Yıl: 2011 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 118 - 150 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık

Öz:
Son 20 yıldır, dünyada ve Türkiyede sağlıkta yeni bir anlayışın yükselişine tanıklık etmekteyiz. Temelinde sağlığın cinsiyetlendirilmesi ya da sağlığın kadınsılaştırılması bulunan bu yeni sağlık anlayışı merkezine önlem tedaviden daha iyidir düşüncesini yerleştirmiştir. Bu anlayış neredeyse son otuz yıla damgasını vuran küresel neoliberalizmle son derece güçlü bir bağ kurmuştur. Günümüzün kadın ve sağlık problematiği 1970lerde feminist araştırmaların ortaya koyduğu kadın sağlığı problemine tamamen karşıt bir konum üstlenmiştir. Yeni sağlık anlayışı bağlamında erillik sağlığın önünde bir bariyer olarak tanımlanmıştır. Erillik hastalıklardan muaf olma durumu olduğuna göre hastalık gelmeden önlem alma söylemi erkeğe değil kadına seslenir. Ailenin sağlığından ve bakımından sorumlu olarak kadın yeni sağlık anlayışının temel taşıyıcısı olmuştur. Kendini kırılgan ve incinebilir görmeye gönüllü olma, risk altında olduğunu varsayma ve yardım arama gibi dişil tutumlar hem kadın hem erkek için istenen tutumlardır, ancak geleneksel toplumsal cinsiyet rolleri açısından kuşkusuz kadına daha yakındır. Buradan hareketle, sağlığın kadınsılaştırılması ya da sağlığa dair endişelerin kadınsılaştırılması konusunun tartışılması gerekmektedir. Sağlığın kadınsılaştırılması medyanın üretim, yeniden üretim ve tüketim dünyasınca yerleştirilmekte ve yaygınlaştırılmaktadır. Bu noktada, kadın kuşağı olarak değerlendirilen gündüz saatlerinde yayınlanan Doktorum programı aydınlatıcı bir örnek oluşturmaktadır. Bu makale Doktorum programı üzerinden yeni sağlık anlayışı, toplumsal cinsiyet ve tüketim ilişkisini eleştirel bir duruşla irdeleyecektir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji

-

Öz:
In the last twenty years, we have witnessed the rise of the new health conception. This new health conception, which has the feminization of health on its basis, puts the idea of precaution is better than treatment in the center. This new conception of health has constructed a very powerful tie with the global neoliberalism that has marked the last thirty years. Today woman and health problematic has taken a completely opposite position to the women s health problematic presented by the feminist studies of 1970s. In the context of the new health conception masculinity has been defined as the barrier to the health. Because, the masculinity is a position of being free from illnesses, the discourse of taking precautions before illnesses come calls to women. As the responsible for both her own and family membershealth, the woman has become the central bearer of the new conception of health. Defined as the feminine attitudes such as voluntarily seeing oneself fragile and vulnerable, supposing being under threat, and searching for help, are actually desirable attitudes both for men and woman, but in terms of the traditional gender roles, of course, these attitudes are closer to women. At this point, the issue of feminization of health or gendered worries of health has to be discussed. The feminization of health is put in place and popularized by the mediated world of production, reproduction and consumption. In this respect, the Doktorum TV show has been an enlightening example. This article examines the relationships between the new conception of health, gender and consumption through the Doktorum show with a critical perspective.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ANDERSON, Benedict 1991 Imagined Communities, Londra: Verso Books.
  • ALTHUSSER, Louis 1984 Essays on Ideology, Londra: Verso
  • BERKTAY, Fatma 2009 Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, İstanbul: Metis Yayınevi
  • BEAUVOIR, Simone de 1993 Kadın: İkinci Cins I, II, III Cilt (Çev. Bertan Onaran), İstanbul: Payel
  • BAUDRILLARD, Jean 2001 Tam Ekran (Çev. Oğuz Adanır), İstanbul: YKY
  • BECK, Ulrich ve E. BECK-GERNSHEİM 2001 Individualization: Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences, Londra: Sage
  • BERGER, John. 1977 Ways of Seeing, Londra: Penguin
  • BINKERT, Dorothy 1995 Melankoli Kadındır, Ayrıntı: İstanbul
  • BLUM, Linda ve Nena F. STRACUZZI 2004 “Gender in the Prozac Nation: Popular Discourse and Productive Femininity,” Gender and Society Vl: 18, No: 3: 269-286
  • BORA, Aksu 2002 “Olmayanın Nesin İdare Edeceksin? Yoksulluk, Kadınlar ve Hane”, Yoksulluk Halleri, Türkiye’de Kent Yoksulluğunun Toplumsal Görünümleri, (Yay. Haz. Necmi Erdoğan), İstanbul: Demokrasi Kitaplığı. S: 65-88
  • BORDO, Susan 2003 Unbearable Weight: Feminism, Western Culture, and Body, Los Angeles: University of University of California Press
  • BOURDIEU, Pierre 1984 Distinction, Londra: Routledge.
