Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi

M. Engin DENİZ, (Selçuk Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Eğitim Bölümü, Konya, Türkiye)
Zeliha TRAŞ, (Selçuk Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Eğitim Bölümü, Konya, Türkiye)
Didem AYDOĞAN (Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Aydın, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
38 0
Yıl: 2009 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 607 - 632 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi

Öz:
Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ yeteneklerinin akademik erteleme davranışı ve denetim odağı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmaya Selçuk Üniversitesinin farklı fakültelerinde öğrenim görmekte olan 273ü kız ve 162si erkek olmak üzere toplam 435 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin yaş ranjı 17-21 yaş arasında değişmekte olup yaş ortalaması 20,19 (ss: 1.90)dur. Araştırma verileri kişisel bilgi formu, Duygusal Zekâ Ölçeği, Akademik Erteleme Ölçeği ve Denetim Odağı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonucu, üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ yeteneklerinden uyumluluk ve stresle başaçıkma alt boyutlarının öğrencilerin akademik erteleme puanlarını anlamlı düzeyde yordadığını göstermiştir (p<0.05). Duygusal zekâ yeteneklerinden uyumluluk ve genel ruh durumu alt boyutunun ise öğrencilerin denetim odaklarını anlamlı düzeyde yordadığı saptanmıştır (p<0.05). Duygusal zekâ yetenekleri ile akademik erteleme ve denetim odağı puanları arasında negatif yönlü anlamlı ilişkiler saptanmıştır (p<0.05; p<0.01). Sonuçlar, ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji

An investigation of academic procrastination, locus of control, and emotional intelligence

