Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu

Nazmiye ÇİVİTCİ, (Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye)
Asım ÇİVİTCİ, (Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye)
N. Ceren FİYAKALI (Denizli Mustafa Kaynak Anadolu Lisesi, Denizli, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
49 0
Yıl: 2009 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 493 - 525 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu

Öz:
Bu araştırmada, anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan liseli ergenlerin yalnızlık ve genel yaşam doyumu düzeyleri incelenmiştir. Araştırma, Denizli il merkezinde bulunan 383ü anne-babası boşanmış ve 453ü anne-babası boşanmamış olan toplam 836 lise öğrencisi üzerinde yürütülmüştür. Veriler Yaşam Doyumu Ölçeği, UCLA Yalnızlık Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde hiyerarşik çoklu regresyon analizi, MANOVA ve tek yönlü ANOVA uygulanmıştır. Araştırma bulgularına göre, yalnızlığın yaşam doyumu üzerindeki olumsuz etkisi, anne-babası boşanmış olan ergenlerde daha fazladır. Anne-babası boşanmış olan ergenler yalnızlık ve genel yaşam doyumu açısından anne-babası birlikte olanlara göre daha dezavantajlıdır. Anne-babası boşanmış olan ergenlerin yalnızlık ve genel yaşam doyumu düzeylerinde sadece kardeş sayısına göre anlamlı fark bulunmuş; gerek yalnızlık ve gerekse genel yaşam doyumu düzeyleri cinsiyet, sınıf, birlikte kaldığı ebeveyn, diğer ebeveyni görme sıklığı ve ergenin anne-babası boşandığında bulunduğu yaşa göre anlamlı olarak farklılaşmamıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Loneliness and life satisfaction in adolescents with divorced and nondivorced parents

Öz:
In this study, loneliness and global life satisfaction levels among high school students with divorced and non-divorced parents were examined. The study was conducted on a total of 836 high school students, 383 of whom comprised children with divorced parents and 453 comprised children with non-divorced parents in Denizli, Turkey. The data were obtained using the Satisfaction with Life Scale-SWLS, UCLA Loneliness Scale and a Personal Information Form. In the analysis of the data, hierarchical regression analyses, MANOVA, and one-way ANOVA were performed. The findings of the study showed that loneliness has higher negative effects on life satisfaction among adolescents with divorced parents. Adolescents with divorced parents are more susceptible to loneliness and global life satisfaction than are adolescents with non-divorced parents. A significant difference was found in loneliness and global life satisfaction levels among adolescents with divorced parents with respect to only number of siblings. Neither loneliness nor global life satisfaction levels significantly differed with respect to gender, grade, residential parent, contact frequency with the non-residential parent, and the age at the time of divorce.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Amato, P. R. (1987). Family processes in one-parent, stepparent, and intact families: The child’s point of view. Journal of Marriage and the Family, 49, 327-337.
  • Amato, P. R. (1994). Life-span adjustment of children to their parents’ divorce. The Future of Children, 4, 143-164.
  • Amato, P. R. (2000). The consequences of divorce for adults and children. Journal of Marriage and the Family, 62, 1269-1287.
  • Amato, P. R., & Keith, B. (1991). Parental divorce and the weil-being of children: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 110(1), 26-46.
  • Aral, N. ve Başar, F. (1998). Boşanmış aileye sahip olan ve olmayan çocukların kaygı düzeylerinin incelenmesi. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi kitabı içinde (s. 87-97). Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi yayını. http://tef.selcuk.edu.tr/ salan/sunbul/i/cilt1.pdf#page=99 adresinden 5 Şubat 2009 tarihinde edinilmiştir.
  • Baron, R. M., & Kenny, D.A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.
  • Brage, D., & Meredith, W. (1993). Correlates of loneliness among Midwestern ado- lescents. Adolescence, 28, 685-693.
  • Chang, L., Chang, C., Stewart, S. M., & Au, E. (2003). Life satisfaction, self concept, and family relations in Chinese adolescents and children. International Journal of Behavioral Development, 27, 182-189.
  • Chipuer, H. M., Bramston, P., & Pretty, G. (2003). Determinants of subjective quality of life among rural adolescents: A developmental perspective. Social Indicators Research, 61, 79-95.
