Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi

Leyla GÜLSEREN, (İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kliniği, İzmir, Türkiye)
Zeliha HEKİMSOY, (Girilmedi)
Şeref GÜLSEREN, (Girilmedi)
Zeynep BODUR, (Girilmedi)
Savaş KÜLTÜR (Girilmedi)
Türk Psikiyatri Dergisi
25 6
Yıl: 2001 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 89 - 98 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi

Öz:
Amaç: Diaberik hastalarda depresyon-anksiyete düzeylerinin, yaşam kalitesi ve yetiyitiminin ölçülerek konsültasyon-liyezon hizmetleri açısından bu hastaların gereksinimlerinin belirlenmesidir. Yöntem: Çalışmaya Nisan 2000-Temnıuz 2000 tarihleri arasında İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Birimi'ne ardışık poliklinik başvurularından çalışmaya katılmayı kabul eden 180 diabetik hasta alındı. Halen psikiyatrik bir hastalık nedeniyle sağaltım görüyor olma, görüşme yapmayı ya da ölçekleri doldurmayı engelleyecek düzeyde bedensel hastalığın ya da bilişsel yetersizliğin olması dışlama ölçütleri oldu. Hastalara, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD-A ve HAD-D), Kısa Form-36 (SF-36) ve Kısa Yetiyitimi Anketi (KYA) uygulandı. Bulgular: Hastaların 62'si (%34.4) HAD-D'den eşik üstü puan alırken, 38 hasta (%21.1) HAD-A'dan eşik üstü puan aldı. HAD-D'den eşik üstü puan alan hastalarla yapılan klinik görüşme sonunda 27 hastada (%43.5) DSM-IV ölçütlerine göre majör depresif bozukluk saptandı. HAD'dan eşik üstü puan alan hastaların yaşam kaliteleri her alanda daha bozuk ve yetiyitimleri daha fazla idi. Komplikasyonların, yeterli metabolik kontrolün sağlanamayışının, hastalık süresinin 10 yılı aşmış olmasının, eşlik eden kronik hastalıkların ve daha önce psikiyatrik bir hastalık geçirmiş olmanın yaşam kalitesini olumsuz etkilediği bulundu. HbA1c değerleri ile depresyon-anksiyete düzeyleri arasında bir ilişki bulunmadı. Sonuç: Diabetik hastaların sağaltımları planlanırken psikiyatrik yönden de değerlendirilmeleri, bu hastalar için optimal sağaltım ve bakım koşullarının gerçekleşmesini sağlayacaktır.
Anahtar Kelime: Özürlülük değerlendirmesi Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Diabetes mellitus Depresyon Depresif bozukluk Kaygı Yaşam kalitesi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
  • American Psychiatric Association (1994) Mental Bozuklukları Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, dördüncü baskı (DSM-IV) (Çev. Ed: E. Köroğlu) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995.
  • Anderson RM, Fıtzgerald JT, Wisdom K ve ark. (1997) A Comparison of global versus disease-specific quality of life measures in patients with NIDDM. Diabetes Care, 20: 299-305.
  • Aydemir Ö, Güvenir T, Küey L ve ark. (1997) Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve Güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 8: 280-7.
  • Aydemir Ö (1999) Konsültasyon-liyezon psikiyatrisinde yaşam kalitesi ölçümü: Kısa Form-36 (SF-36). 3 P Dergisi 7 (Ek. 2) 14-22.
  • Brown GR, Philbrick K (1996) Sexual Disorders and Dysfunctions. Textbook of Consultation-Liasion Psychiatry, 1. baskı, cilt 1, JR Rundell, MG Wise (ed), Washington DC, American Psychiatric Press, s. 467-484.
  • Cox DJ, Gonder Frederick L (1992) Major developments in behavioral diabetes research. J Consult Clin Psychol, 60: 628-38.
  • Çolak R, Yabanoğlu İ, Baştürk M ve ark. (1999) Diabetes mellituslu hastaların psikiyatrik değerlendirilmesi. XXXV. Ulusal Diyabet Kongresi ve Uluslararası Obesite Sempozyumu Bildiri Kitabı, s. 42.
  • DeFronzo RA (1998) Goals of Diabetes Management. Current Management of Diabetes Mellitus, cilt 1, DeFronzo (ed), Philadelphia, Mosby A Times Mirror Company, s. 5-7.
  • Geffken GR, Ward HE, Staab JP ve ark. (1998) Psychiatric morbidity in endocrine disorders. CB Nemeroff (ed), The Psychiatric Clinics of North America, 21: 473-89.
  • Gray KF, Cummings JL (1996) Dementia. Textbook of Consultation-Liaison Psychiatry, 1. baskı, JR Rundell, MG Wise (ed), Washington DC, American Psychiatric Press, s. 276-309.
