Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi

Guler, Deniz; ÇAKIR, SAKİNE GÜLFEM

Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi

Deniz GÜLER, (Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye)

SAKİNE GÜLFEM ÇAKIR (Akdeniz Üniversitesi Antalya, Türkiye)

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi

36 0

Yıl: 2013 Cilt: 4 Sayı: 39 Sayfa Aralığı: 82 - 94 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi

Öz:

Öz: Bu çalışmanın amacı, lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısı düzeyleri üzerinde cinsiyetin, akılcı olmayan inançların ve algıladıkları anne-baba tutumlarının rolünü incelemektir. Araştırma, 2011-2012 eğitim öğretim yılında Kilis ilindeki tüm Anadolu liseleri, Anadolu öğretmen liseleri, fen liseleri ve genel liselerin son sınıflarında öğrenimine devam eden 245i kız, 173ü erkek olmak üzere toplam 418 öğrenci ile yürütülmüştür. Verilerin toplamasında, Akılcı Olmayan İnanç Ölçeği-Ergen Formu, Sınav Kaygısı Envanteri ve Çocuk Yetiştirme Tutumları Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi bilgisayarda istatistik paket programlarından SPSSin 17.0 sürümü kullanılarak hiyerarşik regresyon analizi ile yapılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi öncesinde değişkenler arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla korelasyon analizi de yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, hem sınav kaygısı toplam hem de sınav kaygısının kuruntu ve duyuşsallık boyutu puanlarının en güçlü yordayıcısının akılcı olmayan inançlar olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra, cinsiyetin de sınav kaygısı toplam, kuruntu ve duyuşsallık puanlarını yordadığı ve kız öğrencilerin sınav kaygısı düzeylerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Diğer yandan, araştırma bulgularına göre sadece anneden algılanan sıkı denetim/kontrol tutumunun sınav kaygısı toplam, kuruntu ve duyuşsallık puanlarını anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Examining predictors of test anxiety levels among 12th grade high school students

Öz:

Abstract: The purpose of this study was to examine the role of irrational beliefs and parental attitudes in predicting test anxiety scores of 12th year high school students. The study sample consisted of 418 students, attending Anatolian high schools, Anatolian teacher high schools, science high schools and general high schools in Kilis in 2011-2012 academic year. Data collection instruments used in the study were Irrational Beliefs ScaleAdolescent Form, Test Anxiety Inventory and Parenting Styles Scale. In data analysis, hierarchical regression analysis were done using SPSS in 17.0. Before regression alaysis, correlation analysis was also done in order to see the relationships among study variables. Results of hierarchical regression analysis revealed that irrational beliefs were the strongest predictor of both test anxiety total and worry subscale and emotionality subscale scores. Further, according to results gender were also significant predictor of test anxiety total and worry and emotionality subscale scores, and female students had higher test anxiety scores compared to male students. In terms of perceived parental attitudes, only perceived control/supervision attitude of mother were the significant predictor of test anxiety total, worry subscale and emotionality subscale scores.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Abalı, O. (2006). Ergenlik dönemi ve sorunları. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Bacanlı, F. ve Sürücü, M. (2006). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinin sınav kaygıları ve karar verme stilleri arasındaki ilişkilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 7-35.
Baltaş, A. (1992). Stres altında ezilmeden öğrenmede ve sınavlarda üstün başarı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Baştürk, R. (2007). Kamu personeli seçme sınavına hazırlanan öğretmen adaylarının sınav kaygı düzeylerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 163-176.
Boyacıoğlu N. & Küçük L. (2011). Irrational beliefs and test anxiety in Turkish school adolescents. Journal of School Nursing, 27(6), 447-454.
Boyacıoğlu, N. B. (2010). Ergenlerde mantık dışı inançlar ve sınav kaygısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Corey, G. (2008). Psikolojik danışma kuram ve uygulamaları (Çev. T. Ergene). Ankara: Mentis Yayıncılık.
Crawford, T. & Ellis, A. (1989). A dictionary of rational- emotive feelings and behaviors. Journal of Rational- Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 7(1), 3-28.
Çetinkaya, B. (2007). Ruhsal açıdan sağlıklı aile sağlıklı çocuk. Ankara: Pegem A Yayınları.
Çivitci, A. (2006). Ergenlerde mantıkdışı inanç ve sürekli kaygı ilişkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(12), 27-39.
Çivitci, A. (2009). Relationship between irrational beliefs and life satisfaction in early adolescents. Eurasian Journal of Educational Research, 37, 91109.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler içim çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi
Dilmaç, B., Aydoğan, D., Koruklu, N. ve Deniz, M.E. (2009). İlköğretim öğrencilerinin mükemmeliyetçilik özelliklerinin mantıkdışı inançlarla açıklanabilirliği. İlköğretim Online, 8(3), 720-728.
DordiNejad, F.G., Hakimi, H., Ashouri, M., Dehghani, M., Zeinali, Z., Daghighi, M. S. & Bahrami, N. (2011). On the relationship between test anxiety and academic performance. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 37743778.
Dökmen, Ü. (2002). İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Duman, K.G. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin durumluk sürekli kaygı düzeyleri ile sınav kaygısı düzeyleri ve ana baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Ellis, A. (1984). Expanding the ABCs of RET. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 2(2), 20-24.
Eraslan, Y. (2010). Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygılarının algıladıkları anne-baba tutumlarına göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Erözkan, A. (2004). Üniversite öğrencilerinin sınav kaygısı ve başa çıkma davranışları. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Bahar, 12, 13-38.
Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: Sage. Goldenberg, I. & Goldenberg, H. (2000). Family Therapy: An overview. United States: Brooks/Cole.
Güngör, D. (2000). Bağlanma stillerinin ve zihinsel modellerin kuşaklararası aktarımında anne-babalık stilleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Hanımoğlu, E. (2010). Seviye belirleme sınavına girecek olan ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinde sınav kaygısı, mükemmeliyetçilik ve anne-baba tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Himle, D. P., Thyer, B. A. & Papsdorf, J. D. (1982). Relationships between rational beliefs and anxiety. Cognitive Therapy and Resarch, 6(2), 219-223.
Koçkar, A. İ., Kılıç, B. G ve Şener, Ş. (2002). İlköğretim öğrencilerinde sınav kaygısı ve akademik başarı. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 9(2), 100-103.
Kulaksızoğlu, A. (2004). Ergenlik psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Malouf, J.M., Schutte, N.S. & McClelland, T. (1992). Examination of the relationship between irrational beliefs and state anxiety. Personality and Individual Differences, 13(4), 451-456.
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (2011). 2011 Lisans Yerleştirme Sınavlarına İlişkin Sayısal Bilgiler. www.osym.gov.tr adresinden 20.12.2011 tarihinde indirilmiştir.
Öner, N. (1990). Sınav kaygısı envanteri el kitabı. İstanbul: Yükseköğretimde Rehberliği Yayma Vakfı Yayını No:1.
Özen, D. Ş. (2009). Ergenlerde anneden algılanan kabul/ilgi ile benlik-algısı arasındaki ilişki: babadan algılanan kabul/ ilginin aracı rolü. Türk Psikoloji Yazıları, 12 (24), 28-38.
Scott, L.V. (2000). A physiological perspective. (Edt: D. Kohen) Women and Mental Health. (pp. 17-38). London: Routledge.
Sümer, N. ve Güngör, D. (1999). Çocuk yetiştirme stillerinin bağlanma stilleri, benlik değerlendirmeleri ve yakın ilişkiler üzerindeki etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (44), 35-62.
Şahin, H., Günay T. ve Batı, H. (2006). İzmir İli Bornova ilçesi lise son sınıf öğrencilerinde üniversiteye giriş sınavı kaygısı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 15(6), 107-113.
Thergaonkar, N. R. & Wadkar, A. (2007). Relationship between test anxiety and parenting style. Indian Association for Child and Adolescent Mental Health, 2(4), 10-12.
Türküm, A. S. (2003). Akılcı olmayan inanç ölçeğinin geliştirilmesi ve kısaltma çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 41-47.
Türküm, A. S., Balkaya, A. ve Karaca, E. (2005). Akılcı olmayan inanç ölçeğinin lise öğrencilerine uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 23, 77-85.
Wong, S. S. (2008). The relations of cognitive triad, dysfunctional attitudes, automatic thoughts, and irrational beliefs with test anxiety. Current Psychology,27, 177-191.
Yavuzer, H. (1999). Anne baba ve çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yavuzer, H. (2001). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yıldırım, İ. (2007). Üniversite seçme sınavına hazırlanan Türk öğrencilerde depresyon, sınav kaygısı ve sosyal destek. Eğitim Araştırmaları, 29, 171-184.
Yıldırım, İ. ve Ergene, T. (2003). Lise son sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının yordayıcısı olarak sınav kaygısı, boyun eğici davranışlar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 224-234.
Yıldız, H.Y. (2007). Sınav kaygısı-ana-baba tutumları ve mükemmeliyetçilik arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

APA	Guler D, ÇAKIR S (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. , 82 - 94.
Chicago	Guler Deniz,ÇAKIR SAKİNE GÜLFEM Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. (2013): 82 - 94.
MLA	Guler Deniz,ÇAKIR SAKİNE GÜLFEM Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. , 2013, ss.82 - 94.
AMA	Guler D,ÇAKIR S Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. . 2013; 82 - 94.
Vancouver	Guler D,ÇAKIR S Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. . 2013; 82 - 94.
IEEE	Guler D,ÇAKIR S "Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi." , ss.82 - 94, 2013.
ISNAD	Guler, Deniz - ÇAKIR, SAKİNE GÜLFEM. "Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi". (2013), 82-94.

APA	Guler D, ÇAKIR S (2013). Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 82 - 94.
Chicago	Guler Deniz,ÇAKIR SAKİNE GÜLFEM Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 4, no.39 (2013): 82 - 94.
MLA	Guler Deniz,ÇAKIR SAKİNE GÜLFEM Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.4, no.39, 2013, ss.82 - 94.
AMA	Guler D,ÇAKIR S Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2013; 4(39): 82 - 94.
Vancouver	Guler D,ÇAKIR S Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2013; 4(39): 82 - 94.
IEEE	Guler D,ÇAKIR S "Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4, ss.82 - 94, 2013.
ISNAD	Guler, Deniz - ÇAKIR, SAKİNE GÜLFEM. "Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygısını yordayan değişkenlerin incelenmesi". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 4/39 (2013), 82-94.