  • Clarke-Stewart, A., & Brentano, C. (2006). Divorce: Causes and consequences. New Haven, CT: Yale University Press.
  • Cristina, M., Minzi, R., & Sacchi, C. (2004). Adolescent loneliness assessment. Adolescence, 39, 701-709.
  • Çivitci, A. (baskıda). İlköğretim öğrencilerinde yaşam doyumu: Bazı kişisel ve ailesel özelliklerin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22
  • Demir, A. (1989). UCLA yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 7(23), 4-18.
  • Demo, D. H., & Acock, A. C. (1996). Family structure, family process, and adolescent well-being. Journal of Research on Adolescence, 6, 457-488.
  • Diener, E., & Suh, E. (1997). Measuring quality of life: Economic, social and subjective indicators. Social Indicators Research, 40, 189-216.
  • Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
  • Fiyakalı, N. C. (2008). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış lise öğrencilerinin sürekli öfke düzeyleri ve öfke ifade tarzlarının bazı değişkenler açısından karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • Frazier, P. A., Tix, A. P., & Barron, K. E. (2004). Testing moderator and mediator effects in counseling psychology research. Journal of Counseling Psychology, 51, 115-134.
  • Garnefski, N., & Diekstra, R. F. (1997). Adolescents from one parent, stepparent and intact families: Emotional problems and suicide attempts. Journal of Adolescence, 20, 201-208.
  • Gilman, R., & Huebner, E. S. (2006). Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction. Journal of Youth and Adolescence, 35, 293-301.
  • Goodman, C., & Pickens, J. (2001). Self-blame and self-esteem in college-aged children from divorced families. Journal of Divorce & Remarriage, 34, 119-135.
  • Guttmann, J., & Rosenberg, M. (2003). Emotional intimacy and children’s adjust- ment: A comparison between single-parent divorced and intact families. Educational Psychology, 23, 457-472.
  • Healy, J. M., Malley, J. E., & Stewart, A. J. (1990). Children and their fathers after parental separation. American Journal of Orthopsychiatry, 60, 531-543.
  • Huebner, E. S., Valois, R. F., Paxton, R. J., & Drane, J. W. (2005). Middle school students’ perceptions of quality of life. Journal of Happiness Studies, 6, 15-24.
  • Johnson, H. D., Joseph C., LaVoie, J. C., & Mahoney, M. (2001). Interparental conflict and family cohesion predictors of loneliness, social anxiety, and social avoidance in late adolescence. Journal of Adolescent Research, 16, 304-318.
  • Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeyinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kurdek, L. A., Blisk, D., & Siesky, A. E. (1981). Correlates of children’s long-term adjustment to their parents’ divorce. Developmental Psychology, 17, 565-579.
  • Kuyucu, Y. (2007). Boşanmış ailede yetişen ergenlerin bilişsel çarpıtmalarıyla benlik değeri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Lowery, C. R., & Setle, S. A. (1985). Effects of divorce on children: Differential impact of custody and visitation patterns. Family Relations, 34, 455- 463.
  • Mahon, N. E., Yarcheski, A., & Yarcheski, T. J. (2003). Anger, anxiety, and depression in early adolescents from intact and divorced families. Journal of Pediatric Nursing, 18, 267-273.
  • Neto, F. (1993). The satisfaction with life scale: Psychometrics properties in an ado- lescent sample. Journal of Youth and Adolescence, 22, 125-134.
  • Nickerson, A. B., & Nagle, R. J. (2004). The influence of parent and peer attachments on life satisfaction in middle childhood and early adolescence. Social Indicators Research, 66, 35-60.
  • Özcan, B. (2005). Anne-babaları boşanmış ve anne-babaları birlikte olan lise öğrencilerinin yılmazlık özellikleri ve koruyucu faktörler açısından karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Öztürk, S. (2006). Anne-babası boşanmış 9–13 yaslarındaki çocuklar ile aynı yas grubundaki anne-babası boşanmamış çocukların benlik saygısı ve kaygı düzeyleri ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Pardeck, J. T., Brown, C., Christian, B., Schnurbusch, M., Shrum, L., & Terrell, D. (1991). Family structure and life satisfaction. Family Therapy, 18(1), 11-15.
