Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras

TEKE GÜRÇAYIR, Selcan

Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras

Selcan TEKE GÜRÇAYIR (Gazi Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Halkbilimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Milli Folklor Dergisi

3 1

Yıl: 2013 Cilt: 12 Sayı: 100 Sayfa Aralığı: 31 - 39 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras

Öz:

Somut olmayan kültürel mirasın gelecek kuşaklara aktarılarak yaşayabilirliğinin güvence altına alınmasının en temel yollarından biri kültür eğitimidir. Sözleşme, somut olmayan kültürel mirasın envanterlerinin hazırlanması, farkındalık yaratılması ve koruma bilincinin oluşturulması gibi konuların yanında eğitim konusunun önemini vurgular. Sözleşme somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında iki eğitim biçimi önerir: resmî eğitim ve resmî olmayan eğitim. Bu eğitim biçimlerine ilişkin nasıl modeller geliştirilebileceği konusu, taraf devletlerin kültürel miraslarının çeşitliliği ve özgünlüğü nedeniyle Sözleşmede yer almaz. Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin periyodik raporlar taraf devletlerin eğitim konusundaki sorunlarını, uygulama modellerini ve aldıkları sonuçları görmek açısından oldukça yararlı ve ufuk açıcı belgelerdir. Bu makalede, somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında eğitim konusuna nasıl bakıldığı, Sözleşmeye taraf devletlerin somut olmayan kültürel mirasın resmî ve resmî olmayan aktarımını nasıl yorumladıkları periyodik raporlardan ve çeşitli UNESCO belgelerinden yola çıkılarak değerlendirilmiştir. Ülkelerin eğitim deneyimlerini içeren bu raporlarda kimi ülkelerin çağdaş resmî olmayan eğitim biçimleri ile geleneksel aktarım biçimlerini değerlendirmeleri zaman zaman kıyaslamaları geleneksel/alışılmış aktarım yolları ile modern modeller arasındaki ilişkiyi anlamayı ve kaygı duyulan alanları görmeyi sağlamıştır. Resmî ve resmî olmayan eğitim biçimleri, birtakım sorunları ve çekinceleri beraberinde getirmektedir. Ancak bu mirasın yaşayabilirliğinde yeni bağlamlara adapte olabilme ve yaşatabilme potansiyellerinin belirleyici olduğu akıldan çıkarılmamalıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Folklor

Customary modes, modern ways: Formal, non-formal education and intangible cultural Heritage

Öz:

Culture education is one of the principle means of transmitting the intangible cultural heritage to next generation and thus ensuring the viability of this heritage. Convention for the Safeguarding In- tangible Cultural Heritage highlights the importance of education in addition to preparing inventories, raising awareness and consciousness for safeguarding of intangible cultural heritage. The Convention offers two education forms for transmitting intangible cultural heritage: formal education and non- formal education. What kinds of models can be improved for these education forms not contained in the Convention text because of the diversity and originality of State Parties cultural heritage. Periodic Reports on implementation of the Convention are considerably enlightening and useful documents to reveal the problems, teaching methods and the outcomes of state parties on culture education. In this article, the role and importance of education for transmitting traditional knowledge and how state par- ties interpret formal and non-formal education of intangible cultural heritage have been evaluated on the basis of periodic reports. Evaluations and comparisons of modern non-formal education ways and traditional forms provide to figure out the connection between customary ways and modern transmit- ting models by means of periodic reports which contain state parties education experiences. Formal and non-formal education forms bring along some problems and pitfalls. However, it should be kept in mind that the viability of intangible cultural heritage depends on the potentials of adopting to new contexts and revitalization.

Anahtar Kelime:

Konular: Folklor

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Basic Texts of the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage (2012 Edition). Paris: UNESCO.
Kutlu, M. Muhtar. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunmasında Eğitime Yönelik İlk Adım: Halk Kültürü Dersi. Millî Folklor. Sayı 82: 13-18.
Oğuz, M. Öcal (ed.) (2008). Türkiyenin Somut Olmayan Kültürel Mirası. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Report on the implementation of the Convention and on the status of elements inscribed on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Periodic report no. 00612/Mauritius, 2011. http://www.unesco.org/culture/ich/index. php?lg=fr&pg=00460 erişim tarihi 20 Kasım 2013.
Report on the implementation of the Convention and on the status of elements inscribed on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Periodic report no. 00779/Lithuania, 2012. http://www.unesco.org/culture/ich/index. php?lg=fr&pg=00460 erişim tarihi 19 Kasım 2013.
Report on the implementation of the Convention and on the status of elements inscribed on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Periodic report no. 00825/Côte dIvoire, 2013. http://www.unesco.org/culture/ich/index. php?lg=fr&pg=615 erişim tarihi 20 Kasım 2013.
Report on the implementation of the Convention and on the status of elements inscribed on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Periodic report no. 00787/Croatia, 2012. http://www.unesco. org/culture/ich/index.php?lg=fr&pg=615 erişim tarihi 20 Kasım 2013.
Report on the implementation of the Convention and on the status of elements inscribed on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Periodic report no. 00781/ Republic of Korea, http://www.unesco.org/culture/ich/index. php?lg=fr&pg=615 erişim tarihi 20 Kasım 2013.
Report on the implementation of the Convention and on the status of elements inscribed on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity, Periodic report no. 00785/Mali,
http://www.unesco.org/culture/ich/index. php?lg=en&pg=00460 erişim tarihi 23 Kasım 2013.
Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi. (Çev. M. Öcal Oğuz, Yeliz Özay ve Pulat Tacar). Millî Folklor 65 (Bahar 2005): 163-171.
UNESCO-ACCU Expert Meeting on Transmission and Safeguarding of Intangible Cultural Heritage through Formal and Non-formal Education. Report. Asia/Pacific Cultural Centre for UNESCO, 2007.

APA	TEKE GÜRÇAYIR S (2013). Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. , 31 - 39.
Chicago	TEKE GÜRÇAYIR Selcan Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. (2013): 31 - 39.
MLA	TEKE GÜRÇAYIR Selcan Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. , 2013, ss.31 - 39.
AMA	TEKE GÜRÇAYIR S Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. . 2013; 31 - 39.
Vancouver	TEKE GÜRÇAYIR S Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. . 2013; 31 - 39.
IEEE	TEKE GÜRÇAYIR S "Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras." , ss.31 - 39, 2013.
ISNAD	TEKE GÜRÇAYIR, Selcan. "Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras". (2013), 31-39.

APA	TEKE GÜRÇAYIR S (2013). Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. Milli Folklor Dergisi, 12(100), 31 - 39.
Chicago	TEKE GÜRÇAYIR Selcan Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. Milli Folklor Dergisi 12, no.100 (2013): 31 - 39.
MLA	TEKE GÜRÇAYIR Selcan Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. Milli Folklor Dergisi, vol.12, no.100, 2013, ss.31 - 39.
AMA	TEKE GÜRÇAYIR S Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. Milli Folklor Dergisi. 2013; 12(100): 31 - 39.
Vancouver	TEKE GÜRÇAYIR S Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras. Milli Folklor Dergisi. 2013; 12(100): 31 - 39.
IEEE	TEKE GÜRÇAYIR S "Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras." Milli Folklor Dergisi, 12, ss.31 - 39, 2013.
ISNAD	TEKE GÜRÇAYIR, Selcan. "Geleneksel tarzlar, modern modeller: Resmî, resmî olmayan eğitim ve somut olmayan kültürel Miras". Milli Folklor Dergisi 12/100 (2013), 31-39.