  • Gulliford MC, Mahabir D (1999) Relationship of health-related quality of life to symptom severity in diabetes mellitus: a study in Trinidad and Tobago. J Clin Epidemiol, 52:773-80.
  • Hermann BP, Vickrey B, Hays RD ve ark. (1996) A comparison of health-related quality of life in patients with epilepsy, diabetes and multiple sclerosis. Epilepsy Res, 25:113-8.
  • Jacobson AM, De Groot M, Samson JA ve ark. (1994) The evaluation of two measures of quality of life in patients with type I and type II diabetes. Diabetes Care, 17:267-74.
  • Johnson JA, Nowatzki TE, Coons SJ ve ark. (1996) Health-related quality of life of diabetic Pima Indians. Med Care, 34:97-102.
  • Kaplan İ (1995) Yarıkırsal bir sağlık ocağına başvuran hastalarda ruhsal bozuklukların yetiyitimi ile ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 6:169-79.
  • Kathol R (1996) Internal Medicine and Medical Subspecialties: Endocrine Disorders. Textbook of Consultation-Liaison Psychiatry, 1. baskı, JR Rundell, MG Wise (ed), Washington DC, American Psychiatric Press, s. 579-584.
  • Klein BE, Klein R, Moss S ve ark. (1998) Self-rated health and diabetes of long duration. The Wisconsin Epidemiologic Study of Diabetic Retinopathy. Diabetes Care, 21:236-40.
  • Klein R, Klein BE (1998) Relation of glycemic control to diabetic complications and health outcomes. Diabetes Care, (suppl. 3) 21:39-43.
  • Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N ve ark. (1999) SF-36’nın Türkçe için güvenilirliği ve geçerliliği. Ege Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Dergisi.
  • Komarroff AL, Fagioli LR, Doolittle TH ve ark. (1996) Health status in patients with chronic fatigue syndrome and in general population and disease comparison groups. Am J Med, 101:281-90.
  • Kuloğlu M, Karaoğlu A, Atmaca M ve ark. (2000) Tip II diabetik hastalarda psikiyatrik belirtiler ve kan şekeri kontrolü. Düşünen Adam, 13:19-23.
  • Larsson D, Lager I, Nilsson PM ve ark. (1999) Socio-economic characteristics and quality of life in diabetes mellitus relation to metabolic control. Scand J Public Health, 27:101-5.
  • Lee PP, Whitcup SM, Hays RD ve ark. (1995) The relationship between visual acuity and functioning and well-being among diabetics. Qual Life Res, 4:319-23.
  • Leedom L, Meehan WP, Procci W ve ark. (1991) Symptoms of depression in patients with type II diabetes mellitus. Psychosomatics; 32:280-6.
  • Lustman PJ, Griffith LS, Clouse RE ve ark. (1986) Psychiatric illness in diabetes mellitus. Relationship to symptoms and glucose control. J Nerv Ment Dis, 174:736-42.
  • Lyons RA, Lo SV, Littlepage BN ve ark. (1994) Comparative health status of patients with 11 common illnesses in Wales. J Epidemiol Community Health, 48:388-90.
  • Özkan S (1993) Psikiyatrik Tıp: Konsultasyon-Liyezon Psikiyatrisi, 1. baskı, İstanbul, s.94-99.
  • Özkan S, Turgay M (1994) Tip I-II diabetik hastalarda psikiyatrik morbidite ve hastalıkla baş etme güçlükleri. Konsültasyon-liyezon psikiyatrisi, 1. baskı, S Özkan (ed), İstanbul, s.398-407.
  • Piehlmeier W, Bullinger M, Kirschberger I ve ark. (1996) Evaluation of the quality of life of patients with insulin-dependent diabetes mellitus before and after organ transplantation with the SF-36 health survey. Eur J Surg, 162:933-40.
  • Popkin MK, Callies AL, Lentz RD ve ark. (1988) Prevalance of major depression, simple phobia, and other psychiatric disorders in patients with long-standing type I diabetes mellitus. Arch Gen Psychiatry, 45:64-68.
  • Silvers D, Kipnes M, Broadstone V ve ark. (1998) Domperidone in the management of symptoms of diabetic gastroparesis: efficacy, tolerability, and quality of life outcomes in a multicenter controlled trial. Clin Ther, 20:438-53.
  • Skyler JS (1988) Monitoring of type I Diabetes Mellitus. Current Management of Diabetes Mellitus, cilt 1, DeFronzo RA (ed), Philadelphia, Mosby A Times Mirror Company, s. 50-54.
  • Stewart AL, Hays RD, Ware JEJ ve ark. (1988) The MOS short-form general health survey: reliability and validity in a patient population. Med Care, 26:724-735.
