İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Yaşaroğlu, Cihat; Akdağ, Mustafa

İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Cihat YAŞAROĞLU, (Bingöl Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Bingöl, Türkiye)

Mustafa AKDAĞ (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya, Türkiye)

Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi

4 0

Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 253 - 275 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Bu çalışma, ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin çevreye yöneliktutumlarını belirlemeye dönük ölçek geliştirmek amacıyla yapılmıştır.Araştırmada tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak 360 ilköğretim 4. ve5. sınıf öğrencisine ulaşılmıştır. Öğrencilerin yaşadıkları çevreye karşı nasılbir tutum içerisinde olduklarını belirlemek amacıyla Çevreye Yönelik TutumÖlçeği (ÇYTÖ) ile çevreye yönelik sergiledikleri sorumlu davranışların nelerolduğunu belirlemek amacıyla Çevreye Yönelik Sorumlu Davranış Ölçeği(ÇYSDÖ) geliştirilmiştir. Ölçeklerin geliştirilme sürecinde literatür taramasıyapılmış, içeriğinde çevre ile ilgili konuların yer aldığı ilköğretim HayatBilgisi, Fen ve Teknoloji, Sosyal Bilgiler ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisiöğretim programları incelenerek madde havuzu oluşturulmuştur. Maddelerölçek formatında yazılarak veri toplama aracına dönüştürülmüştür.Maddelerin kapsam geçerliği ve görünüş geçerliliğini belirlemek amacıylaeğitim bilimleri alanında çalışan bir grup eğitim bilimleri uzmanına veilköğretim birinci kademede görev yapan öğretmenlerin görüşünebaşvurulmuştur. Ayrıca, maddelerin dil ve anlatım bakımındanuygunluğunu sağlamak için bir grup öğrenciyle görüşülmüştür. Tüm budönütler sonucunda gerekli düzenlemeler yapılmış ve ön uygulamayapılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliliği için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktöranalizleri, 360 ilköğretim öğrencisi üzerinde yapılan uygulamadan eldeedilen verilerin SPSS ve LISREL programlarında çözümlenmesiyle yapılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Scale of first stage elementary school students attitudes towards environment: The study of validity & reliability

Öz:

This research aims to develop a scale to determine elementary schoolstudents' attitudes towards the environment. In this research, a total of360 students of 4th and 5th grades from primary school have been reachedby using a method of stratified sample. Two different scales have beendeveloped in this study to determine students attitudes towardsenvironment. The first scale has a single- factor structure and consists of 32items. The second one, the Environmentally Responsible Behavior Scale(ÇYSDÖ), is a three- factor structure consisting of 21 items. In the process ofdeveloping the scales literature review, by examining the items which havebeen written in a scale format have been converted to data collection tool. The necessary regulations and pre- application were made as a result ofexpert opinion, teacher opinion and the negotiations with a group ofstudents in order to determine the suitability of language and expression.According to the exploratory and confirmatory factor analysis the scaleshave been confirmed as models. The statistical programs SPSS 7.0 andLISREL 8.51 are used for statistical analysis.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aslan, O., Sağır, Ş. U. ve Cansaran, A. (2008). Çevre Tutum Ölçeğinin Uyarlanması Ve İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Tutumlarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283 -295.
Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum Ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırmas ı . Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi , 10 (1): 105-122.
Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı . Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Caduto, M. J. (1985). A guide on environmental values education. Paris: UNESCO.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Erdoğan, M. (2009). 5. Sınıf Öğrencilerinin Çevre Okuryazarlığı ve Bu Öğrencilerin Çevreye Yönelik Sorumlu Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Yayımlanmamış doktora tezi , ODTÜ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Fien, J. & Tilbury, D. (1996). Learning for a sustainable environment: An agenda for teacher education. Bangkok: UNESCO Principal Regional Office for Asia and Pasific.
Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S. ve Özden, M. (2007). İlköğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumları . İlköğretim -Online, 6 (3), 452-468. Web: http://ilkogretim - online.org.tr/vol6say3/v6s3m35.doc a dresinden 15 Aralık 2010da alınmıştır.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2003). Yeni insan ve insanlar . İstanbul: Evrim Yayınları.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntem i. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kılıç, S. (2008). Çevre etiği: Ortaya çıkışı, gelişimi ve sonuçları. Ankara: Orion Kitabevi.
Khawaja, A. (2003). Measuring The Environmental Attitudes of Children in Grade 4: A Study İn Clark County. Yayımlanmamış lisans bitime tezi, University of Nevada, Las Vegas.
Jeronen, E., Jeronen, J. & Raustia, H. (2009). Environmental Education in Finland: A Casestudy of Environmental Education I n Nature Schools . IJESE, 4 (1), 1 -23. ERIC veritabanından alınmıştır .
Özçelik, D. A. (2010). Okullarda ölçme ve değerlendirme öğretmen el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Prokop, P. & Tunnicliffe, S. D. (2008). Disguisting Animals: Primary School Ch ildrenss Attittudes and Myths of Bats a nd Spiders. Eurasia Journal of Mathematics, S cience & Technology Education, 4(2), 87-97. ERIC veritabanından alınmıştır.
Sinha, S., Jangira, N. K. & Das, S. (1985). Environmental education: Module for pre- service training of social science teachers and supervisors for secondary schools. Paris UNESCO .
Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2006). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tekin, H. (t.y). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınları.
Tuncer, G., Sungur, S., Tekkaya, C. ve Ertepınar, H. (2004). Envir onmental Attitudes of The 6th Grade Students from Rural a nd Urban Areas: A Case Study for Ankara . Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 26, 167-175.
UNESCO -UNEP. (No Date). Environmental education activities for primary schools . Paris: UNESCO.
Uzun, N. ve Sağlam, N. (2006). Ortaöğretim Öğrencileri İçin Çevresel Tutum Ölçeği Geliştirme v e Geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240-250.

APA	Yaşaroğlu C, Akdağ M (2013). İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 253 - 275.
Chicago	Yaşaroğlu Cihat,Akdağ Mustafa İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2013): 253 - 275.
MLA	Yaşaroğlu Cihat,Akdağ Mustafa İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2013, ss.253 - 275.
AMA	Yaşaroğlu C,Akdağ M İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2013; 253 - 275.
Vancouver	Yaşaroğlu C,Akdağ M İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2013; 253 - 275.
IEEE	Yaşaroğlu C,Akdağ M "İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.253 - 275, 2013.
ISNAD	Yaşaroğlu, Cihat - Akdağ, Mustafa. "İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2013), 253-275.

APA	Yaşaroğlu C, Akdağ M (2013). İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0(13), 253 - 275.
Chicago	Yaşaroğlu Cihat,Akdağ Mustafa İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 0, no.13 (2013): 253 - 275.
MLA	Yaşaroğlu Cihat,Akdağ Mustafa İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, vol.0, no.13, 2013, ss.253 - 275.
AMA	Yaşaroğlu C,Akdağ M İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2013; 0(13): 253 - 275.
Vancouver	Yaşaroğlu C,Akdağ M İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2013; 0(13): 253 - 275.
IEEE	Yaşaroğlu C,Akdağ M "İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0, ss.253 - 275, 2013.
ISNAD	Yaşaroğlu, Cihat - Akdağ, Mustafa. "İlköğretim birinci kademe için çevreye yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 13 (2013), 253-275.