Yıl: 2002 Cilt: 0 Sayı: 117 Sayfa Aralığı: 25 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi

Öz:
1950'li yıllardan itibaren ülkemizin gündemine giren göç, günümüzde sanayileşmeye bağlı olarak devam etmektedir. Köy, kasaba gibi küçük yerleşim birimlerinden ve az gelişmiş şehirlerden, istanbul, Ankara, izmir, Adana, Diyarbakır gibi büyük şehirlerimize yönelik tek yönlü bu iç göç hareketinin çeşitli sos-yo-psikolojik ve kültürel sebepleri vardır. Bu durum farklı problem alanları yaratmaktadır.Göçe bağlı olarak ortaya çıkan problem alanlarından birisi de eğitimdir. Sanayileşmeye bağlı olarak iç göç hareketinin durmayacağı ve nüfusun önemli bir kısmının artık il ve ilçe merkezlerinde oturmaya başlayacağı göz önüne alındığında günümüzde milyonlarca insanın yaşadığı büyük şehirlerde eğitim alanında fırsat eşitliğini sağlayarak herkese yeterli, eşit bir imkân sağlama ve okulu işlevsel hâle getirmeye yönelik çalışmalara ağırlık verme ihtiyacı doğmuştur.Yukarıda ifade edilen hususlardan hareket edilerek yapılan bu araştırmada şehirleşmenin çocukların geleceklerini etkileyecek nitelikte önemli olan okuma-anlama becerisine etkileri 6. sınıf ilköğretim öğrencileri üzerinde ölçülmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: okuduğunu anlama göçmen olarak yerleşme dil ders kitapları sosyoekonomik düzey ilk öğretim öğrencileri kentleşme

Konular: Coğrafya

-

Öz:
The migration which has come into our country's agenda since the 1950s, has been continueing as dependent upon technology. There are various socio-psycholo-gical and cultural reasons of this one-sided internal migration movement from the poorly developed and small settlement areas like villages and towns to our big cities like İstanbul, Ankara, İzmir, Adana and Diyarbakır. This stiuation creates different spheres of problem.One of the problematic areas which comes into surface depending upon the migration is education. If we regard that as the result of industrialism, this internal migration movement will not stop and most of the population will reside in city and town centres, today, in the big cites in which millions of people live, by providing the equal opportunity possibilities, in the field of education, the need for the activities aiming at providing everybody, with proper and equal feasibility and making school functional, emerges naturally.In this study, taking these explanations into account, the effects of urbanization on the children's reading-comprehension skill, which is capable of influencing their future have been tried to be measured on the sixth grade students.
Anahtar Kelime: urbanization reading comprehension immigration language textbooks socio-economic level elementary school students

Konular: Coğrafya
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ADLER, Alfred: İnsan Tabiatını Tanıma, Türkiye İş Bankası Yayınlan, Çev. Dr. Ayla Yörükan, 1995.
  • ALTAN, Mehmet: " Türk Çocukları Kaç Kelimeyle Konuşur", Sabah Gazetesi, 4 Eylül, 1997.
  • ARENDS, Jacques, MUYSKEN, Peter, SMITH, Norval: Pidgins and Creoles an Introduction, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam, Philadelphia, 1995.
  • ARKONAÇ, Sibel: Istanbul Şehirli ve İstanbul Gecekondulu Grupların Gruplararası Davranış Ortamında-Kendilerine ve Birbirlerine Dair Sosyal Algıları ve Bu Grupların Sosyal Değişme Eğilimleri, İstanbul Üni. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 1989.
  • ARKONAÇ, Sibel: Psikoloji, Zihin Süreçleri Bilimi, Alfa Yayınları, İstanbul, 1993.
  • AŞILIOĞLU, Bayram: Ortaokullarda Türkçe Öğretimi, Ankara Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Programlan ve Öğretimi Ana Bilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 1993.
  • ATAÇ, Füsun: İnsan Yaşamında Psikolojik Gelişim, İstanbul, 1991.
  • ATEŞ, Arzu Oyarkıhçgil: "Dile Karşı Tutum", Dil Dergisi, Sayı 51, Ocak, 1997.
  • BAŞKAN, Özcan: Bildirişim, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul, 1988.
  • BAUSINGER, Hermann: "Subkultur und Sprachen", Sprache und Gesellsehaft, Jahrbuch 1970 des Instituts für Deutsche Sprache Pâdagogischer, 1. Auflage, Verlag, Schwann, Düsseldorf, 1971.
  • BEYDOGAN, Hacı Ömer: Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yönden Avantajlı ve Dezavantajlı İlkokul Son Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dersi Bilişsel Hedeflerine Ulaşma Düzeyi, Atatürk Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum, 1993.
  • BOGNER, Andrea: A Rhytmic Model For Language Processing, Salzburg, 1991.
  • BUZAN, Tony: Use Both Sides Of Your Brain, 3. Baskı, Penguin Book, Newyork,1991a
  • BUZAN, Tony: Your Perfect Memory, 3. Basım, Penguin Book, Newyork, 1991b.
  • CILLIA, Rudolf de: "Sosyo-Dilbilim ve Avrupa'da Azınlık Dilleri" Türk Yurdu Dergisi, C. 16, Sayı 107, Çev. Müjdat Kayayerli, Temmuz, Ankara, 1996.
  • DEMİRKAN, Tarık: "Tarih Boyunca Kuşatılan Özgürlük Adalan; Kentler" Cogito, Kent ve Kültürü, Sayı 8, Yaz, İstanbul, 1996.
  • DÖKMEN, Üstün: Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psiko-sosyal Bir Araştırma, MEB Yayınları, İstanbul, 1994.
  • DRUCKER, Peter F.: Yeni Gerçekler, Devlet ve Politika Alanında Ekonomi Bilimi ve Iş Dünyasında Toplumda ve Dünya Görüşünde, 5. Baskı, Türkiye İş Bankası Yayınları, Çev. Birtane Kara-nakçı, Ankara, 1996.
  • ENGİNARLAR, Hüsnü: "Dar ve Geniş Kod Türleri Üzerine Bir Araştırma", Dilbilim ve Türkçe, Dil Derneği Yayınları, No'.3, Birinci Baskı, Mayıs, Ankara, 1991.
  • ERDOĞMUŞ, Zeki: Kırsal Bölgelerden Ankara Kıbrıs Bayraktar İlkokulu Gecekondu Bölgesine Göç ve Göç Edenlerin Kentlileşmesi, Hacettepe Üni. Yayınları, Ankara, 1977.
  • ERKMEN, Nazan: "Çağdaş Bir Ders Kitabı Nasıl Olmalı? Ders Kitabını Mükemmel Yapan Nitelikler", Türkiye'de ve Almanya'da İlköğretim Ders Kitapları, Türk-Alman Kültür İşleri Kurulu Yayın Dizisi No.l 1, Ankara, 1996.
  • ERKUT, Gülden: Kentlileşme Sürecinin Sosyolojik Boyutu Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları, TÜSES, İstanbul, 1991.
  • GÖĞÜŞ, Beşir: "Anadili Gelişiminin Düşünce ve Davranış Üzerine Etkisi", VII. Dilbilim Kurultayı Bildirileri, 13-14 Mayıs, Ankara Üni. Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, No.371, Ankara, 1993.
  • GÖKÇE, Birsen: Gecekondu Gençliği, Hacettepe Üni. Yayınlan, Ankara, 1971.
  • GÖKÇE, Birsen: Gecekondularda Aileler Arası Geleneksel Dayanışmanın Çağdaş Organizasyonlara Dönüşümü, Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları, Ankara, 1993.
  • GÖNEN, Emine; HABLEMİTOĞLU, Şengül: Toplumsal Değişme Sürecinde Aile: Yapı, Etkileşim ve İşlevleri, Ankara Üni. Ziraat Fakültesi Yayınlan, No. 1284, Ankara, 1993.
  • GÜRKAYNAK, İpek: Sosyo-Ekonomik Düzey ve Çocuk, Ankara Üni. Eğitim Fakültesi Yayınları, Ankara, 1979.
  • GÜRSEL, Nedim: "Dilbilim ve Gösterge Kuramı", Türk Düi, C. 37, Sayı 316-321, Ankara, 1978.
  • HANCIOĞLU, Mehmet: Kentleşme ve Psikiyatrik Epidemiyoloji, Ankara,1981
  • HICKMAN, Maya: "Dil Ediniminin Psiko-Sosyal Yönleri", Dil Dergisi, Sayı 37, Kasım, Ankara, 1995.
  • İMER, Kâmile: Dil ve Toplum, Gündoğan Yayınlan, Ankara, 1990.
  • JERSILD, Arthur T.: Çocuk Psikolojisi, C. 3, Çev. Gülseren Günçe, Ankara Üni. Eğitim Fakültesi Yayınları, No.27, Ankara, 1972.
  • KAĞITÇIBAŞI, Çiğdem: İnsan ve İnsanlar-Sosyal Psikolojiye Giriş, Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, No.6-8, Ankara, 1976.
  • KAPTAN, Saim: Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, Ankara, 1993.
  • KARAKUŞ, İdris: "Çocukta Dil Gelişimi", Türk Dili, Sayı 544, Nisan, Ankara, 1997.
  • KARTAL, Kemal S.: Kentleşme ve İnsan, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, 1978
  • KELEŞ, Ruşen: Kentbilim Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara, 1980.
  • KELEŞ, Ruşen: Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, 3. Baskı, Ankaça, 1996.
  • KLAUSMEIR, Robert J. ve RİPLE, Richard E.: "Learning and Human Abilities", Educational Psychology, Newyork, 1971.
  • KOCAMAN, Ahmet: "Kentleşme ve Dil", Dilbilim Araştırmaları, Ankara, 1995.
  • KOCAMAN, Ahmet: "Dilde Bağlam ve Anlam İlişkileri Üzerine", Türk Dili, C. 39, Sayı 328-333, Ankara, 1979.
  • KONGAR, Emre: "Altındağ Gecekondu Bölgesi", Amme İdaresi Dergisi, C.VI, No.3, Ankara, 1973a.
  • KONGAR, Emre: "Altındağ'da Kentle Bütünleşme", Amme İdaresi Dergisi, C. VI, No.4, Ankara, 1973b.
  • KONGAR, Emre: Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, Remzi Kitabevi, 5. Basım, İstanbul, 1995.
  • KÖKDEN, Uğur: "Kentler Üreten Tarih, Tarih Üreten Kentler", Cogito, Kent ve Kültürü, Sayı 8, Yaz, İstanbul, 1996.
  • KOKSAL, Sema: Refah Toplumunda Getto ve Türkler, İstanbul, 1986. ^
  • KÜÇÜKKURT, Mehmet: Ailenin Psikolojik (Moral) Fonksiyonu, Türkiye Aile Yıllığı, 1990.
  • LÜHR, Rosemarie: Neuhochdeutsch, 4. Auflage, München, 1986.
  • LITTMA, R.A, Muore, R.C.A ve Pierce-Jones, J.: Social class differences in child rearing: Athird communitey In M.B. Susman (Ed.) Souercebook in Marriage and the Family, Boston, 1963.
  • MORGAN, Clifford T.: Psikolojiye Giriş, Hacettepe Üni. Yayınları, Ankara, 1991.
  • MUTLU, Erol: İletişim Sözlüğü, Ark Yayınevi, 1. Basım, Haziran, Ankara, 1994.
  • NABANTOĞLU, Hasan Ünal: '"Kentleşme'den 'Kentli' Yaşama", Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı 340, Mart, Ankara, 1996.
  • NELS, Anderson: The Urban Community: A World Perspective, Holt Rinehart and Winston Inc. New-york, 1959.
  • OGHAN, Şehriban: "Aile Düzenine Enflasyon Çarptı", Hürriyet Gazetesi, 11 Ocak, 1997.
  • OĞUZKAN, Ferhan: "Türkiye'de İlk ve Orta Dereceli Okullarda Türk Dili ve Öğretiminin Amaç ve İlkeleri", Dil Dergisi, Sayı 25, Kasım, Ankara, 1994.
  • OSAM, Necdet: "Ana Dil Bilinci ve Eğitim Dili", Dil Dergisi, Sayı 46, Ağustos, Ankara, 1996
  • ÖĞRETMEN, İbrahim: Ankara'da 148 Gecekondu, SBF Yayınları, Ankara, 1957.
  • ÖZÇELİK, Durmuş Ali: Test Hazırlama Kılavuzu, ÖSYM Yayınları, Ankara, 1982.
  • ÖZÇİÇEK, Necati: Ortaokullarda Türkçe Öğretiminin Etkinliği, Ankara Üni. Eğitim Bilimleri Fakültesi, Eğitim Programları ve Öğretimi Bölümü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1983.
  • PİAGET, Jean: Genetic Epistemelogy, Columbia University Press, Newyork, 1970.
  • PİAGET, Jean: Epistemeloji ve Psikoloji, Havass Yayınları, Çev. Seçkin Cılızoğlu, 1. Baskı, İstanbul, 1980.
  • PORZIG, Walter: Dil Denen Mucize, TDK Yayınları, Sayı 167, Ankara, 1995.
  • RICKMAN, H.P.: Anlama ve İnsan Bilimleri, Çev. Mehmet Dağ, Ankara, 1992.
