Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi

Somuncu, Mehmet; UZUN, ALPER

Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi

Alper UZUN, (Balıkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Balıkesir, Türkiye)

Mehmet SOMUNCU (Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Ankara, Türkiye)

Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

0 1

Yıl: 2013 Cilt: 16 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi

Öz:

Problem Durumu: Arazi örtüsündeki değişiklikler doğal nedenlerle gelişen birsüreç olduğu gibi insanoğlunun ihtiyaçları doğrultusunda da önemli ölçüde mey-dana gelmektedir. İnsanoğlu farklı ihtiyaçları nedeniyle arazi örtüsünde kalıcı de -ğişikliklere neden olmaktadır.Dağlık alanlar, diğer jeomorfolojik birimler kadar olmasa da arazi kullanımı deği-şiminden etkilenen önemli birimlerdendir. Türkiyedeki şehir yerleşmeleri genel-likle düz ve ovalık alanlarda karşımıza çıkmaktadır. Buna karşılık dağlık alanlarise kırsal yerleşmelere daha fazla ev sahipliği yapmaktadır. Dağlık peyzajlar, dahaçok tarım ve ormancılık faaliyetleri şeklinde insanlar tarafından kullanılan me -kanlardır. Bu arazi kullanım faaliyetleri farklı düzeylerde çevre sorunlarına (eroz -yon, biyoçeşitliliğin azalması, su kaynaklarının azalması vb.) neden olmaktadır.Bu bağlamda, dağlık alanlardaki arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimitespit etmek, değerlendirmek ve çözüm önerileri sunmak önem arz etmektedir.Araştırmanın Amacı: Farklı tarihlere ait uydu görüntülerini kullanarak MadraDağı ve çevresinin arazi örtüsündeki/kullanımındaki zamansal değişimin tespitedilip değerlendirilmesi bu araştırmanın temel amacıdır. Arazi örtüsündeki/kulla-nımındaki değişimin uydu görüntülerinden elde edilen haritalar aracılığı ile tespitedildiği bu araştırmada, hazırlanan haritalar ve tablolar kullanılarak; alandaki deği-şimin türü, yönü ve miktarı belirlenmiş ve bu değişimler nedenleri ile açıklanmıştır.Yöntem: 1987 2000 yılları arasında arazi örtüsünde meydana gelen değişimisaptamak için 05.05.1987 tarihli Landsat TM ve 07.06.2000 tarihli Landsat ETMuydu görüntüleri kullanılmıştır. İki farklı zamana ait Landsat uydu görüntülerikontrolsüz ve kontrollü sınıflandırma teknikleri kullanılarak sınıflandırılmış vealandaki arazi örtüsü/kullanımı değişimleri tespit edilmiştir. Ayrıca Madra Dağıve çevresine ait 24 paftadan oluşan 1/25 binlik topografya ve arazi kullanım ha-ritaları da araştırmada kullanılan temel veriler arasındadır.Bulgular ve Sonuçlar: Uydu görüntüleri kullanılarak Madra Dağı ve çevre -sindeki arazi örtüsü ve kullanımındaki değişim, 19872000 yıllarını kapsayan13 yıllık bir süreç zarfında ortaya koyulmuştur. Elde edilen bulgular sonucundaaraştırma alanının %35lik bir kısmında değişimin olduğu sonucuna varılmıştır.Madra Dağı ve yakın çevresinde orman tahribatından dolayı ormanlık alanlarınazaldığı; buna karşılık yerleşme, tarım ve meyvelik zeytinlik alanlarının arttığıhipotezi doğrulanmıştır.

Anahtar Kelime:

Using remote sensing method to evaluate the change of the land cover/land use In time in madra Mountain

Öz:

Problem Statement: The changes in the land cover can occur both in the na-tural process and significantly through the needs of human beings. Human be-ings cause permanent changes in the land cover because of their different needs.Mountain areas, although not as much affected as other geomorphologic units, areimportant units which are affected by land use. City settlements in Turkey are ge -nerally in plain and lowland areas. Contrary to this, mountain areas host more ru-ral areas. Mountain landscapes are areas which are used for agriculture and lum-bering activities by people. These kind of activities related with land use causesome environmental problems (erosion, reduction in biodiversity and fresh waterresources) on different levels. In this respect, it is important to identify and eva-luate the change in the land cover use in time and provide solutions .Purpose of the Study: The main purpose of this study is to identify and evalu-ate the change in the land cover of Madra Mountain and its environment in timeby using satellite images of different dates. In this work, in which the change inthe land cover is identified by maps, the type, direction and amount of the changeare explained with its causes by maps. Methodology: To determine the change in the land cover between 1987 and 2000,the images of Landsat TM and Landsat ETM satellites are used; dated 05.05.1987and 07.06.2000 respectively. The Landsat images of different times are classi-fied by using controlled and uncontrolled classifying techniques and the changein land cover / use have been identified. Also topography maps, which are sca-led as 1/25000 covering 24 sections on Madra Mountain and its environment, areamong the main data used in this study.Results and Conclusions: The changes in the land cover and its use in MadraMountain and its environment between 1987 and 2000 have been identified byusing satellite images. As a result of the findings, change has been identified inan area covering 35% of the research area. The hypothesis about the reduction inthe forest area of Madra Mountain and its environment because of the devasta-tion of forests; and the expansion of settlement, agriculture, olive and fruit areas,has been proved.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Cohen, J. (1960). A Coefficient of Agreement for Nominal Scales. Educational and Psychological Measurement, 20, 37–46.
Congalton, R. G. ve Mead, R. A. (1983). A Quantitative Method to Test for Consistency and Correctness in Photo-interpretation. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 49 (1), 69–74.
Çetin, T. (2003). Doğal Ortam-Ekonomik Faaliyet İlişkisine Bir Örnek: Kozak Yöresi (Bergama). Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (1), 23–46.
Gong, P. ve Howarth, P. J. (1990). An Assessment of Some Factors Influencing Multispectral Land Cover Classification. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 56 (5), 597–603.
Gülersoy, A. E. (2013). Farklı Uzaktan Algılama Teknikleri Kullanılarak Arazi Örtüsü/Kullanımında Meydana Gelen Değişimlerin İncelenmesi: Manisa Merkez İlçesi Örneği (1986–2010). Turkish Studies - International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (8), 1915–1934.
Güre, M., Özel, M. E. ve Özcan, H. (2009). Corine Arazi Kullanımı Sınıflandırma Sistemine Göre Çanakkale İli. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13 (3), 37–48.
Hudson, W. ve Ramm, C. (1987). Correct Formulation of the Kappa Coefficient of Agreement. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 53 (4), 421–422.
İkiel, C., Atalay Dutucu, A., Ustaoğlu, B. ve Evrim Kılıç, D. (2012). Landuse and Land Cover (LUCL) Classification Using Spot-5 Image in the Adapazarı Plain and Its Surroundings, Turkey. The Online Journal of Science and Technology, 2 (2), 37-42.
Kara, F., ve Karatepe, A. (2012). Uzaktan Algılama Teknolojileri ile Beykoz İlçesi (1986–2011) Arazi Kullanımı Değişimi Analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 378–389.
Köse, A. (1997). Madra Dağı Kuzey Yamaçlarında Yaylacılık. Doğu coğrafya Dergisi, 2, 227–250.
Lillesand, T. M. ve Kiefer R. W. (2000). Remote Sensing and Image Interpretation Land Use/Land Cover Mapping. New York: Wiley and Sons. Inc.
Lu, D., Mausel, P., Brondzio, E. ve Moran, E. (2004). Change Detection Techniques. International Journal of Remote Sensing, 25 (12), 2365- 2407.
Maingi, J. K., Marsh, S. E., Kepner, W. G. ve Edmonds, C. M. (2002). An Accuracy Assessment of 1992 Landsat-MSS Derived Land Cover for the Upper San Pedro Watershed (U.S./Mexico) (EPA/600/R-02/040) U.S. Environmental Protection Agency.
Masek, J. G., Lindsay, F. E. ve Goward, S. N. (2000). Dynamics of Urban Growth in the Washington DC Metropolitan Area, 1973-1996, from Landsat Observations. International Journal of Remote Sensing, 21 (18), 3473 -3486.
Mertens, B., Lambin, E. F. (2000). Land Cover Change Trajectories in Southern Cameroon. Annals of Association of American Geographers, 90, 467–494.
Muttitanon, W. ve Tripathi N. K. (2005). Land Use/Land Cover Changes in the Coastal Zone of Ban Don Bay, Thailand Using Landsat 5 TM Data. International Journal of Remote Sensing, 26 (11), 2311–2323.
Özdemir, M. A. ve Bahadır, M. (2008). Yalova İli’nde Arazi Kullanımının Zamansal Değişimi (1992–2007). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, 17, 1–5.
Reis, S., (2008). Analyzing Land Use/Land Cover Changes Using Remote Sensing and GIS in Rize, Nort East Turkey. Sensors, 8 (10), 6188– 6202.
Rogan, J. ve Chen, D. M. (2004), Remote Sensing Technology for Mapping and Monitoring Land-Cover and Land-Use Change. Progress in Planning, 61, 301–325.
Rosenfield, G.H. ve Fitzpatrick-Lins, K. (1986). A Coefficient of Agreement as A Measure of Thematic Accuracy. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 52 (2), 223–227.
Satıl, F., Akçiçek, E. ve Selvi, S. (2008). Madra Dağı (Balıkesir/İzmir) ve Çevresinde Etnobotanik Bir Çalışma. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 1 (1), 31–36.
Somuncu, M., Akpınar, N., Kurum, E., Çabuk Kaya, N. ve Özelçi Eceral, T. (2010). Gümüşhane İli Yaylalarındaki Arazi Kullanımı ve İşlev Değişiminin Değerlendirilmesi: Kazıkbeli ve Alistire Yaylaları Örneği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 2 (2), 107–127.
Story, M. ve Congalton, R. G. (1986). Accuracy Assessment: A User’s Perspective, Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 52, 397–399.
Sütgibi, S. (2003). Madra Dağı ve Çevresinin Vejetasyon Coğrafyası, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi: İzmir.
Tağıl, Ş. (2007). Quantifying the Change Detection of the Uluabat Wetland, Turkey, by Use of Landsat Images. Ekoloji Dergisi, 16 (64), 9–20.
Uslu, A. (2007). Diyarbakır İlinin Kentsel Dönüşüm Analizinin Uzaktan Algılanmış Görüntüler Kullanılarak Yapılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gebze İleri teknoloji Enstitüsü: Gebze.
Yang, X. ve Lo, C. P. (2002). Using a Time Series of Satellite Imagery to Detect Land Use and Land Cover Changes in the Atlanta, Georgia Metropolitan Area. International Journal of Remote Sensing, 23 (9), 1775–1798.
Yılmaz, O., ve Erdem, Ü. (2011). Gediz Deltası’nın Uzaktan Algılama Teknikleri Uygulanarak Alan Kullanım Kararları Üzerine Araştırmalar. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (1), 53–63.

APA	UZUN A, Somuncu M (2013). Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. , 1 - 22.
Chicago	UZUN ALPER,Somuncu Mehmet Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. (2013): 1 - 22.
MLA	UZUN ALPER,Somuncu Mehmet Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. , 2013, ss.1 - 22.
AMA	UZUN A,Somuncu M Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. . 2013; 1 - 22.
Vancouver	UZUN A,Somuncu M Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. . 2013; 1 - 22.
IEEE	UZUN A,Somuncu M "Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi." , ss.1 - 22, 2013.
ISNAD	UZUN, ALPER - Somuncu, Mehmet. "Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi". (2013), 1-22.

APA	UZUN A, Somuncu M (2013). Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(30), 1 - 22.
Chicago	UZUN ALPER,Somuncu Mehmet Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16, no.30 (2013): 1 - 22.
MLA	UZUN ALPER,Somuncu Mehmet Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.16, no.30, 2013, ss.1 - 22.
AMA	UZUN A,Somuncu M Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2013; 16(30): 1 - 22.
Vancouver	UZUN A,Somuncu M Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2013; 16(30): 1 - 22.
IEEE	UZUN A,Somuncu M "Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi." Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, ss.1 - 22, 2013.
ISNAD	UZUN, ALPER - Somuncu, Mehmet. "Madra Dağı ve çevresinin arazi örtüsü/kullanımındaki zamansal değişimin uzaktan algılama yöntemi İle değerlendirilmesi". Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16/30 (2013), 1-22.