  • Peplau, L. A., & Perlman, D. (1982). Perspectives on loneliness. In L. A. Peplau, & D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research, and therapy (pp. 1-18). New York, NY: Wiley-Interscience.
  • Peterson, J., & Zill, N. (1986). Marital disruption, parent-child relationships, and behavior problems in children. Journal of Marriage and the Family, 48, 295-307.
  • Russell, D., Peplau, L. A., & Cutrona, C. E. (1980). Th e Revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent and discriminant validity evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 39, 472-480.
  • Sandler, I. N., Tein, J. Y., Mehta, P., Wolchik, S., & Ayers, T. (2000). Coping efficacy and psychological problems of children of divorce. Child Development, 71, 1099- 1118.
  • Sardoğan, M. E., Karahan, T. F., Dicle, A. N. ve Menteş, Ö. (2007). Ebeveyne bağlanma düzeyine ve anne-babanın boşanma/birliktelik durumuna göre çocuklarda evlilik çatışmasını algılama biçimleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 12-23.
  • Seligson, J. L., Huebner, E. S., & Valois, R. F. (2003). Preliminary validation of the brief multidimensional students’ life satisfaction scale (BMSLSS). Social Indicators Research, 61, 121-145.
  • Shek, D.T. (2007). Intact and non-intact families in Hong Kong: Differences in perceived parental control processes, parent-child relational qualities, and adolescent psychological well-being. Journal of Divorce & Remarriage, 47, 157-172.
  • Stewart, S. D. (2003). Nonresident parenting and adolescent adjustment: The quality of nonresident father-child interaction. Journal of Family Issues, 24, 217-244.
  • Suldo, S. M., & Huebner, E. S. (2006). Is extremely high life satisfaction during adolescence advantageous? Social Indicators Research, 78, 179-203.
  • Trinder, L., Kellet, J., & Swift, L. (2008). The relationship between contact and child adjustment in high conflict cases after divorce or separation. Child and Adolescent Mental Health, 13, 181-187.
  • Zullig, K. J., Valois, R. F., Huebner, E. S., & Drane, J. W. (2005). Associations among family structure, demographics, and adolescent perceived life satisfaction. Journal of Child and Family Studies, 14, 195-206.
APA ÇİVİTCİ N, ÇİVİTCİ A, FİYAKALI N (2009). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. , 493 - 525.
Chicago ÇİVİTCİ NAZMİYE,ÇİVİTCİ ASIM,FİYAKALI N. Ceren Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. (2009): 493 - 525.
MLA ÇİVİTCİ NAZMİYE,ÇİVİTCİ ASIM,FİYAKALI N. Ceren Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. , 2009, ss.493 - 525.
AMA ÇİVİTCİ N,ÇİVİTCİ A,FİYAKALI N Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. . 2009; 493 - 525.
Vancouver ÇİVİTCİ N,ÇİVİTCİ A,FİYAKALI N Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. . 2009; 493 - 525.
IEEE ÇİVİTCİ N,ÇİVİTCİ A,FİYAKALI N "Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu." , ss.493 - 525, 2009.
ISNAD ÇİVİTCİ, NAZMİYE vd. "Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu". (2009), 493-525.
APA ÇİVİTCİ N, ÇİVİTCİ A, FİYAKALI N (2009). Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 493 - 525.
Chicago ÇİVİTCİ NAZMİYE,ÇİVİTCİ ASIM,FİYAKALI N. Ceren Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9, no.2 (2009): 493 - 525.
MLA ÇİVİTCİ NAZMİYE,ÇİVİTCİ ASIM,FİYAKALI N. Ceren Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.9, no.2, 2009, ss.493 - 525.
AMA ÇİVİTCİ N,ÇİVİTCİ A,FİYAKALI N Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 493 - 525.
Vancouver ÇİVİTCİ N,ÇİVİTCİ A,FİYAKALI N Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 493 - 525.
IEEE ÇİVİTCİ N,ÇİVİTCİ A,FİYAKALI N "Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, ss.493 - 525, 2009.
ISNAD ÇİVİTCİ, NAZMİYE vd. "Anne-babası boşanmış ve boşanmamış olan ergenlerde yalnızlık ve yaşam doyumu". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9/2 (2009), 493-525.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 20:38

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları