Yıl: 2014 Cilt: 0 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 366 - 393 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler

Öz:
İletişim sırasında kişiler arasındaki bilgi aktarımının sağlamasındakonuşucunun veya yazarın bilginin kaynağına ve güvenilirlik derecesineilişkin kişisel duygu, inanç ve tutumunu belirtme işlevini yerine getirendilsel düzeneklere tanıtlama belirticileri denmektedir. Bazı dillerdeyalnızca bu işlevi yerine getirmek üzere dilbilgiselleşmiş yapılarbulunmasına karşın diğer pek çok dilde başka işlevleri yerine getiren dilseldüzenekler aynı zamanda tanıtlama işlevi de görmektedir. Türkçede deikinciye benzer bir durum söz konusudur. Bu çalışmada tanıtlama işlevininne olduğu belirlendikten sonra bu işlevi hangi dilsel düzeneklerin yerinegetirdiği Türkçede yapılan çalışmaların ışığında saptanmayaçalışılmaktadır. Bu anlamda, bu çalışmanın Türkçede tanıtlama işlevigören dilsel düzenekleri listeleyen ilk çalışma olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sanat

Linguistic devices marking the attitude towards the source of knowledge in Turkish

Öz:
The main objective of communication is to transfer knowledge amongpeople. During this transfer the speaker or writer also transfers someclues revealing his/her personal feelings, beliefs and attitude related tothe source and reliability of the knowledge. This phenomenon of markingsource and reliability, which is performed with different linguistic devicesand grammatical structures in different languages, is called evidentiality . Although there are grammaticalized linguistic structuresto serve only as evidential markers in some languages, in many otherlanguages linguistic devices used for other functions fulfill evidentialfunctions as well. The latter case is also true for Turkish. In this studyafter defining what evidentiality is, it is tried to determine which linguisticdevices are used for this function with the help of the studies carried outin Turkish so far. In this sense, it is possible to say that this study is to firstto index the linguistic devices with evidential meaning in Turkish.
Anahtar Kelime:

Konular: Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aikhenvald, A. Y. (2004). Evidentiality. Oxford & New York: Oxford University Press.
  • Aksan, D. (1997). Anlambilim: Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. Ankara : Engin Yayınevi.
  • Aksu -Koç, A. Slobin, D.I. (1986). “A Psychological Account of the Development and Use of Evidentials in Turkish.” Evidentiality. (Der.) Wallace Chafe ve Johanna Nichols. 20. Norwood: Ablex. 159-167.
  • Banguğolu, T. (2004). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yayınları.
  • Boz , E. (2012). Türkiye Türkçesi: Biçimsel ve Anlamsal İşlevli Biçimbilgisi (Tasnif denemesi). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Bullock, A. ve Stallybrass, O. (1988). The Fontana Dictionary of Modern Thought . London: Fontana/Collins.
  • Bybee, J. ve Fleischman, S. (1992). Modality in Grammar and Discourse . Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
  • Cengiz, Ö. ve Cem -Değer, A. (2005). “Türkçe Karşılıklı Konuşma Söyleminde Ezgi Birimlerin Yapısı.” Dilbilim Araştırmaları , 2005: 1 -11 .
  • Chafe, W. (1986). “Evidentiality in English Conversation and Academic Writing.” Evidentiality: The Linguistic Coding of Epistemology. (Der.) Wallace Chafe ve Johanna Nichols. Norwood & New Jersey: Ablex Publishing Corporation. 261 - 272.
  • Chafe, W. ve Nichols, J. (Der.) (1986). Evidentiality: The Linguistic Coding of Epistemology. Norwood & New Jersey: Ablex Publishing Corporation.
  • Chung, S. ve Timberlake, A. (1985). “Tense, Aspect and Mood”. Language Typology and Syntactic Description. III. Grammatical Cate gories and the Lexicon. (Der.) T. Shopen Cambridge: Cambridge University Pres. 202 -258.
  • Corcu, D. (2005). “ Semantic Structure of the Necessity Marker –mAlI.” Dilbilim Araştırmaları, 2005 : 33 -45.
  • Dendale, P. ve Tasmowski, L. (2001). “Introduction: Evidentia lity and related notions.” Journal of Pragmatics . 33: 339-348.
  • Fintel, K. von (2006). “Modality and Language”. Encyclopedia of Philosophy . (Der.) Donald M. Borchert . Detroit: MacMillan Reference USA. 1 -16.
  • Gencan, T. N. (2001). Dilbilgisi. Ankara: Ayraç Ya yınevi.
  • Göksel, A. ve Kerslake, C. (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar. London & New York: Routledge.
  • Güven, M. (2001). “Türkçede –Abil Eki Ve Kiplik Belirteçleri Üzerine.” XV. Dilbilim Kurultayı - Bildiriler: Dilbilim ve Dilbilgisi. (Der.) Ömer Demirc an ve Aybars Erözden. İstanbul: Y.T.Ü. Vakfı Yayınları. 79-87.
  • Halliday, M. A. K. (1994). An Introduction To Functional Grammar. London: Arnold. Hsieh, C. -L. (2008). “Evidentiality in Chinese newspaper reports: subjectivity/objectivity as a factor.” Discou rse Studies, 10 (2): 205 -229.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dilbilgisi. Ankara: Akçağ Basım Yayım.
  • Karpuz, H. Ö. Ve Akçataş, A. (2001). “Metinde Anlam Bağları Üzerine.” A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 18: 37-47.
  • Kılıç, F. (2005). “Kırgız Türkçesinde Algısal Delile Dayalılık.” Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 2: 68- 113.
  • Kocaman, Ahmet (1988). “Modality in the Turkish discourse.” Proceedings of the Fourth International Conference on Turkish Linguistics . (Der.) Sabri Koç. Ankara: ODTÜ . 463 -468.
  • Kornfilt, J. (1996). Turkish. London & New York: Routledge.
  • Matthews, P. H. (1997). The Concise Oxford Dictionary of Linguistics . Oxford: Oxford University Press.
  • Palmer, F. R. (2001). Mood and Modality. Cambridge: Cambridge University Press. Pa pafragou, A. (2006). “Epistemic Modality and Truth Conditions.” Lingua, 116: 1688- 1702.
  • Ruhi, Ş., Zeyrek, D. ve Osam, N. (1997). “Türkçede Kiplik Belirteçleri ve Çekim Ekleri İlişkisi Üzerine Bazı Gözlemler.” Dilbilim Araştırmaları, 1997: 105 -111.
  • Tura -Sa nsa, S. (1986). “ -DIr in Modern Turkish.” Proceedings of the Turkish Linguistics Conference . (Der.) Ayhan Aksu -Koç ve Eser Erguvanlı Taylan. İstanbul: Boğaziçi University Press. 145 -158.
  • Trask, R. L. (1993). A Dictionary of Grammatical Terms in Linguistic s. London & New York: Routledge.
  • Underhill, R. (1979). Turkish Grammar. Massachusetts: Massachusetts Institute of Technology.
  • Viechnicki, G. B. (2002). Evidentiality in Scientific Discourse . Yayımlanmamış doktora tezi, The University of Chicago, IL.
APA sargın m (2014). Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. , 366 - 393.
Chicago sargın meltem Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. (2014): 366 - 393.
MLA sargın meltem Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. , 2014, ss.366 - 393.
AMA sargın m Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. . 2014; 366 - 393.
Vancouver sargın m Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. . 2014; 366 - 393.
IEEE sargın m "Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler." , ss.366 - 393, 2014.
ISNAD sargın, meltem. "Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler". (2014), 366-393.
APA sargın m (2014). Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0(16), 366 - 393.
Chicago sargın meltem Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 0, no.16 (2014): 366 - 393.
MLA sargın meltem Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, vol.0, no.16, 2014, ss.366 - 393.
AMA sargın m Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2014; 0(16): 366 - 393.
Vancouver sargın m Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2014; 0(16): 366 - 393.
IEEE sargın m "Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler." Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0, ss.366 - 393, 2014.
ISNAD sargın, meltem. "Türkçede verilen bilginin kaynağına ilişkin tutumu belirten dilsel düzenekler". Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 16 (2014), 366-393.