Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi
Yıl: 2013 Cilt: 12 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 59 - 84 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi
Öz: Bu makalede Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin hadis usûlü açısından tahlili yapılmış, hem isnad hem de metin açısından tetkik edilmeye çalışılmıştır. Her ne kadar tasavvufî gelenek- te rivâyetin dünya işlerinden uzak durmak, ahirete yönelik konularda ise akıllı olmak anlamıy- la tevil edilip hadisin sahîh olduğu ifade edilse de bu çalışma söz konusu rivâyetin hem isnad hem de metin açısından birçok problemi ihtiva ettiğini ortaya koymuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Semantic and technical analysis of narration most people of Heaven are gullible
Öz: This study examines a critique of narrationthat Most people of heaven are gullible in terms of hadith methodology and this narration is analyzed in terms of texts and its chains. Although this narration has been interpreted in the sufî tradition as far from world affairs, but become clever in the affairs of Hereafter Life and accepted as it authenticity, this study indicates that this narration contains many problems in terms of of the texts and its chains.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aliyyul-Kârî, el-Esrârul-merfûa fi ahbâril-mevdûa, tahk.: Muhammed Latif es-Sabbâğ, Mektebe- tül-İslâmî, Beyrut 1391/1971.
- Asım Efendi, Kâmus Tercemesi, İstanbul 1305, (c. 1-4).
- el-Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyin b. Ali, el-Câmi' li-şuabi'l-imân, tahk.: Abdülali Ab- dülhamid Hamid, Mektebetür-Rüşd, Beyrut 2003.
- el-Bezzâr, Ebû Bekr Ahmed b. Amr b. Abdülhalik el-Basri, Müsnedü'l-Bezzâr, tahk.: Adil İbn Sad, Mektebetül-Ulûm vel-Hikem, Medine 2005.
- el-Buhârî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, es-Sahih, Beytul-Efkârid-Devliyye, Riyad 1998.
- Bursevî, İsmail Hakkı, Rûhul-beyân fî tefsîril-Kurân, Dâru İhyâit-Turâsil-Arabî, Beyrut ts.
- el-Cevherî, Ebû Nasr İsmail b. Hammâd, es-Sıhâh tâcu'l-Luga ve sıhâhü'l-arabiyye, tahk.: Ahmed Abdülgafûr Atar, Dârül-İlim lil-Melâyîn, Beyrut 1984.
- Ebû Tâlib el-Mekkî, Kûtul-kulûb (Kalplerin Azığı), çev.:Muharrem Tan, İz Yayınları, İstanbul 1999.
- --------, Ebû Tâlib el-Mekkî, Muhammed b. Ali b. Atıyye el-Hârisî, Kûtü'l-kulûb fî muameleti'l- mahbûb ve vasfu tarîkil-mürîd ila makamit-tevhîd, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1426/2005.
- el-Ezherî, Ebû Mansur Muhammed b. Ahmed, Tehzîbul-luga, tahk.: Muhammed Abdünnaim Hafâcî, Mahmûd Ferec Ukde, Dârul-Mısriyyelit-Telif vet-Terceme, Kahire, ty.
- el-Gazâlî, Ebû Hâmid Muhammed, Cevâhirul-Kurân, Dârü İhyâil-Ulûm, Beyrut 1985.
- --------, İhyâu ulûmid-dîn, Dârül-Marife, Beyrut, ts.
- --------, Mişkâtül-envâr, nşr. Ebül-A‛lâ el-Afîfî, Kahire 1964.
- --------, İlcâmul-avâm an ilmil-kelâm, nşr. Muhammed Mutasım-Billah el-Bağdâdî, Beyrut 1985.
- --------, el-Kıstâsül-müstakîm, [Mecmûatü resâil içinde], Dârul-Fikr, Beyrut 1996.
- Halil b. Ahmed, Ebû Abdurrahman Halil b. Ahmed b. Amr Ferahidî, Kitâbul-ayn, tahk.: Mehdi Mahzûmî, İbrâhim Samerrâî, Müessesetül-Alemi lil-Matbuat, Beyrut 1988.
- el-Hatîb el-Bağdâdî, Ahmed b. Ali Ebû Bekir, el-Kifâye fî ilmir-rivâye, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1988.
- --------, Tâli telhîsü'l-müteşâbih, Dârüs-Sumeyi, Riyad 1417/1997.
- İbn Acîbe, Ebül-Abbas Ahmed b. Muhammed b. Mehdi Hasenî Şâzelî, el-Bahrül-medîd fî tefsîril-Kurânil-mecîd, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1423/2002.
- İbn Adiy, Ebû Ahmed Abdullah b. Adi el-Cürcânî, el-Kâmil fî duafâir-ricâl,Dârül-Fikr, Beyrut 1988.