Öz:
In this research, the eff ects of emotional intelligence on the academic procrastination and locus of control tendencies of a group of university students are investigated. The sample of this study consists of 435 university students including 273 female students and 162 male students who were randomly selected from the population of Selçuk University students. The age range of the students varies in between 17-21 years old and the mean age is 20.19 years old. A personal information form, the Emotional Intelligence Scale, the Academic Procrastination Scale and the Locus of Control Scale were administered to the sample. Research findings show that the sub-scales of the Emotional Intelligence Scale, adaptability and coping with stress, are highly correlated with the students academic procrastination tendency scores (p < .05). Secondly, it was found that the two sub-scales of the Emotional Intelligence Scale, adaptability and general mood, could significantly predict the students locus of control scores (p < .05). Lastly, a negative correlation was found between emotional intelligence skills and both academic procrastination (p < .05) and locus of control (p < .01). The results were discussed in the light of the related literature.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Acar, F. T. (2001). Duygusal zeka yeteneklerinin göreve yönelik ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi: Banka şube müdürleri üzerine bir alan araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Alexander, S. E., & Onwuegbuzie, A. J. (2007). Academic procrastination and the role of hope as a coping strategy. Personality and Individual Diff erences, 42 (7), 1301-1310.
  • Balkıs, M. (2006). Öğretmen adaylarının davranışlarındaki erteleme eğiliminin, düşünme ve karar verme tarzları ile ilişkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Baltaş, A. (2000). Ekip çalışması ve liderlik. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Brackett, M. A., Mayer, J. D., & Warner, R. M. (2004). Emotional intelligence and its relation to everyday behaviour. Personality and Individual Differences, 36 (6), 1387-1402.
  • Bradberry, T., & Greaves, J. (2005). The emotional intelligence quick book. New York: Fireside Publishing.
  • Beck, B. L., Koons, S. R., & Milgrim, D. L. (2000). Correlates and consequences of behavioral procrastination: The effects of academic procrastination, selfconsciousness, self-esteem and self-handicapping [Special issue]. Journal of Social Behavior & Personality, 15 (5), 3-13.
  • Burger, M. J. (2006). Kişilik (çev. İ. D. Erguvan Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Çakar, U. & Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zeka. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (3), 23-48.
  • Çakıcı, D. Ç. (2003). Lise ve üniversite öğrencilerinde genel erteleme ve akademik erteleme davranışının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Cüceloğlu, D. (1996). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Dağ, İ. (1991). Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ)’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Psikoloji Dergisi, 7 (26), 10-16.
  • Deniz, M. E. & Yılmaz, E. (2004, Temmuz). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka yetenekleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
  • Deniz, M. E. & Yılmaz, E. (2006). Üniversite öğrencilerinde duygusal zeka ve stresle başa çıkma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 25, 17-26.
  • Deniz, M. E., Öztürk, A. & Hamarta, E. (2007, Mayıs). Duygusal zekanın yaşam doyumunu yordama gücü. G. Özdemir Yaylacı (Baş Ed.) Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu kitabı içinde (s. 593-601). İzmir: Ege Üniversitesi.
  • Dönmez, A. (1986). Denetim odağı: Temel araştırma alanları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 19, 1-2.
  • Dryden, W. (2000). Ertelemek yaşamı kaçırmaktır (çev. G. Günay). İstanbul: Rota Yayıncılık.
  • Ellis, A., & Knaus, W. J. (1977). Overcoming procrastination. New York: Signet Books.
  • Fernandez-Berrocal, P., Alcaide, R., Extremera, N., & Pizarro, D. (2006). The role of emotional intelligence in anxiety and depression among adolescents. Individual Diff erences Research, 4 (1), 16-27.
  • Ferrari, J. R., Harriott, J. S., & Zimmerman M. (1999). The social support networks of procrastinators: Friends or family in times of trouble? Personality and Individual Diff erences, 26, 321-331.
  • Ferrari, J. R., Johnson, J. L., & McCown, W. G. (1995). Procrastination and task avoidance: Theory, research, and treatment. New York: Plenum Pres.
  • Flett, G.L., Blankstein, K.R., & Martin, T.R. (1995). Procrastination, negative selfevaluation, and stress in depression and anxiety: A review and preliminary model. In J.R. Ferrari, J.L. Johnson, & W.G. McCown (Eds.), Procrastination and task avoidance: Theory, research and treatment (pp. 136-167). New York: Plenum Press.
  • Fuschia, M. S. (2004). Procrastination and intentions to perform health behaviors: The role of self-efficacy and the consideration of future consequences. Personality and Individual Differences, 37, 115-128.
  • Goleman, D. (1999). Duygusal zeka: Neden IQ’dan daha önemlidir (çev. B. S. Yüksel; 12. basım). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Haycock, L. A., McCharty, P., & Skay, C. L. (1998). Procrastination in college students: The role self-efficacy and anxiety. Journal of Counseling & Development, 76, 317-324.
  • Jansenn, T. & Carton, J. S. (1999). The effect of locus of control and task difficulty on procrastination. The Journal of Genetic Psychology, 160 (4), 436-442.
  • Kachgal, M. M., Hansen, L. S., & Nutter, K. J. (2001). Academic procrastination prevention intervention: Strategies and recommendations. Journal of Developmental Education, 25 (1), 14-24.
  • Konrad, S., & Hendl, C. (1997). Duygularla güçlenmek (çev. M. Taştan). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • Knaus, W. J. (2000). Procrastination, blame, and change. Journal of Social Behavior and Personality, 15, 153-166.
  • Lee, E. (2005). The relationship of motivation and flow experience to academic procrastination in university students. The Journal of Genetic Psychology, 166 (1), 5-14.
  • Lopes, P. N., Salovey, P., & Straus, R. (2003). Emotional intelligence, personality, and the perceived quality of social relationships. Personality and Individual Diff erences, 35 (3), 641-658.
  • Milgram, N., Mey-Tal, G., & Levision, Y. (1998). Procrastination, generalized or specific, in college students and their parents. Personality and Individual Diff erences, 25 (2), 297-316.
  • Nilson-Whitten, M. K., Morder, B., & Kapakla, G. M. (2007). Relationship between locus of control, optimism and academic performance. Proceedings of the Annual Conference of the New Jersey Counseling Association Eatontown, New Jersey.
  • Orpen, C. (1998). The causes and consequences of academic procrastination: A research note. Westminster Studies in Education, 21, 73-75.
  • Owens, A. M. & Newbegin, I. (1997). Procrastination in high school achievement: A causal structural model. Journal of Social Behavior and Personality, 12 (4), 869-887.
  • Palmer, B., Donaldson, C. & Stough, C. (2002). Emotional intelligence and life satisfaction. Personality and Individual Differences, 33, 1091-1100.
  • Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9 (3), 185-211.
  • Shapiro, L. E. (2002). Yüksek EQ’lu bir çocuk yetiştirmek (çev. Ü. Kartal). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • Senecal, C., Koestner, R., & Vallerand, J. (1995). Self-regulation and academic procrastination. The Journal of Social Psychology, 135 (1), 607-619.
  • Stein, J. S. & Book, H. E. (2003). EQ duygusal zeka ve başarının sırrı (çev. M. Işık). İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Solomon, L. J., & Rothblum, E. D. (1984). Academic procrastination: Frequency and cognitive-behavioral correlates. Journal of Counseling Psychology, 31, 503-509.
  • Şengüder, Ş. (2006). Lise I-III. sınıf öğrencilerinde denetim odağı ile ruhsal sorunlar arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve akademik başarı ile kıyaslanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Türküm, A. S. (2002). Stresle Başa Çıkma Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenilirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (18), 25-34.
  • Vara, Ş. (1999). Yoğun bakım hemşirelerinde iş doyumu ve genel yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Wing, F. J., Schutte, S. N., & Byrne, B. (2006). The eff ect of positive writing on emotional intelligence and life satisfaction. Journal of Clinical Psychology, 62 (10), 1291-1302.
  • Yeşilyaprak, B. (1993). Kişilik gelişiminde ailesel faktörlerin etkisine ilişkin bir araştırma. Aile ve Toplum Dergisi, 3 (1), 5-18.
  • Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zeka ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 7 (25), 139-146.
  • Yeşilyaprak, B. (2004). Denetim odağı. Y. Kuzgun ve D. Deryakulu (Ed.), Eğitimde bireysel farklılıklar içinde (s. 239-258). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Yeşilyaprak, B. & Durmuş, E. (2007, Mayıs). Lisans düzeyinde eğitimde duygusal zeka dersinin kapsam ve işlenişi. International Emotional Intelligence and Communication Symposium, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
  • Yorulmaz, A. (2003). Erteleme davranışının çeşitli psikolojik değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
APA DENİZ M, TRAŞ Z, Aydoğan D (2009). Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. , 607 - 632.
Chicago DENİZ MEHMET ENGİN,TRAŞ ZELİHA,Aydoğan Didem Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. (2009): 607 - 632.
MLA DENİZ MEHMET ENGİN,TRAŞ ZELİHA,Aydoğan Didem Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. , 2009, ss.607 - 632.
AMA DENİZ M,TRAŞ Z,Aydoğan D Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. . 2009; 607 - 632.
Vancouver DENİZ M,TRAŞ Z,Aydoğan D Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. . 2009; 607 - 632.
IEEE DENİZ M,TRAŞ Z,Aydoğan D "Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi." , ss.607 - 632, 2009.
ISNAD DENİZ, MEHMET ENGİN vd. "Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi". (2009), 607-632.
APA DENİZ M, TRAŞ Z, Aydoğan D (2009). Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 607 - 632.
Chicago DENİZ MEHMET ENGİN,TRAŞ ZELİHA,Aydoğan Didem Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9, no.2 (2009): 607 - 632.
MLA DENİZ MEHMET ENGİN,TRAŞ ZELİHA,Aydoğan Didem Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.9, no.2, 2009, ss.607 - 632.
AMA DENİZ M,TRAŞ Z,Aydoğan D Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 607 - 632.
Vancouver DENİZ M,TRAŞ Z,Aydoğan D Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2009; 9(2): 607 - 632.
IEEE DENİZ M,TRAŞ Z,Aydoğan D "Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, ss.607 - 632, 2009.
ISNAD DENİZ, MEHMET ENGİN vd. "Akademik erteleme ve denetim odağının duygusal zekâ açısından incelenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 9/2 (2009), 607-632.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 20:37

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları