Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk

AYTEN, Mine; ERGENE, Oktay; SAVAŞAN, Ayşegül

Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk

Ayşegül SAVAŞAN, (İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Amatem, İzmir, Türkiye)

Mine AYTEN, (Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İzmir, Türkiye)

Oktay ERGENE (Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İzmir, Türkiye)

Psikiyatri Hemşireliği Dergisi

9 1

Yıl: 2013 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 6 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk

Öz:

Amaç: Koroner arter hastalarında umutsuzluk ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını değerlendirmek; etkili faktörleri belirlemek ve umutsuzluk düzeyinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisini incelemek araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki bu araştırma, İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniğinde 2009 Ekim- 2010 Ocak aylarında yatarak tedavi gören, koroner arter hastalığı tanılı 175 birey ile yapılmıştır. Veriler Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği (SYBD), Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) ve Tanıtıcı Bilgi Formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, ortalama, standart sapma ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 57±11dir; %77si erkek, %23ü kadın; %41i ilkokul mezunudur. Hastaların SYBD toplam puan ortalaması 128±22dir. SYBD alt ölçek puan ortalamaları ise şöyledir: Sağlık sorumluluğu 21±5; fiziksel aktivite 14±5; beslenme 22±5; manevi gelişim 26±5; stres yönetimi 19±4; kişilerarası ilişkiler puanı ise 27±5dir. BUÖ puan ortalaması 7±5dir. SYBD puan ortalamaları ile BUÖ puanı arasındaki ilişki incelendiğinde; umutsuzluk ile toplam SYBD (r=- 0.261, p=0.00), fiziksel aktivite (r=-0.247, p=0.00), manevi gelişim (r=- 0.355, p=0.00), kişilerarası ilişkiler (r=-0.154, p=0.04) ve stres yönetimi (r=-0.205, p=0.00) arasında negatif yönde zayıf ilişki saptanmıştır. Umutsuzluk arttıkça SYBD, fiziksel aktivite, manevi gelişim, kişilerarası ilişkiler ve stres yönetimi puanı düştüğü görülmektedir. Sonuç: Hastaların sağlıklı yaşam konusunda bilinçlenmelerini, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını artırmalarını sağlayan eğitim ve rehabilitasyon programlarının oluşturulması önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum Kadın Araştırmaları Hemşirelik

Hopelessness and healthy life style behaviors in patients with coronary artery disorder

Öz:

Objectives: The aim of this study was to evaluate hopelessness and healthy life style behaviors, effective factors, and the effect of hopelessness on healthy life style behaviors in Coronary Artery Disease patients. Methods: The study was conducted in 175 patients with coronary artery disease at the Izmir Ataturk Education and Research Hospital between October 2009 and January 2010. The patients were evaluated with a Healthy Living Style Behaviors Scale (HLSBS), Beck s Hopelessness Scale (BHS), and Information Form. Percentage, average, standard deviation, and correlation analyses were used in evaluation of data. Results: The average age was 57±11. Of the sample tested, 77% of them were men and 23% of them were women, 41% were elementary school graduates, and 77% were married. Total HLSB score average of patients was 128±22. HLSB sub scale score averages on the other hand were as follows: health consciousness 21±5; physical activity 14±5; nutrition 22±5; spiritual development 26±5; stress management 19±4; and relations with others 27±5. The BHS score average was 7±5. A weak relationship on the negative side was determined between hopelessness and total HLSB (r= -0.261, p=0.00), physical activity (r= -0.247, p=0.00), spiritual development (r= -0.355, p=0.00), interrelationships (r= -0.154, p=0.04) and stress management (r= -0.205, p=0.00) upon examination of relationship between the HLSB score averages and BHS scores. As the score of hopelessness increases, scores of HLSB, physical activity, spiritual development, relations with others and stress management decrease. Conclusion: The constitution of educational and rehabilitation programs for making patients conscious of healthy living and increasing healthy living style behaviors was suggested.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Hastalıkları ve Doğum Kadın Araştırmaları Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Sarandöl A. Koroner arter hastalığı ve depresyon. Birinci Basamak İçin Psikiyatri 2003;3:23-30.
2. Colak C, Colak MC, Orman MN. The comparison of logistic regression model selection methods for the prediction of coronary artery disease. Anadolu Kardiyol Derg 2007;7:6-11.
3. Onat A. Tekharf 2009. Erişkinlerimizde kalp hastalıkları prevalansı, yeni koroner olaylar ve kalpten ölüm sıklığı. İstanbul: Figür Grafik ve Matbaacılık; 2009. s. 20-3.
4. Özkan S, Yılmaz E. Hastanede çalışan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2008;3:90-105.
5. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F ve ark. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği IInin geçerlik ve güvenirlik çalışması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008;12:1-12.
6. Vural M, Acer M. Preliminary results of the study to determine depression prevalence in patients who had been treated as acute coronary syndrome in Kirşehir: prevalence ratios are higher than expected values. Anadolu Kardiyol Derg 2005;5:227-8.
7. Sertöz ÖÖ, Mete HE. Bedensel hastalıklarda depresyon. Klinik Psikiyatri 2004;Ek 2:63-9.
8. Cebeci F. Kardiyovasküler hastalıklarda depresyonun önlenmesi, saptanması ve tedaviye yönlendirilmesinde hemşirenin rolü. Turkiye Klinikleri J Cardiovasc Sci 2007;19:86-9.
9. Durak A, Palabıyıkoğlu R. Beck umutsuzluk ölçeği geçerlilik çalışması. Kriz Derg 1994;2:311-9.
10. Solmaz M, Sayar K, Özer ÖA, Öztürk M ve ark. Sosyal fobi hastalarında aleksitimi, umutsuzluk ve depresyon: Kontrollü bir çalışma. Klinik Psikiyatri 2000;3:235-41.
11. Tan M, Okanlı A, Karabulutlu E, Erdem N. Hemodiyaliz hastalarında sosyal destek ve umutsuzluk arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Derg 2005;8:32-9.
12. Özer FG, Beydağ KD, Cengiz Ş, Kiper S. Hemodiyalize giren hastaların umutsuzluk düzeyleri. Fırat Sağlık Hizmetleri Derg 2009;4:123-36.
13. Bahadır Yılmaz E, Ergun A. Kalp yetmezliği olan hastaların algılanan sosyal destek ile umutsuzluk ve ölüm kaygısı düzeyleri arasındaki ilişki. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Derg 2010;26:1-10.
14. Nissim R, Flora DB, Cribbie RA, Zimmermann C, et al. Factor structure of the Beck Hopelessness Scale in individuals with advanced cancer. Psychooncology 2010;19:255-63.
15. Bayram M, Çam O. Kronik obstriktif akciğer hastalığı olan hastalarda umutsuzluk ve umutsuzluğun özbakım gücüne etkisinin incelenmesi. VI. Ulusal Konsültasyon Liyezon Psikiyatri Kongresi, 14-16 Kasım 2002, İstanbul.
16. Onat A, Uğur M, Tuncer M, Ayhan E ve ark. Age at death in the Turkish Adult Risk Factor Study: temporal trend and regional distribution at 56,700 person-years follow-up. Turk Kardiyol Dern Ars 2009;37:155-60.
17. Ermiş C, Demir I, Semiz E, Yalçinkaya S ve ark. Demographic and clinical features of coronary artery patients in the district of Antalya and compari- son of them with Turkeys averages. Anadolu Kardiyol Derg 2001;1:10-3.
18. Küçükberber N, Ozdilli K, Yorulmaz H. Evaluation of factors affecting healthy life style behaviors and quality of life in patients with heart disease. Anadolu Kardiyol Derg 2011;11:619-26.
19. Ardahan M, Bayık A. Prostat kanserli hastalarda yaşam kalitesi ile sağlıklı yaşam biçimi davranışı ilişkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Derg 2006;22:1-14.
20. Yalçınkaya M, Özer FG, Karamanoğlu AY. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007:6:409-20.
21. İlhan N, Batmaz M, Akhan LU. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Derg 2010;3:34-44.
22. Güler G, Güler N, Kocataş S, Yıldırım F ve ark. Bir üniversitede çalışan öğretim elemanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. C.Ü. Hemşirelik Derg 2008;12:18-26.
23. Yu DS, Lee DT, Kwong AN, Thompson DR, Woo J. Living with chronic heart failure: a review of qualitative studies of older people. J Adv Nurs 2008;61:474-83.

APA	SAVAŞAN A, AYTEN M, ERGENE O (2013). Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. , 1 - 6.
Chicago	SAVAŞAN Ayşegül,AYTEN Mine,ERGENE Oktay Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. (2013): 1 - 6.
MLA	SAVAŞAN Ayşegül,AYTEN Mine,ERGENE Oktay Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. , 2013, ss.1 - 6.
AMA	SAVAŞAN A,AYTEN M,ERGENE O Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. . 2013; 1 - 6.
Vancouver	SAVAŞAN A,AYTEN M,ERGENE O Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. . 2013; 1 - 6.
IEEE	SAVAŞAN A,AYTEN M,ERGENE O "Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk." , ss.1 - 6, 2013.
ISNAD	SAVAŞAN, Ayşegül vd. "Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk". (2013), 1-6.

APA	SAVAŞAN A, AYTEN M, ERGENE O (2013). Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(1), 1 - 6.
Chicago	SAVAŞAN Ayşegül,AYTEN Mine,ERGENE Oktay Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4, no.1 (2013): 1 - 6.
MLA	SAVAŞAN Ayşegül,AYTEN Mine,ERGENE Oktay Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, vol.4, no.1, 2013, ss.1 - 6.
AMA	SAVAŞAN A,AYTEN M,ERGENE O Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(1): 1 - 6.
Vancouver	SAVAŞAN A,AYTEN M,ERGENE O Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(1): 1 - 6.
IEEE	SAVAŞAN A,AYTEN M,ERGENE O "Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk." Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4, ss.1 - 6, 2013.
ISNAD	SAVAŞAN, Ayşegül vd. "Koroner arter hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve umutsuzluk". Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4/1 (2013), 1-6.