Yıl: 2013 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 39 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra

Öz:
Türk siyasal hayatında darbeler kalıcı izler bırakmıştır. Her darbe bir öncekinden daha acımasız bir şekilde yapılmıştır. Darbelerin hayata geçirilişi ve sonuçları birbirinden farklı olmuştur.12 Eylül askeri darbesi, toplumsal yapıda köklü değişiklikler yapmıştır. 28 Şubat diye adlandırılan dolaylı müdahale ise farklı bir karaktere sahiptir. Görünürde meclisin varlığı devam etmiş ve asker kışlasında kalmışsa da uygulamada durum çok farklı olmuştur. Asker yönetime el koymadan, siviller vasıtasıyla siyasal sisteme müdahale yoluna gitmiştir. Gerek 12 Eylül gerekse 28 Şubat müdahaleleri ile toplumda önemli bir kesim mağdur olmuş ve ülkede demokrasinin kurumsallaşması mümkün olamamıştır. Bu çalışmada 12 Eylül Darbesi, 28 Şubat postmodern darbe ve e- muhtıra irdelenerek, Bunların nasıl yapıldığı ve ne gibi sonuçlar doğurduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Interventions in Turkish political life after 1980 and E-memorandum

Öz:
The interventions in Turkish political life left profound marks. Every intervention made one after the other was performed crueler than before. The practises of the interventions and their effects have been different.The 12th September military intervention made radical changes in social life. The indirect intervention called 28th February has a different character. In appearance, although the presence of the Assemble continued its function and the soldiers kept inside the bases, the practise was different. The soldiers chose the way to intervene the political life by using the civilians without acting by themselves. A majority of people in the society suffered from the both 12th September and 28th February interventions, and therefore the democracy could not become institutionalised within the country. In this article it is studied in detail how 12th September, 28th February and E-memorandum occurred and what results they made.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akça, İsmet (2013), “Türkiye’de Ordu-Siyaset İlişkisi”, Türk Siyasal Hayatı, 7. Ünite, Editör: Ahmet Demirel, Süleyman Sözen, Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir, s.170-199.
  • Alkan, Ahmet Turan (1997), “Mızraklı Demokrasi Tarihi veya Ahvalin Karşı Taraftan Nasıl Göründüğünün Resmidir”, Yeni Türkiye, Yıl 3, Sayı 17, Eylül-Ekim, s.651-656.
  • Baydur, Mithat (1997), “Üniformalı Demokrasi”, Yeni Türkiye, Yıl 3, Sayı 17, Eylül-Ekim, s.306-322.
  • Çavdar, Tevfik (2004), Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, 3. Baskı, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Demirel, Tanel (2001), “12 Eylül’e Doğru Ordu ve Demokrasi”, Ankara ÜniversitesiSBF Dergisi, Cilt: 56, Sayı: 4, s.43-75.
  • Dursun, Çiler (2002-3), “Türkiye’de Askeri Darbelerin Simgesel Ekonomisi”, DOĞU BATI, VI/21, Kasım-Aralık-Ocak, s.123-147.
  • Dursun, Davut (1999), Demokratikleşemeyen Türkiye, 1. Baskı, İşaret Yayınları, İstanbul.
  • Dursun, Davut (2000), Ertesi Gün; Demokrasi Krizlerinde Basın ve Aydınlar, 1. Baskı, İşaret Yayınları, İstanbul.
  • Dursun, Davut (2005a), 12 Eylül Darbesi, Şehir Yayınları, İstanbul
  • Dursun, Davut (2005b), “Türk Demokrasisinde Kurumsallaşma Sorunu ve Krizleri Çözme Yöntemi Olarak Askeri Darbeler”, Muhafazakâr Düşünce, Yıl 1, Sayı 3, Kış, s.175-196.
  • Dursun, Davut (2008), “İddianame Öğretici, Hem de Çok Öğreticidir!...”, Yeni Şafak Gazetesi-20.03.2008, www.yenisafak.com.tr (10.05.2008)
  • Erdem, Fazıl Hüsnü (2005), “Türkiye’nin AB’ye Tam Üyelik Sürecinde Sivil-Asker İlişkilerinin Genel Görünümü”, Adnan Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 2, Aktüel Yayınları, Bursa, s.751- 774.
  • Erdoğan, Mustafa (2005), Anayasal Demokrasi, 7. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Erdoğan, Mustafa (2007), “İdeolojik Devletten Kurtuluşun Reçetesi”, Zaman Gazetesi-16.07.2007, www.liberal-dt.org.tr, (10.04.2008)
  • Gökmen, Yavuz (1997), “Askeri Demokrasi”, Yeni Türkiye, Yıl 3, Sayı 17, Eylül-Ekim, s.332-339.
  • Göle, Nilüfer (1994), “80 Sonrası Politik Kültür”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay (der.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve Değişim içinde, Der Yayınları, İstanbul, s.509-519.
  • İzol, Ramazan (2002), “Türkiye’de Ordu’nun Siyasi Varlık Sebepleri”, Mülkiye, Cilt XXVI, Sayı 235, Temmuz-Ağustos, s.193-215
  • Kalaycıoğlu, Ersin (1994), “1960 Sonrası Türk Siyasal Hayatına Bir Bakış: Demokrasi Neo-Partimonyalizm ve İstikrar”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay (der.), Türkiye’de Siyaset: Süreklilik ve Değişim içinde, Der Yayınları, İstanbul, s.469-493.
  • Kalaycıoğlu, Ersin (2007), “Türkiye’de Politik Rejimin Evrim ve Yasama Sistemi”, Ersin Kalaycıoğlu; Ali Yaşar Sarıbay (der.), Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme, 3.Baskı, Aktüel Yayınları, İstanbul, s.331-349.
  • Katırcı, Güldeniz (2007), “Kuvvetler Ayrılığından Kuvvetler Çatışmasına”, Türkiye Günlüğü, Sayı 89, Yaz, s.60-67.
  • Köktaş, M. Emin (1997), Din ve Siyaset, Vadi Yayınları, Ankara
  • Öcal, Beyhan (2009),”12 Eylül’den 28 Şubat’a Darbe Söylemlerindeki Değişimin Analizi”, ETHOS, Sayı: 1/4, s.1-61.
  • Özbudun, Ergun (2007), Çağdaş Türk Politikası, Çev. Ali Resul Usul, 2. Baskı, Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul.
  • Özgür, A. Faruk (1999), “Darbe Kültürümüzde ilerlemeler”, Yeni Türkiye, Yıl 5, Sayı 29, Eylül-Ekim, s.158-162.
  • Özgür, A. Faruk (2004), Tek Parti İdeolojisiyle Demokrasi, Liberte Yayınları, Ankara.
  • Şehsuvaroğlu, Lütfi (1997), “Milli Sivil Stratejik Konsept”, Yeni Türkiye, Yıl 3, Sayı 17, Eylül-Ekim, s.323-331.
  • Şen, Ali (2005), “24 Ocak Kararlarının Siyasal Ekonomisi: 1980’li Yıllardaki Reformlar Sürecinin Ekonomik Gelişmeleri, İç ve Dış Siyasal Faktörlerle Etkileşimi”, Adnan Küçük ve diğerleri (der.), 21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye’de Siyasal Hayat, Cilt: 2, Aktüel Yayınları, Bursa, s.1165-1196.
  • Taşkın, Yüksel (2013), “Din, Devlet, Laiklik”, Türk Siyasal Hayatı, 6. Ünite, Editör: Ahmet Demirel, Süleyman Sözen, Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir, s.140-169.
  • Türköne, Mümtaz’er (1997), “Faşizmin Son Tangosu”, Yeni Türkiye, Yıl 3, Sayı 17, Eylül-Ekim, s.302-305.
  • Türköne, Mümtaz’er (1998-9), “Cumhuriyet’in Kamusal Alanı”, DOĞU BATI, II/5, Kasım-Aralık-Ocak, s.125-132.
  • Yayla, Atilla (2005), “Bürokratik Tahakküm Altında İnlemek...”, Zaman Gazetesi, 27.07.2005, www.liberal-dt.org.tr, (10.04.2008)
APA AKINCI A (2013). Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. , 39 - 58.
Chicago AKINCI Abdulvahap Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. (2013): 39 - 58.
MLA AKINCI Abdulvahap Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. , 2013, ss.39 - 58.
AMA AKINCI A Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. . 2013; 39 - 58.
Vancouver AKINCI A Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. . 2013; 39 - 58.
IEEE AKINCI A "Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra." , ss.39 - 58, 2013.
ISNAD AKINCI, Abdulvahap. "Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra". (2013), 39-58.
APA AKINCI A (2013). Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 39 - 58.
Chicago AKINCI Abdulvahap Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 15, no.2 (2013): 39 - 58.
MLA AKINCI Abdulvahap Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.15, no.2, 2013, ss.39 - 58.
AMA AKINCI A Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 15(2): 39 - 58.
Vancouver AKINCI A Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 15(2): 39 - 58.
IEEE AKINCI A "Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra." Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, ss.39 - 58, 2013.
ISNAD AKINCI, Abdulvahap. "Türk siyasal hayatında 1980 sonrası darbeler ve e- Muhtıra". Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 15/2 (2013), 39-58.