Hatay turunçgil alanlarında Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un tanınması, yayılışı, konukçuları, zarar şekli ve doğal düşmanları ortaya konmuştur. Çalışma sonucunda, P. cryptus 1997 yılında sadece Samandağ ilçesi turunçgil alanlarında %15.43 oranında görülürken, 2010’da Antakya’da %55.78, Dörtyol (Payas)’da %14.67, İskenderun’da %11.63 ve Samandağ’da %30.61 oranında bulaşma olduğu belirlenmiştir. P. cryptus’un konukçuları arasında 11 familyaya bağlı 17 bitki türü bulunmuştur. P. cryptus kolonileri turunçgillerin gövde, sürgün, yaprak ve meyvelerine yerleşerek emgi yapmakta, bu sırada damlacıklar halinde ballı madde çıkarmakta, şiddetli düzeyde fumajin oluşumu, yaprak ve meyve dökülmesine yol açmaktadır. Predatör olarak Cunaxa pothensis Den Heyer, Nephus includens Kirsch., N. (Sidis) heikei, N. (Sidis) caneparii, N.nigricans, Oenopia (Synharmonia) conglobata (L.), Scymnus (Pullus) araraticus Khnzorian, S. (P.) subvillosus, S. (P.) flagellisiphonatus, Cryptolaemus montrouzieri Muls., Chilocorus bipustulatus L., Exochomus quadripustulatus L., Cardiastethus nazarenus Reuter, Sympherobius (S.) fallax Navas, Dichochrysa prasina (Burmeister), Chrysopa viridana Schneider ve Chrysoperla carnea (Stephens) belirlenmiştir. Parazitoit türler ise Anagyrus pseudococci Gir., Leptomastidea abnormis Gir., Clausenia purpurea Ishii ve Pachyneuron muscarum L.’ dur. Sözkonusu fitofag türün öteki turunçgil alanlarına yayılmaması için gerekli iç karantina önlemlerinin alınması; bulaşmanın görüldüğü alanlarda ise geniş etkili pestisit kullanımından kaçınılarak entegre savaş ilkeleri doğrultusunda uygulamalar yapılması, doğal düşmanlarından özellikle C. purpurea ve C. montrouzieri’nin bu böceğin görüldüğü yörelere salınması ve yerleştirilmesinin yararlı olacağı vurgulanmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Distrubution, host plants and natural enemies of Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae), injurious to citrus plantations in Hatay

Öz:
Description, distribution, host plants, type of damage and natural enemies of Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae) were revealed in Hatay citrus plantations. Citrus plantations were infested by P. cryptus at the ratios of 55.78%, 14.67%, 11.63% and 30.61% in Antakya, Dörtyol (Payas), İskenderun and Samandağ, respectively in 2010, whilst only Samandağ was infested at 15.43%, in 1997. Seventeen species belong to 11 families were determined as host plants of P. cryptus. Active stages of P. cryptus, causes honeydew during sucking the plant juice from leaves, twigs, fruits and trunks of citrus trees. Damage to citrus trees has been associated with leaves and fruit drops, with unsightely apperance of fruits due to severe honeydew on which sooty mold develops. Cunaxa pothensis Den Heyer, Nephus includens Kirsch., N. (Sidis) heikei, N. (Sidis) caneparii, N.nigricans, Oenopia (Synharmonia) conglobata (L.), Scymnus (Pullus) araraticus Khnzorian, S. (P.) subvillosus, S. (P.) flagellisiphonatus, Cryptolaemus montrouzieri Muls., Chilocorus bipustulatus L., Exochomus quadripustulatus L., Cardiastethus nazarenus Reuter, Sympherobius (S.) fallax Navas, Dichochrysa prasina (Burmeister), Chrysopa viridana Schneider and Chrysoperla carnea (Stephens) were found as predatory species. Parasitoids of P. cryptus were Anagyrus pseudococci Gir., Leptomastidea abnormis Gir., Clausenia purpurea Ishii and Pachyneuron muscarum L. Quarantine measures should be emphasized to prevent the dispersion of the pest to citrus plantations where P. cryptus is not known to occur. In infested areas, release and/or establishment of the main natural enemies, C. purpurea and C. montrouzieri would be recommended; meanwhile application of broad spectrum pesticides should be avoided.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anonymous, 2003. Persimmon fruit (Diospyros kaki L.) from Japan, Korea and Israel. (Web page: http://www.daff.gov.au/__data/assets/pdf_file/0014/25142/dft_rev_persimmons.pdf) (Date accessed: June 2013).
  • Anonymous, 2006. Policy for the Importation of fresh mangoes (mangifera indica) from Taiwan. (Web page: http://www.daff.gov.au/__data/assets/pdf_file/0019/27064/2006_24a.pdf) (Date accessed: June 2013).
  • Anonymous, 2008. Import risk analysis: Fresh Citrus fruit (7 species) from Samoa. (Web page: http://www.biosecurity.govt.nz/files/biosec/consult/draft-ra-citrus-samoa-subs.pdf) (Date accessed: June 2013).
  • Anonymous, 2011a. Pseudococcus cryptus Hempel - Catalog, Scalenet. Catalogue Query Results. (Web page: http://www.sel.barc.usda.gov/ScaleKeys/Mealybugs/Key/Mealybugs/Media/html/SelectSpeciesFSet.html) (Date accessed: June 2013).
  • Anonymous, 2011b. Chalcidoid associates of named taxon: search results. Universal Chalcidoidea Database. (Web page:http://www.nhm.ac.uk/researchcuration/research/projects/chalcidoids/database/namedHost.dsml?HOSS PECIES=cryptus&HOSGENUS=Pseudococcus) (Date accessed: June 2013).
  • Anonymous, 2012. Pseudococcus cryptus Hempel, Catalogue query results. (Web page: http://www.sel.barc.usda.gov/catalogs/pseudoco/Pseudococcuscryptus.htm ) (Date accessed: June 2013).
  • Arai, T., 1998. Discrimination of nymphal stages of Pseudococcus cryptus Hempel (Homoptera:Pseudococcidae) (In Japanese). Japanese Journal of Applied Entomology and Zoology, 42: 24-27.
  • Arai, T., 2002. Attractiveness of sex pheromone of Pseudococcus cryptus Hempel (Homoptera: Pseudococcidae) to adult males in a citrus orchard. Applied Entomology and Zoology, 37: 69–72.
  • Arai, T. & K. Mishiro, 2004. Develoment of Allotropa citri Muesebeck (Hymenoptera: Platygastridae) and Anagyrus subalbipes Ishii (Hymenoptera: Encyrtidae) on Pseudococcus cryptus Hempel (Homoptera: Pseudococcidae). Applied Entomology and Zoology, 39 (3): 505-510.
  • Aslan, M. M. & N. Uygun, 2005. The aphidophagus Coccinellid (Coleoptera: Coccinellidae) species in Kahramanmaraş, Turkey. Turkish Journal of Zoology, 29: 1-8.
  • Avidov, Z. & I. Harpaz, 1969. Plant Pests of Israel. Israel Univ. Press, Jerusalem, 549 pp.
  • Ben-Dov, Y. 1994. A systematic catalogue of the mealybugs of the world (Insecta: Homoptera: Coccoidea: Pseudococcidae and Putoidae) with data on geographical distribution, host plants, biology and economic importance. Intercept Limited, Andover, UK, 686 pp.
  • Blumberg, D., M. Klein & Z. Mendel, 1995. Response by encapsulation of four mealybug species (Homoptera: Pseudococcidae) to parasitization by Anagyrus pseudococci. Phytoparasitica, 23 (2):157-163p.
  • Blumberg, D., Y. Ben-Dov & Z. Mendel, 1999. The citriculus mealybug, Pseudococcus cryptus Hempel, and its natural enemies in Israel: history and present situation. Entomologica 33: 233-242.
  • Bolu, H., İ. Özgen, A. Bayram & M. Çınar, 2007. Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde antepfıstığı, badem ve kiraz bahçelerindeki avcı Coccinellidae türleri, yayılış alanları ve avları. Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (1-2): 39-47.
  • Bora, T. & İ. Karaca, 1970. Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yardımcı Ders Kitabı, Yayın No: 167, 43 s.
  • DeBach, P., 1974. Biological Control by Natural Enemies. Cambridge University Pres, 323 pp.
  • Diaz-Aranda, L. M. & V. J. Monserrat, 1995. Monserrat aphidophagous predator diagnosis: Key to genera of European chrysopid larvae (Neuroptera: Chrysopidae). BioControl, 40 (2): 169-181.
  • Düzgüneş, Z., 1982. Türkiyede Bulunan Pseudococcidae (Homoptera: Coccoidae) Türleri Üzerinde İncelemeler. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları: 836, Ankara. 52 s.
  • Düzgüneş, Z., S. Toros, N. Kılınçer & B. Kovancı, 1982. Ankara İlinde Bulunan Aphidoidea Türlerinin Parazitoit ve Predatörlerinin Tespiti. Tarım ve Orman Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Ankara, 251 s.
  • Ecevit, O., 1981. Akarolojiye giriş. Ondokuzmayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 2, Ders Kitapları Serisi No: 2, Samsun, 259 s.
  • Erkin, E., 1983. Investigations on the hosts distribution efficiency on the natural enemies of the family Aphididae (Homoptera) harmful to pome and stone fruit trees in İzmir province of Aegean region. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 7 (1): 29-49.
  • Fisher, T. W., 1963. Mass Culture of Cryptolaemus and Leptomastix- Natural Enemies of Citrus mealybug. California's Agricultural Experiment Station Bulletin, 797, 38 pp.
  • Flint, M. L. & S. H. Dreistadt, 1998. Natural Enemies Handbook: The Illustrated Giude to Biological Pest Control. University of California, Division of Agriculture and Natural Resources, Publication 3386, Oakland, California, 154 pp.
  • Fürsch, H., 1969. Über Coccinellidens ausbeuten aus dem Vorderen Orient. Mitteilung der Münchner Ent. Gessel. 59: 108-114.
  • Guerrieri, E. & G. Pellizzari, 2009. Parasitoids of Pseudococcus comstocki in Italy. Clausenia purpurea and Chrysoplatycerus splendens: first records from Europe. Bulletin of Insectology, 62 (2): 179 -182.
  • Kansu, İ. A. & N. Uygun 1980. Doğu Akdeniz Bölgesinde Turunçgil Zararlıları ile Tüm Mücadele Olanaklarının Araştırılması. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları:141, Bilimsel Araştırma ve İnc.: 33, Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ofset Baskı Ünitesi, Adana, 63 s.
  • Kılınçer, N., A.Yiğit, C. Kazak, M. K. Er, A. Kurtuluş, & N. Uygun, 2010. Teoriden pratiğe zararlılarla biyolojik mücadele. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 1 (1): 15-60.
  • Kim, S.C., J. Song & D. Kim, 2008. Effect of temperature on the development and fecundity of the Cryptic Mealybug, Pseudococcus cryptus, in the laboratory. Journal of Asia-Pasific Entomology, 11: 149-153.
  • Kwon, G., S. Lee, M. Han & H. Goh, 2002. The genus Pseudococcus (Westwood) (Sternorrhyncha: Pseudococcidae) of Korea. Journal of Asia-Pasific Entomology, 5 (2):145-154.
  • Liu, T.-X. & T.-Y. Chen, 2001. Effects of three aphid species (Homoptera: Aphididae) on development, survival and predation of Chrysoperla carnea (Neuroptera: Chrysopidae). Applied Entomology and Zoology, 36 (3): 361-366.
  • Lodos, N.,1991. Türkiye Entomolojisi. Cilt I. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayın No: 282, İzmir, 365 s.
  • Mejia-Remcamier B. E. & G. Castano-Meneses, 2010. “Stage distributions of cunaxids in soil and litter at Chamela, Jalisco, Mexico, 193-197”. Trends in Acorology: Proceeding of the 12th International Congress.-Springer Secience+Business Media B.V., Dortrecht:.
  • Muştu, M., N. Kılınçer, B. Kaydan & G. Joposhvili, 2010. Ankara’da Coccinellidae familyası türlerinin larva ve pupa parazitoitleri üzerinde ön araştırmalar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 20 (1): 1-5.
  • Öktem, S., 1999. Turunçgil Unlubiti, Planococcus citri Risso (Hom.: Pseudococcidae) ile Bazı Doğal Düşmanları Arasındaki Av/avcı ve Konukçu/parazitoit İlişkileri. Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Biimleri Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Antakya, 62 s.
  • Ölmez, S., 2000. Diyarbakır İlinde Aphidoidea (Homoptera) Türleri ile Bunların Parazitoit ve Predatörlerinin Saptanması. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, ( Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi, Adana, 109 s.
  • Öncüer, C., 1983. Biyolojik Savaşımda Yararlanmak Amacıyla Laboratuvarda Üretilen Chilocorus bipustulatus (L.) (Coleoptera: Coccinellidae)' a Değişik Besin ve Sıcaklıkların Etkisi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 462, Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ofset Basımevi, Bornova-İzmir, 91 s.
  • Pappas, M. L., G. D. Broufas & D. S. Koveos, 2008.The two spotted spider mite, Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae), alternative prey for the lacewing Dichochrysa prasina (Neuroptera: Chrysopidae). Europan Journal of Entomology, 105 (3): 461–466.
  • Pappas, M. L. & D. S. Koveos, 2011. Life-history traits of the predatory lacewing Dichochrysa prasina (Neuroptera: Chrysopidae): Temperature-dependent effects when larvae feed on nymphs of Myzus persicae (Hemiptera: Aphididae). Annals of the Entomological Society of America, 104 (1): 43-49.
  • Soydanbay, M., 1976. Türkiyede bitki zararlısı bazı böceklerin doğal düşman listesi. Kısım I, Bitki Koruma Bülteni, 6: 32-46.
  • Soylu, O. Z. & N. Ürel, 1977. Güney Anadolu Bölgesi turunçgillerinde zararlı böceklerin parazitoit ve predatörlerinin tespiti üzerine araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 17 (2-4): 77-112.
  • Telli, Ö. & A. Yiğit, 2012. Hatay ili turunçgillerinde zararlı Turunçgil pamuklu beyazsineği, Aleurothrixus floccosus (Maskell) ve Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei Iaccarino (Hemiptera: Aleyrodidae)'nin doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 36 (1): 131–138.
  • Tuatay, N., A. Kalkandelen & N. Aysev, 1972. Nebat Koruma Müzesi Kataloğu (1961-1971). Zirai Mücadele ve Karantina Genel Mdürlüğü, Mesleki Kitaplar Serisi, 119 s.
  • Uygun, N., 1981.Türkiye Coccinellidae (Coleoptera) Faunası Üzerinde Taksonomik Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları: 157, Adana, 110 s.
  • Uygun, N., C. Şengonca, L. Erkılıç & M. Schade, 1998. The coccoidae fauna and their host plants in cultivated and non-cultivated areas in the East Mediterranean region of Turkey. Acta Pytopathologica of Entomologica Hungarica, 33 (1-2): 183-191.
  • Uygun, N., 2001. Türkiye Turunçgil Bahçelerinde Entegre Mücadele, (Zararlılar-Nematodlar-Hastalıklar-Yabancı otlar). TARP-Türkiye tarımsal araştırma projesi yayınları, Adana, 157 s.
  • Yiğit, A. & R. Canhilal, 1998. Turunçgil Unlubiti Planococcus citri (Risso) (Hom.: Pseudococcidae) predatörü, Cryptolaemus montrouzieri Muls. (Col.: Coccinellidae)’nin soğuğa dayanıklı ırkının temini, bazı biyolojik özellikleri ve Doğu Akdeniz Bölgesi’ne uyum durumu üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 38 (1-2): 23-41.
APA Yiğit A, TELLİ S (2013). Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. , 359 - 373.
Chicago Yiğit Abdurrahman,TELLİ Selda Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. (2013): 359 - 373.
MLA Yiğit Abdurrahman,TELLİ Selda Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. , 2013, ss.359 - 373.
AMA Yiğit A,TELLİ S Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. . 2013; 359 - 373.
Vancouver Yiğit A,TELLİ S Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. . 2013; 359 - 373.
IEEE Yiğit A,TELLİ S "Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları." , ss.359 - 373, 2013.
ISNAD Yiğit, Abdurrahman - TELLİ, Selda. "Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları". (2013), 359-373.
APA Yiğit A, TELLİ S (2013). Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 37(3), 359 - 373.
Chicago Yiğit Abdurrahman,TELLİ Selda Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi 37, no.3 (2013): 359 - 373.
MLA Yiğit Abdurrahman,TELLİ Selda Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi, vol.37, no.3, 2013, ss.359 - 373.
AMA Yiğit A,TELLİ S Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi. 2013; 37(3): 359 - 373.
Vancouver Yiğit A,TELLİ S Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları. Türkiye Entomoloji Dergisi. 2013; 37(3): 359 - 373.
IEEE Yiğit A,TELLİ S "Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları." Türkiye Entomoloji Dergisi, 37, ss.359 - 373, 2013.
ISNAD Yiğit, Abdurrahman - TELLİ, Selda. "Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları". Türkiye Entomoloji Dergisi 37/3 (2013), 359-373.