Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı
Yıl: 2014 Cilt: 105 Sayı: 207 Sayfa Aralığı: 205 - 226 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı
Öz: Alevi-Bektaşi toplulukları arasında ayırıcı erkândan bir tanesi musahipliktir. Alevi-Bektaşi adıyla anılan toplulukların bir kısmında Musahiplik erkânı yoktur veya uygulama ve zamanında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Musahiplik, Alevi Bektaşi toplulukları arasında talibin seyr ü sülükunda yerine getirilen son aşamadır. Buna göre Musahiplik, Hakikat ya da Hakikate ulaşılan son aşamadır. Musahip, iki evli çiftin uzun süre birbirlerini tanımaları ve yol kardeşi olmaları anlamına gelmektedir. Alevi-Bektaşi erkânı içerisinde musahip çiftler birbirlerinin her hallerinden karşılıklı sorumludur. Bunun için de birbirlerine her bakımdan denk bireylerden seçilmesine dikkat edildiği gibi çiftlerden birisinin diğerinden yaş olarak büyük olmasına özen gösterilir. Alevi-Bektaşi irfanının son aşamasına ulaşmaları anlamına gelmektedir. Diyarbakır Türkmen Alevilerinde çocuklar için yapılan irşat ve kuşanma ceminden sonra yıllık olarak bireylerin görgülerinin yapıldığı cem ile son olarak musahip cemi yapılır. Böylece Alevi Bektaşi birey hayatının bütün aşamalarında erkâna uygun olarak yolun her aşamasını öğreneceği, göreceği, tecrübe edeceği erkânı yerine getirir.
Anahtar Kelime: Konular:
The rule of musahip of turkmen alewis in Diyarbakir
Öz: One of the lineaments in between Alewi-Bektashi communities is the rule of musahip. There is no usage of musahip or some discrepanciesabout applying or timing in the communities of Alewi-Bektashi. The rule of musahip is the final phase of talibin seyr ü sülükunda in the communities of Alewi-Bektashi. Musahip is the last stage of Hakikat. Musahip means to get to know each other of two married couple. In Alewi-Bektashi communities the couples are responsible of each other in every way. For this reason, they choose their mates and musahips counterpoise in every way. And this means reaching of the last phase of the rule of Alewi-Bektashi. In Turkmen Alewis in Diyarbakır, after the assemblage (cem) of guidance (irşat) and dressing (kuşanma) for children, annually musahip assemblage has been organizing. Thus, the Alewi-Bektashi people learn, attempt and observe the path by being a part of musahip.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, Bülent - Ekici Metin, Diyarbakır Yöresi Alevi Ocakları Üzerine Bir Değerlendirme, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Ankara Gazi Üniversitesi Yayınları, Sayı: 62, s. 231-246, 2012.
- Taşğın, Ahmet, Yeni Ocağın Piri Kim? Diyarbakır Türkmen-Alevilerinde Alevi Kurumlarının İşlevi, Alevilik, Hazırlayanlar: İsmail Engin-Havva Engin, Kitap Yayınevi, s. 339-356, İstanbul 2004.
- Taşğın, Ahmet, Diyarbakır ve Çevresindeki Türkmen Alevilerinde İrşat ve Kuşanma Töreni, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı: 39, s. 51-61, Güz 2006.
- Taşğın, Ahmet, Diyarbakır Türkmen Alevilerinde Görgü Cemi, Gap Bölgesinde Alevi Bektaşi Yerleşmeleri ve Şanlıurfa Kültür Mozaiğinde Kısas Sempozyumu (25-27 Mayıs 2007, Şanlıurfa), Cem Vakfı-Kısas Yayınları, s. 155-168, İstanbul 2007.
- Taşğın, Ahmet, Güneydoğu Anadolu Alevileri, II. Uluslararası Türk Kültür Evreninde Alevilik ve Bektaşilik Bilgi Şöleni (17-19 Ekim 2007 Ankara), Editörler: Dr. Filiz Kılıç-Tuncay Bülbül, Ankara Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Araştırma Merkezi, Cilt: 3, s. 1201-1210, 2007.
- Taşğın, Ahmet, Diyarbakır Türkmen Alevilerinde Bıçak Tekbirleme, Mehmet Eröz Armağanı, Hazırlayan: Mustafa Aksoy-Osman Yorulmaz, Ötüken Yayınları, s. 338-341, İstanbul 2011.
| APA | Taşğın A (2014). Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. , 205 - 226. |
| Chicago | Taşğın Ahmet Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. (2014): 205 - 226. |
| MLA | Taşğın Ahmet Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. , 2014, ss.205 - 226. |
| AMA | Taşğın A Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. . 2014; 205 - 226. |
| Vancouver | Taşğın A Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. . 2014; 205 - 226. |
| IEEE | Taşğın A "Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı." , ss.205 - 226, 2014. |
| ISNAD | Taşğın, Ahmet. "Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı". (2014), 205-226. |
| APA | Taşğın A (2014). Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. Türk Dünyası Araştırmaları, 105(207), 205 - 226. |
| Chicago | Taşğın Ahmet Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. Türk Dünyası Araştırmaları 105, no.207 (2014): 205 - 226. |
| MLA | Taşğın Ahmet Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. Türk Dünyası Araştırmaları, vol.105, no.207, 2014, ss.205 - 226. |
| AMA | Taşğın A Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. Türk Dünyası Araştırmaları. 2014; 105(207): 205 - 226. |
| Vancouver | Taşğın A Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı. Türk Dünyası Araştırmaları. 2014; 105(207): 205 - 226. |
| IEEE | Taşğın A "Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı." Türk Dünyası Araştırmaları, 105, ss.205 - 226, 2014. |
| ISNAD | Taşğın, Ahmet. "Diyarbakır Türkmen alevilerinde musahip erkânı". Türk Dünyası Araştırmaları 105/207 (2014), 205-226. |