  • SANAY, Eyüp: Türk Ailesinin Eğitim Yapısı, Türkiye Aile Yıllığı 1990, T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu, Ankara, 1990.
  • SIMMEL, Georg: "Metropol ve Zihinsel Yaşam", Cogito, Kent ve Kültür, Sayı 8, Yaz, 1996.
  • SUHER, Hande: Kentleşme ve Kentlileşme Politikaları, Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı, Aralık, 1991.
  • ŞAHİN, Nail: "Dil ve Zihin İşleyişinin Etkileşimi", Bilim, Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe, TTK Basımevi, Ankara, 1978.
  • ŞENYAPILI, Tansı: Ankara Kentinde Gecekondu Gelişimi (1923-1960), Kent-Kooperatifleri Birliği Yayınları, Ankara, 1983.
  • TATLIDİL, Ercan: Kentleşme ve Gecekondu, Ege Üni. Edebiyat Fakültesi Yayınları, No.47, İzmir, 1989.
  • TATLIDİL, Ercan: "Kentle Bütünleşmenin Bir Yolu Gecekondulaşma", Aile Yazıları 2, Kültürel Değerler ve Sosyal Değişme, Ankara, 1990.
  • TEKİN, Halil: Okuduğunu Anlama Gücü İle Yazılı Anlatım Becerisini Geliştirme Yönünden Okullarımızdaki Türkçe Öğretimi, Mars Matbaası, Ankara, 1980.
  • TEKİN, Talât: "Kentlileşme ve Türkçe" Dilbilim Araştırmaları, Ankara, 1995.
  • TOK, Gökhan: "Habitat H'ye Doğru Kentte Yaşam", Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı 340, Mart, Ankara, .1996.
  • TÜRKDOĞAN, Orhan: Yoksulluk Kültürü Gecekonduların Toplumsal Yapısı, Atatürk Üni. Basımevi, Dede Korkut Yayınları, İstanbul, 1977.
  • TÜRKDOĞAN, Orhan: Değişme-Kültür ve Sosyal Çözülme, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul, 1988.
  • YASA, İbrahim: Ankara'da Gecekondu Aileleri, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Yayınları, No.46, Ankara, 1966.
  • YA YÜZER, Halûk: 6-12 Yaş Çocuklarının Psiko-Sosyal Gelişmesi, Pedagoji Dergisi, Sayı 1, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul, 1980.
  • YAVUZER, Halûk: Çocuk Psikolojisi, Remzi Kitabevi, 9. Basım, İstanbul,1993
  • YILMAZ, Tahsin: Dil Yapısının Okul Başarısındaki Rolü, Ankara Üni. Yayınları, No.356, Ankara, 1974.
  • YÖRÜKOĞLU, Atalay: Değişen Toplumda Aile ve Çocuk, Aydın Kitabevi Yayınları, 2. Baskı, Ankara, 1984.
  • ZABROCKİ, Ludwik: "Lernschwierigkeiten mit sprachlichen ursachen", Sprache und Gesellschaft, Jahrbuch 1970 deş Instituts für Deutsche Sprache Pâdagogischer, Verlag Schwann, 1. Auf-lage, Düsseldorf, 1971.
APA KÜÇÜK S (2002). Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. , 25 - 46.
Chicago KÜÇÜK Salim Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. (2002): 25 - 46.
MLA KÜÇÜK Salim Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. , 2002, ss.25 - 46.
AMA KÜÇÜK S Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. . 2002; 25 - 46.
Vancouver KÜÇÜK S Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. . 2002; 25 - 46.
IEEE KÜÇÜK S "Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi." , ss.25 - 46, 2002.
ISNAD KÜÇÜK, Salim. "Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi". (2002), 25-46.
APA KÜÇÜK S (2002). Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. Dil Dergisi, 0(117), 25 - 46.
Chicago KÜÇÜK Salim Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. Dil Dergisi 0, no.117 (2002): 25 - 46.
MLA KÜÇÜK Salim Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. Dil Dergisi, vol.0, no.117, 2002, ss.25 - 46.
AMA KÜÇÜK S Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. Dil Dergisi. 2002; 0(117): 25 - 46.
Vancouver KÜÇÜK S Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi. Dil Dergisi. 2002; 0(117): 25 - 46.
IEEE KÜÇÜK S "Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi." Dil Dergisi, 0, ss.25 - 46, 2002.
ISNAD KÜÇÜK, Salim. "Şehirleşme ve Okuma Anlama İlişkisi". Dil Dergisi 117 (2002), 25-46.