TY - JOUR TI - Hatay ili turunçgillerinde zararlı Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un yayılışı, konukçuları ve doğal düşmanları AB - Hatay turunçgil alanlarında Pseudococcus cryptus Hempel (Hemiptera: Pseudococcidae)’un tanınması, yayılışı, konukçuları, zarar şekli ve doğal düşmanları ortaya konmuştur. Çalışma sonucunda, P. cryptus 1997 yılında sadece Samandağ ilçesi turunçgil alanlarında %15.43 oranında görülürken, 2010’da Antakya’da %55.78, Dörtyol (Payas)’da %14.67, İskenderun’da %11.63 ve Samandağ’da %30.61 oranında bulaşma olduğu belirlenmiştir. P. cryptus’un konukçuları arasında 11 familyaya bağlı 17 bitki türü bulunmuştur. P. cryptus kolonileri turunçgillerin gövde, sürgün, yaprak ve meyvelerine yerleşerek emgi yapmakta, bu sırada damlacıklar halinde ballı madde çıkarmakta, şiddetli düzeyde fumajin oluşumu, yaprak ve meyve dökülmesine yol açmaktadır. Predatör olarak Cunaxa pothensis Den Heyer, Nephus includens Kirsch., N. (Sidis) heikei, N. (Sidis) caneparii, N.nigricans, Oenopia (Synharmonia) conglobata (L.), Scymnus (Pullus) araraticus Khnzorian, S. (P.) subvillosus, S. (P.) flagellisiphonatus, Cryptolaemus montrouzieri Muls., Chilocorus bipustulatus L., Exochomus quadripustulatus L., Cardiastethus nazarenus Reuter, Sympherobius (S.) fallax Navas, Dichochrysa prasina (Burmeister), Chrysopa viridana Schneider ve Chrysoperla carnea (Stephens) belirlenmiştir. Parazitoit türler ise Anagyrus pseudococci Gir., Leptomastidea abnormis Gir., Clausenia purpurea Ishii ve Pachyneuron muscarum L.’ dur. Sözkonusu fitofag türün öteki turunçgil alanlarına yayılmaması için gerekli iç karantina önlemlerinin alınması; bulaşmanın görüldüğü alanlarda ise geniş etkili pestisit kullanımından kaçınılarak entegre savaş ilkeleri doğrultusunda uygulamalar yapılması, doğal düşmanlarından özellikle C. purpurea ve C. montrouzieri’nin bu böceğin görüldüğü yörelere salınması ve yerleştirilmesinin yararlı olacağı vurgulanmıştır. AU - TELLİ, Selda AU - Yiğit, Abdurrahman PY - 2013 JO - Türkiye Entomoloji Dergisi VL - 37 IS - 3 SN - 1010-6960 SP - 359 EP - 373 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/159154 ER -