  • Tilly KF, Belton AB, McLachlan JF ve ark. (1995) Continuous monitoring of health status outcomes: experience with a diabetes education program. Diabetes Educ, 21:413-9.
  • Tosun H, Alpar Ş (1999) 19-25 yaş grubundaki genç erişkin diabetes mellituslu hastaların anksiyete düzeylerinin karşılaştırılması. XXXV. Ulusal Diyabet Kongresi ve Uluslararası Obesite Sempozyumu Bildiri kitabı, s. 123.
  • Ware JE, Sherbourne CD (1992) The MOS 36-item Short-Form Health Survey (SF-36). I. Conceptual framework and item selection. Med Care, 30:473-83.
  • Weilburg JB, Winkelman JW (1996) Sleep Disorders. Textbook of Consultation-Liasion Psychiatry, 1. baskı, JR Rundell, MG Wise (ed), Washington DC, American Psychiatric Press, s.507-531.
  • Weinberger M, Kirkman MS, Samsa GP ve ark. (1994) The relationship between glycemic control and health-related quality of life in patients with non-insulin-dependent diabetes mellitus. Med Care, 32:1173-81.
  • Weinberger M, Kirkman MS, Samsa GP ve ark. (1995) A nurse-coordinated intervention for primary care patients with non-insulin-deperndent diabetes mellitus: impact on glycemic control and health-related quality of life. J Gen Intern Med, 10:59-66.
  • Wikblad K, Smide B, Bergstrom A ve ark. (1997) Outcome of clinical foot examination in relation to self-perceived health and glycemic control in a grup of urban Tanzanian diabetic patients. Diabetes Res Clin Pract, 37:185-92.
  • Wilkinson G, Borsey DQ, Leslie P ve ark. (1988) Psychiatric morbidity and social problems in patients with insulin-dependent diabetes mellitus. Br J Psychiatry, 153:38-43.
  • Winocour PH, Main CJ, Medlicott G ve ark. (1990) A psychometric evaluation of adult patients with type I (insulin-dependent) diabetes mellitus. Prevalence of psychological dysfunction and relationship to demographic variables, metabolic control and complications. Diabetes Res, 14:171-76.
  • Wu SY, Sainfort F, Tomar RH ve ark. (1988) Development and application of a model to estimate the impact of type 1 diabetes on health-related quality of life. Diabetes Care, 21:725-31. Zigmond AS, Snaith PR (1983) The Hospital Anxiety and Depression Scale. Acta Psychiatr Scand, 67:361-70.
APA gülseren l, Hekimsoy Z, GÜLSEREN Ş, Bodur Z, KÜLTÜR S (2001). Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. , 89 - 98.
Chicago gülseren leyla,Hekimsoy Zeliha,GÜLSEREN Şeref,Bodur Zeynep,KÜLTÜR Savaş Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. (2001): 89 - 98.
MLA gülseren leyla,Hekimsoy Zeliha,GÜLSEREN Şeref,Bodur Zeynep,KÜLTÜR Savaş Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. , 2001, ss.89 - 98.
AMA gülseren l,Hekimsoy Z,GÜLSEREN Ş,Bodur Z,KÜLTÜR S Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. . 2001; 89 - 98.
Vancouver gülseren l,Hekimsoy Z,GÜLSEREN Ş,Bodur Z,KÜLTÜR S Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. . 2001; 89 - 98.
IEEE gülseren l,Hekimsoy Z,GÜLSEREN Ş,Bodur Z,KÜLTÜR S "Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi." , ss.89 - 98, 2001.
ISNAD gülseren, leyla vd. "Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi". (2001), 89-98.
APA gülseren l, Hekimsoy Z, GÜLSEREN Ş, Bodur Z, KÜLTÜR S (2001). Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(2), 89 - 98.
Chicago gülseren leyla,Hekimsoy Zeliha,GÜLSEREN Şeref,Bodur Zeynep,KÜLTÜR Savaş Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi 12, no.2 (2001): 89 - 98.
MLA gülseren leyla,Hekimsoy Zeliha,GÜLSEREN Şeref,Bodur Zeynep,KÜLTÜR Savaş Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.12, no.2, 2001, ss.89 - 98.
AMA gülseren l,Hekimsoy Z,GÜLSEREN Ş,Bodur Z,KÜLTÜR S Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001; 12(2): 89 - 98.
Vancouver gülseren l,Hekimsoy Z,GÜLSEREN Ş,Bodur Z,KÜLTÜR S Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2001; 12(2): 89 - 98.
IEEE gülseren l,Hekimsoy Z,GÜLSEREN Ş,Bodur Z,KÜLTÜR S "Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi." Türk Psikiyatri Dergisi, 12, ss.89 - 98, 2001.
ISNAD gülseren, leyla vd. "Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi". Türk Psikiyatri Dergisi 12/2 (2001), 89-98.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 9:16

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları