Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama

SAYĞAN TUNÇAY, SAHRA; BEDÜK, Aykut

Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama

SAHRA SAYĞAN TUNÇAY, (Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İzmir, Türkiye)

Aykut BEDÜK (Selçuk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Konya, Türkiye)

Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

5 0

Yıl: 2013 Cilt: 28 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 23 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama

Öz:

Ahlaki olmayan davranışların duyurulmas ı (Whistleblowing), bir iş letmedeki etikolmayan davranış ve olayların aç ığa ç ıkarılması olarak tanımlanabilir. Etik iklim iseçalışanların örgüt kültürünün etiksel boyutuyla ilgili gözlem ve görüşlerindenoluşmaktadır. Bu çalışma, Ahlaki olmayan davranış ların duyurulması ve Etik iklimarasında anlamlı bir ilişkinin mevcut olup olmadığını araştırmaktadır. Ahlaki olmayandavranış ların duyurulması ve Etik iklim arasındaki ilişkiyi ölçmek için kullanılan anketçalışmas ı devlet üniversitelerindeki 123 araştırma görevlisi üzerinde uygulanmıştır.Uygulama çalışması neticesinde Ahlaki olmayan davranışlar ın duyurulması ile Etikİklim arasında anlamlı bir ilişkinin bulunmamasına rağmen; etik iklim boyutlarından biriolan Yardımsever Etik İklim ile Ahlaki olmayan davranışların duyurulması aras ındaanlamlı bir ilişkinin mevcut olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İş Etik Tıbbi Etik

An application about the relationship between Whistleblowing and ethical climate

Öz:

Whistleblowing can be defined as revealing non-ethical events or behaviors (likeproducing harmful foods even though marketing them as they are remedial) in anorganization. Organizational Ethical Climate is the second concept used in this work. Itconsists of workers opinions about the ethical organizational culture of management. Inthis work the relationship between whistleblowing and ethical climate is searched.The questionnaire used to evaluate the relationship between whistleblowing and ethicalclimate are applied on 123 research assistants in public universities. In the applicationstudy it s reached that there is not a significant relationship between whistleblowing andethical climate. Even though it s found that there is not a significant relationship between whistleblowing and ethical climate ; a small significant relationship is discoveredbetween whistleblowing and benevolent ethical climate .

Anahtar Kelime:

Konular: İş Etik Tıbbi Etik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AGUILAR, M.K. (2009). Whistleblower Policy: Necessity in Weak Economy.
AKBAŞ , T.T. (2010). Örgütsel Etik İ klimin Örgütsel Bağl ıl ık Üzerindeki Etkisi: Mobilya Sanayi Büyük Ölçekli İş letmelerinde Görgül Bir Araş tırma. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araş tı rmalar Dergisi, 12 (19), 121-137.
AKTAN, C.C. (2006). Organizasyonlarda Yanl ış Uygulamalara Kar ş ı Bir Sivil Erdem, Ahlaki Tepki ve Vijdani Red Davranış ı: WHISTLEBLOWING. Mercek Dergisi Ekim Sayıs ı , 1-13.
ATE Ş , H., BAĞCE, H.E. ve Ş EN, M.L. (2009). Yolsuzluğun Önlenmesi için Etik Projesi. Kamu Eti ği Akademik Araş t ırmalar ı, 1, 12-102.
AYDIN, U. (2003). İş Hukuku Açı s ı ndan İş çinin Bilgi Uçurmas ı (Whistleblowing). Sosyal Bilimler Dergisi, 79-100.
BOUVILLE, M. (2008). Whistle-Blowing and Morality. Journal of Business Ethics, 81, 579-585.
BUHLER, P. (1991). How Can We Encourage Ethical Behaviour?. Supervision, 3-5.
CULLEN, J.B., VICTOR, B. and BRONSON, J.W. (1993). The Ethical Climate Questionnaire: An Assessment of Its Development and Validit. Psychological Reports, 73, 667-674.
ÇEKMECEL İ OĞLU, H.G. (2007). Örgüt İ kliminin İş Tatmini ve İş ten Ayr ılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araş tı rma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 79-97.
ESER, G. (2007). Etik İ klim ve Yöneticiye Güvenin Örgütsel Bağl ılı ğa Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İ stanbul Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi).
GERÇEK, H. (2005). Mühendislikte Etik Sorunlar ın Ele Verilmesi. Madencilik Dergisi, 44 (4), 29-38.
HERSH, M.A. (2002). Whistleblowers-Heroes or Traıtors?: Individual And Collective Respons ıbı lı ty For Ethı cal Behavı our. Annual Reviews in Control, 26, 243-262.
İŞ ÇAN, Ö.F. ve KARABEY, C.N. (2007). Örgüt İ klimi ile Yeniliğe Destek Algıs ı Aras ı ndaki İ li ş ki. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2), 180-193.
KRISHNAN, S. (2011). Whistle Blowing Gets Real. Eriş im Tarihi: 2011.
LIYANARACHCHI, G. and NEWDICK, C. (2009). The Impact of Moral Reasoning and Retaliation on Whistle-Blowing: New Zealand Evidence. Journal of Business Ethics, 89, 37-57.
MANSBACH, A. and BACHNER, G.Y. (2010). Internal or external whistleblowing: Nurses willingness to report wrongdoing. Nursing Ethics, 17 (4), 483-490.
MICELI, M.P. (2004). Whistle-Blowing Research and The Insider: Lessons Learned and Yet to Be Learned. Journal of Management Inquiry, 13 (4), 364- 366.
MURAT, G. ve AÇIKGÖZ, B. (2007). Yöneticilerin Örgüt Kültürü Algılamaları na İ liş kin Bir Analiz: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Örneği. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (5), 1-20.
NEAR, J.P. and MICELI, M.P. (1985). Organizational Dissidence: The Case of Whistleblowing. Journal of Business Ethics, 4, 1-16.
PARBOTEEAH, K.P., CHEN, H. C., LIN, Y., CHEN, I., LEE, A. and CHUNG, A. (2010). Establishing Organizational Ethical Climates: How Do Managerial Practices Work?. Journal of Business Ethics, 97, 599-611.
PARBOTEEAH, K.P., CULLEN, J.B., VICTOR, B. and SAKANO, T. (2005). National Culture and Ethical Climates: A Comparision of U.S. and Japanese Accounting Firms. Management International Review, 45 (4), 459- 481.
ROTHWELL, G.R. and BALDWIN, J.N. (2007). Ethical Climate Theory, Whistle-blowing and the Code of Silence in Police Agencies in the State of Georgia. Journal of Business Ethics, 70:341-361.
SAĞNAK, M. (2005). The Primary Schools Principals' and Teachers' Perception and Satisfaction Levels Related to Ethical Climate Types. Eurasian Journal of Educational Research, 203-211.
SAVRAN, G. (2007). Etik İ klim ve Tükenmiş lik Sendromunun Kalite Yönetim Sistemleri Üzerine Etkileri: Bir Laboratuvar Uygulamas ı, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İ zmir.
SEM İ Z, M. (2011). Örnekleme Yöntemleri. Konya: Dizgi Ofset ve Matbaacı lık.
Ş AHİ N, B. ve DÜNDAR, T. (2011). Sağl ık Sektöründe Etik İ klim ve Yı ldı rma (Mobbıng) Davranı ş lar ı Aras ındaki İ li ş kinin İ ncelenmesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66 (1), 129-159, Eriş im Tarihi: 2011.
Ş EN, M.L. (2010). Kamu Yönetiminde Etiğin Önemi. Eri ş im Tarihi: 2010.
TAK, B. (2010). Hastanelerde Hasta Güvenli ğini Tehdit Eden Olayların Raporlanmas ı : Türkiye, Azerbaycan, Bosna, Arnavutluk, Lübnan Ve Suriyeyi Kapsayan Kar ş ı laş t ırmalı Bir Araş tı rma. II. Uluslar aras ı Sağlı kta Performans ve Kalite Kongresi, Ankara.
VERSCHOOR, C.C. (2010). We Need More Whistleblowers. Strategic Finance, May, 15-16.
VICTOR, B. and CULLEN, J.B. (1988). The Organizational Bases of Ethical Work Climates. Administrative Science Quaterly, 33, 101-125.
YÜKSEL, Ö. (2001). Örgüt Geliş tirme. Yönetim ve Organizasyon (Editör: Salih Güney). Ankara: Nobel Yayı n Dağı tı m, 129-150.
http://osym.gov.tr/dosya/1-58208/h/10ogretimelemanakdgrvsay.pdf?ret=0

APA	SAYĞAN TUNÇAY S, BEDÜK A (2013). Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. , 1 - 23.
Chicago	SAYĞAN TUNÇAY SAHRA,BEDÜK Aykut Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. (2013): 1 - 23.
MLA	SAYĞAN TUNÇAY SAHRA,BEDÜK Aykut Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. , 2013, ss.1 - 23.
AMA	SAYĞAN TUNÇAY S,BEDÜK A Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. . 2013; 1 - 23.
Vancouver	SAYĞAN TUNÇAY S,BEDÜK A Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. . 2013; 1 - 23.
IEEE	SAYĞAN TUNÇAY S,BEDÜK A "Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama." , ss.1 - 23, 2013.
ISNAD	SAYĞAN TUNÇAY, SAHRA - BEDÜK, Aykut. "Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama". (2013), 1-23.

APA	SAYĞAN TUNÇAY S, BEDÜK A (2013). Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1), 1 - 23.
Chicago	SAYĞAN TUNÇAY SAHRA,BEDÜK Aykut Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 28, no.1 (2013): 1 - 23.
MLA	SAYĞAN TUNÇAY SAHRA,BEDÜK Aykut Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.28, no.1, 2013, ss.1 - 23.
AMA	SAYĞAN TUNÇAY S,BEDÜK A Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2013; 28(1): 1 - 23.
Vancouver	SAYĞAN TUNÇAY S,BEDÜK A Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2013; 28(1): 1 - 23.
IEEE	SAYĞAN TUNÇAY S,BEDÜK A "Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama." Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, ss.1 - 23, 2013.
ISNAD	SAYĞAN TUNÇAY, SAHRA - BEDÜK, Aykut. "Ahlaki olmayan davranışların duyurulması (Whistleblowing) ve etik iklimi ilişkisi üzerine bir uygulama". Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 28/1 (2013), 1-23.