  • BYERLY, Carolyn ve M. Karen ROSS 2006 Women and Media: A Critical Introduction, Blackwell: Malden
  • CIXOUS, Héléne. 1986 “Sorties: Out and Out: Attacks/Ways Outs/Forrays”, The Newly Born Woman (içinde), CIXOUS, Héléne ve C. CLEMENT (ed), Minneapolis: University of Minneapolis Press
  • CLARKE, Adele E.; Janet K. SHIM ve Laura MAMO vd. 2003 “Biomedicalisation: Technoscientific Transformations of Health, Illness, and U.S. Biomedicine,” American Sociological Review, 68: 161-94
  • CONEY, Sandra 1994 The Menapause Industry: How the Medical Establishment Exploits Women, New York: Hunter House Publishers.
  • CONRAD, Peter 2007 Medicalisation of Society, Baltimore: John Hopkins University Press
  • ÇUBUKLU, Yaşar 2004 Toplumsalın Sınırında Beden, İstanbul: Kanat 2006 Bedenin Farklı Halleri, İstanbul: Kanat.
  • DELANEY, CAROL 1991 The Seed and Soil: Gender and Cosmology in Turkish Village Society, Los Angeles: University of California Press
  • DEBORD, Guy 2006 Gösteri Toplumu ve Yorumlar (Çev. Ayşen Ekmekçi, Okşan Taşkent) Ayrıntı yayınları: İstanbul.
  • DOANE, Marry Ann. 1986 “Film and Masquerade- Theorizing the Female Spectator”, Screen, 23 (3-4): 74-88
  • EHRENREİCH, Barbara ve Deirdre ENGLISH. 1977 Complaints and Disorders: The Sexual Politics of Sickness, New York: The Feminist Press.
  • EICH-KROHM, Astrid. 2010 “Book Review: Das Image Der Frau-Wege Zu Einem Neuen Selbstbild [A Woman’s İmage-Path to a New Self-Portrait by Judith Schoenen”, International Sociology, 25 (2): 283-284)
  • ETCOFT, Nancy L. 2000 Survival of the Prettiest: The Science of Beauty, New York: Anchor Books
  • ETTORE, Elisabeth ve Eliane RISKA 1995 Gendered Moods, Londra: Routledge
  • FREUD, Sigmund 2001 Histeri Üzerine Çalışmalar (Çev. A. Avni Öneş), İstanbul: Payel
  • FOUCAULT, Michael. 1990 [1976] The History of Sexuality vol. 1. Londra: Vintage
  • HABİP, Bella 2003 Kadınlık: Yeniden Çağdaş Psikanalizin Konusu, İstanbul: İthaki 2007 Psikanalizin İçinden, İstanbul: YKY
  • ILLICH, Ivan. 1996 Gender, Ankara: Ayraç. IRIGARAY, Luce. 2006 Ben, Sen, Biz, Ankara: İmge Kitabevi.
  • KIRKMAN, Allison 2001 “Productive Readings: The Portraya of Health “Experts” in Women’s Magazines,”Qualitative Health Research, Vl:11, No: 6: 751-765
  • LAYNE, Linda L. 2003 “Unhappy Endings: A Feminist Reappraisal of the Women’s Health Movement from the Vantage of Pregnancy Loss”, Social Science and Medicine, 56 (9): 1881-91
  • MANGA, Julie 2003 Talking Trash: The Cultural Politics of Daytime TV Talk Shows, New York: New York University Press
  • MCKAY, Susan ve Frances BANNER 2002 “Evaulating Illness in Women’s Magazines,” Journal of Language and Social Pscychology, Vol: 21, No: 1: 53-67
  • MERNISSI, Fatima 1998 Kadınların İsyanı ve İslami Hafıza (Çev. Aytül Kantarcı) İstanbul: Epos
  • METZL, Jonathan M. ve Joni ANGEL 2004 “Assessing the Impact of SSRI Antideprassants on Popular Notions of Women’s Depressive Illness”, Social Science and Medicine, 58: 577-584
  • MOORE, Sarah E. 2010 “Is the Healthy Body Gendered? Toward a Feminist Critique of the New Paradigm of Health”, Body & Society, 16 (2): 95-118
  • MOORE, Thea R. ve Angela M. EMANUEL 2001 “Depression in Women across the Life Cycle”, Journal of Pharmacy Practice, 14 (6): 511 - 525
  • MOYNIHAN, R. ve CASSELS A. 2006 Selling Sickness: How the World’s Biggest Pharmaceutical Companies are Turning Us all into Patients, New York: Nation Books
  • NAZLI, Aylin 2009 “Sosyolojik Bakışın Eşiğindeki Beden,” Toplumbilim Beden Sosyolojisi Özel Sayısı, 24: 61-68.
  • NETTLETON, Sarah. 1996 “Women and the New Paradigm of Health and Medicine”, Critical Social Policy 16 (48): 33-53
  • PACTEAU, Francette 2005 Güzellik Semptomu (Çev. Banu Erol), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
  • POSTMAN, Neil 1985 Amusing Ourselves to Death: Public Discourse in the Age of Show Business New York: Penguin Books. Radyo Televizyon Üst Kurulu [RTÜK] 2010 Kadınların Televizyon İzleme Eğlimleri Araştırması 2. Kamuoyu. Bilkent, Ankara: Yayın Araştırmaları ve Ölçme Daire Başkanlığı:
  • SABBAH, Ayt Fetna 1995 İslamın Bilinçaltında Kadın (Çev. Ayşegül Sönmezay), İstanbul: Ayrıntı
  • SCHANIE, Carrie L.; Melisa D. PUNTO-FOLTZ; M. Cynthia LOGSTON 2008 “Analysis of Popular Press Articles Concerning Postpartum Depression 1998- 2006,” Issues Mental Health Nurs, 29 (11): 1200-16
  • SEALE, Clive; Jonathan CHARTERIS-BLACK 2009“The Interaction of Class and Gender in Illness Narratives”, Sociology, 42 (3): 453-469
  • SHIELDS, Brooke 2007 Doğum Sonrası Depresyonu Boyunca Yaşadıklarım.....ve Yağmur Düştü İstanbul: Artemis
  • SHOWALTER, Elaine 1987 The Female Malady: Women, Madness and English Culture, 1830-1980, New York: Penguin
  • SONTAG, Susan 2004 Bir Metafor Olarak Hastalık & Aids ve Metaforları, Agora Kitaplığı: İstanbul
  • ŞAFAK, Elif 2007 Siyah Süt: Yeni Başlayanlar İçin Postpartum Depresyon, Doğan Kitap: İstanbul
  • TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK) 2011a “2009 Yoksulluk Çalışmaları Sonuçları”, Haber Bülteni, Sayı: 3, Ankara. 2011b “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2010”, Haber Bülteni, Sayı: 262, Ankara.
  • WIKES, Maggie ve Barrie GUNTER 2005 The Media and Body Image: If Looks Could Kill, Londra: Sage Publications
  • WOLF, Naomi 2002 The Beauty Myth: How Images of Beauty are Used against Women, New York: Morrow
  • ZİZEK, Slovaj 2004 Yamuk Bakmak: Popüler Kültürden Jaques Lacan’a Giriş (Çev. Tuncay Birkan), İstanbul: Metis
APA KAYA ŞAHİN Ş (2011). Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. , 118 - 150.
Chicago KAYA ŞAHİN Şehriban Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. (2011): 118 - 150.
MLA KAYA ŞAHİN Şehriban Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. , 2011, ss.118 - 150.
AMA KAYA ŞAHİN Ş Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. . 2011; 118 - 150.
Vancouver KAYA ŞAHİN Ş Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. . 2011; 118 - 150.
IEEE KAYA ŞAHİN Ş "Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık." , ss.118 - 150, 2011.
ISNAD KAYA ŞAHİN, Şehriban. "Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık". (2011), 118-150.
APA KAYA ŞAHİN Ş (2011). Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 14(2), 118 - 150.
Chicago KAYA ŞAHİN Şehriban Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi 14, no.2 (2011): 118 - 150.
MLA KAYA ŞAHİN Şehriban Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, vol.14, no.2, 2011, ss.118 - 150.
AMA KAYA ŞAHİN Ş Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 2011; 14(2): 118 - 150.
Vancouver KAYA ŞAHİN Ş Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 2011; 14(2): 118 - 150.
IEEE KAYA ŞAHİN Ş "Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık." Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 14, ss.118 - 150, 2011.
ISNAD KAYA ŞAHİN, Şehriban. "Televizyonda kadın, sağlık ve hastalık". Sosyoloji Araştırmaları Dergisi 14/2 (2011), 118-150.