Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 30 - 47 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1

Öz:
Belirli koşullara göre sınıflandırılan alternatifler arasından en iyisinin seçilmesi olaraktanımlanabilecek karar verme süreci, bünyesinde barındırdığı çok kriterli yöntemlerle günümüzdeişletmelerin finansal performanslarının değerlendirilmesi amacıyla da başvurulan bir ölçüm aracıdır.2008 yılı küresel finansal krizinin etkilerinin gözlendiği sektörlerden biri olan gıda sektörününfinansal performans ölçümünün amaçlandığı bu çalışmada Borsa İstanbul (BIST) gıda, içki ve tütünsektöründe işlem gören 20 gıda işletmesinin 2009- 2012 mali yıllarına ait finansal tablolarından eldeedilen 10 finansal oran kullanılmıştır. Elde edilen veriler Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV)yöntemlerinden olan TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution)yardımıyla değerlendirilmiştir. Sonuç olarak 2008 küresel finansal kriz sonrasında işletmelerinfinansal performanslarına bakıldığında incelenen dönem itibariyle üst üste tüm yıllarda en iyiperformansı gösteren bir işletmenin olmadığı ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans

The evaulation of the financial performances of the food enterprises traded on bist with topsis method

Öz:
Decision making process, that can be defined as selecting the best among the alternativesclassified according to the specifi c circumstances, is measurement tool with the embodiment multi -criteria methods applied for the evaulation of the financial performance of enterprises at the presentday. In this study, it is aimed that the evaulation of the financial performance of the food sector, one ofthe sectors that are observed effects of global financial crisis in the year of 2008. It is used 10financial ratios which are obtained from financial statements in the financial years of 2009- 2012 of20 food enterprises, traded on BIST, food, beverage and tobacco sector. The data obtained isevaulated thanks to TOPSIS that is one of the multi- criteria decision making methods. Consequently, after the 2008 global financial crisis, in consideration of the term under survey, there is no enterprisesthat show the best financial performance successively in all years .
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abbasi, M. K., Hemmati , H. ve Abdolshah, M. (2008) “Analysis and Prioritizing Bank Account with TOPSIS Multiple-Criteria Decision - A Study of Refah Bank in Iran", 21st Australasian Finance and Banking Conference, 16- 18 December, Australia.
  • Akkaya, G. C. ve Demireli, E. (2010) “Finansal Kararların Verilmesinde PROMETHEE Sıralama Yöntemi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 10(3): 84 –854.
  • Akyüz, Y., Bozdoğan, T. ve Hantekin, E. (2011) “TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 13(1): 73 - 92.
  • Aydeniz, E. Ş. (2009) “Makroekonomik Göstergelerin Firmaların Finansal Performans Ölçütleri Üzerindeki Etkisinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma: İMKB’ye Kote Gıda ve İçecek İş letmeleri Üzerine Bir Uygulama”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 27(2): 263- 277.
  • Bülbül, S. ve Köse, A. (2011) “Türk Gıda Şirketlerinin Finansal Performansının Çok Amaçlı Karar Verme Yöntemleriyle Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25: 1 -23.
  • Dasthi, Z., Pedram, M. M. ve Shanbehzadeh, J. (2010) “A Multi- Criteria Decision Making Based Method for Ranking Sequential Patterns”, Proceedings of the International MultiConference of Engineers and Computer Scientists, (17- 19 May), Hong Kong.
  • Demir, M. ve Tuncay, M. (2012) “Türk Gıda Sektörünün Faaliyet ve Karlılık Oranları Açısından Analizi: İMKB Gıda Sektöründe İşlem Gören İşletmeler Üzerine B ir Araştırma (200- 2008
  • Dönemi)”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2): 367- 392.
  • Dimara, E., Skuras, D., Tsekouras, K.D. ve Tzelepis, D. (2008) “Productive Efficiency and Firm Exit in the Food Sector”, Food Policy, 33(2): 185 -196.
  • Eleren, A. ve Karagül, M. (2008) “1986- 2006 Türkiye E konomisinin Performans Değerlendirmesi”. Yönetim ve Ekonomi Dergisi (Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F.), 15(1): 1 -14.
  • Eleren, A., Ögel, S. ve Yıldız, F. (2009) “İşletmelerde Finansal Performansın Ölçülmesinde TOPSIS Yönteminin Kullanılması ve Bir Uygulama”, 13. Ulusal Finans Sempozyumu, (21 - 24 Ekim), Afyonkarahisar.
  • Ergül, N. ve Akel, V. (2010) “Finansal Kiralama Şirketlerinin Finansal Performansının TOPSIS Yöntemi ile Analizi”, MÖDAV Dergisi, 3: 91 - 118.
  • Jadidi, O., Hong, T.S., Firouzi, F., Yusuff, R.M. ve Zulkifli, N. (2008) “TOPSIS and Fuzzy Multi - Objective Model Integration for Supplier Selection Problem”, Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering, 31(2): 762 -769.
  • Jahanshahloo, G. R., Lotfi, F. H. ve Izadikhah, M. (2006) “Extensi on of the TOPSIS Method For Decision – M aking Problems With Fuzzy Data”, Applied Mathematics and Computation, 181: 1544 -1551.
  • Kalogeras, N., Baourakis, G., Zopounidis, C. ve Van Dijk, G. (2005) ”Evaluating the Financial Performance of Agri- Food Firms:A Multicriteria Decision- Aid Approach”, Journal of Food Engineering, 70: 365- 371.
  • Kaya, Y. (2004) “Çok Amaçlı Karar Verme Yöntemlerinden TOPSIS ve ELECTRE Yöntemlerinin Karşılaştırılması”, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü Seminer Çalışması. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü. İstanbul.
  • Li, H. ve Xie, Q. (2006) “Application of TOPSIS in the Bidding Evaluation of Manufacturing Enterprises”. 5th International Conference on E -Engineering & Digital Enterprise Technology, (16- 18 August), Guiyang / China.
  • Nadali, A., Pordarab, S. ve Nosratabadi, H. E. (2012) “Class Labeling of Bank Credit’s Customers Using AHP and SAW for Credit Scoring with Data Mining Algorithms”, International Journal of Computer Theory and Engineering, 4(3): 401 -404.
  • Özdemir, A. İ. ve Seçme, N. Y. (2009) “İki Aşamalı Stratejik Tedarikçi Seçiminin Bulanık TOPSIS Yöntemi ile Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2: 79- 112.
  • Özer, A., Öztürk, M. ve Kaya, A. (2010) “İşletmelerde Etkinlik ve Performans Ölçmede VZA, Kümeleme ve TOPSIS Analizlerinin Kullanımı: İMKB İş letmeleri Üzerine Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1): 233- 260.
  • Sekreter, M. S., Akyüz, G. ve Çetin, E. İ. (2004) “Şirketlerin Derecelendirilmesine İlişkin Bir Model Önerisi: Gıda Sektörüne Yönelik Bir Uygulama”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 8: 139- 155.
  • T.C. Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı (2010) “Türkiye Gıda Sektörü Raporu”, http://www.invest.gov.tr/tr - TR/infocenter/publications/Documents/GIDA.SEKTORU.PDF (Erişim: 24.02.2013).
  • T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2013) “Gıda ve İçecek Sanayi Raporu”, http://www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/gida-ve- icerecek- sektor -r -16042013165800.pdf (Erişim: 24.02.2013).
  • Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federas yonu (2011) “Türk Gıda ve İçecek Sanayi Envanteri”, http://www.tgdf.org.tr/turkce/resimler/yayinlar2011/2011_envanteri.pdf (Erişim: 2 0.05.2013).
  • Türkmen, S. Y. ve Çağıl, G. (2012) “İMKB’ye Kote Bilişim Sektörü Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Değerlendirilmesi”, Maliye Finans Yazıları, 26(95): 59- 78.
  • Ustasüleyman, T. (2009) “Bankacılık Sektöründe Hizmet Kalitesinin Değerlendirilmesi: AHS - TOPSIS Yöntemi”, Bankacılar Dergisi , 69 : 33- 43.
  • Zavadskas, E. K., Zakarevicius, A. ve Antucheviciene, J. (2006) “Evaluation of Ranking Accuracy in Multi- Criteria Decisions”, Informatica, 17(4): 601 - 618.
APA AYTEKİN S, SAKARYA Ş (2013). Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. , 30 - 47.
Chicago AYTEKİN Sinan,SAKARYA Şakir Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. (2013): 30 - 47.
MLA AYTEKİN Sinan,SAKARYA Şakir Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. , 2013, ss.30 - 47.
AMA AYTEKİN S,SAKARYA Ş Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. . 2013; 30 - 47.
Vancouver AYTEKİN S,SAKARYA Ş Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. . 2013; 30 - 47.
IEEE AYTEKİN S,SAKARYA Ş "Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1." , ss.30 - 47, 2013.
ISNAD AYTEKİN, Sinan - SAKARYA, Şakir. "Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1". (2013), 30-47.
APA AYTEKİN S, SAKARYA Ş (2013). Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 0(21), 30 - 47.
Chicago AYTEKİN Sinan,SAKARYA Şakir Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 0, no.21 (2013): 30 - 47.
MLA AYTEKİN Sinan,SAKARYA Şakir Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.21, 2013, ss.30 - 47.
AMA AYTEKİN S,SAKARYA Ş Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2013; 0(21): 30 - 47.
Vancouver AYTEKİN S,SAKARYA Ş Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2013; 0(21): 30 - 47.
IEEE AYTEKİN S,SAKARYA Ş "Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1." Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 0, ss.30 - 47, 2013.
ISNAD AYTEKİN, Sinan - SAKARYA, Şakir. "Bıst 'de işlem gören gıda işletmelerinin topsıs yöntemi ile finansal performanslarının değerlendirilmesi1". Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 21 (2013), 30-47.