- İbn Asâkîr, Ebü'l-Kâsım Sikâtüddin Ali b. Hasan b. Hibetullah, Târîh-u medîneti Dımaşk, Dârül- Fikr, Beyrut 1415/1995.
- İbn Ebî Hâtim, Kitâbul-cerh vet-tadîl, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1372/1952.
- İbn Fâris Ebû'l-Hüseyin Ahmed b. Zekeriyyâ, Mu'cemu Mekâyisi'l-Luga,tahk.: Abdüsselam Muhammed Harun, Dârul-Fikr, Beyrut 1979.
- İbn Hacer el-Askalânî, Ebü'l-Fazl Şehâbeddin Ahmed, Lisânü'l-mizân, Müessesetul-Alemî, Beyrut 1406/1986.
- --------, Nüzhetun-nazar fî tavdîhi nuhbetil-fiker, tahk.: Nurettin Itr, Dimaşk 1993.
- --------, Tehzîbüt-tehzîb, Dârül-Fikr, Beyrut 1984.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed et-Temîmî, el-Mecrûhîn, Dârül-Vâî, Halep ts.
- İbn Mâce, Ebu Abdullah Muhammed b. Yezid er-Rebeî el-Kazvînî, es-Sünen,Beytül-Efkârid- Devliyye, Riyad 1998.
- İbn Manzur, Muhammed b. Mukrim, Lisânul-arab, Dârü Sadır, Beyrut ts.
- İbn Sîde, Ebü'l-Hasan Ali b. İsmail, el-Muhkem vel-muhîtül-azâm fîl-luga, Dârül-Kütübil- İlmiyye, Beyrut 2000.
- İbnül-Cevzî, Ebul-Ferec Abdurrahman b. Ali, Garîbul-hadîs, tahk.: Abdulmutî Emin Kalâcî, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1425/2004.
- --------, ed-Duafâ vel-metrûkîn, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1406/1986.
- --------, el-İlelü'l-Mütenâhiye fi'l-ahâdisi'l-vâhiye, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1403/1983.
- İbnü'l-Esir, Ebü's-Saadât Mecdüddîn Mübârek b. Muhammed, el-Câmi fî garîbil-hadîs, Mektebe- tür-Rüşd, Riyad ts.
- İbnüs-Salâh, Ebû Ömer Osman b. Abdurrahman eş-Şehruzûrî, Mukaddime, tahk.: Nureddin Itr, Dârül Fikr,Beyrut 1995.
- İbnüs-Semânî, el-Muntahab min mucemiş-şuyûh İbnüs-Semânî, Dârü Alemil-Kütüb, Riyad 1996.
- Kandemir, Yaşar, Mevzû Hadisler Menşei Tanıma Yolları ve Tenkidi, MÜİFV Yayınları, İstanbul 1997.
- Koçyiğit, Talat, Hadis Istılahları, AÜİF Yayınları, Ankara 1980.
- el-Kudâî, Ebû Abdullah Muhammed b. Selâme b. Cafer, Müsnedüş-şihâb, tahk.: Hamdi Ab- dülmecid es-Selefî, Müessesetür-Risâle, Beyrut 1405/1985.
- el-Kurtûbî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensârî, el-Câmi li ahkâmil-Kurân, tahk.: Hişâm Semîr el-Buhârî, Dâru Alemil-Kütüb, Riyad 1423/2003.
- el-Kuşeyrî, Ebul-Kâsım Zeynülislam Abdülkerim b. Havâzın, Letâiful-işârât, thk İbrahim Besyûnî, Heyetül-Misriyyetül-Âmme lil-Kitâb, Kahire 1981.
- Mehmet Suat Mertoğlu, Sülemî, DİA, İstanbul 2009.
- el-Mizzî, Ebü'l-Haccâc Cemaleddîn Yusuf b. Abdurrahmân b. Yusuf,Tehzîbül-kemâl li esmâir- ricâl, tahk.: Beşşâr Avvâd Marûf, Müessesetür-Risâle, Beyrut 1408/1988.
- Mutçalı, Serdar, Arapça Türkçe Sözlük, Dağarcık Yayınları, İstanbul 1995.
- Müslim, Ebûl-Hüseyn Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî, el-Câmius-sahîh, Beytul-Efkârid- Devliyye, Riyad 1998.
- en-Nesâî, Ahmed b. Şuayb Ebû Abdurrahmân, es-Sünen, Beytül-Efkârid-Devliyye, Riyad 1998.
- Öztürk, Mustafa, Tefsirde Bâtınîlik ve Bâtınî Tevil Geleneği, İstanbul 2011.
- er-Râmehurmûzî, Hasan b. Abdurrahman, el-Muhaddisul-fâsıl beyner-râvî vel-vâî,tahk.: Mu- hammed Accâc el-Hatîb, Dârül-Fikr, Beyrut, 1984.
- er-Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddîn, et-Tefsîrül-kebîr (Mefâtihül- gayb), Dârül-Fikr, Beyrut 1981.
- --------, Tefsîr-i Kebîr, çev.: Suat Yıldırım vd., Akçağ Yayınları, Ankara 1995.
- es-Salebî, Ebû İshak Ahmed b. Muhammed b. İbrâhim Nisâbûrî, el-Keşf vel-beyân fî tefsîril- Kurân (Tefsîrüs-salebî), tahk.: Muhammed b. Âşûr, Dâru İhyâit-Turâsil-Arabî, Beyrut 1422/2002.
- Saklan, Bilal, Ebû Tâlib el-Mekkî, DİA, İstanbul, 1994.
- es-Suyûtî, Abdurrahman b. Ebî Bekir, Tedrîbur-râvi fî şerhi Takrîbin-Nevevî, tahk.: Ahmed Ömer Haşim, Dârül-Kitâbil-Arabî, Beyrut 1985.
- es-Sülemî, Ebû Abdurrahmân Muhammed b. Hüseyin, Tefsîrüs-Sülemî (Hakâiküt-tefsir), tahk.: Seyyid Umran, Beyrut, Darül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1421/2004.
- eş-Şirbînî, Şemseddin Hatib Muhammed b. Ahmed Kahiri Şafiî, es-Sirâcül-münîr, Dârül- Kütübil-İlmiyye, Beyrut ts.
- et-Tahâvî, Ebû Cafer Ahmed b. Muhammed b. Selamet el-Ezdî, Şerhu Müşkili'l-Asâr, tahk.: Şuayb el-Arnaûd, Müessesetü'r-Risâle, Beyrut 1415/1994.
- et-Tirmizî, Muhammed b. İsâ, es-Sünen, Beytül-Efkârid-Devliyye, Riyad 1998.
- Uğur, Mücteba, Ansiklopedik Hadis Terimleri Sözlüğü, TDV Yayınları, Ankara 1992.
- Uludağ, Süleyman, Sülemî, Muhammed b. Hüseyin, DİA, İstanbul 2010.
- Vural, Mehmet Gazâlî Felsefesinde Bilgi ve Yöntem, Ankara 2004.
- ez-Zebîdî, Ebu'l-Feyz Murtaza Muhammed b. Muhammed b. Muhammed, Tâcü'l-arûs min cevâhiri'l-kâmûs,tahk.: Ali eş-Şîrî. Dârül-Fikr, Beyrut 2001.
- ez-Zehebî, Ebû Abdullah Şemseddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman, Mîzânül-itidâl fî nakdir- ricâl, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1995.
- ez-Zehebî, Ebû Abdullah Şemseddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman, Siyeru alâmin-nübelâ, tahk.: Şuayb el-Arnaûd, Ali Ebû Zeyd, Müessesetür-Risâle, Beyrut 1402.
- ez-Zehebî, Târîhul-islâm, Dârül-Kitâbil-Arabî, Beyrut 1422/2001.
- ez-Zemahşerî, Ebü'l-Kâsım Cârullah Mahmûd b. Ömer b. Muhammed, el-Fâik fî garîbil-hadîs, tahk.: Ali Muhammed el-Bâhû, Dârül-Fikr, Beyrut 1414/1993.
APA | DÜZENLI M (2013). Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. , 59 - 84. |
Chicago | DÜZENLI MUHITTIN Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. (2013): 59 - 84. |
MLA | DÜZENLI MUHITTIN Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. , 2013, ss.59 - 84. |
AMA | DÜZENLI M Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. . 2013; 59 - 84. |
Vancouver | DÜZENLI M Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. . 2013; 59 - 84. |
IEEE | DÜZENLI M "Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi." , ss.59 - 84, 2013. |
ISNAD | DÜZENLI, MUHITTIN. "Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi". (2013), 59-84. |
APA | DÜZENLI M (2013). Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(24), 59 - 84. |
Chicago | DÜZENLI MUHITTIN Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12, no.24 (2013): 59 - 84. |
MLA | DÜZENLI MUHITTIN Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.12, no.24, 2013, ss.59 - 84. |
AMA | DÜZENLI M Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2013; 12(24): 59 - 84. |
Vancouver | DÜZENLI M Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2013; 12(24): 59 - 84. |
IEEE | DÜZENLI M "Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi." Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12, ss.59 - 84, 2013. |
ISNAD | DÜZENLI, MUHITTIN. "Cennetliklerin çoğu eblehlerdir rivâyetinin semantik ve teknik analizi". Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/24 (2013), 59-84. |